Zasilacze: specyfikacje, typy, rodzaje

Moc wyjściowa zasilacza, czyli maksymalna moc, jaką jest on w stanie dostarczyć do systemu. Aby komputer działał wydajnie, zasilanie musi być wyższe niż całkowity pobór mocy systemu przy maksymalnym obciążeniu. To ostatnie można obliczyć sumując moc poszczególnych elementów, jednak generalnie dla konfiguracji biurowych za wystarczającą uważa się moc około 400 W – 450 W, dla przeciętnych konfiguracji gamingowych – około 600 W (500 W, 550 W, 650 W, 700 W, 750 W), a dla najwyższych – moc 800 W i więcej (850 W, 1000 W, a nawet więcej niż 1 kW).

Standard przede wszystkim determinuje rozmiary, a w konsekwencji przeznaczenie zasilacza. Aktualnie na rynku istnieją następujące standardy zasilaczy:

— ATX. Można go umownie nazwać „standardowym” - jest to najpopularniejszy standard dla komputerów stacjonarnych o tradycyjnych rozmiarach (w obudowach Full Tower i Midi Tower).

— TFX. Kompaktowy standard, zaprojektowany specjalnie dla małych obudów (w szczególności Mini Tower). Ze względu na swoje przeznaczenie moc takich zasilaczy jest zwykle mniejsza niż pełnowymiarowego ATX, a jednocześnie są one w pełni zgodne pod względem elektrycznym ze standardem ATX.

— SFX. Modyfikacja standardu ATX, opracowana pod koniec XX wieku jako wariant zasilania dla systemów w miniaturowych standardach microATX i FlexATX (S w nazwie oznacza „small”, czyli „mały”). W związku z tym główną różnicą są wymiary: są znacznie mniejsze i wynoszą (szerokość-głębokość-wysokość) 100x125x64 mm ze standardowym wentylatorem 60 mm. Przy instalacji większych lub mniejszych wentylatorów wysokość zasilacza odpowiednio się zmienia; istnieją również inne odchylenia od normy (na przykład nieco większa głębokość). Złącza zasilania są prawie całkowicie identyczne z oryginalnym ATX, a te dwa standardy są uważane za całkowicie wymienne.

Układ korekcji współczynnika mocy (PFC) zapewnianej przez zasilacz.

Moc pobierana przez zasilacz dzieli się na aktywną i pasywną; pierwsza idzie do wykonania użytecznej pracy, druga nie wykonuje takiej pracy i jest rozpraszany w postaci ciepła. Współczynnik mocy to stosunek mocy czynnej do całkowitego zużycia energii; im bliżej jedności, tym bardziej wydajny zasilacz.

Korekcja PFC jest stosowana w celu poprawy współczynnika mocy. Może odbywać się w sposób pasywny lub aktywny. Pierwsza opcja przewiduje obecność cewki (dławika), która częściowo kompensuje działanie reaktywnych elementów zasilacza; taka korekta jest prosta i niedroga w realizacji, ale mało skuteczna. Z kolei metoda aktywna zapewnia obecność wyspecjalizowanego kontrolera. Jest droższy, ale współczynnik mocy w takich zasilaczach może osiągnąć 0,95 lub więcej; ponadto urządzenie jest bardziej odporne na spadki napięcia.

Ogólnie rzecz biorąc, korekcja pasywna jest więcej niż wystarczająca do użytku w domu lub małym biurze; zasilacze aktywne powinny być szczególnie poszukiwane głównie w przypadkach, gdy mówimy o dużej liczbie komputerów podłączonych do mocnego zasilacza UPS.

Sprawność w tym przypadku to stosunek mocy zasilacza (patrz „Moc”) do jego zużycia energii. Im wyższa sprawność, tym wydajniejszy zasilacz, tym mniej energii pobiera z sieci przy tej samej mocy wyjściowej i tym tańsza jest jego eksploatacja. Sprawność może się różnić w zależności od obciążenia; specyfikacja może wskazywać zarówno minimalną sprawność, jak i jej wartość przy średnim obciążeniu (50%).

Należy zauważyć, że od tego wskaźnika bezpośrednio zależy zgodność z takim lub innym poziomem wydajności 80PLUS (więcej szczegółów w „Certyfikat”).

- 1 wentylator. Najpopularniejszy wariant. Moc takiego układu jest wystarczająca do chłodzenia zasilaczy o mocy m.in. powyżej średniej i jest on stosunkowo niedrogi. Natomiast zauważalny jest hałas wentylatora, szczególnie w niedrogich zasilaczach o małej średnicy wentylatora (patrz „Średnica wentylatora”).

- 2 wentylatory. Drugi wentylator jest zwykle instalowany w mocnych zasilaczach, dla których moc jednego wentylatora nie wystarcza. Ceną, jaką trzeba zapłacić za tę wydajność, oprócz zwiększonych kosztów, jest zwiększony poziom hałasu.

- Półpasywny. Funkcja pozwalająca na automatyczne wyłączenie układu chłodzenia zasilacza w sytuacjach, gdy obciążenie zasilacza jest niskie, a wydzielenie ciepła ograniczone. Występuje tylko w modelach z aktywnym układem chłodzenia. Przypomnijmy, że układy tego typu są wydajniejsze od pasywnych, ale zużywają dodatkową energię i generują hałas podczas pracy. W związku z tym przy niewielkim obciążeniu, gdy intensywne chłodzenie nie jest wymagane, rozsądniej jest wyłączyć wentylatory - oszczędza to energię i zmniejsza poziom hałasu.

