Porównanie dysków twardych

- Zewnętrzny. Dyski twarde przeznaczone do użytku jako zewnętrzne urządzenia wymienne. Wykonywane są w oddzielnych zabezpieczonych obudowach, często zasilane są z zewnętrznego źródła; przeznaczone do regularnego podłączania i odłączania oraz doskonale nadają się do przesyłania dużych ilości informacji między komputerami. Najpopularniejszym sposobem podłączenia takich dysków jest USB, ale istnieją inne opcje (więcej szczegółów w „Typ podłączenia”).

- Wewnętrzny. Dyski twarde przeznaczone do montażu w obudowie komputera lub laptopa i do stałego funkcjonowania jako element systemu komputerowego. Nie zakładają częstego ponownego podłączenia – technicznie jest ono możliwe, ale o wiele bardziej problematyczne niż w przypadku dysków zewnętrznych. Najczęściej są one podłączane przez interfejs SATA w tej lub innej wersji (patrz „Typ podłączenia”), inne opcje są stosunkowo rzadkie, głównie wśród modeli profesjonalnych.

Typ, do którego należy dysk. W szerokim sensie do dysków twardych zalicza się kilka typów dysków:

- HDD. Dyski twarde w klasycznym znaczeniu tego słowa to dyski, które zapisują informacje na obracających się płytach magnetycznych. Pomimo pojawienia się bardziej zaawansowanych typów dysków, klasyczne dyski twarde nadal nie tracą popularności ze względu na połączenie imponujących pojemności i niskich kosztów. Ich główne wady to znaczna waga i pobór mocy, a także stosunkowo niska prędkość odczytu i zapisu danych.

- SSHD. Dyski hybrydowe, które łączą w jednej obudowie opisany powyżej dysk HDD i dysk półprzewodnikowy SSD; system traktuje dysk SSHD jako jedno urządzenie. Ideą takiego połączenia jest zwiększenie prędkości odczytu i zapisu, przy zachowaniu głównej zalety dysku twardego – dużych pojemności przy niskim koszcie. W tym celu część półprzewodnikowa dysku SSHD działa jak szybki schowek między systemem a dyskiem twardym; pod względem wydajności takie systemy, choć nie osiągają poziomu pełnoprawnych dysków SSD, są zauważalnie lepsze od tradycyjnych dysków twardych.

- Macierz RAID. Macierze RAID wykonane jako oddzielne urządzenia (zwykle zewnętrzne, patrz „Wykonywanie”). Takie urządzenie składa się z kilku dysków twardych zainstalowanych w jednej obudowie i połączonych w macierz, która jest postrzegana przez system jako pojedynczy dysk. Istnieje kilka typów (poziomów) macierzy...RAID, które różnią się sposobem interakcji dysków w macierzy i odpowiednio specyfiką ich zastosowania. Tak więc w RAID 0 informacje są zapisywane naprzemiennie na każdym dysku, co zwiększa prędkość działania; w RAID 1 każdy dysk jest kopią wszystkich pozostałych, co daje maksymalną odporność na awarie itp. Szczegółowe dane dotyczące poziomów RAID można znaleźć w dedykowanych źródłach. W tym miejscu zwracamy uwagę, że zakup macierzy RAID może być wygodniejszy niż składanie jej z oddzielnie zakupionych dysków: gotowa macierz jest początkowo wyposażona we wszystko, co jest potrzebne i wymaga jedynie minimalnej konfiguracji. Najważniejsze jest, aby przed zakupem wyjaśnić, które poziomy RAID obsługuje wybrany model.

Ogólne przeznaczenie dysku twardego to rodzaj urządzenia, do którego był pierwotnie przeznaczony.

- Do PC. Dyski twarde przeznaczone do użytku z konwencjonalnymi komputerami domowymi i laptopami. Możliwość zainstalowania wewnętrznego dysku twardego (patrz „Wykonanie”) zależy bezpośrednio od współczynnika kształtu (patrz odpowiedni punkt), podczas gdy modele zewnętrzne nie podlegają takim ograniczeniom - dla nich wystarczy mieć odpowiednie złącze połączeniowe. Należy również pamiętać, że prawie wszystkie zewnętrzne dyski twarde są zaprojektowane specjalnie dla komputerów osobistych; wykonanie modeli serwerowych w postaci urządzeń zewnętrznych nie jest technicznie uzasadnione.

- Do serwerów. Dyski twarde przeznaczone do serwerów charakteryzują się zwiększoną prędkością i niezawodnością, ponieważ stale muszą odbierać i wysyłać duże ilości informacji. Aby zapewnić szybką pracę, mogą być wyposażone w zwiększoną prędkość obrotową (do 15 000 obr./min). Takie dyski są wykonywane tylko jako urządzenia wewnętrzne (patrz „Wykonanie”) i oprócz SATA mogą używać innych, bardziej specyficznych typów podłączenia - na przykład SAS (patrz „Rodzaj podłączenia”).

