Lornetki i monokulary: specyfikacje, typy, rodzaje

- Lornetki. Lornetki to przenośne urządzenia optyczne przeznaczone do obserwacji dwojgiem oczu jednocześnie. Składają się z dwóch identycznych tub, każda z osobnym układem optycznym. Taka konstrukcja zapewnia efekt obrazu wolumetrycznego podczas obserwacji, a ponadto pozwala na obserwację jak najbardziej naturalną, bez zamykania jednego oka. Jednocześnie lornetki są droższe, większe i cięższe niż monokulary o podobnej charakterystyce optycznej; ponadto wszystkie ich zalety są tracone, gdy nie można normalnie widzieć obu oczu jednocześnie - na przykład z zezem lub brakiem jednego oka.

- Monokular. Instrumenty optyczne, które zewnętrznie przypominają połowę lornetki lub skrócony teleskop; posiadają jeden okular i są przeznaczone do obserwacji jednym okiem. Takie urządzenia nie zapewniają obrazu stereoskopowego, w przeciwieństwie do lornetek; z drugiej strony są lżejsze, bardziej zwarte i tańsze, a ponadto można ich używać nawet wtedy, gdy nie można zobaczyć obu oczu jednocześnie.

Lornetki i monokulary są uniwersalne, nocne, żeglarskie, teatralne, astronomiczne i dla osób noszących okulary.

Powiększenia wskazuje, ile razy obraz dowolnego obiektu w okularze będzie większy niż ten, który jest widoczny gołym okiem. Standardowe wartości to powiększenie 7x, 8x, 10x, 12x, 20x. Im większe powiększenie, tym większy stopień zbliżenia i większa odległość, z której ten lub inny obiekt można zobaczyć przez lornetkę. Z drugiej strony, zwiększenie powiększenia zwykle oznacza zmniejszenie kąta widzenia, a „złapanie” obiektu zainteresowania (zwłaszcza ruchomego) lornetką może być bardzo trudne. Ponadto przy tej samej średnicy obiektywu model o większym powiększeniu będzie miał mniejszą średnicę źrenicy wyjściowej i odpowiednio niższy współczynnik przysłony (więcej szczegółów poniżej). W przypadku modeli z regulacją powiększenia (patrz niżej), w danym punkcie podawana jest maksymalna wartość tego parametru. Powiększenie to pierwsza cyfra w tradycyjnych oznaczeniach, np. 8x40 - odpowiada ośmiokrotnej optyce. Jeśli istnieje regulacja powiększenia (patrz poniżej), w oznaczeniu wymieniany jest cały zakres - na przykład 8-12x40.

Możliwość zmiany współczynnika powiększenia optyki (patrz wyżej). Modele z tą funkcją są bardziej wszechstronne niż modele ze stałym składaniem. W zależności od sytuacji mogą służyć do inspekcji zarówno rozległej sceny (przy małym powiększeniu i dużym kącie widzenia), jak i pojedynczych drobnych detali (na odwrót). A jeśli zgubisz obiekt z pola widzenia, możesz zmniejszyć powiększenie i łatwo go znaleźć. Z drugiej strony możliwość regulacji znacznie podnosi cenę i obniża niezawodność całego urządzenia.

Obecność systemu stabilizacji optycznej obrazu w konstrukcji urządzenia — podobnego do systemów, stosowanych w obiektywach do sprzętu fotograficznego i wideo. Działanie takiej stabilizacji opiera się na zastosowaniu ruchomych soczewek i żyroskopów, które śledzą drobne drgania urządzenia i dokonują niezbędnych korekt pracy optyki tak, aby widoczny obraz pozostawał nieruchomy. Funkcja ta jest szczególnie przydatna przy dużych krotnościach powiększenia, a także przy trzymaniu urządzenia w rękach; jednocześnie znacznie komplikuje konstrukcję i zwiększa koszt, a także wymaga źródła zasilania (zwykle w postaci baterii).