- Pasywny (radiatory). W porównaniu z wentylatorami, radiatory mają szereg zalet: na przykład nie generują żadnego hałasu i nie wymagają własnego zasilania (co zmniejsza całkowite zużycie energii). Są jednak w efekcie znacznie mniej wydajne – moc zasila...czy z pasywnym chłodzeniem nie przekracza 600 W. Ponadto takie zasilacze są dość drogie.

Średnica wentylatora (wentylatorów) w układzie chłodzenia zasilacza.

Duża średnica pozwala na dobrą wydajność przy stosunkowo niskich obrotach, co z kolei zmniejsza hałas i zużycie energii. Duże wentylatory są jednak droższe od małych i zajmują dużo miejsca, co wpływa na ogólną wielkość zasilacza. Podkreślamy też, że mały wentylator nie jest jeszcze oznaką taniego zasilacza – taki sprzęt można spotkać również w dość zaawansowanych modelach przez wzgląd na zmniejszenie wymiarów.

Jeśli chodzi o konkretne średnice, najmniejszą wartością, jaką można znaleźć we współczesnych zasilaczach konsumenckich, jest 80 mm. Najpopularniejsza opcja to 120 mm, ten rozmiar daje dobrą wydajność i stosunkowo niski poziom hałasu przy rozsądnej cenie i wymiarach. Nieco rzadziej spotykane są większe średnice – 135 mm i 140 mm.

Łożysko jest częścią pomiędzy obrotową osią wentylatora a nieruchomą podstawą, która podtrzymuje oś i zmniejsza tarcie. W nowoczesnych wentylatorach występują następujące typy łożysk:

- Slajdy. Działanie tych łożysk opiera się na bezpośrednim kontakcie dwóch stałych powierzchni, starannie wypolerowanych w celu zmniejszenia tarcia. Takie urządzenia są proste, niezawodne i trwałe, ale ich sprawność jest raczej niska - toczenie, a tym bardziej hydrodynamiczna i magnetyczna zasada działania, zapewniają znacznie mniejsze tarcie.

- Toczenie. Nazywane również „łożyskami kulkowymi”, ponieważ „pośrednikami” między osią obrotu a stałą podstawą są kulki (rzadziej - wałki cylindryczne), zamocowane w specjalnym pierścieniu. Gdy oś się obraca, takie kulki toczą się między nią a podstawą, dzięki czemu siła tarcia jest bardzo niska - zauważalnie mniejsza niż w łożyskach ślizgowych. Z drugiej strony konstrukcja okazuje się droższa i bardziej złożona, a pod względem niezawodności nieco ustępuje zarówno tym samym łożyskom ślizgowym, jak i bardziej zaawansowanym urządzeniom hydrodynamicznym. Dlatego chociaż łożyska toczne są w naszych czasach dość rozpowszechnione, to jednak generalnie są one znacznie mniej powszechne niż wymienione typy.

- Hydrodynamiczny. Łożyska tego typu wypełnione są specjalnym płynem; podczas obracania tworzy warstwę, po której ślizga się ruchoma część łożyska. Pozwala to uniknąć bezpośredniego kontaktu między twardymi powierzchniami i znaczni...e zmniejsza tarcie w porównaniu z poprzednimi typami. Ponadto łożyska te są ciche i bardzo niezawodne. Do ich wad należy stosunkowo wysoki koszt, ale w praktyce ten szczegół jest często niewidoczny na tle ceny całego systemu. Dlatego ta opcja jest obecnie niezwykle popularna, można ją znaleźć w systemach chłodzenia na wszystkich poziomach - od niedrogich po zaawansowane.

- Centrowanie magnetyczne. Łożyska oparte na zasadzie lewitacji magnetycznej: oś obrotu jest „zawieszona” w polu magnetycznym. W ten sposób można (podobnie jak w hydrodynamicznych) uniknąć kontaktu między powierzchniami stałymi i dodatkowo zmniejszyć tarcie. Uważane za najbardziej zaawansowany typ łożysk, są niezawodne i ciche, ale są drogie.

Posiadanie przez zasilacz certyfikatu 80+ lub jego brak. Ten certyfikat wskazuje na wysoką wydajność energetyczną: aby go uzyskać, sprawność (patrz wyżej) musi wynosić co najmniej 80%, przy czym w różnych trybach (20%, 50% i 100% maksymalnego załadunku). Istnieje kilka stopni 80+:

- 80+. Oryginalna wersja certyfikatu zakładająca sprawność co najmniej 82% (co najmniej 85% przy 50% obciążeniu).

- 80+ White. Druga nazwa oryginalnego certyfikatu 80+ (patrz wyżej).

- 80+ Bronze - sprawność nie mniejsza niż 85% (dla połowy załadunku - 88%).

- 80+ Silver - odpowiednio 87% (90% dla połowy załadunku).

- 80+ Gold - 89% (92% dla połowy załadunku).

- 80+ Platinium - 90% (94% dla połowy załadunku).

- 80+ Titanium - 94% (96% dla połowy załadunku).

Współczynnik mocy (patrz „Rodzaj układu PFC”) musi wynosić co najmniej 0,9 dla niższych poziomów i co najmniej 0,95 dla poziomu Platinum. Należy również zauważyć, że w przypadku nadmiarowego zasilania używanego w systemach serwerowych wymagania dotyczące sprawności są nieco niższe.

Standard dla zasilaczy uzupełniający specyfikacje ATX w zakresie zasilania 12 V. Wprowadzony od czasów procesora Intel Pentium 4. Pierwsza seria standardu wykorzystywała głównie linię +5 V, od wersji 2.0 została wprowadzona linia +12 V w celu pełnego zasilania podzespołów komputera. Również w drugiej generacji pojawiło się 24-pinowe złącze zasilania, które jest używane w większości współczesnych płyt głównych.

