W tym miejscu doprecyzujemy, że nasz przewodnik jest poświęcony w szczególności klasycznym systemom głośników. Rosnąca popularność przenośnych i inteligentnych głośników nie wymaga skomplikowanego wyboru. Wszystko jest już tam skonfigurowane, więc przy zakupie wystarczy ocenić jakość dźwięku, rozmiar i zestaw funkcji. Chociaż to mogłoby być tematem osobnego artykułu. Ale przy zestawach klasycznych zdecydowanie trzeba zastanowić. Więc rozwiążmy to.

Kryteria wyboru systemów głośników

Oczywiście czasami można polegać na osobistych wrażeniach, jednak lepiej jest zastosować podejście zalecane przez ekspertów. Uważają, że należy wziąć pod uwagę następujące aspekty.


Marka

Jest to dość ważne kryterium wyboru, więc od niego zaczniemy. Wśród uznanych producentów akustycznych są Klipsch, Dali, Yamaha, KEF, Focal i tuzin innych. Są to wyspecjalizowane firmy z długą tradycją produkcji i innowacji, odnoszące sukcesy komercyjne całych serii i linii sprzętu audio, a nie przypadkowych pojedynczych modeli.

Wydawało by się, że można wybrać dowolną i się cieszyć udanym zakupem. Ale wybór jest tak ogromny, że poszukiwanie najlepszej opcji może trwać w nieskończoność. Dlatego skupienie się tylko na dobrej marce to za mało. Musisz być w stanie zrozumieć techniczne zawiłości systemów głośnikowych.

Popularne systemy głośników

Hi-Fi vs Hi-End

Systemy akustyczne w klasie Hi-Fi i Hi-End to najlepsze, co może dziś zaoferować rynek audio. Tak przynajmniej twierdzą marketingowcy. Hi-Fi(High Fidelity) odnosi się do sprzętu o wysokiej dokładności odtwarzania i wysokiej wydajności elektrycznej. Sama koncepcja High Fidelity powstała gdzieś na początku lat 70., wtedy przyjęto międzynarodową normę IEC (International Electrotechnical Commission) 60581, z którą muszą być zgodne systemy głośnikowe klasy Hi-Fi. Mianowicie mieć:

  • nieliniowość charakterystyki amplitudowo-częstotliwościowej nie więcej niż 4 dB dla zakresu częstotliwości od 100 do 4000 Hz oraz w zakresie (-8) - (+4) Hz dla zakresu 50 - 12500 Hz;
  • współczynnik zniekształceń nieliniowych dla 250 - 1000 Hz nie więcej niż 3 Hz, a dla 1000 - 2000 Hz mniej niż 1%.

Dzięki tym dwóm punktom wymagania dotyczące Hi-Fi są wyczerpane. Wszystko pozostałe to czysty marketing. Nie ma jasnych kryteriów dla High-End, jednak taki sprzęt musi pod wieloma względami przewyższać sprzęt klasy Hi-Fi. Z reguły jest to model butikowy, tworzony ręcznie, czasem w jednym egzemplarzu, przy użyciu komponentów premium, masywnych obudów i unikalnych technologii.

Aktywny czy pasywny?


System głośników z wbudowanym wzmacniaczem nazywa się aktywny. Jest popularny, ponieważ zapewnia:

  1. Mobilność.
  2. Uproszczone przełączanie.
  3. Wyższa wydajność dzięki optymalizacji i dopasowaniu wzmacniacza i głośników na fabryce producenta.

Mają też wady:

  • Wysokie prawdopodobieństwo zwarcia w przypadku wnikania wilgoci;
  • Trudno skalować lub aktualizować.

Głośniki pasywne nie mają wbudowanego wzmacniacza, jednak wymagają zewnętrznego. Zaletą tej techniki jest elastyczność dostosowywania, możliwość modernizacji i rozbudowy. Wady obejmują:

  • skrupulatny dobór podzespołów, w szczególności wzmacniacza;
  • złożone przełączanie;
  • masywność.

Który system jest dla Ciebie najlepszy? Jeśli nie jesteś dobrze zorientowany w konfigurowaniu i zarządzaniu sprzętem audio, najlepszym wyborem będzie system aktywny. W rzeczywistości otrzymasz bardziej zaawansowaną wersję głośników komputerowych, która najprawdopodobniej będzie brzmiała tak, jak lubisz. Ale jeśli chcesz mieć możliwość dostrojenia dźwięku, możliwość podniesienia jego jakości i jesteś gotowy potraktować to poważnie, głośniki pasywne są idealne do stworzenia profesjonalnego systemu muzycznego.