- Do konsoli do gier. Specjalistyczne dyski twarde przeznaczone do użytku z konsolami do gier. Są one wykonane wyłącznie w postaci urządzeń zewnętrznych (patrz „Wykonanie...”), przeznaczone głównie do przechowywania gier – w tym zapisów i profili ustawień użytkownika. Główną różnicą między takimi urządzeniami a klasycznymi zewnętrznymi dyskami twardymi jest właśnie optymalizacja pracy z konsolami do gier, w tym obecność specjalnych narzędzi programowych do lepszej integracji. Wiele z tych dysków zostało pierwotnie zaprojektowanych do konkretnego modelu lub rodziny konsol.

Pojemność nominalna to jeden z kluczowych parametrów dysku twardego, określający, ile informacji może się na nim zmieścić. W przypadku dysków SSHD ta pozycja wskazuje pojemność tylko dysku twardego, a w przypadku macierzy RAID — całkowitą pojemność macierzy.

Ilość informacji we współczesnym świecie stale rośnie i wymaga coraz pojemniejszych urządzeń pamięci masowej. Dlatego w większości przypadków warto wybrać większy dysk. W rzeczywistości kwestia wyboru według tego parametru często zależy tylko od ceny: koszt napędu zależy bezpośrednio od pojemności.

Jeśli pytanie brzmi w ten sposób, że trzeba wybrać dysk „mniejszy i tańszy, ale wystarczający”, warto ocenić ilość informacji, z którymi mamy do czynienia, oraz specyfikę jej użytkowania. Na przykład dla zwykłego komputera biurowego przeznaczonego głównie do pracy z dokumentami dysk wewnętrzny o pojemności 2 TB, a nawet 1 TB będzie więcej niż wystarczający, a entuzjastyczny gracz będzie potrzebował 4 TB, 6 TB, a nawet 8 TB nie będzie zbędny. Jeśli używasz dysku do nagrywania z kamer, możesz kupić dysk HDD o pojemności 10 TB, 12 TB, 14 TB, 16 TB, 18 TB lub więcej.

Współczynnik kształtu, w którym wykonany jest dysk twardy.

Wskaźnik ten określa przede wszystkim wymiary urządzenia. Ale jego bardziej szczegółowe znaczenie zależy od wykonania (patrz odpowiedni punkt). Tak więc w przypadku dysków zewnętrznych od współczynnika kształtu zależą tylko wymiary obudowy i jest to dość przybliżone. Ale wewnętrzne dyski twarde są instalowane w gniazdach o dobrze określonym rozmiarze i lokalizacji otworów na elementy złączne; te otwory są wykonane specjalnie dla tego lub innego współczynnika kształtu. W przypadku komputerów stacjonarnych standardowy współczynnik kształtu to 3,5", w przypadku laptopów - 2,5"; przy tym w ostatnich latach w komputerach stacjonarnych pojawiła się tendencja do miniaturyzacji i przejścia na dyski 2,5-calowe. Teoretycznie jest jeszcze mniejszy współczynnik kształtu - 1,8", ale w praktyce jest używany głównie wśród ultrakompaktowych zewnętrznych dysków twardych.

Gwarancja producenta na ten model.

W rzeczywistości jest to minimalna żywotność obiecana przez producenta, z zastrzeżeniem zasad działania. Najczęściej rzeczywista żywotność urządzenia jest znacznie dłuższa niż gwarantowana.

- SATA. Obecnie najpopularniejszy interfejs do podłączania wewnętrznych dysków twardych. Pierwsza wersja SATA zapewnia prędkość przesyłania danych około 1,2 Gb/s, SATA 2 ma praktyczną prędkość przesyłania danych około 2,4 Gb/s (300 MB/s), a najbardziej zaawansowana generacja SATA 3 ma prędkość 4,8 Gb/s (600 MB/s).

- eSATA. Modyfikacja interfejsu SATA przeznaczona do podłączania zewnętrznych dysków twardych; niekompatybilna z wewnętrznym SATA. Praktyczna prędkość przesyłania danych jest zbliżona do SATA 2 i wynosi około 2,4 Gb/s (300 MB/s).

- USB 2.0. Najwcześniejszy ze standardów USB występujących we współczesnych dyskach twardych - i tylko zewnętrznych (patrz "Wykonanie"). Zapewnia podłączenie do tradycyjnego pełnowymiarowego portu USB, prędkość przesyłania danych do 480 Mb/s, a także dość niski pobór mocy, dlatego dyski z tego typu podłączeniem często wymagają dodatkowego zasilania. W świetle tego wszystkiego, a także pojawienia się bardziej zaawansowanego standardu USB 3.2 (patrz niżej), obecnie USB 2.0 jest uważany za przestarzały i niezwykle rzadki, głównie w niedrogich i wczesnych modelach napędów. Niemniej jednak dysk z tym interfejsem można również podłączyć do nowszego portu USB - najważniejsze jest to, aby złącza pasowały.