Wersja standardu EPS12V, z którą zgodny jest zasilacz. Standard EPS12V jest przeznaczony przede wszystkim dla energochłonnych komputerów osobistych (ponad 700 W, patrz „Moc”) i serwerów klasy podstawowej. Te zasilacze mają 24-pinowe złącze do płyty głównej i 8-pinowe złącze do zasilania procesora (czasami więcej niż jedno, więcej szczegółów można znaleźć w „Zasilanie płyty głównej/CPU”). Charakteryzują się również zwiększoną niezawodnością w porównaniu do ATX12V. Są one kompatybilne z większością płyt głównych w standardzie ATX, jednak w starych płytach głównych mogą wystąpić problemy z kompatybilnością złączy, dlatego kwestię tę należy wyjaśnić osobno (jednakże w celu rozwiązania tego problemu w niektórych zasilaczach części wtyczki są zdejmowane, co umożliwia zmniejszenie ich w razie potrzeby do wymiarów złączy na płycie głównej).

Liczba i rodzaj złączy dostępnych w zasilaczu do zasilania płyty głównej lub procesora.

Parametr ten jest zapisywany jako suma kilku liczb, na przykład „24+4”. Pierwsza liczba oznacza liczbę pinów w złączu do zasilania płyty głównej; w zdecydowanej większości przypadków jest to właśnie 24, ponieważ współczesne płyty główne standardowo wykorzystują złącze 24-pinowe. Druga liczba opisuje gniazdo do zasilania procesora; większość procesorów klasy podstawowej i średniej używa zasilania 4-pinowego, podczas gdy potężne układy mogą wymagać zasilania 8-pinowego. Może być kilka 4- lub 8-pinowych złączy - licząc na potężne "żarłoczne" procesory.

Osobny przypadek stanowią zasilacze typu „24 (20+4)”. Posiadają one dwie oddzielne wtyczki - 20 pin i 4 pin, co umożliwia zasilanie z takich zasilaczy tak płyt głównych 24-pinowych, jak i starszych płyt głównych 20-pinowych. Jednocześnie w takich modelach nie ma oddzielnego zasilacza dla procesora - jest on zasilany tylko przez gniazdo, a 4-pinowej wtyczki nie można podłączyć do żadnych innych elementów, z wyjątkiem płyty głównej.

Obecnie na rynku dostępne są zasilacze z następującym zasilaniem płyty głównej: 24 pin (20+4), 24+4 pin, 24+8 (4+4) pin, 24+8+8 (4+4) pin.

Liczba złączy zasilania SATA zapewnionych w zasilaczu.

Obecnie SATA jest standardowym interfejsem do podłączania wewnętrznych dysków twardych, można go również znaleźć w innych typach dysków (SSD, SSHD itp.). Ten interfejs składa się ze złącza danych, które łączy się z płytą główną, i złącza zasilania, które łączy się z zasilaczem. W związku z tym w tym punkcie chodzi o liczbę wtyczek zasilania SATA zapewnionych w zasilaczu. Liczba ta odpowiada liczbie dysków SATA, które mogą być jednocześnie zasilane z tego modelu.

Liczba złączy Molex (IDE) przewidziana w konstrukcji zasilacza.

Początkowo złącze to było przeznaczone do zasilania urządzeń peryferyjnych interfejsu IDE, przede wszystkim dysków twardych. I chociaż samo IDE jest dziś całkowicie przestarzałe i nie jest używane w nowych komponentach, złącze zasilania Molex nadal jest instalowane w zasilaczach i prawie bezbłędnie. Prawie każdy współczesny zasilacz ma co najmniej 1-2 takie złącza, a w modelach z wyższej półki liczba ta może wynosić 7 lub więcej. Ta sytuacja wynika z faktu, że Molex IDE jest dość uniwersalnym standardem, a za pomocą najprostszych adapterów można zasilać komponenty z innym interfejsem zasilania. Na przykład są adaptery Molex - SATA do napędów, Molex - 6 pin do kart graficznych itp.

Liczba 6-pinowych (6 pin) złączy zasilania PCI-E przewidzianych w zasilaczu.

Takie złącza służą do dodatkowego zasilania tych typów wewnętrznych urządzeń peryferyjnych, dla których już nie wystarcza 75 W, zasilanych bezpośrednio przez gniazdo PCI-E na płycie głównej (typowym przykładem są karty graficzne). 6-pinowe złącze na zasilaczu zapewnia dodatkowe 75 W, dzięki czemu przy wykorzystaniu tego złącza możliwe jest podłączenie płyt o poborze mocy do 150 W.

Zwróć uwagę, że niektóre karty graficzne mają kilka złączy do dodatkowego zasilania jednocześnie. W związku z tym w zasilaczu może zapewniać się zarówno jedna wtyczka PCI-E 6 pin, jak i dwa takie złącza. Jednak generalnie tego typu wtyczka jest używana dość rzadko - wynika to z rozpowszechnienia wygodniejszego i bardziej uniwersalnego złącza 8-pinowego formatu „6+2”, które może być używane zarówno jako sześcio-, tak i ośmiopinowe (zobacz poniżej, aby uzyskać więcej informacji).

Liczba 8-pinowych (8pin) złączy zasilania PCI-E w zasilaczu. Podkreślamy, że w tym przypadku chodzi o zwykłe złącza tego typu, pracujące tylko w formacie 8pin; liczba wtyczek kombinowanych 8pin (6+2) jest określona osobno (patrz poniżej).