Średnica obszaru widocznego przez lornetkę / monokular z odległości 1 km - innymi słowy największa odległość między dwoma punktami, w których można je jednocześnie zobaczyć z tej odległości. Nazywa się to również „liniowym polem widzenia”. Wraz z kątowym polem widzenia (patrz niżej) parametr ten charakteryzuje przestrzeń zajmowaną przez optykę, jednocześnie wyraźniej opisuje możliwości konkretnego modelu niż dane o kątach widzenia. W modelach z regulowanym powiększeniem (patrz wyżej) zwykle wskazywane jest maksymalne pole widzenia - przy najmniejszym powiększeniu i najszerszym kącie widzenia. Informacje te są często uzupełniane danymi o wartości minimalnej.

Kąt widzenia, zapewniany przez lornetkę/monokular i widoczny dla obserwatora. Parametr ten można opisać jako kąt pomiędzy liniami łączącymi dwa skrajne punkty obrazu widocznego w okularze z okiem obserwatora; innymi słowy, jest to obszar, faktycznie obserwowany przez lornetkę (w przeciwieństwie do rzeczywistego kątowego pola widzenia opisanego poniżej). Im wyższa wartość tego parametru, tym większą część obserwowanej przestrzeni można zobaczyć bez obracania urządzenia. Z drugiej strony szerokie pole widzenia zmniejsza współczynnik powiększenia (patrz wyżej) — lub znacznie zwiększa koszt urządzenia w porównaniu z urządzeniami bardziej specjalistycznymi.

Obszar panoramiczny, który można oglądać przez okulary lornetki. Im wyższe rzeczywiste kątowe pole widzenia, tym szersza widoczność optyki. Zauważ, że kątowe pole widzenia jest odwrotnie proporcjonalne do powiększenia. Oznacza to, że im większe powiększenie, tym węższa widoczność (im mniejsze rzeczywiste kątowe pole widzenia). Rzeczywiste kątowe pole widzenia oblicza się w następujący sposób: należy podzielić kątowe pole widzenia (w stopniach °) przez współczynnik powiększenia. Dla porównania, ludzkie oko ma kątowe pole widzenia 60 sekund kątowych ("). Pod względem stopni okazuje się, że jest to 150 °. Dobra lornetka zapewni realne pole widzenia w promieniu 10 sekund łuku. Ale nie zawsze ma sens ściganie dużych wskaźników rzeczywistego kątowego pola widzenia. Faktem jest, że podczas oglądania dużego obszaru panoramy krawędzie obrazu otrzymują zauważalne zniekształcenia.

Najmniejsza odległość do obserwowanego obiektu, przy której będzie on wyraźnie widoczny przez lornetkę / monokular. Wszystkie takie urządzenia optyczne zostały pierwotnie stworzone do obserwacji odległych obiektów, dlatego nie wszystkie z nich są w stanie pracować na krótkich dystansach. Wybierając model dla tego parametru, należy kierować się oczekiwanymi warunkami obserwacji: w idealnym przypadku minimalna odległość ostrzenia nie powinna być większa niż najmniejsza możliwa odległość do obserwowanego obiektu.

Złożony wskaźnik opisujący jakość lornetki / monokularu o zmierzchu - kiedy oświetlenie jest słabsze niż w dzień, ale jeszcze nie tak słabe jak w głęboki wieczór czy w nocy. Chodzi przede wszystkim o możliwość zobaczenia przez urządzenie drobnych szczegółów. Konieczność użycia tego parametru wynika z faktu, że zmierzch jest stanem szczególnym. W świetle dziennym o widoczności drobnych szczegółów przez lornetkę decyduje przede wszystkim powiększenie optyki, przy świetle nocnym - średnica obiektywu (patrz niżej); o zmierzchu oba te wskaźniki wpływają na jakość. Ta cecha jest uwzględniana przez współczynnik zmierzchu. Jego konkretna wartość jest obliczana jako pierwiastek kwadratowy z krotności razy średnica soczewki. Na przykład dla lornetki 8x40 współczynnik zmierzchu będzie pierwiastkiem 8x40=320, czyli około 17,8. W modelach z regulacją krotności (patrz wyżej) minimalny współczynnik zmierzchu jest zwykle wskazywany przy najmniejszym powiększeniu, ale często podaje się również dane dotyczące maksimum. Za najmniejszą wartość tego parametru dla normalnej widzialności o zmierzchu uważa się 17. Jednocześnie należy zauważyć, że współczynnik zmierzchu nie uwzględnia rzeczywistej transmisji światła systemu - i silnie zależy od jakości soczewek i pryzmaty, zastosowanie powłok antyodbiciowych itp. Dlatego rzeczywista jakość obrazu o zmierzchu dla dwóch modeli o tym samym współczynniku zmierzchu może się znacznie różnić.

