Dziś nie można sobie wyobrazić żadnego filmu czy serialu bez dwóch głównych standardów dźwięku kinowego – Dolby Digital i DTS. W tym artykule opowiadamy, co to jest, jakie są różnice i co jest lepsze.

Co to jest Dolby Digital i DTS


Dolby Digital i DTS (Digital Theatre Systems) to formaty kompresji dźwięku używane do kodowania cyfrowego dźwięku przestrzennego, który otacza słuchacza/widza ze wszystkich kierunków.

Przed pojawieniem się obu technologii systemy multimedialne często emulowały je przy użyciu formatów stereo, takich jak Dolby Surround, Dolby Stereo i Dolby Pro Logic. Tworzyły one coś w rodzaju wielokanałowego dźwięku przestrzennego, ale jego pełne wdrożenie stało się możliwe dopiero po całkowitym przejściu z dźwięku analogowego na cyfrowy oraz wraz z pojawieniem się rodziny formatów Dolby Digital i DTS.

Dziś to dwa konkurujące ze sobą obozy na dźwiękowym polu bitwy, jak Intel i AMD w komputerach, Apple i Android w gadżetach czy Braun i Philips w golarkach elektrycznych. Co jest lepsze?

Dolby Digital

Jest to technologia, która zasadniczo implementuje algorytm kompresji i dekompresji cyfrowych danych audio zgodnie z danym wielokanałowym formatem kodowania dźwięku. Kodek audio jako pierwszy osiągnął status standardu branżowego na początku lat 90. Po raz pierwszy został użyty w 1992 roku do zakodowania dźwięku teatralnej wersji Powrót Batmana.

Dolby Digital wykorzystuje kodowanie percepcyjne do kompresji (w prostych słowach adaptacja sygnałów audio w celu uzyskania najlepszej percepcji przez człowieka). Użytkownik otrzymuje wysokiej jakości dźwięk przestrzenny 5.1 (5 kanałów o pełnym paśmie i 1 kanał efektów o niskiej częstotliwości) przy niskiej przepływności (nazywa się to niską przepływnością). W tej postaci format rozpowszechnił się na płytach DVD, a później na Blu-Ray, w kinach internetowych i popularnych serwisach streamingowych.

Na przykład stosunkowo niedrogi bezprzewodowy soundbar JBL Bar 5.1 zapewnia doskonały dźwięk z mocnym basem i kinową prezencją. Wygląda pięknie i łatwo łączy się ze smartfonem, a odłączane głośniki pozwalają umieścić je w dowolnym miejscu!

Popularne soundbary

Później pojawiły się ulepszone wersje ─ Dolby Digital Plus, który obsługuje zwiększony bitrate i format 7.1 oraz Dolby TrueHD z obsługą do 14 kanałów (obecnie tylko 8) zapewnia studyjnej jakości dźwięk (bezstratny), dzięki bezstratnemu algorytmowi kompresji MLP (Meridian Lossless Packing).

Na przykład system Yamaha YSP-2700 z zestawem szesnastu przetworników zapewnia realistyczny dźwięk 7.1. Wyraźny i bogaty bas idealnie łączy się z systemem kalibracji IntelliBeam, który automatycznie generuje optymalny obraz dźwiękowy w pomieszczeniu o dowolnym kształcie i wielkości. Wśród innych zalet systemu, oprócz Dolby Digital, obsługa dla radia internetowego i serwisów streamingowych muzyki.


Dolby Atmos

W tej (do tej pory) najnowszej wersji Dolby Digital, dźwięk zorientowany obiektowo stał się główną innowacją. Zamiast korzystać z predefiniowanych kanałów audio (takich jak 5.1 lub 7.1), Dolby Atmos działa z obiektami dźwiękowymi. Wykorzystuje metadane opisujące położenie i ruch każdego obiektu audio w przestrzeni 3D. Pozwala to na dostosowanie reprodukcji dźwięku do konkretnego systemu głośników i pomieszczenia w czasie rzeczywistym, zapewniając optymalne wrażenia dźwiękowe dla każdego słuchacza. Jak to wygląda w praktyce? Wyobraż sobie, że dźwięk lecącego helikoptera po ekranie „chodzi” po głośnikach po trajektorii helikoptera. Fajnie? Oczywiście!

Jednak wdrożenie takiego rozwiązania wymaga zainstalowania dodatkowych kanałów w suficie lub wysokich punktach. Producent twierdzi jednak, że sprawdzą się również standardowe głośniki wykorzystujące techniki wirtualnego dźwięku i algorytmy przetwarzania sygnału.

Soundbary z Dolby Atmos

DTS

Ta technologia cyfrowa pojawiła się w 1993 roku, rok po Dolby Digital, i została po raz pierwszy użyta przez Stevena Spielberga do napisania muzyki do filmu Park Jurajski. Został on także pierwszym inwestorem w DTS. DTS wykorzystuje inną metodę kompresji zwaną adaptacyjnym kodowaniem transformacyjnym, która teoretycznie może prowadzić do zwiększenia szerokości pasma sygnału cyfrowego i jakości dźwięku. Wersje kinowe i konsumenckie DTS różnią się znacznie algorytmami kodowania i współczynnikami kompresji, od zwykłego 2.0 w DTS Express dla HD DVD do bezstratnego 7.1 w DTS-HD Master Audio.