Dodatkowe złącza zasilania PCI-E służą do dostarczania dodatkowego zasilania do tych typów wewnętrznych urządzeń peryferyjnych, dla których już nie wystarcza 75 W, dostarczanych bezpośrednio przez gniazdo PCI-E na płycie głównej (typowym przykładem są karty graficzne). Złącze 8-pinowe na zasilaczu zapewnia dodatkowe 150 W, dzięki czemu przy wykorzystaniu tego złącza możliwe jest podłączenie płyt o poborze mocy do 225 W. Przy tym niektóre zasilacze mogą być jednocześnie wyposażone w kilka wtyczek zasilających PCI-E - licząc na wydajne karty graficzne z kilkoma zewnętrznymi złączami zasilania lub na kilka oddzielnych kart graficznych. Należy jednak zauważyć, że klasyczny PCI-E 8pin jest w dzisiejszych czasach rzadkością - bardziej rozpowszechniony stał się bardziej wygodny i uniwersalny PCI-E 8pin (6+2). Więcej informacji znajdziesz poniżej.

Liczba złączy zasilania PCI-E w formacie 8 pin (6+2) przewidziana w konstrukcji zasilacza.

Dodatkowe złącza zasilania PCI-E (wszystkie formaty) służą do dodatkowego zasilania tych typów wewnętrznych urządzeń peryferyjnych, którym już nie wystarcza 75 W, zasilanych bezpośrednio przez gniazdo PCI-E na płycie głównej (typowym przykładem są karty graficzne). W akcesoriach do komputerów osobistych występują dwa rodzaje takich złączy – 6 pin, który zapewnia do 75 W dodatkowej mocy, oraz 8 pin, który zapewnia do 150 W. A wtyczki 8 pin (6+2) stosowane w zasilaczach są uniwersalne: mogą współpracować zarówno ze złączami 6-pinowymi, jak i 8-pinowymi na płycie rozszerzeń. Dlatego ten rodzaj wtyczki jest najpopularniejszy we współczesnych zasilaczach.

Jeśli chodzi o liczbę, w sprzedaży można znaleźć modele na 1 złącze PCI-E 8 pin (6+2), na 2 takie złącza, na 4 złącza, a w niektórych przypadkach na 6 i więcej. Kilka z tych wtyczek może być przydatnych na przykład podczas podłączania kilku kart graficznych lub w przypadku potężnej karty graficznej o wysokiej wydajności wyposażonej w kilka dodatkowych złączy zasilania PCI-E.

16-pinowe złącze zasilania PCI-E ma na celu zastąpić istniejące 8-pinowe odpowiedniki. Składa się z dwunastu linii do zasilania prądem i czterech do transmisji danych. Złącze zapewnia do 600 W dodatkowej mocy, co stanowi czterokrotny wzrost mocy w porównaniu do 8-pinowych wersji interfejsu. Dodatkowe złącza PCI-E wszystkich formatów są używane do zasilania tych rodzajów wewnętrznych urządzeń peryferyjnych, którym nie wystarcza 75 W, dostarczanych bezpośrednio przez gniazdo PCI-E na płycie głównej.

Dostępność co najmniej jednego złącza zasilania Floppy.

Początkowo złącze to miało służyć do zasilania stacji dyskietek, stąd nazwa. Znane jest również pod nazwą „mini-Molex”. W każdym razie ten standard jest ogólnie uważany za przestarzały, ale nadal jest używany przez niektóre określone typy komponentów, a zatem nadal jest stosowany w zasilaczach.

Okablowanie zastosowane w zasilaczu.Według tego parametru rozróżnia się urządzenia modularne, częściowo modularne i niemodularne, oto ich cechy:

- Niemodularne. Klasyczna wersja konstrukcji, która od samego początku stosowana była w zasilaczach komputerowych i do dziś nie traci na popularności. Przewody w takim okablowaniu mają nieusuwalną konstrukcję, a podłączenie dodatkowych kabli nie jest przewidziane. W efekcie użytkownik ma do czynienia tylko z kablami dostarczonymi przez producenta, bez możliwości ich usunięcia lub wymiany (jedyne dostępne modyfikacje to montaż dodatkowych akcesoriów, takich jak przedłużacz czy rozgałęźnik). Z tego powodu takie zasilacze są mniej wygodne niż modularne i częściowo modularne: ich przewody są często nadmiernie długie, a część z nich w ogóle nie jest używana, a taka „ekonomia” dodatkowo zaśmieca obudowę, utrudniając cyrkulację powietrza i wydajność chłodzenia. Wady te jednak można zredukować prawie do zera dzięki starannemu doborowi zasilaczy i starannemu okablowaniu; i same w sobie systemy niemodularne są niezawodne i jednocześnie tanie. To właśnie dzięki tym cechom są one w naszych czasach najczęściej spotykane.

- Modularne. Systemy, w których każdy kabel jest odpinany; do mocowania przewodów służą specjalne gniazda. Dzięki tej konstrukcji można optymalnie zorganizować przestrzeń wewnątrz komputera - na przykład usunąć niepotrzebne przewody, aby nie...zakłócały cyrkulacji powietrza w jednostce systemowej; zamienić zbyt długi kabel na krótszy (lub odwrotnie); zamienić kable itp. Jednocześnie okablowanie modularne jest znacznie droższe niż niemodularne, podczas gdy jest uważane za nieco mniej niezawodne ze względu na obecność „słabych punktów” w postaci wyjmowanych uchwytów kablowych.