Przeznaczenie systemu głośników

W zależności od zakresu zastosowania systemy akustyczne dzielą się na następujące typy:

Domowe. Przeznaczone są do montażu w domu lub w stosunkowo niewielkim miejscu użyteczności publicznej. Ta klasa obejmuje zarówno sprzęt niedrogi, jak i drogie wielokanałowe aktywne i pasywne systemy Hi-Fi.

Kino. Z reguły są to systemy wielokanałowe lub soundbary z dźwiękiem przestrzennym, aby stworzyć efekt obecności.

Profesjonalne (koncertowe i monitorowe). Sprzęt do nagrywania i monitoringu studiów, klubów, sal koncertowych. Wyróżnia się zwiększonymi wymaganiami dotyczącymi mocy, odpowiedzi częstotliwościowej i innych cech.

Informacyjne. Głośniki do zastosowania w sieciach nagłośnieniowych - na dworcach, w galeriach handlowych, szkołach itp. Takie głośniki charakteryzują się obecnością głośników tubowych, dużą mocą i czułością, a także przewagą średnich częstotliwości dla wysokiej jakości transmisji mowy.

Zewnętrzne. Przeznaczone do użytku na zewnątrz, co stawia wysokie wymagania co do odporności na wilgoć i uderzenia.

Rodzaj instalacji


Dobór akustyki według rodzaju instalacji pozwala na wykorzystanie całej dostępnej przestrzeni w pomieszczeniu i stworzenie dowolnej konfiguracji głośników. Ponadto można łączyć różne sposoby montażu.

Sufitowe

Głośniki znajdują się mniej więcej na wysokości głowy osoby siedzącej, dzięki czemu rozkład dźwięku będzie optymalny. Można użyć dowolnej powierzchni poziomej, jednak do wytłumienia drgań potrzebne będą podstawki wykonane z gumy lub innych elastycznych materiałów.Do montażu takich głośników często stosuje się również stojaki akustyczne.

Stojaki akustyczne

Podłogowe

Ta kategoria obejmuje sprzęt audio, który po prostu stawia się na podłodze. Z reguły są to duże, nieporęczne kolumny, których instalacja inaczej nie ma sensu lub jest po prostu niemożliwa.

Zawieszane

Elementy takich głośników montuje się na ścianie lub suficie za pomocą specjalnych uchwytów. Oszczędzasz miejsce, jednak możesz stracić jakość dźwięku z powodu zniekształceń, które mogą wystąpić, jeśli umieścisz je zbyt blisko powierzchni montażowej.

Wbudowane

Wbudowują się w ścianę lub sufit, a od zewnątrz są pokryte dekoracyjnymi panelami. Wymaga to wielu wstępnych prac, jednak zaoszczędzisz miejsce i gwarantujesz, że nie zepsujesz projektu pokoju.

Szafka głośnikowa

Poniżej w tabeli możesz zobaczyć jak materiał, konstrukcja i rozmiar głośników wpływają na jakość odtwarzanego dźwięku.

Parametr obudowy Wpływ na jakość dźwięku
Kształt Wpływa na wzór promieniowania. Okrągły kształt - równomierny rozkład dźwięku, prostokątny - węższe charakterystyki promieniowania.
Konstrukcja Zamknięta obudowa dobrze tłumi zakłócenia bezwładnościowe. Obudowa typu bass-reflex zwiększa drgania o niskiej częstotliwości (lepszy bas) dzięki rezonansowi. Otwarta, która nie ma tylnej ściany, w niektórych przypadkach daje pozytywny efekt, jednak będziesz musiał majstrować przy instalacji.
Wymiary Wpływa na głośność i głębokość basu. Większe obudowy mogą zapewnić głęboki i mocny bas, podczas gdy grubsze obudowy chronią przed nadmiernym rezonansem i zniekształceniami w niektórych zakresach.
Materiał Drewno, sklejka, MDF. Zwykle dają ciepły i naturalny dźwięk z dobrą głębią i szczegółowością. Ale są wrażliwe na wilgoć i temperaturę, które mogą wpływać na dźwięk.


Tworzywo sztuczne. Lekki, trwały i tani materiał. Ale dźwięk może być płaski i nienaturalny. Materiał może powodować rezonanse i zniekształcenia.

Metal. Zapewnia jasny i szczegółowy dźwięk, jednak może brzmieć zimno i mechanicznie. Może powodować rezonans i zniekształcenia.


