Synchronizacja podświetlenia
Technologia synchronizacji przewidziana na płycie z podświetleniem LED (patrz wyżej).
Sama synchronizacja pozwala „dopasować” podświetlenie płyty głównej do podświetlenia innych elementów systemu - obudowy, karty graficznej, klawiatury, myszy itp. Dzięki tej koordynacji wszystkie elementy mogą synchronicznie zmieniać kolor, jednocześnie się włączać / wyłączać itp. Konkretne cechy działania takiego podświetlenia zależą od zastosowanej technologii synchronizacji i z reguły każdy producent ma swoje własne (Mystic Light Sync od MSI, RGB Fusion od Gigabyte itp.). Od tego zależy również kompatybilność komponentów: wszystkie muszą obsługiwać tę samą technologię. Najłatwiej więc osiągnąć kompatybilność z podświetleniem, montując komponenty od jednego producenta.
BIOS
Rodzaj systemu BIOS zainstalowanego na płycie głównej. Zwróć uwagę, że tu pod uwagę brane są tylko „klasyczne” BIOS-y firm Ami, Award i Intel; bardziej zaawansowany UEFI BIOS został przeniesiony do odrębnej kategorii (patrz poniżej).
BIOS to podstawowy system wejściowo/wyjściowy, własne oprogramowanie układowe płyty głównej przechowywane w jej pamięci trwałej; pozwala wszystkim komponentom sprzętowym systemu komunikować się ze sobą, nawet jeśli system operacyjny nie jest zainstalowany na komputerze. Innymi słowy, to „bios” kontroluje komputer od momentu włączenia do załadowania systemu operacyjnego. To oprogramowanie zawiera również zestaw narzędzi do zmiany podstawowych ustawień.
Mówiąc o konkretnych wersjach, należy powiedzieć, że wspomniane „klasyczne” oprogramowanie sprzętowe nie ma zasadniczych różnic; poza tym zestaw funkcji w dużej mierze zależy nie od typu BIOS-u, ale od modelu płyty głównej. Dlatego rodzaj BIOS-u nie jest kluczem do wyboru; nawet dla profesjonalistów i entuzjastów rzadko okazuje się być zasadniczym.
Obsługa DualBIOS
Obsługa przez płytę główną technologii DualBIOS.
Awarie i błędy w BIOS-ie (patrz BIOS) to jedne z najpoważniejszych problemów, jakie mogą pojawić się na współczesnym komputerze - nie tylko sprawiają, że komputer jest nieefektywny, ale także są bardzo trudne do naprawienia.
Technologia DualBIOS została zaprojektowana, aby ułatwić walkę z tego rodzaju problemami. Płyty główne wykonane przy użyciu tej technologii mają dwa mikroukłady do nagrywania BIOS-u: pierwszy mikroukład zawiera główną wersję BIOS-u, która jest używana do uruchamiania systemu w trybie normalnym, drugi zawiera kopię zapasową BIOS-u w oryginalnej (fabrycznej) konfiguracji. Mikroukład zapasowy zaczyna działać po wykryciu błędu w głównym systemie BIOS: w przypadku wykrycia błędu w kodzie programu przywracany jest do oryginalnej wersji fabrycznej, ale w przypadku awarii sprzętowej mikroukład zapasowy przejmuje kontrolę nad system, zastępując główny. Pozwala to na utrzymanie systemu w stanie gotowości nawet w przypadku poważnych problemów z BIOS-em bez konieczności uciekania się do skomplikowanych procedur przywracania.
Architektura pamięci
Tryb pracy płyty głównej z zainstalowaną na niej pamięcią RAM. Może wyglądać następująco:
- Jednokanałowy. Najprostszy tryb pracy: jeden kontroler pracuje jednocześnie z całą ilością pamięci RAM. Główne zalety takiego trybu — prostota i niska cena kontrolerów. Jednak jego wydajność okazuje się bardzo niska, dlatego jednokanałowe płyty główne są obecnie niezwykle rzadkie - głównie wśród niedrogich modeli do domu / biura.
- Dwukanałowy. W tym trybie z pamięcią RAM pracują dwa niezależne kontrolery, sama pamięć jest podzielona na dwa bloki, a wymiana informacji odbywa się w dwóch strumieniach, co zwiększa szybkość pracy. Wzrost wydajności w tym przypadku może wynosić od 5 - 10% do 100%, w zależności od określonej aplikacji i funkcji systemu. Należy pamiętać, że dwie kości RAM o identycznej charakterystyce są wysoce pożądane do pracy w trybie dwukanałowym - pozwala to osiągnąć optymalną wydajność, ponadto nie wszystkie płyty główne są w stanie współpracować z parami różnych modułów pamięci.
- Dwu/trzy-kanałowy. Płyty główne obsługujące trzy-kanałowy tryb pracy pamięci RAM. Ten tryb jest podobny do trybu dwukanałowego i zasadniczo różni się tylko liczbą wątków i kości kart pamięci – powinno ich być ich 3 (lub wielokrotność 3). W tym przypadku idealnie byłoby, gdyby takie listwy były jednakowe; nie ma gwarancji możliwości korzystania z różnych kości we wszystkich płytach głównych, a jeśli częstotliwość nie jest zgodna, prędkość kanału będzie ogranic
...zona przez prędkość najwolniejszego modułu pamięci RAM. Jeśli zainstalowane są tylko dwa kompatybilne paski, system będzie działał w trybie dwukanałowym.