- Częściowo modularne. Swego rodzaju kompromis między opisanymi powyżej opcjami: część przewodów w takich zasilaczach jest nieusuwalna, część wyposażona jest w mocowania modularne. Pozwala to częściowo połączyć zalety i zrekompensować wady obu systemów: zasilacze półmodularne są tańsze i bardziej niezawodne niż modularne, a jednocześnie wygodniejsze niż niemodularne. Z reguły w systemach tego typu konstrukcję nieusuwalną mają najważniejsze przewody, które praktycznie na pewno są używane podczas montażu komputera, a kable wtórne są wyposażone w zdejmowane łączniki i można je usunąć w razie potrzeby. Jednak konkretne cechy zasilacza częściowo modularnego należy wyjaśnić osobno.

Przewody jednostki systemowej z zestawu - wszystkie lub przynajmniej niektóre - posiadają oplot.

Ta cecha ma pozytywny wpływ na niezawodność, czyniąc przewód tak odpornym na załamania, ścieranie, silny nacisk i inne podobne czynniki, jak to tylko możliwe; zapewnia również dodatkową ochronę przed przypadkowym kontaktem z ostrymi przedmiotami (na przykład podczas naprawy komputera). Wadami przewodów w oplocie, oprócz zwiększonego kosztu, są również zwiększona grubość i większa sztywność niż w przypadku podobnych kabli w konwencjonalnej izolacji. Może to powodować pewne trudności podczas organizowania przestrzeni wewnątrz jednostki systemowej.

Maksymalne wartości prądu i mocy, jakie zasilacz może dostarczyć na osobnych liniach zasilających.

Linia zasilająca może być po prostu opisana jako para styków do podłączenia określonego obciążenia; jeden z tych styków jest „masą” (o napięciu zerowym), a drugi ma pewne napięcie ze znakiem dodatnim lub ujemnym, a napięcie to odpowiada napięciu linii zasilającej. W tym momencie wynosi +3.3V (takie zasilanie występuje w złączach 20- i 24-pinowych do płyt głównych, w złączach zasilania SATA i niektórych innych typach złączy).

Ogólnie rzecz biorąc, moc i prądy to dość specyficzne parametry, których zwykły użytkownik rzadko potrzebuje - głównie przy podłączaniu komponentów o dużym poborze mocy, takich jak karty graficzne, a także przy uruchamianiu zasilacza bez komputera, do zasilania innej elektroniki (np. amatorskich stacji radiowych). Warto również wspomnieć, że suma mocy maksymalnych na wszystkich liniach może być wyższa niż całkowita moc wyjściowa zasilacza - oznacza to, że wszystkie linie nie mogą pracować jednocześnie z pełną mocą. W związku z tym, gdy zasilacz jest w pełni obciążony, niektóre z nich będą dostarczać mniej energii niż to możliwe.

Maksymalny prąd, jaki zasilacz jest w stanie dostarczyć do linii zasilającej +5V. Aby uzyskać więcej ogólnych informacji na temat linii zasilających, zobacz „+3.3 V”. W tym miejscu zauważamy, że zasilanie +5V, oprócz złączy do płyt głównych (na 20 i 24 piny), znajduje się również we wtyczkach Molex i SATA, a także w niektórych innych specyficznych typach złączy.

Maksymalny prąd, jaki zasilacz jest w stanie dostarczyć do pierwszej linii zasilającej +12V.

Aby uzyskać więcej ogólnych informacji na temat linii zasilających, zobacz „+3.3 V”. Warto w tym miejscu wspomnieć, że 12V jest najpopularniejszym napięciem wśród złączy zasilających komputery. Wykorzystywane jest w prawie wszystkich tego typu złączach (z kilkoma wyjątkami), a niektóre wtyczki (na przykład dodatkowy zasilacz PCI-E dla 6 lub 8 złączy) wykorzystują tylko linie 12-woltowe - i to w formacie +12V. A podział zasilania +12V na kilka oddzielnych linii jest stosowany ze względów bezpieczeństwa - w celu zmniejszenia prądu płynącego przez każdy pojedynczy przewód, a tym samym zapobieżenia niepotrzebnemu obciążeniu i przegrzaniu okablowania. Jednak niektórzy producenci nie wskazują maksymalnego prądu dla poszczególnych linii +12V i podają tylko ogólną wartość w specyfikacji; w takich przypadkach liczba ta jest wskazywana w niniejszym punkcie.

Maksymalny prąd, jaki zasilacz jest w stanie dostarczyć do drugiej linii zasilającej +12V.

Aby uzyskać więcej ogólnych informacji na temat linii zasilających, zobacz „+3.3 V”. Warto w tym miejscu wspomnieć, że 12V jest najpopularniejszym napięciem wśród złączy zasilających komputery. Wykorzystywane jest w prawie wszystkich tego typu złączach (z kilkoma wyjątkami), a niektóre wtyczki (na przykład dodatkowy zasilacz PCI-E dla 6 lub 8 złączy) wykorzystują tylko linie 12-woltowe - i to w formacie +12V. A podział zasilania +12V na kilka oddzielnych linii jest stosowany ze względów bezpieczeństwa - w celu zmniejszenia prądu płynącego przez każdy pojedynczy przewód, a tym samym zapobieżenia niepotrzebnemu obciążeniu i przegrzaniu okablowania. Jednak niektórzy producenci nie wskazują maksymalnego prądu dla poszczególnych linii +12V i podają tylko ogólną wartość w specyfikacji; w takich przypadkach liczba ta jest wskazywana w punkcie „+12V1”.

Maksymalny prąd, jaki zasilacz jest w stanie dostarczyć do trzeciej linii zasilającej +12V.