- USB 3.2 Gen1 (wcześniejsze nazwy to USB 3.1 Gen...1 i USB 3.0). Standard podłączenia zewnętrznych HDD, który zastąpił opisany powyżej USB 2.0. Wykorzystuje tradycyjne pełnowymiarowe złącze USB, zapewnia prędkość przesyłania danych do 4,8 Gb/s (600 MB/s) oraz wyższą moc zasilania, dzięki czemu łatwiej obejść się bez zewnętrznego zasilania w takich dyskach. Jednak z tego samego powodu należy zachować ostrożność podczas podłączania dysków USB 3.2 Gen1 do starszych złączy USB 2.0 - takie złącze może nie mieć wystarczającej mocy, aby zasilać nowszy dysk.

- USB 3.2 Gen.2. Dalszy rozwój standardu USB 3.2 (wcześniej znanego jako USB 3.1 Gen2 i USB 3.1). Maksymalna prędkość przesyłania danych w tej wersji została zwiększona do 10 Gb/s, a zasilanie może osiągnąć 100 W (przy wsparciu dla technologii USB Power Delivery). Jednocześnie dyski z tego typu podłączeniem mogą współpracować z wcześniejszymi wersjami pełnowymiarowych złączy USB – najważniejsze, żeby zasilanie było wystarczające.

- USB C 3.2 Gen1 (wcześniejsze nazwy to USB C 3.1 Gen1 i USB C 3.0). Połączenie USB typu C, zgodne z USB 3.2 Gen1. Możliwości te szerzej opisano powyżej, różnica od „zwykłego” USB 3.2 Gen1 w tym przypadku polega jedynie na rodzaju złącza: jest to stosunkowo małe (nieco większe niż microUSB) gniazdo o odwracalnej konstrukcji. Ze względu na niewielkie rozmiary USB C można znaleźć w pełnowymiarowych komputerach i laptopach, a także w kompaktowych gadżetach, takich jak smartfony i tablety; niektóre dyski z tym podłączeniem są początkowo przyjazne dla urządzeń mobilnych.

- USB C 3.2 Gen2 (wcześniejsze nazwy to USB C 3.1 Gen2 i USB C 3.1). Aktualizacja i usprawnienie powyższego USB C 3.2 Gen1 - to samo złącze USB C i zwiększona prędkość przesyłania danych do 10 Gb/s (jak w „zwykłym” USB 3.2 Gen2).

- IEEE 1394. Powszechnie znany również jako FireWire. Złącze uniwersalne, podobne możliwościami do USB 2.0 (patrz wyżej), ale używane znacznie rzadziej, a obecnie praktycznie nieużywane.

- Thunderbolt. Szybki interfejs do podłączania zewnętrznych urządzeń peryferyjnych. Wykorzystywany jest głównie w komputerach i laptopach Apple, choć można go spotkać również w sprzęcie innych producentów. Zwróć uwagę, że we współczesnych dyskach twardych występują głównie dwie wersje Thunderbolt, które różnią się nie tylko prędkością działania, ale także złączem: Thunderbolt v2 (do 20 Gb/s) wykorzystuje wtyczkę miniDisplayPort, a Thunderbolt v3(do 40 Gb/s) - wtyczkę USB typu C (patrz wyżej). W związku z tym w niektórych dyskach twardych podłączenia USB C i Thunderbolt są realizowane przez pojedyncze złącze sprzętowe, które automatycznie wykrywa, do którego wejścia komputera jest podłączone urządzenie.

- SAS. Modyfikacja interfejsu SCSI, zapewnia prędkość przesyłania danych do 6 Gb/s (750 Mb/s). Stosowano głównie w serwerach, praktycznie nigdy nie używany w komputerach stacjonarnych i laptopach.

- Fibre Channel. Profesjonalny szybki interfejs, stosowany głównie w dyskach serwerowych („Przeznaczenie”); jest podobny pod wieloma względami do SAS. Dyski z możliwością wymiany podczas pracy; rzeczywista prędkość przesyłania danych przez Fibre Channel, w zależności od wersji, może osiągnąć 12,8 Gb/s.

Wielkość własnej pamięci RAM dysku twardego. Ta pamięć jest pośrednim ogniwem między szybką pamięcią o dostępie swobodnym komputera a stosunkowo powolną mechaniką odpowiedzialną za odczytywanie i zapisywanie informacji na talerzach dysków. W szczególności bufor służy do przechowywania najczęściej żądanych danych z dysku, skracając w ten sposób czas dostępu do nich.
Technicznie rzecz biorąc, rozmiar bufora wpływa na prędkość dysku twardego - im większy bufor, tym szybszy jest dysk. Jednak wpływ ten jest raczej znikomy, a na poziomie ludzkiej percepcji znaczna różnica w wydajności jest zauważalna tylko wtedy, gdy wielkość bufora obu dysków różni się wielokrotnie – na przykład 8 MB i 64 MB.

W przypadku dysków używanych w komputerach stacjonarnych (patrz „Przeznaczenie”) standardowe prędkości to 5400 obr./min (normalna) i 7200 obr./min (podwyższona). Dostępne są również bardziej specyficzne opcje, w tym modele z możliwością dostosowania prędkości w zależności od obciążenia. Z kolei w dyskach serwerowych mogą się stosować wyższe prędkości – 10 000 obr./min, a nawet 15 000 obr./min.