Szeroki asortyment olejów silnikowych jest dostępny na odpowiedniej stronie katalogu.

1. Jak często należy wymieniać olej silnikowy?

Częstotliwość wymiany oleju silnikowego zależy od wielu czynników. Najprościej jest z samochodami z salonu — dla nich określone są ściśle regulowane terminy serwisowe w autoryzowanych serwisach. Problemy pojawiają się w przypadku samochodów używanych.

Załóżmy, że producent pojazdu zaleca wymianę oleju silnikowego co 10 – 15 tys. km przebiegu. Jednak zalecany przebieg można osiągnąć na różne sposoby. Jedna rzecz to, gdy kilometry gromadzą się podczas jazdy po autostradzie, inna — podczas regularnych postojów w korkach. W ciągu godziny jazdy po autostradzie można pokonać dystans około 100 km, a w tym samym czasie w korkach ledwo osiąga się 15 – 20 km. Dla prawidłowego obliczenia terminów wymiany oleju warto uwzględnić liczbę przepracowanych motogodzin.

Dla przykładu rozważmy taki wariant: w mieszanym trybie jazdy średnia prędkość wynosi 60 km/h. Odpowiednio, na 15 tys. km przebiegu silnik przepracuje około 250 motogodzin (15000 / 60 = 250). W miejskim rytmie jazdy średnia prędkość znacznie spada i wynosi około 25 km/h, co oznacza, że silnik na ten sam przebieg przepracuje około 600 motogodzin (15000 / 25 = 600). Różnica jest oczywista.

Dla różnych typów olejów zalecane są takie terminy regulaminowej wymiany (w motogodzinach):


Przy regularnych postojach w korkach zaleca się skrócenie interwałów wymiany oleju o połowę — do 7 – 8 tys. km przebiegu zamiast zalecanych przez producenta 15 tys. km. A liczby przebiegu 25 – 30 tys. km, deklarowane dla niektórych silników, mają niewiele wspólnego z rzeczywistością — tak długie interwały wymiany oleju są uzasadnione tylko dla nowych samochodów i idealnych warunków eksploatacji, rzadko osiągalnych w praktyce.

2. Jak rozpoznać, że olej wymaga wymiany?

Przy wymianie oleju warto zresetować licznik serwisowy przebiegu lub liczby przepracowanych motogodzin silnika (jeśli są dostępne). Zdecydowana większość nowoczesnych samochodów sama podpowie, kiedy nadejdzie termin kolejnej regulaminowej wymiany oleju. Należy również regularnie sprawdzać stan oleju silnikowego. Można to zrobić na różne sposoby.

Najlepszą wizualną wskazówką jest sprawdzenie oleju za pomocą bagnetu, podczas którego ocenia się poziom oleju, jego kolor i zapach. Dobry olej zazwyczaj ma bursztynowy lub jasnobrązowy odcień, podczas gdy stary olej staje się ciemny (prawie czarny). Jest to związane z nagromadzeniem zanieczyszczeń i produktów zużycia. Z pewnymi zastrzeżeniami to, co powiedziano, nie dotyczy silników diesla — o tym porozmawiamy poniżej. Ponadto olej silnikowy powinien być umiarkowanie płynny i jednolity w konsystencji. Jeśli chodzi o zapach, produkt smarujący nie powinien pachnieć spalenizną.

„Na oko” stan oleju silnikowego określa się po kolorze i konsystencji.

Pośrednimi oznakami starzenia się oleju silnikowego są zwiększony hałas z silnika, jego nierówna praca, pogorszenie dynamiki samochodu lub zwiększone zużycie paliwa.