Aby uzyskać więcej ogólnych informacji na temat linii zasilających, zobacz „+3.3 V”. Warto w tym miejscu wspomnieć, że 12V jest najpopularniejszym napięciem wśród złączy zasilających komputery. Wykorzystywane jest w prawie wszystkich tego typu złączach (z kilkoma wyjątkami), a niektóre wtyczki (na przykład dodatkowy zasilacz PCI-E dla 6 lub 8 złączy) wykorzystują tylko linie 12-woltowe - i to w formacie +12V. A podział zasilania +12V na kilka oddzielnych linii jest stosowany ze względów bezpieczeństwa - w celu zmniejszenia prądu płynącego przez każdy pojedynczy przewód, a tym samym zapobieżenia niepotrzebnemu obciążeniu i przegrzaniu okablowania. Jednak niektórzy producenci nie wskazują maksymalnego prądu dla poszczególnych linii +12V i podają tylko ogólną wartość w specyfikacji; w takich przypadkach liczba ta jest wskazywana w punkcie „+12V1”.

Maksymalny prąd, jaki zasilacz jest w stanie dostarczyć do czwartej linii zasilającej +12V.

Aby uzyskać więcej ogólnych informacji na temat linii zasilających, zobacz „+3.3 V”. Warto w tym miejscu wspomnieć, że 12V jest najpopularniejszym napięciem wśród złączy zasilających komputery. Wykorzystywane jest w prawie wszystkich tego typu złączach (z kilkoma wyjątkami), a niektóre wtyczki (na przykład dodatkowy zasilacz PCI-E dla 6 lub 8 złączy) wykorzystują tylko linie 12-woltowe - i to w formacie +12V. A podział zasilania +12V na kilka oddzielnych linii jest stosowany ze względów bezpieczeństwa - w celu zmniejszenia prądu płynącego przez każdy pojedynczy przewód, a tym samym zapobieżenia niepotrzebnemu obciążeniu i przegrzaniu okablowania. Jednak niektórzy producenci nie wskazują maksymalnego prądu dla poszczególnych linii +12V i podają w specyfikacji tylko ogólną wartość; w takich przypadkach liczba ta jest wskazywana w punkcie „+12V1”.

Maksymalny prąd, jaki zasilacz może dostarczyć do linii zasilającej to -12V.

Aby uzyskać więcej ogólnych informacji na temat linii zasilających, zobacz „+3.3 V”. Warto w tym miejscu wspomnieć, że 12V jest najpopularniejszym napięciem wśród złączy zasilających komputery. Jednak najczęściej jest używany w formacie +12V; a linia -12V pełni głównie funkcję serwisową, prawie nigdy nie występuje w innych złączach, z wyjątkiem wtyczki zasilania płyty głównej (na 20 lub 24 piny).

Maksymalny prąd, jaki zasilacz jest w stanie dostarczyć do linii zasilającej +5Vsb.

Aby uzyskać więcej ogólnych informacji na temat linii zasilających, zobacz „+3.3 V”. W szczególności linia +5Vsb służy do zasilania elektroniki komputera w trybie czuwania, kiedy głównym i jedynym zadaniem systemu jest reagowanie na naciśnięcie przycisku zasilania. Nie wymaga to dużej mocy, więc wartość ta rzadko przekracza 3A.

Maksymalna moc, jaką zasilacz jest w stanie dostarczyć do linii zasilającej +12V.

Aby uzyskać więcej informacji na temat linii zasilających, zobacz „Maksymalny prąd i moc”. Warto w tym miejscu wspomnieć, że 12V jest najpopularniejszym napięciem wśród złączy zasilających komputery. Wykorzystywane jest w prawie wszystkich tego typu złączach (z kilkoma wyjątkami), a niektóre wtyczki (na przykład dodatkowy zasilacz PCI-E dla 6 lub 8 złączy) wykorzystują tylko linie 12-woltowe - i to w formacie +12V. Tak więc wskaźnik ten jest jedną z najważniejszych cech każdego zasilacza.

Zauważ, że wiele zasilaczy ma kilka oddzielnych linii zasilających +12V. W takich przypadkach wskazuje się tutaj całkowitą moc, która z reguły jest równo dzielona między liniami.

Maksymalna moc, jaką zasilacz jest w stanie dostarczyć na linii zasilającej +3.3V i +5V.

Aby uzyskać więcej informacji na temat linii zasilających, zobacz „Maksymalny prąd i moc”. Zauważamy tutaj, że linie zasilające +3.3V i +5V są używane zarówno w ogólnym złączu płyty głównej (na 20 lub 24 piny), jak i w specjalistycznych wtyczkach - w szczególności w złączu zasilania SATA (oba) i Molex (tylko +5V, dodatkowo do +12V). Moc tych linii jest dość specyficznym parametrem, rzadko wymaganym w praktyce; jest z reguły taka sama dla obu napięć, tak że jest to wskazane w punkcie ogólnym.

Maksymalna moc, jaką zasilacz jest w stanie dostarczyć do linii zasilającej -12V.

Aby uzyskać więcej informacji na temat linii zasilających, zobacz „Maksymalny prąd i moc”. Tutaj zauważamy, że -12V to dość specyficzny format, używany wyłącznie we wtyczkach zasilających do płyt głównych - do zasilania poszczególnych elementów płyty głównej, które wymagają odwrotnej polaryzacji.

Maksymalna moc, jaką zasilacz jest w stanie dostarczyć do linii zasilającej +5Vsb.

Aby uzyskać więcej informacji na temat linii zasilających, zobacz „Maksymalny prąd i moc”. Tutaj przypominamy, że linia +5Vsb służy do zasilania elektroniki komputera w trybie czuwania, kiedy głównym i jedynym zadaniem systemu jest reagowanie na wciśnięcie przycisku zasilania. Nie wymaga to dużej mocy, więc wartość ta rzadko przekracza 15 watów.

