Podświetlenie LED
Obecność na płycie głównej własnego
podświetlenia LED. Funkcja ta nie wpływa na funkcjonalność płyty głównej, ale nadaje jej niecodzienny wygląd. Dlatego nie ma sensu, aby zwykły użytkownik specjalnie szukał takiego modelu (potrzebuje
płyty głównej bez podświetlenia), ale dla miłośników modowania podświetlenie może być bardzo przydatne.
Podświetlenie LED może mieć postać osobnych świateł lub pasków LED, wykonane w różnych kolorach (czasem z możliwością wyboru kolorów) i obsługiwać dodatkowe efekty - mruganie, migotanie, synchronizację z innymi komponentami (patrz „Synchronizacja podświetlenia”) itp. Specyficzne możliwości zależą od modelu płyty głównej.
Synchronizacja podświetlenia
Technologia synchronizacji przewidziana na płycie z podświetleniem LED (patrz wyżej).
Sama synchronizacja pozwala „dopasować” podświetlenie płyty głównej do podświetlenia innych elementów systemu - obudowy, karty graficznej, klawiatury, myszy itp. Dzięki tej koordynacji wszystkie elementy mogą synchronicznie zmieniać kolor, jednocześnie się włączać / wyłączać itp. Konkretne cechy działania takiego podświetlenia zależą od zastosowanej technologii synchronizacji i z reguły każdy producent ma swoje własne (Mystic Light Sync od MSI, RGB Fusion od Gigabyte itp.). Od tego zależy również kompatybilność komponentów: wszystkie muszą obsługiwać tę samą technologię. Najłatwiej więc osiągnąć kompatybilność z podświetleniem, montując komponenty od jednego producenta.
Maks. wielkość pamięci
Maksymalna ilość pamięci RAM, którą można zainstalować na płycie głównej.
Wybierając według tego parametru, ważne jest, aby wziąć pod uwagę planowane wykorzystanie komputera i rzeczywiste potrzeby użytkownika. Tak więc woluminy
do 32 GB włącznie wystarczą, aby rozwiązać wszelkie podstawowe problemy i wygodnie uruchamiać gry, ale bez znacznej rezerwy na aktualizację.
64 GB to optymalna opcja w wielu zastosowaniach profesjonalnych, a w przypadku zadań wymagających dużej ilości zasobów, takich jak renderowanie 3D,
96 GB, a nawet
128 GB pamięci nie będzie limitem. Najbardziej „pojemne” płyty główne są kompatybilne z wolumenami
192 GB i
więcej - są to głównie najwyższej klasy rozwiązania dla serwerów i HEDT (patrz „W kierunku”).
Możesz wybrać ten parametr z rezerwą - biorąc pod uwagę potencjalną rozbudowę pamięci RAM, ponieważ zainstalowanie dodatkowych kości RAM to najprostszy sposób na zwiększenie wydajności systemu. Biorąc ten czynnik pod uwagę, wiele stosunkowo prostych płyt głównych obsługuje bardzo duże ilości pamięci RAM.
Obsługa XMP
Możliwość pracy płyty głównej z modułami pamięci RAM obsługującymi technologię
XMP (Extreme Memory Profiles). Technologia ta została opracowana przez firmę Intel; jest stosowana w płytach głównych i jednostkach pamięci RAM i działa tylko wtedy, gdy oba te elementy systemu są kompatybilne z XMP. Podobna technologia AMD nosi nazwę AMP.
Główną funkcją XMP jest ułatwienie przetaktowania systemu ("overclockinging"): specjalne profile przetaktowania są wcześniej „wszyte" w pamięć dzięki tej technologii, i w razie potrzeby, użytkownik może wybrać tylko jeden z tych profili bez stosowania skomplikowanych procedur konfiguracji. Jest to nie tylko łatwiejsze, ale także bezpieczniejsze: każdy profil dodany do paska przechodzi test stabilności działania.
Wersja interfejsu M.2
Wersja interfejsu M.2 determinuje zarówno maksymalną prędkość przesyłania danych, jak i obsługiwane urządzenia, do których można podłączyć fizyczne złącza M.2 (patrz odpowiedni punkt).
Wersja interfejsu M.2 w specyfikacji płyt głównych jest zwykle wskazywana przez liczbę samych złączy i przewidzianą w każdym z nich rewizję PCI-E. Na przykład wpis „3x4.0” oznacza trzy złącza obsługujące PCI-E 4.0; a oznaczenie „2x5.0, 1x4.0” oznacza trio złączy, z których dwa obsługują PCI-E 4.0, a drugie PCI-E 5.0.
Liczba gniazd PCI-E 1x
Liczba gniazd PCI-E (PCI-Express) 1x zainstalowanych na płycie głównej. Dostępne są
płyty główne z 1 slotem PCI-E 1x,
2 slotami PCI-E 1x,
3 portami PCI-E 1x i jeszcze więcej.
Magistrala PCI Express służy do łączenia różnych kart rozszerzeń - sieciowych i dźwiękowych, kart graficznych, tunerów telewizyjnych, a nawet dysków SSD. Liczba w tytule wskazuje na liczbę torów PCI-E (kanałów transmisji danych) obsługiwanych przez to gniazdo; im więcej linii, tym wyższa przepustowość. W związku z tym PCI-E 1x jest podstawową, najwolniejszą wersją tego interfejsu. Szybkość przesyłania danych dla takich gniazd zależy od wersji PCI-E (patrz „Obsługa PCI Express”): w szczególności jest to nieco mniej niż 1 GB/s dla wersji 3.0 i nieco mniej niż 2 GB/s dla 4.0.
