Materiał ramy
-
Stal. Stal wyróżnia się dużą wytrzymałością i sztywnością, pod względem odporności na odkształcenia jest zauważalnie lepsza od innych stopów i gorsza tylko od włókna węglowego. Jednocześnie takie ramy dobrze tłumią drgania, są niedrogie, a w przypadku awarii można je łatwo naprawić. Stal jest jednak ciężka, trzy razy cięższa niż aluminium i dwa razy cięższa niż tytan; dlatego takie ramy można znaleźć głównie w niedrogich rowerach górskich i miejskich, dla których duża waga nie jest krytyczna. Należy również pamiętać, że materiał ten jest podatny na korozję w przypadku uszkodzenia powłoki ochronnej.
-
Stal chromowo-molibdenowa (Cro-Mo). Zaawansowana wersja opisanej powyżej stali. Same stopy chromowo-molibdenowe charakteryzują się dużą wytrzymałością i niezawodnością, a wykonane z nich ramy mogą mieć różne grubości ścianek (w zależności od obciążenia, któremu poddawany jest dany obszar) - pozwala to nieznacznie obniżyć wagę. Z tego powodu stopy Cro-Mo znajdują się nawet w dość zaawansowanych rowerach szosowych, a także są popularne w modelach trekkingowych. Jednocześnie takie ramy są znacznie droższe niż „zwykłe” stalowe.
-
Aluminium. Właściwie w rowerach nie używa się czystego aluminium, ale różnych stopów na jego bazie. Różnią się nieco charakterystyką, jednak mają szereg cech wspólnych, z których główną jest niska waga połączona z dobrymi właściwościami
...wytrzymałościowymi. Z tego powodu stopy aluminium są szeroko stosowane w rowerach szosowych, a także w modelach górskich klasy turystycznej (patrz „Przeznaczenie”). Główną wadą tych materiałów jest ich sztywność: gorzej tłumią drgania niż stal, dlatego słabo nadają się do modeli bez amortyzacji (patrz niżej), a przy silnym uderzeniu taka rama raczej pęknie niż się wygnie.
- CFRP. Kompozyt z włókna węglowego wiązany żywicą. Stosowany jest w rowerach z wyższej półki, ponieważ jest bardzo drogi, ale ma bardzo dużą wytrzymałość połączoną z niską wagą. Co więcej, właściwości CFRP umożliwiają wzmocnienie wytrzymałości nie tylko w określonych obszarach, ale w określonych kierunkach, co przyczynia się do jeszcze większej niezawodności. Zwróć uwagę, że ramy z CFRP mogą być zarówno jednoczęściowe (monolityczne), jak i składające się z kilku elementów – w tym ostatnim przypadku poszczególne elementy są połączone metalowymi częściami, co obniża koszt, ale sprawia, że konstrukcja jest podatna na korozję. Należy również pamiętać, że jakość CFRP ogólnie zależy od półki cenowej roweru, a stosunkowo niedrogie ramy mogą być wrażliwe na silne uderzenia punktowe. Ten materiał jest prawie niemożliwy do naprawy.
- Tytan. Dość zaawansowany materiał, który łączy w sobie wysoką wytrzymałość, elastyczność (która zapewnia miękkie tłumienie drgań), odporność na korozję i bardzo niską wagę. Koszt takich ram jest jednak dość wysoki, dlatego stosuje się je głównie w rowerach górskich i szosowych klasy premium.