Jeden z parametrów opisujących jakość widoczności przez urządzenie optyczne w warunkach słabego oświetlenia. Luminancja względna jest określana jako kwadrat średnicy źrenicy wyjściowej (patrz poniżej); im wyższa liczba, tym więcej światła przepuszcza lornetka / monokular. Jednocześnie wskaźnik ten nie uwzględnia jakości zastosowanych w konstrukcji soczewek, pryzmatów i powłok. Dlatego możliwe jest porównanie obu modeli pod względem względnej jasności tylko w przybliżeniu, ponieważ nawet jeśli wartości są równe, rzeczywista jakość obrazu może się znacznie różnić.

Obecność systemu korekcji fazy w lornetce/monokularze. Funkcja ta poprawia jakość obrazu — w szczególności rozdzielczość i odwzorowanie kolorów — oraz minimalizuje zniekształcenia kolorów. Konieczność zastosowania korekcji fazowej wynika z faktu, że fale świetlne odpowiadające różnym kolorom różnią się długością i mocą penetracji, dlatego też w różny sposób przechodzą przez układ optyczny. Może to spowodować pogorszenie jakości obrazu. Aby tego uniknąć, w zainstalowanych w urządzeniu pryzmatach zastosowano specjalne powłoki - zachowują one pierwotny stosunek fal barwnych, a tym samym zapewniają korekcję fazową.

Obecność funkcji korekcji dioptrii w lornetce / monokularze. Funkcja ta będzie bardzo przydatna, jeśli nosisz okulary z powodu krótkowzroczności lub nadwzroczności. Ustawiając wymaganą ilość dioptrii "plus" lub "minus" na skali regulacji, można patrzeć przez okular gołym okiem i widzieć wyraźny obraz - niezbędną korekcję zapewni optyka urządzenia. Jest to o wiele wygodniejsze niż oglądanie w okularach. Nie zapominajmy jednak, że zakres korekcji (patrz niżej) jest zwykle niewielki, a w przypadku poważnych wad wizualnych możliwości lornetki mogą nie wystarczyć; ale takie sytuacje są nadal dość rzadkie. W lornetkach (patrz „Rodzaj”) ta regulacja jest zwykle przeprowadzana dla każdego okularu osobno, ponieważ dioptrie wymagane dla każdego oka również mogą się różnić. Funkcje sterowania korekcją zależą od typu ostrości (patrz poniżej). Przy osobnym ogniskowaniu każdy okular ustawiamy własnym regulatorem, natomiast przy centralnym jedną z połówek (najczęściej lewą) ustawiamy wspólnym pokrętłem do ustawiania ostrości, a drugą osobnym pokrętłem na okularze (choć są również osobnymi regulatorami na obu okularach).

Zakres wartości, w których można wykonać korekcję dioptrii (patrz wyżej). Jeśli nosisz okulary z dioptriami, ale planujesz patrzeć przez lornetkę / monokular bez nich, warto wybrać model, którego zasięg odpowiadałby charakterystyce okularów (a przynajmniej był jak najbardziej zbliżony do nich).