Osobno podkreślamy, że ogólna zasada dla PCI-E jest następująca: płyta musi być podłączona do gniazda o tej samej lub większej liczbie linii. Dzięki temu tylko karty na jednej linii będą kompatybilne z PCI-E 1x.
Wersja HDMI
Wersja gniazda HDMI (patrz wyżej), znajdującego się na płycie głównej.
— v.1.4. Najwcześniejszy standard znany w naszych czasach, pojawił się jeszcze w 2009 roku. Obsługuje rozdzielczości do 4096x40962160włącznie i pozwala na odtwarzanie Full HD z szybkością do 120 kl./s — wystarczy nawet do odtwarzania 3D.
— v.1.4 b. Zmodyfikowana odmiana opisanej powyżej v.1.4, przedstawia szereg mniejszych aktualizacji i ulepszeń, w szczególności obsługę dwóch dodatkowych formatów 3D.
— v.2.0. Wersja, znana również jako HDMI UHD — właśnie w tej wersji została wprowadzona pełna obsługa 4K z szybkością do 60 kl./s, a także możliwość pracy z ultra panoramicznym wideo 21:9. Ponadto, dzięki zwiększonej przepustowości liczba jednocześnie odtwarzanych kanałów audio wzrosła do 32, a strumieni audio — do 4. A w poprawionej v.2.0a do tego wszystkiego dodano jeszcze wsparcie dla HDR.
— v.2.1. Jeszcze jedna nazwa — HDMI Ultra High Speed. W porównaniu z poprzednią wersją przepustowość interfejsu naprawdę znacznie wzrosła –potrafi transmitować wideo w rozdzielczościach aż do 10K przy 120 klatkach na sekundę, a także do pracy z rozszerzoną przestrzenią kolorów BT.2020 (te ostatnie mogą być przydatne do niektórych profesjonalnych zadań). Aby korzystać ze wszystkich funkcji HDMI v2.1 potrzebne kable typu HDMI Ultra High Speed, jednak funkcje wcześniejszych standardów są dostępne i ze zwykłymi kablami.
USB 3.2 gen2
Liczba własnych złączy USB 3.2 gen2 na tylnym panelu płyty głównej. Dotyczy to tradycyjnych, pełnowymiarowych portów USB typu A.
Wersja
USB 3.2 gen2(wcześniej znane jako USB 3.1 gen2, i po prostu USB 3.1) jest dalszym rozwinięciem USB 3.2 po wersji 3.2 gen1 (patrz wyżej). Ten standard zapewnia prędkość połączenia do 10 Gb/s, a do zasilania urządzeń zewnętrznych w takich złączach można zapewnić technologię USB Power Delivery (patrz poniżej), która pozwala dostarczyć do 100 W na urządzenie (jednak obsługa Power Delivery jest opcjonalna, jej dostępność należy sprawdzić osobno). Tradycyjnie dla standardu USB interfejs ten jest wstecznie kompatybilny z poprzednimi wersjami - innymi słowy, do tego portu można łatwo podłączyć urządzenie obsługujące USB 2.0 lub 3.2 gen1 (chyba że prędkość będzie ograniczona możliwościami wolniejszej wersji).
Im więcej złączy przewidziano w konstrukcji, tym więcej urządzeń peryferyjnych można podłączyć do płyty głównej bez użycia dodatkowego sprzętu (koncentratory USB). W niektórych modelach płyt głównych liczba tego typu portów wynosi
5 lub nawet więcej. Przy tym należy pamiętać, że oprócz złączy na tylnym panelu, połączenia USB mogą zapewnić również złącza na samej płycie (a dokładniej porty na obudowie podłączone do takich złączy). Więcej informacji znajdziesz poniżej.
USB C 3.2 gen2
Liczba
złączy USB-C 3.2 gen2 znajdujących się na tylnym panelu płyty głównej.
USB-C to stosunkowo nowy typ złącza używany zarówno w komputerach przenośnych, jak i stacjonarnych. Ma niewielkie rozmiary i wygodną dwustronną konstrukcję, dzięki czemu wtyczkę można włożyć w złącze z dowolnej strony. A wersja połączenia 3.2 gen2 (wcześniej znana jako USB 3.1 gen2 i USB 3.1) może działać z prędkością do 10 Gb/s i obsługuje technologię USB Power Delivery, która umożliwia zasilanie urządzeń zewnętrznych o mocy do 100 w. Jednak dostępność Power Delivery należy sprawdzić dodatkowo, funkcja ta jest opcjonalna.
Jeśli chodzi o ilość, to najczęściej występuje tylko jeden taki port, tylko kilka płyt głównych ma dwa złącza USB-C 3.2 gen2. Wynika to z faktu, że niewiele urządzeń peryferyjnych z wtyczką USB-C jest produkowanych dla komputerów stacjonarnych - najpopularniejsze są nadal pełnowymiarowe USB A. Należy również pamiętać, że oprócz złączy na tylnym panelu, USB-połączenie mogą zapewnić jednakowoż złącza na samej płytce (dokładniej, porty na obudowie, podłączone do takich złączy). Więcej informacji znajdziesz niżej.