- Stop magnezu. Materiał ten wyróżnia się przede wszystkim bardzo niską wagą (kilkakrotnie lżejszą od aluminium), a jednocześnie posiada dobre właściwości sztywności i elastyczności, dobrze tłumi drgania, a jego cena jest stosunkowo niska. Jednocześnie stopy magnezu charakteryzują się szeregiem istotnych wad. W szczególności nie wytrzymują wstrząsów, zwłaszcza punktowych, a także są niezwykle wrażliwe na korozję nawet przy niewielkim uszkodzeniu powłoki ochronnej, dlatego takie ramy są bardzo wymagające w konserwacji i przechowywaniu.Materiał widelca
- Aluminium. W tym przypadku aluminium jest najprostszą i najbardziej bezpretensjonalną opcją. Do jego zalet można zaliczyć niewielką wagę; przy braku amortyzacji jednak kierownica z takim widelcem jest bardzo podatna na drgania, a pod względem trwałości aluminium ustępuje nieco stali.
- Stal. Kolejna stosunkowo prosta opcja, która jednocześnie jest uważana za bardziej zaawansowaną niż opisane powyżej aluminium i znajduje się nawet w dość drogich rowerach klasy profesjonalnej. Wynika to z faktu, że stal jest zauważalnie mocniejsza i trwalsza, ponieważ nie jest tak podatna na „zmęczenie metalu”. Co prawda, takie widelce ważą trochę więcej niż aluminiowe.
- Stal chromowo-molibdenowa. Odmiana stali o bardziej zaawansowanych właściwościach niż bardziej tradycyjne gatunki. Wśród głównych zalet takich stopów są wysoka wytrzymałość i niezawodność; jednocześnie dzięki tym właściwościom poszczególne elementy widelców mogą być cieńsze, a same widelce lżejsze od zwykłej stali. Główną wadą stali Cro-Mo jest jej dość wysoki koszt.
- CFRP. Lekkie i wytrzymałe widelce z CFRP skutecznie tłumią małe nierówności na jezdni pod kołami roweru i lekko sprężyste na małych dziurach, zapewniając w ten sposób amortyzację na wyboistych drogach. Widelec z CFRP ułatwia projektowanie przodu roweru. Najczęściej występuje w rowerach szosowych i szutrowych (gravel), rzadziej — w fatbike’ach terenowych. Wrażliwy punkt —
widelce z CFRP pękają n
...a skutek silnego uderzenia punktowego.Liczba biegów
Liczba prędkości (biegów) przewidzianych w konstrukcji roweru. Każdy bieg ma swoje tzw. przełożenie – w tym przypadku można je opisać jako liczbę obrotów, jakie wykonuje napędzane koło zębate (tylne, na kole) na jeden obrót koła prowadzącego (związanego z pedałami).
Różne wartości przełożeń będą optymalne dla różnych warunków: np. wysokie przełożenia zapewniają dobrą prędkość, ale słabo nadają się do pokonywania przeszkód, ponieważ siła nacisku na pedały znacznie wzrasta, a ich prędkość maleje. Udowodniono naukowo, że rowerzysta rozwija maksymalną moc przy prędkości pedałowania rzędu 80-100 obr./min. Tak więc obecność kilku prędkości w rowerze pozwala optymalnie dostosować go do różnych trybów ruchu i cech torów, aby zapewnić optymalny wysiłek na pedałach i częstotliwość ich obrotu. Na przykład na gładkim asfalcie najlepiej jeździć na wysokim biegu, a pokonując wzniesienie lub wjeżdżając na polną drogę można go obniżyć, aby skutecznie pokonywać opory.
Liczba biegów w klasycznych układach jest bezpośrednio związana z liczbą kół zębatych w systemie (suporcie z pedałami) i kasecie (na tylnym kole); można ją uzyskać mnożąc dwie liczby - np. 3 zębatki w układzie i 6 na kasecie dają 18 biegów. Jednak są też tzw. piasty planetarne - mają po jednej zębatce, a zmiana biegów odbywa się za pomocą mechanizmu wbudowanego w tylną piastę.
Pamiętaj, że optymalna liczba biegów zależy od przeznaczenia roweru (patrz wyżej) i nie zawsze jest konieczne posia...danie kilku biegów. Tak więc w modelach górskich, w zależności od specjalizacji, może być od 8 do 30 biegów, w modelach szosowych - w zakresie od 20 do 30, a niektóre niedrogie rowery miejskie i większość BMX w ogóle nie mają systemu zmiany biegów.