3. Co się stanie, jeśli nie wymienisz oleju na czas?

Nieterminowa wymiana oleju silnikowego grozi wieloma problemami, aż do kapitalnego remontu silnika. Przy znacznym przekroczeniu zalecanego przebiegu olej mętnieje, gęstnieje i traci właściwości smarujące. Konsystencją taki olej zaczyna przypominać mazut. W rezultacie nie smaruje już ruchomych części silnika, a jedynie pogarsza pracę jednostki napędowej, co prowadzi do zatykania się kanałów olejowych. Jeśli nie podejmiesz działań w celu wymiany starego oleju, silnik nieuchronnie „złapie klin”. Nie należy również zapominać o długim postoju samochodu bez ruchu (ponad 6 miesięcy) — olej może utracić swoje właściwości z powodu kondensacji wilgoci.

Stary olej zwiększa obciążenie silnika, gorzej odprowadza ciepło, co może prowadzić do przegrzania silnika, zmniejsza ochronę przed korozją. Ponadto wewnątrz jednostki napędowej będą się aktywnie gromadzić produkty spalania i zużycia — zasoby silnika nieuchronnie się zmniejszają. Dlatego ważne jest, aby wymieniać olej na czas.

4. Jaka jest różnica między olejem syntetycznym, półsyntetycznym a mineralnym?

Oleje silnikowe dzielą się na trzy główne kategorie:

  • mineralne — produkowane z produktów naftowych;
  • syntetyczne — uzyskiwane w wyniku syntezy chemicznej w laboratoriach;
  • półsyntetyczne — mają naturalną bazę z dodatkiem sztucznie stworzonych „składników”.

Różnica w strukturze molekularnej olejów silnikowych mineralnych i syntetycznych.

Najtańsze są oleje mineralne, co wynika z prostoty ich produkcji. Jednak „produkty naturalne” są bardziej wrażliwe na mrozy, szybciej się utleniają, a osiągnięcie w nich zgodności z rygorystycznymi normami jest dość trudne.

„Półsyntetyki” mają lepsze właściwości eksploatacyjne i nadal są dostępne cenowo. Wreszcie, najwyższym standardom norm odpowiadają w pełni syntetyczne oleje. Lecz są one drogie.

5. Czy można mieszać różne oleje?

Jeśli silnik „zjada” olej i pojawia się potrzeba jego dolewania, kieruj się prostą zasadą: optymalnym rozwiązaniem na dolewkę jest mieszanie olejów jednego producenta, które mają tę samą klasę lepkości i tę samą bazę (mineralną, syntetyczną lub półsyntetyczną odpowiednio). Mieszanie różnych typów materiałów smarujących jest wysoce niepożądane — zawierają one unikalny pakiet dodatków chemicznych, które mogą nieprzewidywalnie ze sobą reagować (pienić się, wytrącać osad itp.).

Dolewanie innego oleju można rozważyć tylko w sytuacjach, gdy nie można szybko rozwiązać problemu niedoboru oleju w silniku. W takim przypadku dłuższy przebieg po dolewce jest dopuszczalny, jeśli dodano olej tego samego producenta, ale różniący się lepkością. Lub innej marki, ale całkowicie zgodny z klasami i normami. We wszystkich innych sytuacjach olej należy spuścić przy pierwszej okazji i zastąpić jednorodnym olejem silnikowym.

6. Co oznaczają cyfry w oznaczeniu oleju (np. 5W-30)?

Jedną z podstawowych cech olejów silnikowych jest klasa lepkości, oznaczana według standardów Amerykańskiego Stowarzyszenia Inżynierów Motoryzacyjnych SAE. Oznaczenia według nich zapisuje się w formie SAE 5W-30, SAE 10W-40 itp. Pierwsza liczba z indeksem W oznacza zimową klasę lepkości (0W, 5W, 10W, 15W, 20W i 25W), druga — letnią kategorię (20, 30, 40, 50 i 60). Im niższa „zimowa” liczba, tym lepiej olej wytrzymuje mrozy i nie gęstnieje ponad przewidzianą normę. I odwrotnie — im wyższa liczba w letnim oznaczeniu, tym lepiej olej zachowuje płynność pod wpływem wysokich temperatur.

Klasyfikacja olejów silnikowych według standardu SAE z uwzględnieniem temperatury otoczenia.

