Jak wybrać dysk SSD?
Nasi eksperci są gotowi podzielić się niuansami dotyczącymi wyboru dobrego dysku półprzewodnikowego do laptopa, komputera PC, rozmaitych zadań, w naszym katalogu możesz zapoznać się z całą dostępną gamą dysków SSD.
Który format dysku SSD jest lepszy?
Na rynku dysków SSD dostępne są dwa popularne formaty: 2.5” i M.2. Różnią się rozmiarem, sposobem podłączenia, ceną i szybkością działania, dlatego nadają się do różnych celów. Dobrze znana wersja 2.5-calowa, która kiedyś zastąpiła wolne dyski twarde (HDD), doskonale radzi sobie ze swoimi zadaniami w warunkach domowych i biurowych, a gniazda na takie dyski SSD są obecne w wielu laptopach i komputerach stacjonarnych.
Jednak dyski te z wielu powodów powoli schodzą na dalszy plan. Po pierwsze, współczesne gadżety dążą do kompaktowości, a format 2.5”, choć nie tak duży jak stary 3.5”, stwarza pewne trudności. Z tego powodu nie można ich już instalować w nowszych ultrabookach. Konsole do gier Sony PlayStation i Microsoft Xbox również nie zapewniają tej możliwości. Po drugie, większość modeli tego formatu korzysta z interfejsu SATA, więc prędkość transferu danych, choć i wysoka, ale jest daleka od ideału. Dziś dyski SSD 2.5” pozostają aktualne w przypadku sprzętu poprzednich generacji, który po prostu nie posiada nowszych złączy.
Format M.2 szybko ewoluuje i przoduje w wielu obszarach.
Dysk może być wykonany w różnych rozmiarach, najczęściej spotykanym jest 22x80 mm, ale dostępne są również inne warianty — 22x30, 22x42, 22x60, 22x110. Pomimo niewielkich rozmiarów pojemność pamięci może być imponująca, dlatego dane dyski SSD nadają się do komputerów domowych, biurowych, gamingowych oraz serwerowych. Prędkość odczytu i zapisu M.2 jest wielokrotnie większa niż formatu 2.5”, a cena jest nieco wyższa (o 10 – 20%), ale różnica ta stopniowo maleje. Optymalnym wyborem do każdego zadania jest kompaktowy format M.2, dla którego eksperci przewidują świetlaną przyszłość, dlatego dalszy wybór dysków półprzewodnikowych będzie opierać się właśnie na tym formacie.
Osobną grupę stanowią zewnętrzne dyski SSD, które dostępne są w obu formatach. To swoisty pendrive, który nadaje się do przechowywania danych osobowych, niewielkiej kolekcji ulubionych filmów, stanie się asystentem administratora systemów komputerowych w kwestiach diagnozowania usterek i przywracania systemów operacyjnych. Urządzenie łączy się łatwo i szybko za pomocą złączy USB-A lub USB-C, charakteryzuje się średnią prędkością transferu danych i podwyższoną ceną, która nie zawsze jest uzasadniona.
Interfejs i prędkość transferu danych
Prędkość odczytu/zapisu zależy bezpośrednio od interfejsu. Dyski SSD M.2 wykorzystują standard PCI Express różnych generacji, który określa maksymalną przepustowość. Możesz porównać wartości w poniższej tabeli.
W praktyce producenci i użytkownicy preferują interfejsy PCI-E 3.0 i PCI-E 4.0. Pierwszy nadaje się do prostych zadań: pracy z przeglądarką, programami biurowymi i specjalistycznym oprogramowaniem, do oglądania i pobierania filmów, niewymagających gier. Średnia prędkość odczytu wynosi około 2500 GB/s, prędkość zapisu to 1500 GB/s. PCI-E 4.0 jest niezbędny do zadań wymagających dużych zasobów: pracy z grafiką i multimediami, streamingu, tworzenia gier oraz profesjonalnego gamingu, gdzie wymagana jest wysoka wydajność. Wartości odczytu / zapisu dla takich urządzeń są 2–3 razy większe. Standard PCI-E 5.0 pozostaje dość kosztowną przyjemnością, która jest dostępna tylko dla entuzjastów i optymalnie nadaje się do sprzętu serwerowego.