Piasta planetarna
Obecność piasty planetarnej w konstrukcji roweru, a dokładniej — tylnego koła roweru.
Taka piasta jest montowana bezpośrednio na osi koła; nazwa „planetarna” opisuje rodzaj mechanizmu znajdującego się wewnątrz. Przeznaczenie takiej piasty jest takie samo jak w przypadku kasety (patrz niżej) z kilkoma kołami zębatymi: zapewnia zmianę przełożeń. Jednocześnie sama kaseta najczęściej ma jedną zębatkę i nie uczestniczy w zmianie przełożeń (chociaż zdarzają się wyjątki, gdzie piastę planetarną uzupełnia kaseta z kilkoma zębatkami).
Piasta planetarna ma zarówno zalety, jak i wady w porównaniu z klasyczną kasetą z wieloma zębatkami. Jedną z kluczowych zalet jest zamknięcie mechanizmu: nie ma na niego wpływu wilgoć i zanieczyszczenia, praktycznie nie wymaga konserwacji, a przy przestrzeganiu zasad użytkowania może działać bardzo długo. Jeśli zmiana przełożeń odbywa się tylko dzięki piaście planetarnej, rower nie potrzebuje dodatkowych rolek do łańcucha i zużywa się mniej. Ponadto łańcuch w takich modelach jest stale w jednej pozycji, co pozwala na założenie na nim pełnej ochrony (i chroni ona nie tylko łańcuch, ale także odzież rowerzysty). Ponadto zalety piast planetarnych to łatwość regulacji, odporność na upadki boczne, łatwość regulacji, łatwość zmiany przełożeń (wystarczy jedna przerzutka) oraz brak przełożeń zamkniętych i „przeciwnych”.
Takie systemy jednak są znacznie droższe i cięższe niż klasyczne przerzutki o
...podobnej jakości; są trudniejsze do naprawy, utrudniają wymianę koła i regulację różnic prędkości, jeśli początkowa wartość tych ostatnich z jakiegoś powodu nie odpowiada rowerzyście. Różnica prędkości między najniższym a najwyższym biegiem piasty planetarnej jest zauważalnie niższa; jedynymi wyjątkami są drogie profesjonalne piasty, ale nie wszystkie. Utrudnia to wspinanie się po stromych zboczach (przełożenie może nie być wystarczająco niskie) i szybką jazdę, gdzie potrzebne są wysokie przełożenia, m.in. podczas schodzenia. W związku z tym piasty planetarne słabo nadają się do pagórkowatego lub nierównego terenu. Jednak przełożenie można zwiększyć, uzupełniając rower o klasyczną przerzutkę speed (z kasetą z wieloma zębatkami) - jednak ten dodatek usuwa wiele oryginalnych zalet pisty planetarnej, takich jak niewrażliwość na zabrudzenia i stała pozycja łańcucha.Rodzaj manetki
Rodzaj manetek – urządzeń sterujących zmianą przełożeń – zamontowanych na rowerze. Obecnie stosowane są następujące rodzaje manetek:
— Cynglowe. Tego typu konstrukcja opiera się na zastosowaniu 1 lub 2 dźwigni oraz (czasem) przycisków znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie dłoni rowerzysty. Manetki cynglowe mogą mieć różne konstrukcje o różnym stopniu wygody (z reguły jest to bezpośrednio związane z kategorią cenową urządzenia), umieszczone nad lub pod kierownicą, jednak wszystkie takie modele mają szereg cech wspólnych. Ich główne zalety to tradycyjny design i komfort trzymania kierownicy – manetki znajdują się poza uchwytami (chwytami) i nie wpływają na wygodę. Ponadto są dość proste w projektowaniu i instalacji. Ten typ jednak ma szereg wad. Tak więc obecność wystających części zwiększa ryzyko awarii sprzętu lub obrażeń rowerzysty w wypadku. W wielu modelach, zwłaszcza poziomu budżetowego, w niektórych przypadkach trzeba zdjąć rękę z kierownicy, aby zmienić biegi, co może prowadzić do utraty kontroli. Ponadto zmiana biegów o więcej niż 2-3 „kliknięcia” na naciśnięcie w manetkach cynglowych jest najeżona trudnościami i wymaga umiejętności. Jednak w większości przypadków te niedociągnięcia nie odgrywają decydującej roli, a tego typu manetka jest zdecydowanie najpopularniejsza.