Szczegółowo o klasach lepkości opowiada się w rozbudowanym materiale „Jak wybrać olej silnikowy do samochodu”. Tutaj zaznaczymy, że do silnika należy wlewać oleje o tej lepkości, które są zalecane przez producenta samochodu. Czy można od nich odstąpić? Rozważmy to w ramach kolejnego pytania.

7. Czy można przejść z jednego oleju na inny (np. z 5W-30 na 10W-40)?

Dla każdej jednostki napędowej określone są parametry lepkości, które dla danego silnika są najbardziej odpowiednie. Niemniej jednak, przejście z jednego oleju na inny jest dopuszczalne. W silnikach z przebiegiem powyżej 150 – 200 tys. km można wlewać olej z indeksem lepkości SAE 10W-40 zamiast „paszportowego” SAE 5W-30. Chodzi o to, że w zużytych silnikach powstają zwiększone luzy i smar zaczyna po prostu spływać z części. Aby zrekompensować te luzy, przechodzi się na bardziej lepkie oleje.

Innym powodem przejścia silnika na oleje o innej lepkości są warunki temperaturowe eksploatacji samochodu. W mroźnym klimacie można śmiało przejść z oleju 5W30 na warunkowy 0W-30 — pozostaje on płynny w silne „minusy” i lepiej przepompowuje się przez system. A przy wysokich letnich temperaturach (powyżej +35 °C) warto wlać olej silnikowy 5W-40 — będzie on tworzył bardziej trwałą powłokę ochronną w silnym upale.

8. Czy można wlać olej diesla do silnika benzynowego i odwrotnie?

Silniki benzynowe i diesla znacznie różnią się konstrukcją, a także zasadą działania. Odpowiednio, oleje dla nich mają różną formułę z indywidualnym zestawem dodatków. Tak, paliwo diesla spala się pod wysokim ciśnieniem i przy niższych temperaturach. Należy pamiętać, że z powodu specyfiki procesu olej napędowy nie spala się całkowicie, pozostawiając po sobie sadzę i nagar. A z powodu wysokiego stopnia sprężania do miski olejowej z cylindrów dostaje się duża ilość gazów, które utleniają olej silnikowy. Aby je zneutralizować, w formule olejów diesla przewiduje się wysoką liczbę zasadową, sprzyjającą odporności na utlenianie. Jeśli chodzi o silniki benzynowe, pracują one przy wyższych temperaturach spalania paliwa i nie potrzebują dużej ilości dodatków.

Olej benzynowy kategorycznie nie jest zalecany do stosowania w silnikach diesla. Z powodu braku dodatków myjąco-dyspergujących i antyoksydacyjnych będzie się tworzyć duża ilość nagaru, olej będzie się szybko utleniał i starzał. To grozi możliwym koksowaniem silnika. Olej diesla w silnikach benzynowych również nie jest zalecany — nie są one przystosowane do pracy na wysokich obrotach, a z powodu zwiększonej ilości dodatków w kanałach systemu smarowania nieuchronnie zaczną się gromadzić różne osady, utrudniające swobodne przepompowywanie oleju. Niemniej jednak istnieją uniwersalne oleje silnikowe z ogólnie przydatnym zestawem dodatków chemicznych.

Aby uniknąć przedwczesnego zużycia części silnika, ważne jest, aby wlewać olej ściśle według zalecanych norm.

Olej do konkretnego silnika należy dobierać dokładnie według norm producenta samochodu. W tym pomoże artykuł „Dobór oleju według marki samochodu”.

9. Czy można używać oleju silnikowego do skrzyni biegów i wspomagania kierownicy?

Przy rozważaniu tego pytania można nie wchodzić w szczegóły, ponieważ odpowiedzią jest jednoznaczne „nie”. Oleje do skrzyni biegów i systemu wspomagania kierownicy mają zupełnie inne parametry lepkości, diametralnie różnią się składem chemicznym i zestawem używanych dodatków.