Średnica obiektywu, czyli średnica przedniej soczewki lornetki/monokularu. Parametr ten jest również nazywany „aperturą”. Jest określany w milimetrach. Apertura jest jedną z najważniejszych cech urządzenia optycznego: opisuje ilość światła, które urządzenie jest w stanie "wpuścić" do obiektywu i w dużej mierze determinuje jakość obrazu przy słabym oświetleniu. Dlatego druga liczba w tradycyjnym oznaczaniu lornetek/monokularów to właśnie średnica obiektywu - np. 8x40 mm odpowiada lornetce 8x o aperturze 40 mm. Dodatkowo przy dużym obiektywie łatwiej zapewnić szerokie pole widzenia bez poświęcania powiększenia. Ogólnie rzecz biorąc, im większa apertura, tym bardziej zaawansowane jest urządzenie optyczne. Z drugiej strony powiększenie soczewek ma odpowiedni wpływ na wagę i wymiary całej konstrukcji. I nie należy zapominać o wpływie poszczególnych elementów systemu (np. pryzmatów) na ogólną jakość obrazu.

Średnica źrenicy wyjściowej tworzonej przez układ optyczny lornetki / monokularu. Źrenica wyjściowa to rzut przedniej soczewki obiektywu, zbudowany przez optykę w obszarze okularu; obraz ten można zaobserwować w postaci charakterystycznego okręgu świetlnego, jeśli patrzysz przez okular nie z bliska, ale z odległości 30 - 40 cm.Średnica tego okręgu jest mierzona według specjalnego wzoru - dzieląc średnicę obiektywu przez wielość (patrz wyżej). Na przykład model 8x40 będzie miał średnicę źrenicy 40/8=5 mm. Wskaźnik ten określa ogólną aperturę urządzenia i odpowiednio jakość obrazu w słabym świetle: im większa średnica źrenicy, tym jaśniejszy będzie obraz (oczywiście przy tej samej jakości pryzmatów i szkieł, ponieważ one również wpływają na jasność). Ponadto uważa się, że średnica źrenicy wyjściowej powinna być nie mniejsza niż źrenicy oka ludzkiego - a jej rozmiar może się różnić. Tak więc w świetle dziennym źrenica w oku ma rozmiar 2 - 3 mm, a w ciemności - 7-8 mm u nastolatków i dorosłych oraz około 5 mm u osób starszych. Ten punkt należy wziąć pod uwagę przy wyborze modelu do określonych warunków: w końcu modele o wysokiej aperturze są drogie i nie ma sensu przepłacać za dużą źrenicę, jeśli potrzebujesz lornetki wyłącznie do użytku dziennego.

Przesunięcie to odległość między soczewką okularu a źrenicą wyjściową instrumentu optycznego (patrz Średnica źrenicy wyjściowej). Optymalną jakość obrazu osiąga się, gdy źrenica wyjściowa jest rzutowana bezpośrednio na oko obserwatora; tak więc w praktyce przesunięcie to odległość od oka do soczewki okularu, która zapewnia najlepszą widoczność i nie przyciemnia krawędzi (winietowanie). Długie wysunięcie jest szczególnie ważne, gdy lornetka / monokular mają być używane jednocześnie z okularami - w takich przypadkach nie ma możliwości zbliżenia okularu do oka.

Metoda celowania optyki lornetki (patrz „Typ”) pod kątem ostrości.

- Centralny. Jak sama nazwa wskazuje, ogniskowanie w tym przypadku odbywa się za pomocą regulatora (najczęściej obrotowego pokrętła) umieszczonego w centralnej części lornetki, pomiędzy połówkami. Obracając takie koło zamachowe, oba układy optyczne są regulowane jednocześnie - jest to wygodne, ponieważ umożliwia szybkie dostosowanie lornetki do różnych odległości. Z drugiej strony takie modele są bardziej złożone w konstrukcji niż oddzielne, mają większą wagę i mniejszą niezawodność.

- Oddzielne. W modelach z tego typu ogniskowaniem każdy okular jest regulowany osobno. Nie jest tak wygodny jak centralny regulator, ale pozwala na zmniejszenie wagi, rozmiaru i ceny lornetki, a także ułatwia tworzenie „chronionych” urządzeń.