System bezpieczeństwa, który chroni elementy komputera przed krytycznym wzrostem napięcia na wyjściu zasilacza. W takich sytuacjach zabezpieczenie przed zbyt wysokim napięciem wyjściowym wyłącza zasilanie, zapobiegając uszkodzeniu elementów komputera.

Zabezpieczenie przed zbyt wysokim napięciem wyjściowym jest niemal obowiązkowe w przypadku nowoczesnych zasilaczy, ponieważ jest częścią ogólnie przyjętego standardu zasilania ATX12V. Należy jednak mieć na uwadze, że specyficzny próg działania OVP jest dość wysoki (szczególnie podatne na to są niedrogie zasilacze), dlatego w praktyce takie zabezpieczenie czasem okazuje się bezużyteczne. Tak więc, dla maksymalnej pewności, wysoce pożądane jest uzupełnienie OVP innymi systemami bezpieczeństwa.

System bezpieczeństwa, który wyłącza zasilanie w przypadku przekroczenia krytycznych wartości prądu wyjściowego. Pozwala to uniknąć przeciążenia i awarii komponentów komputera. Różnica między takim systemem a SCP (zabezpieczeniem przeciwzwarciowym) polega na tym, że zabezpieczenie przed przeciążeniem wyzwalane jest przy stosunkowo niskim prądzie i dużej rezystancji - czyli w sytuacji, która nie jest jeszcze zwarciem, ale może uszkodzić części komputerowe. Ponadto OPP uwzględnia całkowity prąd (całkowitą moc) dla wszystkich kanałów mocy i może zostać wyzwolony, nawet jeśli prąd dla każdego kanału mieści się w dopuszczalnych granicach, ale całkowity wskaźnik już przekracza wartość krytyczną.

System zabezpieczający zasilacz (i w niektórych przypadkach komponenty systemu) przed zwarciem.

Przypomnijmy, że zwarcie to sytuacja, w której rezystancja na wyjściu zasilacza spada do zera - np. gdy przewód jednej z linii zasilających styka się bezpośrednio z przewodem uziemiającym. W takich sytuacjach prąd wzrasta do bardzo wysokich wartości, a zasilacz narażony jest na znaczne obciążenia które obarczone są uszkodzeniami. Zabezpieczenie przed zwarciem zapobiega temu poprzez odcięcie zasilania, gdy prąd wyjściowy gwałtownie wzrasta.

Osobno warto zauważyć, że tego systemu nie należy mylić z OPP - zabezpieczeniem przed przeciążeniem (patrz wyżej): OPP działa przy znacznie niższych prądach niż SCP, więc są to dwie różne funkcje.

Obwody zabezpieczające zapewnione w zasilaczu. Oprócz opisanych powyżej OVP (zabezpieczenie przed zbyt wysokim napięciem wyjściowym), OPP (zabezpieczenie przed przeciążeniem) i SCP (zabezpieczenie przeciwzwarciowe), we współczesnych zasilaczach mogą się zapewniać następujące funkcje bezpieczeństwa:

- OCP. Zabezpieczenie przed przeciążeniem na oddzielnych liniach wyjściowych zasilacza. Różni się od OPP tym, że uwzględnia nie całkowity pobierany prąd, ale prąd na każdym wyjściu osobno.

- UVP. Zabezpieczenie przed zbyt niskim napięciem na liniach wyjściowych zasilacza. W przypadku niektórych komponentów takie napięcie jest tak samo niepożądane, jak podwyższone: na przykład dysk twardy o zmniejszonej mocy nie może obracać płyt do wymaganych prędkości. Zazwyczaj UVP jest wyzwalane, gdy napięcie spada o 20 - 25%.

- OTP. Zabezpieczenie przed przegrzaniem poszczególnych elementów zasilacza.

- SIP. Zabezpieczenie przed przepięciami jest w rzeczywistości wbudowanym stabilizatorem zdolnym do pewnego stopnia wygładzić te przepięcia. Funkcja ta nie eliminuje potrzeby stosowania zewnętrznego stabilizatora, ale zwiększa ogólną skuteczność ochrony.

- AFC. Nie tyle funkcja zabezpieczająca, co funkcja „energooszczędna”: automatyczna kontrola prędkości wentylatora, która pozwala na zmianę prędkości w zależności od załadunku i rzeczywistego rozpraszania ciepła przez zasilacz. Oprócz oszczędności energii, ta regulacja zmniejsza również zużycie...ruchomych części chłodnicy.

- CE. Zgodność zasilacza z dyrektywami Unii Europejskiej dotyczącymi wydajności energetycznej i bezpieczeństwa.

- CB. Zgodność zasilacza z dyrektywami IEC (Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej) dotyczącymi bezpieczeństwa sprzętu i komponentów elektrycznych.

- FCC. Zgodność zasilacza z dyrektywami FCC (Federalnej Komisji Łączności), przede wszystkim w zakresie zakłóceń elektromagnetycznych.

- CCC. Zgodność zasilacza z wymaganiami stawianymi do oficjalnej certyfikacji na rynku chińskim (ChRL).

- KC. Zgodność zasilacza z wymaganiami stawianymi do oficjalnej certyfikacji na rynku Korei Południowej.

- BSMI. Zgodność zasilacza z wymaganiami stawianymi do oficjalnej certyfikacji na rynku tajwańskim.