W skrzyni biegów olej silnikowy nie zapewni odpowiedniego smarowania, w wspomaganiu kierownicy — może uszkodzić pompę, uszkodzić uszczelki i węże systemu hydraulicznego, co grozi wyciekami płynu smarującego.

10. Dlaczego olej ciemnieje po wymianie? Czy to normalne?

Świeży olej ma bursztynowy lub jasnobrązowy odcień, ale z czasem nieuchronnie ciemnieje. Nie spiesz się martwić — to całkowicie normalny proces. Podczas smarowania ruchomych części olej zapewnia usuwanie nagaru i wszelkiego rodzaju osadów. Oznacza to, że olej działa prawidłowo. Jednocześnie ciemnienie oleju smarującego może być spowodowane resztkami starego oleju w systemie, które po prostu nie są całkowicie spuszczane.

Ciemnienie oleju silnikowego podczas eksploatacji — to norma. A jego czernienie już budzi pytania.

W silnikach benzynowych naturalne ciemnienie oleju smarującego obserwuje się po 2 – 3 tys. km przebiegu. W silnikach diesla olej ciemnieje znacznie szybciej — już po 500 km przebiegu. Chodzi o to, że w procesie spalania oleju napędowego powstaje znacznie więcej sadzy — to ona pozostawia swoje ślady. Również do zmiany koloru przyczynia się stopniowe utlenianie oleju.

Gorzej jest, gdy olej silnikowy czernieje. Przyczynami czernienia mogą być przegrzanie oleju w silniku, znaczne zużycie grupy tłokowej, użycie podrabianych i niskiej jakości produktów. Jeśli olej szybko czernieje, można spróbować użyć płynu do płukania i wymienić olej na świeży. Nie pomogło? Lepiej nie odkładać problemu „na później” i udać się do serwisu samochodowego.

11. Dlaczego olej pachnie benzyną lub dieslem?

Zapach benzyny lub diesla nie pojawia się bez powodu — może być związany z przedostaniem się paliwa do systemu smarowania silnika. W silnikach benzynowych główną przyczyną problemu jest najczęściej niepełne spalanie paliwa. Jest to spowodowane awarią wtryskiwaczy lub systemu zapłonowego (np. świec), zbyt „bogatą” mieszanką, nadmiernym zużyciem pierścieni tłokowych i cylindrów. W chłodnej porze roku paliwo może kondensować się na ściankach cylindrów podczas krótkich przejazdów — silnik po prostu nie zdąża się rozgrzać do temperatury roboczej, co powoduje charakterystyczny zapach benzyny.

W silnikach diesla olej pachnie olejem napędowym przy częstych regeneracjach filtra cząstek stałych. Powodem poważniejszym jest awaria pompy wysokiego ciśnienia (TDI), co grozi kosztowną naprawą.

Nie należy ignorować problemu. Paliwo zmniejsza lepkość oleju, pogarszając jego właściwości smarujące. Rozcieńczony olej gorzej odprowadza ciepło. Ponadto paliwo w oleju sprzyja powstawaniu większej ilości osadów na wewnętrznych częściach silnika.

12. Czy można przechowywać olej silnikowy w garażu przy niskich temperaturach?

Tak, można. I nie, z olejem nic złego się nie stanie. Przecież już w zalanym stanie regularnie poddawany jest działaniu niskich zimowych temperatur otoczenia. Najważniejsze to przechowywać olej w hermetycznie zamkniętym opakowaniu, aby zapobiec powstawaniu kondensatu i jego przedostawaniu się do składu smarującego.

Przy niskich temperaturach ujemnych może dochodzić do częściowego zagęszczenia oleju smarującego, ale to nie psuje oleju. Jedyną rzeczą jest to, że dodatki w jego składzie mogą osiadać bliżej dna pojemnika. Po podgrzaniu i wstrząśnięciu olej odzyskuje swoje właściwości i jest gotowy do użycia.