- Automatyczne. Nazwa w tym przypadku nie do końca odpowiada rzeczywistości: nie chodzi o automatyczną regulację optyki, ale o stałą ostrość. Takie lornetki nie wymagają ustawiania ostrości podczas użytkowania - pozwalają wyraźnie zobaczyć wszystkie obiekty w zakresie od minimalnej odległości ostrzenia do nieskończoności, a niezbędnej regulacji dokonuje samo oko obserwatora (podobnie jak to dzieje się przy oglądaniu obiektów pod różnymi kątami). odległości gołym okiem). Modele tego typu są bardzo wygodne do obserwacji w ruchu, zwłaszcza gdy odległość do obserwowa...nego obiektu stale się zmienia, a także w sytuacjach, gdy dokładne miejsce pojawienia się tego obiektu jest nieznane – pozwalają „wycelować w cel”. " tak szybko, jak to możliwe i bez zbędnych ruchów. Dzięki temu automatyczne ustawianie ostrości jest optymalne do obserwacji sportu, dzikiej przyrody i tym podobnych. Główną wadą autofokusa jest to, że zauważalnie męczy on oczy – zwłaszcza przy naprzemiennym używaniu gołym okiem i lornetką.

Rodzaj powłoki optycznej dostarczonej w urządzeniu.

Powłoka to specjalna powłoka nakładana na powierzchnię soczewki. Taka powłoka ma na celu zmniejszenie strat światła na granicy powietrze-szkło. Straty takie są nieuchronnie spowodowane odbiciem światła, a powłoka antyodbiciowa „rozwija” odbite promienie z powrotem, zwiększając w ten sposób przepuszczalność światła przez soczewkę. Zmniejsza również odblaski na obiektach widocznych przez lornetkę / monokular.

Rodzaje oświecenia mogą być:

- Pojedyncza warstwa. Ten znak wskazuje, że jedna lub więcej powierzchni soczewek (ale nie wszystkie) są pokryte pojedynczą warstwą powłoki antyodblaskowej. Jest to niedrogie rozwiązanie, które można stosować nawet w podstawowych urządzeniach optycznych. Z drugiej strony filtruje pewne widmo światła, które zniekształca odwzorowanie kolorów na widzialnym obrazie - czasami dość wyraźnie. Ponadto w tym przypadku na niektórych powierzchniach soczewek w ogóle nie ma powłoki, co nieuchronnie prowadzi do odblasków w polu widzenia. Dlatego oświecenie jednowarstwowe jest najprostszym typem i jest stosowane niezwykle rzadko, głównie w modelach budżetowych.

- Pełna pojedyncza warstwa. Odmiana opisanej powyżej jednowarstwowej powłoki antyodbiciowej, w której powłoka antyodbiciowa występuje na wszystkich powierzchniach soczewek (na każdej granicy "powietrze-szkło"). Choć opcja ta charakteryzuje się również zniekształceniem barw, pozbawiona jest innej, najistotniejsze...j wady „niepełnych” oświeceń – olśnienia w polu widzenia. A wspomniane zniekształcenie kolorów najczęściej nie jest krytyczne. Przy tym wszystkim pełna jednowarstwowa powłoka jest stosunkowo niedroga, dzięki czemu jest bardzo popularna w modelach poziomu początkowego i początkowego-średniego.

- Wielowarstwowy. Rodzaj powłoki przeciwodblaskowej, w której wielowarstwowa powłoka odblaskowa jest nakładana na jedną lub więcej powierzchni soczewki (ale nie wszystkie). Zaletą takiej powłoki nad jednowarstwową jest to, że równomiernie przepuszcza prawie całe widmo widzialne i nie powoduje zauważalnych zniekształceń kolorów. Brak powłoki na poszczególnych powierzchniach obniża koszt urządzenia (w porównaniu z pełną powłoką wielowarstwową), ale nie da się całkowicie pozbyć olśnienia w takim systemie.

- Pełna wielowarstwowa. Najbardziej zaawansowany i skuteczny z nowoczesnych rodzajów powłok: wielowarstwowa powłoka nakładana jest na wszystkie powierzchnie soczewek. W ten sposób uzyskuje się wysoką jasność i klarowność „obrazu” z naturalnym odwzorowaniem kolorów i brakiem odblasków. Wadą tej opcji jest klasyczna - wysoki koszt; w związku z tym pełna wielowarstwowa powłoka jest typowa głównie dla modeli z wyższej półki.