- Dwu/cztero-kanałowy. Płyty główne z obsługą czterokanałowego trybu RAM. Ten tryb jest całkowicie podobny do opisanego powyżej dwu/trzykanałowego i różni się jedynie liczbą modułów RAM - potrzebuje 4 (lub wielokrotności czterech). W tym przypadku podobnie, instalując mniejszą liczbę kości, taka płyta główna może pracować w odpowiednim trybie - dwu- lub trzykanałowym (najważniejsze, aby listwy spełniały wymogi do obsługi takiego trybu).
- Sześciokanałowy. Tryb pracy zakładający obecność 6 oddzielnych kontrolerów pamięci i wielokrotną liczbę slotów dla poszczególnych modułów (w niektórych płytach głównych — 12, teoretycznie może być ich więcej). Występuje wyłącznie w rozwiązaniach wysokiej jakości, zwykle klasy HEDT (patrz „Przeznaczenie”), zaprojektowanych z myślą o bezkompromisowej wydajności.Maksymalna częstotliwość taktowania
Maksymalna częstotliwość taktowania pamięci RAM obsługiwana przez płytę główną. Rzeczywista częstotliwość taktowania zainstalowanych modułów pamięci RAM nie powinna przekraczać tego wskaźnika - w przeciwnym razie możliwe są awarie, a możliwości pamięci RAM nie będą mogły być w pełni wykorzystane.
W przypadku nowoczesnych komputerów PC częstotliwość pamięci RAM
1500 - 2000 MHz lub
mniej jest uważana za bardzo niską,
2000 - 2500 MHz jest skromna,
2500 - 3000 MHz jest średnia,
3000 - 3500 MHz jest powyżej średniej, a w najbardziej zaawansowanych płytach
obsługiwane mogą być 3500 - 4000 MHz, a nawet
ponad 4000 MHz.
Obsługa XMP
Możliwość pracy płyty głównej z modułami pamięci RAM obsługującymi technologię
XMP (Extreme Memory Profiles). Technologia ta została opracowana przez firmę Intel; jest stosowana w płytach głównych i jednostkach pamięci RAM i działa tylko wtedy, gdy oba te elementy systemu są kompatybilne z XMP. Podobna technologia AMD nosi nazwę AMP.
Główną funkcją XMP jest ułatwienie przetaktowania systemu ("overclockinging"): specjalne profile przetaktowania są wcześniej „wszyte" w pamięć dzięki tej technologii, i w razie potrzeby, użytkownik może wybrać tylko jeden z tych profili bez stosowania skomplikowanych procedur konfiguracji. Jest to nie tylko łatwiejsze, ale także bezpieczniejsze: każdy profil dodany do paska przechodzi test stabilności działania.
Obsługa ECC
Możliwość współpracy płyty głównej z modułami pamięci obsługującymi technologię
ECC (Error Checking and Correction). Technologia ta pozwala korygować drobne błędy, które pojawiają się w procesie pracy z danymi i zwiększa ogólną niezawodność systemu; jest stosowana głównie w serwerach.
Chłodzenie dysku SSD M.2
Wbudowane w płytę główną
chłodzenie dysków SSD >, podłączanych za pośrednictwem M. 2.
Złącze to pozwala na osiągnięcie wysokich prędkości, jednak z tego samego powodu wiele dysków SSD dla M.2 wyróżnia się wysokim rozpraszaniem ciepła i w celu uniknięcia przegrzania mogą wymagać dodatkowego chłodzenia. Najczęściej za takie chłodzenie odpowiada prosty radiator w postaci metalowej płytki – w przypadku dysku SSD to w zupełności wystarczy.
Liczba gniazd PCI-E 1x
Liczba gniazd PCI-E (PCI-Express) 1x zainstalowanych na płycie głównej. Dostępne są
płyty główne z 1 slotem PCI-E 1x,
2 slotami PCI-E 1x,
3 portami PCI-E 1x i jeszcze więcej.
Magistrala PCI Express służy do łączenia różnych kart rozszerzeń - sieciowych i dźwiękowych, kart graficznych, tunerów telewizyjnych, a nawet dysków SSD. Liczba w tytule wskazuje na liczbę torów PCI-E (kanałów transmisji danych) obsługiwanych przez to gniazdo; im więcej linii, tym wyższa przepustowość. W związku z tym PCI-E 1x jest podstawową, najwolniejszą wersją tego interfejsu. Szybkość przesyłania danych dla takich gniazd zależy od wersji PCI-E (patrz „Obsługa PCI Express”): w szczególności jest to nieco mniej niż 1 GB/s dla wersji 3.0 i nieco mniej niż 2 GB/s dla 4.0.
Osobno podkreślamy, że ogólna zasada dla PCI-E jest następująca: płyta musi być podłączona do gniazda o tej samej lub większej liczbie linii. Dzięki temu tylko karty na jednej linii będą kompatybilne z PCI-E 1x.