Ile pamięci potrzeba do komfortowej pracy?
Rynek konsumencki oferuje dyski SSD o pojemności od 32 GB do 4 TB, chociaż istnieją serwerowe warianty o pojemności 8 TB lub większej. Niezbędna pojemność pamięci zależy od potencjalnych zadań i przeznaczenia urządzenia. Na wybór mogą mieć także wpływ dyski już zainstalowane w systemie. Jeśli nie planujesz pobierać gigabajtów informacji, komputer będzie używany wyłącznie do podstawowych zadań, albo dysk SSD będzie współdziałać z dużym HDD, to 120 GB to absolutne minimum. To wystarczy do instalacji i stabilnej pracy systemu operacyjnego, dodatkowego pliku wymiany w przypadku niewystarczającej ilości pamięci RAM oraz przechowywania dokumentów Word i Excel.
Za optymalną wielkość do większości zadań uważa się 500 – 1000 GB. Taki dysk SSD pozwoli na zainstalowanie wszystkich potrzebnych programów, kilku gier AAA, przechowywanie dużej ilości dokumentów, baz danych i wieloletnią kolekcję pamiątkowych zdjęć.
W przypadku komputerów stacjonarnych, laptopów i konsol (PlayStation, Xbox, Nintendo) zaleca się wybór dysków M.2 od 1 TB.
Wskaźnik TBW i DWPD
Każdy dysk SSD ma ograniczoną żywotność – liczbę cykli nadpisywania. Może się ona różnić w zależności od jakości pamięci, kontrolera, zastosowanych technologii i pozwala łatwo określić niezawodność dysku. Aby sprawdzić żywotność, użytkownicy mogą kierować się dwoma parametrami — TBW (Total Bytes Written) i DWPD (Disk Write per Day). Pierwszy oznacza minimalną ilość danych, jaką można zapisać w okresie gwarancyjnym, mierzoną w terabajtach (TB) i zależną od całkowitej pojemności pamięci. Najlepiej kierować się właśnie parametrem TBW. DWPD to maksymalna ilość danych, jaką można zapisać codziennie w okresie gwarancyjnym. Przekroczenie tego limitu spowoduje skrócenie żywotności dysku SSD.
Gwarantowany TBW może być zarówno niewielki (około 30 – 50 TB), jak i całkiem imponujący (1500 – 2000 TB). Im wyższa wartość, tym bardziej niezawodny jest dysk, ale i cena będzie wyższa.
W przypadku większości użytkowników do użytku domowego i biurowego wystarczy TBW wynoszący około 100 – 150 TB (dla dysku SSD o pojemności 512 GB). Dzięki 5-letniej gwarancji możesz codziennie nadpisywać około 100 GB danych bez ryzyka skrócenia żywotności. Jeśli komputer stacjonarny lub laptop będzie aktywnie używany do zapisu rozgrywki, edycji wideo lub pobierania filmów w jakości Blu-Ray, może być potrzebny bardziej niezawodny dysk SSD, ale 200–300 TB będzie więcej niż wystarczające. Generalnie żywotność dysku SSD jest istotna tylko dla najbardziej aktywnych i wymagających użytkowników, a w domu wykorzystanie całego potencjału dysku przed upływem gwarancji jest prawie niemożliwe. Dlatego rzeczywista żywotność może być znacznie większa. Eksperci zalecają optymalizację systemu operacyjnego pod kątem wykorzystywania pamięci, aby wydłużyć żywotność dysku SSD.
Możliwości techniczne i programowe
Za zewnętrzną prostotą dysków półprzewodnikowych kryje się szereg zaawansowanych technologii, funkcji i rozwiązań konstrukcyjnych, które mogą zwiększyć efektywność wymiany danych, zapewnić optymalną wydajność temperaturową i wydłużyć żywotność urządzenia.