Rodzaj pryzmatu używanego w konstrukcji lornetki/monokularu. Jednym z kluczowych elementów układu optycznego jest pryzmat: to szklany wielościan, przez który światło przechodzi od obiektywu do okularu. Konieczność użycia takich wielościanów wiąże się ze specyfiką tworzenia urządzeń optycznych o dużym powiększeniu. W pozostałych modelach istnieją dwa podstawowe warianty:

— Porro. Charakterystyczną cechą lornetek z takimi pryzmatami jest to, że osie optyczne okularów są przesunięte względem obiektywów - innymi słowy odległość między okularami różni się od odległości między soczewkami wyjściowymi. To sprawia, że konstrukcja jest nieco bardziej masywna niż w przypadku pryzmatów typu Roof; z drugiej strony obiektywy mogą być rozstawione na dużą odległość, co zapewnia lepsze wyczucie objętości obserwowanego obrazu - zwłaszcza przy dużych odległościach. Ponadto lornetki z pryzmatami Porro łatwiej wyposażyć w regulację rozstawu źrenic (patrz niżej).

— Roof. W modelach z tego typu pryzmatem okular i obiektyw znajdują się na tej samej osi optycznej - lornetka wygląda tak, jakby światło w niej szło bezpośrednio z "wejścia" do "wyjścia", bez żadnego pryzmatu (choć w rzeczywistości oczywiście tak nie jest). Takie urządzenia są bardziej kompaktowe i lżejsze niż systemy Porro, lecz bardziej złożone i droższe.

Materiał stosowany na pryzmaty, montowane w lornetkach i monokularach.

— BK-7. Odmiana borokrzemianowego szkła optycznego (9 V), stosunkowo niedrogiego i jednocześnie dość funkcjonalnego materiału, który zapewnia, choć nie wybitną, jednak całkiem akceptowalną jakość obrazu. Znajduje zastosowanie w modelach poziomu początkowego i średniozaawansowanego.

— BaK-4. Barowe szkło optyczne, które jest zauważalnie lepsze od BK7 pod względem jasności i klarowności obrazu, jednak jest droższe. W związku z tym występuje głównie w segmencie premium.

Obecność soczewek ze szkła ED w konstrukcji lornetki.

ED to jedna z odmian tzw. szkła optyczne o niskiej dyspersji (dokładniej jedna z najskuteczniejszych odmian; jedynie UL ma niższe wartości dyspersji wśród szkieł klasycznych). Dyspersja to „stratyfikacja” strumienia światła po załamaniu, wynikająca z faktu, że różne części widma załamują się pod różnymi kątami. Rozwarstwienie to prowadzi do spadku ostrości obrazu, a także pojawienia się kolorowych prążków wokół krawędzi poszczególnych obiektów (tzw. aberracja chromatyczna). W związku z tym w urządzeniach optycznych pożądane jest maksymalne zmniejszenie dyspersji (najlepiej do zera). Dlatego stosuje się okulary niskodyspersyjne: nie eliminują one całkowicie tego zjawiska, ale znacznie je ograniczają, poprawiając jakość obrazu. Z drugiej strony szkło ED ma odpowiedni wpływ na koszt urządzenia.

Możliwość zmiany odległości między okularami lornetki Pozwala to optymalnie dopasować urządzenie do odległości między źrenicami oczu użytkownika - a odległość ta może się różnić w zależności od osoby, a rozbieżność w rozmiarze może powodować niedogodności. Funkcja ta będzie szczególnie przydatna, jeśli z urządzenia będzie korzystało dziecko - bez regulacji nie będzie w stanie patrzeć w oba okulary pełnowymiarowej lornetki (podczas gdy osoba dorosła może korzystać z modelu, który nie do końca nadaje się do rozstawu okularów , choć bez większego komfortu).

Zakres regulacji rozstawu źrenic zapewniany w lornetkach z odpowiednią funkcją.