Węgiel. Głośniki te mogą być bardzo mocne i sztywne, co pozwala im generować czysty i dokładny dźwięk, jednak jednocześnie czyni je droższymi niż głośniki wykonane z innych materiałów.

Charakterystyka dźwięku

Charakterystyka dźwięku jest podana w instrukcji każdego głośnika. Parametrów i liczb jest jednak tak wiele, że łatwo się pogubić. Potrzebujesz tylko tych, które są bezpośrednio związane z jakością dźwięku.

Liczba kanałów

Im więcej urządzeń odtwarzających w systemie, tym bardziej przestrzenny jest dźwięk. Mówiąc prościej, liczba kanałów wskazuje na konfigurację głośnika, czyli ile jest w nim głośników. W instrukcji jest to oznaczone cyframi przechodzącymi przez kropkę.

Na przykład 2.0 to standardowy system stereo z dwoma przednimi głośnikami, 2.1 to to samo plus subwoofer. Taka konfiguracja wystarczy do słuchania muzyki. 5.1.2 i 7.1.2 - pięć lub siedem kanałów z jednym subwooferem, kanałami przednimi, tylnymi, „sufitowymi” i centralnym. Takie systemy, odpowiednio zainstalowane, zapewnią doskonały efekt przestrzenny i maksymalnie zanurzą Cię w atmosferze filmu lub koncertu na żywo.

Nierzadko zdarza się, że użytkownicy zaczynają od prostych konfiguracji, jednak potem szybko przestają być zadowoleni z tego, co mają i dążą do strojenia. Jeśli czujesz, że tak może być, śmiało kup system pasywny z oferty producenta, który można rozbudować. Na przykład Dali Opticon lub Rubicon. Zapewni to optymalną spójność między starymi i nowymi głośnikami.

Liczba pasm

Im szerszy odstęp składowej częstotliwości, tym bogatszy i bardziej realistyczny będzie dźwięk:

  • Głośnik jednopasmowy. Odtwarza całe spektrum częstotliwości, z wyjątkiem najniższych. Stosowany zwykle w ultratanich systemach z formatami mono lub pseudostereo.
  • System 2-pasmowy. Zawiera głośnik niskotonowy/średniotonowy + głośnik wysokotonowy. Uważany za uniwersalny. Dodatkowo można do niego dodać subwoofer i uzyskać lepszy dźwięk w dolnym zakresie.
  • 3-pasmowy - głośnik niskotonowy + głośnik średniotonowy + głośniki wysokotonowe.
  • 2,5-pasmowy - głośnik wysokotonowy + 2 głośniki niskotonowe. Jeden odtwarza tylko zakres niskich częstotliwości, a drugi średnicę i bas. Często, aby zaoszczędzić pieniądze, producenci instalują oba głośniki tego samego typu, dostosowując pasmo dzielące za pomocą zwrotnicy.

Z reguły wystarczy obecność dwóch lub trzech pasm. Droższe głośniki często mogą być 4-pasmowe i więcej, to znaczy zawierają dodatkowe głośniki, aby dokładniej odtwarzać określony zakres częstotliwości. Ale w praktyce raczej nie zauważysz namacalnej różnicy między nimi a systemami 3-pasmowymi, jednak różnica w cenie będzie oczywista.

Zakres częstotliwości

Standardowe ucho ludzkie nie odbiera częstotliwości poza zakresem 20 - 20 000 Hz. dlatego nie ma sensu wybierać głośników o szerszych parametrach. Ale jeśli górny zakres zostanie określony poniżej 18000 Hz, ucierpi na tym szczegółowość dźwięku. Z dolnym progiem mniej więcej tyle samo. Jego optymalna wartość mieści się w przedziale 20 - 40 Hz. Jeśli jednak masz duże wymagania co do niskich częstotliwości i wydaje Ci się, że subbasy potrafisz rozróżnić na słuch, skup się na sprzęcie o wydajności poniżej 20 Hz.

Stosunek sygnału do szumu (SNR)

Stosunek sygnału do szumu jest mierzony w dB i wskazuje przekroczenie poziomu sygnału nad poziomem szumu. Szum można traktować jako losowy sygnał audio o niskim poziomie głośności, który jest miksowany z sygnałem głównym. Hałas jest najbardziej zauważalny w średnim zakresie. Dlatego im wyższy SNR, tym czystszy dźwięk. Na przykład dla głośników średniotonowych normalna wartość powinna wynosić co najmniej 75 dB, a dla Hi-Fi od 90 dB.