NVMe
Technologia NVMe została zaprojektowana tak, aby uwolnić potencjał interfejsu PCIe. Zasadniczo jest to zestaw zasad, według których dysk SSD współpracuje z wielordzeniowymi procesorami, zapewniając szybkie przetwarzanie kilku kolejek zadań jednocześnie. Urządzenia z obsługą NVMe wyróżniają się na tle innych wysokimi prędkościami odczytu i zapisu, co determinuje ich zakres zastosowań — design, edycja wideo, streaming, gaming, programowanie i inne wymagające zadania. Obecnie technologia ta jest już niemal standardem i jest domyślnie stosowana w większości dysków M.2.
Trim
Polecenie Trim ma na celu oczyszczenie dysku SSD z nagromadzonych „śmieci”. Umożliwia systemowi operacyjnemu określenie bloków pamięci, które należy zwolnić, aby można było w nich zapisać nowe dane. Przyspiesza to znacznie działanie dysku w zakresie zapisywania (kopiowania) informacji.
Szyfrowanie
Wbudowany mechanizm szyfrowania danych jest dobrym dodatkiem do laptopów i dysków zewnętrznych. Takie dyski SSD są w stanie zapewnić bezpieczeństwo danych niezależnie od systemu operacyjnego i zapobiec ewentualnej kradzieży. Funkcjonalność ta znajduje zastosowanie w komputerach biurowych oraz laptopach. Dostęp do plików ma tylko określony pracownik za pomocą specjalnego hasła. Inne zalety to brak dodatkowego obciążenia na procesor i ochrona przed cyberatakami niskiego poziomu.
Pamięć DRAM
Obecność bufora DRAM pozytywnie wpływa na wydajność całego komputera. To dodatkowy układ w konstrukcji dysku SSD przeznaczony do buforowania często używanych danych. Zasada działania jest podobna do pamięci RAM. Ta funkcja pozwoli Ci w pełni wykorzystać możliwości PC i zapewni wysoką prędkość zapisu dużych ilości danych. Nie jest aktualne w przypadku domowych konfiguracji, ponieważ cena dysków z własnym buforem jest znacznie wyższa.
Radiator
Radiator jest potrzebny do skutecznego odprowadzania ciepła, ale jest aktualny tylko w przypadku zadań wymagających dużych zasobów — gier, pracy z grafiką, plików multimedialnych. Temperatura dysku SSD przy wykonywaniu prostych zadań jest wyjątkowo niska. Co więcej, radiator może stać się przeszkodą w montażu dysku w ultrabooku ze względu na jego zwiększone wymiary. W przypadku zestawów PC wielu użytkowników preferuje płyty główne z dodatkowym zdejmowanym radiatorem na slocie M.2 pod SSD.
Wytrzymała obudowa
Trudno sobie wyobrazić sytuację, w której dysk wewnątrz komputera lub laptopa może być narażony na obciążenia mechaniczne, dlatego trwałe, wstrząsoodporne i wodoodporne konstrukcje mają zastosowanie tylko w przypadku zewnętrznych dysków SSD.
Niezawodność i polityka cenowa marek
Producentów dysków półprzewodnikowych jest wielu, a współczesne technologie pozwalają na tworzenie produktów wysokiej jakości niezależnie od polityki cenowej. Cena w dużej mierze zależy od popularności marki, funkcjonalności i rodzaju kontrolera. Ten ostatni jest zwykle produkowany przez firmy trzecie i jest po prostu stosowany jako gotowe rozwiązanie. Jedynymi wyjątkami są niektórzy producenci (Samsung, Silicon Power, WD). Jednak nie zawsze warto zagłębiać się w te niuanse.
Liderami w obszarze dysków SSD można śmiało nazwać Kingston, Samsung, Western Digital (WD) i Patriot. Ich produkty stanowią dużą część rynku światowego. Kingston oferuje optymalną równowagę ceny i jakości, natomiast Samsung wyróżnia się najwyższą jakością i gwarancją, co jest ważne w przypadku komputerów i konsol z najwyższej półki. Najtańsze dyski SSD oferują firmy Silicon Power, Patriot, GOODRAM, A-Data, Apacer, Seagate. Ich możliwości wystarczą większości użytkownikom.
Artykuły, recenzje, przydatne porady
Wszystkie materiały