DTS: X

Ten kodek audio został wprowadzony w 2015 roku jako przeznaczony do generowania dźwięku przestrzennego „który porusza się w przestrzeni, tak jak w prawdziwym życiu”. Mogłoby się wydawać, że opis bardzo przypomina Dolby Atmos i rzeczywiście tak jest. DTS:X został stworzony, aby konkurować z produkcją Dolby Laboratories. W rzeczywistości jest to ten sam bezstratny DTS-HD Master Audio, z obsługą 7.1, ale z większym efektem immersji. Format rozpowszechnił się w systemach kina domowego, usługach Blu-ray, Vudu i Hulu.

Doskonałym przykładem implementacji DTS:X jest soundbar LG SN11R. Główny panel akustyczny zawiera siedem fizycznych głośników (dwa z nich wznoszące się). Do tego dochodzi zewnętrzny bezprzewodowy subwoofer oraz para dość dużych tylnych głośników, które gwarantują zapierający dech w piersiach realistyczny dźwięk.

Soundbary z DTS X

Podobieństwa i różnice między Dolby Digital i DTS

Oba rozwiązania zapewniają równie niesamowite wrażenia:

  • Realistyczne wrażenia dźwiękowe dzięki wielu aktywnym kanałom.
  • Wysoka jakość dzięki wydajnej kompresji, która zapewnia bardzo szczegółowy dźwięk o szerokim zakresie dynamicznym.
  • Kompatybilność z większością urządzeń i platform audio i wideo.
  • Wciągające wrażenia: obie technologie pomagają stworzyć atmosferę i emocjonalną głębię w filmach, grach wideo i innych treściach rozrywkowych dzięki efektom „3D”.

A teraz o różnicach. Technologie wykorzystują różne algorytmy kompresji, co może prowadzić do pewnych różnic w profilu dźwięku i preferencjach słuchacza. Na przykład Dolby Atmos nie przekracza 18 Mb/s, podczas gdy DTS-HD Master Audio może osiągnąć 24,5 Mb/s.

Teoretycznie powinno to zapewnić większą szczegółowość i podobieństwo do oryginału. Jednak w rzeczywistości różnica w jakości dźwięku odbieranego przez ucho staje się zauważalna tylko w przypadku wysokiej jakości systemów audio lub przy użyciu oryginalnych, niezmodyfikowanych źródeł.

Dolby Digital czy DTS: co wybrać?

Według suchych liczb DTS:X powinien zapewniać bardziej realistyczny dźwięk, ponieważ ma wyższy bitrate. Z drugiej strony Dolby Atmos ma lepszy stosunek sygnału do szumu, a kalibracja systemu audio jest znacznie wydajniejsza i łatwiejsza. Niestety, nie przeprowadzono obiektywnych badań tych dwóch standardów dźwięku, które mogłyby pomóc nam określić najlepszy z nich.

DTS:X współpracuje ze standardowymi głośnikami wielokanałowymi bez konieczności instalowania głośników sufitowych. Cała praca nad stworzeniem wolumetrycznego, wielokierunkowego dźwięku jest tutaj wykonywana przez specjalny procesor. Wszystko, co musisz zrobić, to kupić system audio obsługujący DTS: X i możesz łatwo dostosować dźwięk do swoich upodobań. Na przykład zwiększ głośność mowy i zmniejsz poziom zbyt głośnych efektów tła. Jednak Netflix i Amazon Prime Video nie używają na razie DTS:X. Wolą Dolby Atmos ze względu na niższą przepływność. Netflix zazwyczaj udostępnia programy i filmy obsługujące Dolby Atmos z maksymalną przepływnością 768 kb/s, twierdząc, że jakość dźwięku jest nie do odróżnienia od bezstratnej ścieżki głównej.

Popularne kina domowe

Dolby Digital tworzy dźwiękową „kopułę” za pomocą głośników sufitowych, co czyni go bardziej pożądanym w kinach. Jednak wybierając dźwięk do swojego domu, nie musisz wiercić w suficie. W sprzedaży jest wystarczająco dużo systemów audio i telewizorów z głośnikami odblaskowymi (skierowanymi w górę).

Tym samym można powiedzieć, że w starciu formatów DTS:X z Dolby Atmos ten drugi wciąż umownie wygrywa ze względu na większą dystrybucję w salach kinowych i na platformach streamingowych. Jednak nie usłyszysz znaczącej różnicy w dźwięku, chyba że masz oczywiście słuch absolutny (a takich szczęśliwców jest tylko jeden na 10 tysięcy).

Dobra wiadomość jest taka, że nie musisz wybierać między DTS:X a Dolby Atmos. Obie technologie obsługują prawie wszystkie telewizory OLED, QLED i MiniLED, wiele projektorów multimedialnych, amplitunery kina domowego, a nawet niektóre TV boxy.

Werdykt

Podsumowując, możemy powiedzieć: jeśli zależy Ci na wysokiej jakości, realistycznym dźwięku, wybierz dobrą akustykę fizyczną i amplituner obsługujący obie nowoczesne technologie. Wpłynie to na twoje wrażenia bardziej niż wiedza, czy ścieżka dźwiękowa jest w Dolby Digital czy DTS.