Moc i jej obliczenie dla wielkości pomieszczenia

Przede wszystkim ustalmy, że moc dla głośników to margines bezpieczeństwa, a nie ich głośność. W prostych słowach, ile mocy może pobierać głośnik ze wzmacniacza, pozostając nienaruszony, bez przepalenia lub pęknięcia. I tutaj musimy znać różnicę między mocą znamionową a mocą szczytową.

RMS (Rated Maximum Sinusoidal) - moc, z jaką wzmacniacz lub głośnik może pracować przez godzinę z prawdziwym sygnałem muzycznym bez uszkodzeń fizycznych

PMPO (Peak Music Power Output) to szczytowa krótkotrwała moc, jaką głośnik może obsłużyć przez 1 - 2 sekundy przy sygnale o niskiej częstotliwości (około 200 Hz) bez fizycznego uszkodzenia.

Maksymalna moc jest co najmniej dwukrotnie większa od mocy nominalnej i nie ma szczególnej wartości praktycznej, jest to raczej chwyt marketingowy mający na celu zwiększenie liczb, to znaczy przy wyborze komponentów nie należy się na tym skupiać. Prawdziwą wartością jest moc RMS.

Aby od razu oszacować, jaka całkowita moc RMS głośników będzie wystarczająca dla twojego pokoju, pomnóż materiał pokoju (przy standardowej wysokości sufitu 2,5 m) przez pięć, otrzymasz minimum, z którego warto zaczynać.

Czułość

Czułość głośnika charakteryzuje intensywność ciśnienia akustycznego (SPL) wytwarzanego przez głośnik w odległości 1 metra, gdy przyłożony zostanie sygnał o częstotliwości 1000 Hz i mocy 1 W. Im wyższy, tym lepiej. Z grubsza mówiąc, głośnik o wysokiej czułości będzie brzmiał głośniej niż głośnik o niskiej czułości dla tego samego sygnału wejściowego. Optymalnie, jeśli twój głośnik będzie miał nominalną czułość:

  • od 90 dB - dla domowych systemów głośników średniej klasy
  • od 95 dB i więcej - dla systemów Hi-Fi i Hi-End.

Wszystko, co ma czułość poniżej 85 dB, nie jest warte najmniejszej uwagi.

Wybór wzmacniacza


Tutaj pierwszym czynnikiem decydującym jest kompatybilność mocy RMS. Idealnie wzmacniacz powinien mieć taką samą moc jak głośniki. Jeśli wzmacniacz jest mocniejszy, głośniki zostaną przeciążone, współczynnik zniekształceń gwałtownie wzrośnie przy maksymalnej mocy, a głośniki mogą się spalić. Jeśli wzmacniacz ma mniejszą moc, będzie pracował w trybie przeciążonym, a głośniki nie będą dawały najlepszego dźwięku. Jeśli weźmiesz pasywny głośnik z myślą o modernizacji, warto wziąć wzmacniacz z rezerwą mocy, jednak odkręć pokrętło głośności o nie więcej niż 60 - 70%.

Wzmacniacze audio

Drugim czynnikiem jest czułość akustyczna. Im jest niższa, tym mocniejszy wzmacniacz będzie potrzebny. W tym przypadku stosunek jest następujący: dodawanie co 3 decybele do ciśnienia akustycznego wytwarzanego przez system kosztuje wzmacniaczu podwojenie mocy.

Na przykład mamy system głośników o czułości 90 dB (tj. tworzy on SPL o wartości 90 dB, gdy zostanie do niego przyłożony sygnał o mocy 1 wata). Aby wytworzyć ciśnienie akustyczne 93 dB, należy zastosować sygnał o mocy 2 watów (2 razy więcej), dla 96 dB - 4 waty (kolejne 2 razy więcej), dla 99 dB potrzeba 8 watów i tak dalej, jednak pamiętaj, że pomiary te wykonuje się w odległości 1 metra od głośnika. Odsuń się od głośników, a tak naprawdę nic nie usłyszysz. Z matematycznego punktu widzenia głośność zmniejsza się o 6 dB za każdym razem, gdy odległość się podwaja. Oznacza to, że oddalenie się o 4 metry spowoduje spadek czułości o 12 dB, co oznacza konieczność „dodania” mocy. Innymi słowy, głośnik o wysokiej czułości może sporo zaoszczędzić na zakupie wzmacniacza.