Przypomnijmy, że idealnie odległość między źrenicami urządzenia powinna odpowiadać odległości między środkami źrenic użytkownika. Przy takim wyliczeniu warto dobrać lornetkę do tego parametru; a jeśli z urządzenia będzie korzystało kilka osób, warto upewnić się, że wszystkie „pasują” do zakresu regulacji wybranego modelu. Jednak nie każda osoba dokładnie zna swój rozstaw źrenic, zwłaszcza że zmienia się on wraz z wiekiem; a krąg użytkowników może być niepewny – np. jeśli chodzi o „wypożyczanie” lornetek w branży łowieckiej. W takich przypadkach należy postępować zgodnie z poniższym.

U dorosłych o mniej lub bardziej standardowej budowie rozstaw źrenic mieści się w zakresie od 60 do 66 mm. Współczesne lornetki z pewnym marginesem pokrywają ten zakres - nawet najskromniejsze modele obsługują wartości od 60 do 70 mm, a w większości przypadków dolna granica zakresu leży w okolicach 54 - 57 mm, a górna - 72 - 75 mm. To wystarcza większości dorosłych, w tym tych o niestandardowej budowie ciała - miniaturowych lub odwrotnie, dużych. Tak więc szerszy zakres może się przydać tylko w szczególnych przypadkach. Przykładowo, jeśli dziecko będzie używało lornetki, to pożądane jest, aby dolna granica regulacji była niższa od standardowych 50 - 55 mm (w niektórych modelach granica ta jest na poziomie 38 mm, a nawet 34 mm).

Obecność ściętych muszli ocznych(lub jednej muszli ocznej w przypadku monokularów - patrz "Typ") w konstrukcji urządzenia. Wydłużona część muszli ocznej podczas operacji znajduje się na zewnątrz oka, praktycznie przy skroni; dzięki temu zapewnia dodatkową ochronę dla oka – przede wszystkim przed zewnętrznymi „rozbłyskami”, które zakłócają normalne oglądanie obrazu w okularze. Jednocześnie takie modele są słabo połączone z okularami: w najlepszym razie muszlę oczną trzeba będzie podwinąć, negując wszystkie jej zalety, a w niektórych urządzeniach nawet takiej możliwości nie ma.

Obecność specjalnego gazu w przypadku lornetek / monokularów - najczęściej azotu lub argonu. Ze względu na swoją obojętność chemiczną gaz ten nie utlenia części wewnętrznych (w przeciwieństwie do tlenu zawartego w powietrzu). Ponadto funkcja ta zakłada hermetyczną obudowę, która pozwala większości tych lornetek wytrzymać nawet zanurzenie pod wodą (więcej szczegółów w rozdziale „Ochrona przed kurzem i wilgocią”), a także chroni optykę przed szkodliwym działaniem mgły. Wszystko to pozytywnie wpływa na niezawodność i żywotność urządzenia. Z kolei sam wypełniacz gazowy praktycznie nie zawiera pary wodnej – dzięki temu soczewki nie zaparowują od wewnątrz, jak to ma miejsce w konwencjonalnych modelach przy spadkach temperatury.

Obecność dalmierza w projektowaniu lornetek / monokularów. Dalmierz, jak sama nazwa wskazuje, pozwala zmierzyć odległość do konkretnego obiektu; jednak specyficzne metody takiego pomiaru mogą się różnić. Najprostszą i najczęstszą opcją jest siatka widoczna w okularach; te dalmierze są niedrogie i działają bez baterii. Z drugiej strony sama procedura ich używania nie jest zbyt wygodna, ponieważ wymaga znajomości wielkości przedmiotu, który służy do pomiaru, a także umiejętności stosowania określonych formuł. Aktywne dalmierze laserowe są wygodniejsze: przy takim urządzeniu wystarczy skierować lornetkę na cel i nacisnąć przycisk - resztę zrobi automatyka. Ich główną wadą jest wysoka cena; dodatkowo do obsługi lasera wymagane jest zasilanie.