- RCM. Zgodność zasilacza z wymaganiami stawianymi do oficjalnej certyfikacji na rynku australijskim i nowozelandzkim. Wymagania RCM dotyczą przede wszystkim bezpiecznego użytkowania i kompatybilności elektromagnetycznej.

- TUV-RH. Zgodność zasilacza z kryteriami certyfikatu TÜV Rheinland Group - jednej z największych i najbardziej renomowanych światowych firm audytorsko-certyfikujących. Najczęściej chodzi o certyfikat TÜV-Mark Approval, który zaświadcza, że poszczególne części urządzenia (obudowa, płyty, części, przełączniki itp.) spełniają wymagania bezpiecznego użytkowania.

- cTUVus. Kolejna certyfikacja przeprowadzana przez wspomnianą już Grupę TÜV Rheinland. W tym przypadku chodzi o zgodność zasilacza z wymogami technicznymi niezbędnymi do dopuszczenia na rynek USA i Kanady. Certyfikat cTUVus ma taką samą ważność jak certyfikaty wydawane bezpośrednio przez upoważnione organy tych krajów.

- EAC. Zgodność zasilacza z wymaganiami technicznymi Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej (dawniej Unii Celnej).

Poziom hałasu wytwarzanego przez zasilacz.

Z reguły w specyfikacji wskazuje się średnią wartość poziomu hałasu podczas normalnej pracy. Im niższa jest ta wartość, tym ciszej pracuje zasilacz i tym wygodniej jest z niego korzystać. Warto jednak zauważyć, że współczesne zasilacze komputerowe wytwarzają bardzo mało hałasu. Tak więc w najcichszych modelach liczba ta nie przekracza 20 dB – nie jest to głośniejsze niż szelest liści na lekkim wietrze, taki dźwięk jest prawie niesłyszalny i jest całkiem akceptowalny nawet w salonie w nocy. Do takiego zastosowania dopuszcza się również źródła hałasu o natężeniu 21 – 25 dB (odpowiada szeptowi z odległości ok. 1 m) oraz 26 – 30 dB (tykanie zegara ściennego). Hałas większy niż 30 dB jest uważany za dość znaczący w przypadku zasilaczy komputerowych; zgodnie z normami sanitarnymi taki sprzęt w pomieszczeniach mieszkalnych może być używany tylko w ciągu dnia.

Wybierając zasilacz według tego wskaźnika, warto wziąć pod uwagę kilka punktów. Po pierwsze, redukcja hałasu ma swoją cenę: może wpływać na wydajność chłodzenia i/lub koszty. Po drugie, szumy z zasilacza często giną na tle głośniejszych podzespołów PC – na przykład potężnych układów chłodzenia procesora czy karty graficznej. Po trzecie, samo środowisko, w którym zainstalowany jest komputer, może być głośne – jako przykład można po...dać biuro lub przestrzeń coworkingową. W związku z tym sensowne jest szukanie modelu o niskim poziomie hałasu głównie w przypadkach, gdy maksymalna cisza ma dla Ciebie kluczowe znaczenie.

Gwarancja producenta na ten model.

W rzeczywistości jest to minimalna żywotność obiecana przez producenta, z zastrzeżeniem zasad działania. Dostępne są zarówno modele z małą gwarancją do 3 lat, jak i bardziej zaawansowane zasilacze, w których gwarancja może sięgać 7, 10, a nawet 12 lat. Ogólnie 5-letnia gwarancja (na przykład) nie oznacza, że urządzenie ulegnie awarii po określonym czasie. Najczęściej rzeczywista żywotność urządzenia jest znacznie dłuższa niż gwarantowana.

Określone okresy gwarancji mogą się różnić, nawet dla podobnych urządzeń tego samego producenta.

Zasilacz posiada własne podświetlenie. Funkcja ta nie wpływa na parametry techniczne, jej rola jest czysto estetyczna, dlatego na zasilacze z podświetleniem należy zwrócić uwagę przede wszystkim tym, którym zależy na indywidualnym designie własnego komputera. Należy pamiętać, że konkretna funkcjonalność podświetlenia może być różna. Najprostsze systemy są monochromatyczne, w droższych rozwiązaniach może się zapewniać kilka opcji kolorystycznych, a najbardziej zaawansowanym rodzajem podświetlenia w tym zakresie jest RGB, z możliwością wyboru niemal dowolnego odcienia na życzenie użytkownika. Ponadto niektóre systemy mogą synchronizować się z podświetleniem innych komponentów komputera; zobacz „Synchronizacja podświetlenia” poniżej, aby uzyskać więcej informacji na ten temat.

Technologia synchronizacji zapewniona w podświetlanym zasilaczu (patrz wyżej).

Sama synchronizacja pozwala „dopasować” podświetlenie zasilacza do podświetlenia innych elementów systemu - płyty głównej, procesora, karty graficznej, obudowy, klawiatury, myszy, itp. Dzięki temu dopasowaniu wszystkie elementy mogą zmieniać kolor synchronicznie, jednocześnie się włączać/wyłączać itp. Konkretne cechy działania takiego podświetlenia zależą od zastosowanej technologii synchronizacji i z reguły każdy producent ma swoją własną (Aura Sync od Asus, RGB Fusion od Gigabyte itp.). Od tego zależy również kompatybilność elementów: wszystkie muszą obsługiwać tę samą technologię. Najłatwiej więc osiągnąć kompatybilność z podświetleniem, montując komponenty jednego producenta. Istnieją również zasilacze z multikompatybilnością - czyli obsługujące kilka standardów synchronizacji jednocześnie; jednak określony zestaw kompatybilnych standardów dla tych modeli może się różnić i warto go doprecyzować przed zakupem.