Trzecim czynnikiem jest impedancja. Może wynosić od 2 do 16 omów z krokiem 2. Idealnie impedancja wzmacniacza i głośników powinna być taka sama. Dopuszczalne jest podłączenie głośników o wysokiej impedancji (np. 8 omów) do wzmacniacza o impedancji 4 omów. Ale w tym przypadku wzmacniacz wytworzy połowę mocy (dźwięk będzie cichszy). Ale sytuacja odwrotna jest absolutnie niemożliwa. Jeśli podłączysz głośniki o niskiej impedancji do wzmacniacza o wysokiej impedancji minimalnej, istnieje ryzyko, że zniszczy to je przy dużej głośności. Większość wzmacniaczy ma jednak wbudowane zabezpieczenie przed przeciążeniem, więc najprawdopodobniej po prostu się wyłączy, zanim to nastąpi.

Kable – zmieniać czy nie zmieniać?

Kupując drogi system oczekujemy, że każdy element w nim zawarty będzie wysokiej jakości i idealnie do siebie dopasowany. Jednak nie zawsze tak jest i czasami producenci mogą zaoszczędzić np. na kompletnych kablach. Wymiana interkonektów (do podłączenia elementów systemu audio) i kabli głośnikowych(do podłączenia głośników do wzmacniacza) może naprawdę poprawić dźwięk Twoich głośników, jednak ta metoda jest odpowiednia tylko dla systemów ze średniej półki i wyższych. W modelach tanich po prostu nie poczujesz różnicy między kablem wysokiej jakości a złym.

Jak wybrać dobry kabel? Daj pierwszeństwo niezbyt długim z pozłacanymi złączami. Optymalna długość kabla to 2 - 2,5 metra dla akustyki i 0,5 - 1,0 metra dla interkonektów. Jako materiał zwykle stosuje się miedź (producenci Atlas, Cardas, XLO) i srebro (Neotech, Van Den Hul). Impedancja głośników jest również ważnym czynnikiem przy wyborze kabla głośnikowego. Im jest niższa, tym grubsza powinna być sekcja. Nie zalecamy stosowania kabli „cieńszych” niż 16 AWG (jednostka przekroju), nawet jeśli odległość głośników od wzmacniacza nie jest zbyt duża.

Głośniki z „rozgrzewką” lub bez: mit kontra rzeczywistość

Pytanie o „rozgrzewce” zadaje sobie wielu przyszłych posiadaczy drogich kolumn. Niektórzy uważają, że to audiofilski mit. Inni są głęboko przekonani, że pomoże to zachwiać dźwiękiem. I to jest wieczny spór, bo nawet producenci nie są jednomyślni w swojej opinii. Na przykład Kali Audio twierdzi, że rozgrzewanie niczego nie zmienia. Ale Dali w instrukcji obsługi wprost wskazuje czas i warunki pracy niezbędne do uwolnienia potencjału głośników.

W rzeczywistości jest mało prawdopodobne, aby usłyszeć różnicę między „rozgrzanym” a „nierozgrzanym” systemem. Chociaż wielu audiofilów kategorycznie twierdzi inaczej. Ich pewność siebie można wytłumaczyć psychologicznym efektem zwiększonych oczekiwań i stopniowego przyzwyczajania się słuchu do charakteru brzmienia głośników. W końcu wielu producentów „rozgrzewa” głośniki w fabryce, więc wybór modelu na podstawie tego parametru wcale nie jest konieczny. Chociaż jeśli naprawdę chcesz, to czemu nie.

Wnioski

Wybór systemów głośników nie jest więc tak prosty, jak się wydaje. Ale podsumowując powyższe, możemy wyróżnić kluczowe kryteria:

  • Wybieraj urządzenia od zaufanych marek i zgodnie ze swoimi potrzebami.
  • Drewniane skrzynie są lepsze niż polimerowe i metalowe, jednak są wrażliwe na wilgoć i temperaturę.
  • Im grubsza obudowa, tym mniejszy rezonans.
  • Wielopasmowość i jakość dźwięku są ze sobą ściśle powiązane. Jeśli chcesz uzyskać obszerny dźwięk o bogatej barwie, skup się na akustyce wielokanałowej.
  • Moc należy dobrać do wielkości pomieszczenia.
  • Górny próg częstotliwości nie może być niższy niż 18 000 Hz. Jeśli zależy nam na głębi dźwięku, należy zwrócić uwagę na dolny próg basu.
  • Im wyższa czułość głośnika, tym jest on głośniejszy i mniej mocy potrzebuje wzmacniacz.
  • Impedancja głośnika musi odpowiadać lub przekraczać impedancję wzmacniacza.