Obecność kompasu w konstrukcji lornetki (patrz „Typ”; w monokularach funkcja ta praktycznie nie występuje z wielu powodów technicznych). Kompas może przydać się do orientacji w terenie, przede wszystkim podczas przebywania z dala od cywilizacji – na przykład podczas wędrówki czy polowania. W większości przypadków jest wykonany w postaci oddzielnej skali ze strzałką zainstalowaną w górnej części obudowy; zazwyczaj takie modele są profesjonalne, a wbudowane kompasy nie są gorsze od zwykłych turystycznych. A w najbardziej zaawansowanych urządzeniach skala kompasu nakłada się bezpośrednio na obraz widoczny w okularach - jest to bardzo wygodne przy wyznaczaniu azymutów do poszczególnych obiektów.

Ilość elementów składających się na układ optyczny lornetki/monokulara, a także grupy, w których te elementy są połączone. Poszczególne soczewki nazywane są elementami. Im częściej są one wykorzystywane w konstrukcji, im bardziej jest to rozważane, tym więcej różnych sztuczek projektanci stosowali do zbudowania wysokiej jakości obrazu z minimalnymi zniekształceniami. To samo można powiedzieć o liczbie grup (grupę można nazwać kilkoma dołączonymi obiektywami lub osobno umieszczonym pojedynczym obiektywem). Z drugiej strony bogactwo detali komplikuje projekt i czyni go droższym; ponadto jakość obrazu zależy nie tylko od ilości, ale także od właściwości elementów systemu. Dlatego duża liczba elementów/grup sama w sobie nie jest wyznacznikiem wysokiej jakości lornetki/monokularu.

Obecność wzmocnionej obudowy w konstrukcji lornetki / monokularu, która chroni wrażliwą optykę przed uderzeniami i upadkami. Stopień takiej ochrony może się różnić w różnych modelach, jednak nawet najprostsze z nich zazwyczaj są w stanie wytrzymać przypadkowy upadek z rąk na twardą powierzchnię bez kamieni lub innych niebezpiecznych przedmiotów.

Obudowa lornetki/monokularu jest chroniona przed kurzem i wilgocią. Warto zwrócić uwagę na takie modele, jeśli planujecie używać urządzenia na zewnątrz – podczas wędrówek, polowań, wędkowania itp. Stopień tej ochrony może być różny, od odporności na zachlapanie po zanurzenie w wodzie; punkt ten należy wyjaśnić zgodnie z oficjalną charakterystyką. Tutaj zauważamy, że większość modeli „ptactwa wodnego” zwykle ma wypełnienie gazowe (patrz wyżej), a brak takiego wypełnienia z reguły wskazuje na niską odporność na wilgoć.

Obecność w lornetce/monookularze zabezpieczenia, które zapobiega przedostawaniu się promieniowania UV do oka obserwatora i wystąpieniu nieprzyjemnych tego konsekwencji. Rolę takiego zabezpieczenia zwykle pełni specjalna powłoka soczewek; jego obecność jest wysoce zalecane, jeśli planujesz używać urządzenia w jasnym świetle dziennym.

Obecność pokrowca w zakresie dostawy lornetki / monokularu. Etui przydaje się do transportu urządzenia - chroni je przed wstrząsami i zabrudzeniami, na które wyrafinowana optyka jest bardzo wrażliwa.

Obecność w konstrukcji lornetki / monokularu gniazda do mocowania adaptera do statywu(sam adapter nie znajduje się w zestawie, chyba że wskazano inaczej). Funkcja ta jest szczególnie ważna w przypadku modeli o dużym powiększeniu (patrz wyżej): są one zwykle ciężkie, co utrudnia ich stabilne trzymanie w dłoniach, a przy dużym powiększeniu nawet niewielkie drgania mogą uniemożliwić obserwację. Dodatkowo montaż na statywie jest wygodny do ciągłej obserwacji danego miejsca, a taka obserwacja nie zawsze wymaga dużego powiększenia. Dzięki temu nawet niewielkie urządzenia mogą mieć możliwość zamontowania adaptera. Same adaptery można zaprojektować pod różne rozmiary mocowań statywowych – należy to wziąć pod uwagę przy wyborze takiego modelu.