— Obrotowe (Grip Shift). Manetki obrotowe konstrukcyjnie przypominają nieco regulatory przepustnicy motocykli: część uchwytu jest ruchoma, a zmiana przełożeń odbywa się p
...oprzez obracanie go w jednym lub drugim kierunku. Ponieważ pierścienie Grip Shift są w rzeczywistości zintegrowane z uchwytami, nie musisz zdejmować ręki z kierownicy, aby sterować biegami - wystarczy przesunąć ją trochę w bok i możesz zmieniać prędkość (i w niektórych przypadkach możesz nawet trzymać ręce na pierścieniach przez cały czas). Takie systemy pozbawione są wystających części, co zwiększa niezawodność i bezpieczeństwo. Kolejną zaletą w stosunku do biegów cynglowych jest łatwość zmiany biegów na dowolną liczbę prędkości. Główną wadą tego typu jest zwiększone ryzyko przypadkowej zmiany biegów na trudnym odcinku toru, gdy trzeba mocno trzymać się manetek (szczególnie przy dużych dłoniach i krótkich manetkach) – można przypadkowo przekręcić manetkę, co obfituje w nagłe zmiany biegów, zrywanie łańcucha z zębatek i utratę kontroli. Ponadto woda lub brud na pierścieniu może prowadzić do ślizgania się dłoni podczas obsługi przerzutek, a same pierścienie powiększają rozmiar kierownicy i dla niektórych mogą powodować dyskomfort w chwycie.
— Klamkomanetki Dual Control. Oryginalny system, który łączy sterowanie hamulcami i przełożeniami w jednej dźwigni – dźwigni hamulcowej. W tym przypadku hamowanie odbywa się poprzez ruch do siebie, a zmiana przełożeń - poprzez wychylenie jej do góry lub w dół. Zaletą takiego systemu jest stałość chwytu kierownicy - 2 palce wystarczą do sterowania zarówno hamulcami, jak i biegami. Jednocześnie klamkomanetki Dual Control są dość skomplikowane w konstrukcji, co powoduje, że mają wysoką cenę i są słabo kompatybilne z „nienatywnymi” hamulcami i przełącznikami. A ergonomia takich systemów jest bardzo niejednoznaczna, łatwość obsługi w dużej mierze zależy od indywidualnych upodobań rowerzysty. Dlatego ten typ manetki nie jest szeroko stosowany.
— Elektroniczne. Przewaga konkurencyjna elektronicznych manetek to brak kabla i liny do przenoszenia siły fizycznej na przełącznik. W rzeczywistości są to zwykłe przyciski, które wysyłają sygnały do jednostki sterującej zmiany biegów. Takie manetki współpracują z elektronicznymi przełącznikami, które są montowane na pokładzie zaawansowanych modeli rowerów. Można je umieścić w dowolnym dogodnym miejscu z szybkim i wygodnym dostępem do przełączników.Model manetki
Model manetki (patrz "Rodzaj manetki") standardowo montowanej na rowerze. Aby uzyskać więcej informacji o tym, dlaczego musisz znać model konkretnego elementu roweru, zobacz „Model kasety”, aby uzyskać więcej informacji.
Maksymalny zasięg
Maksymalny zasięg roweru elektrycznego (patrz "Zastosowanie") - największy dystans, jaki można na nim przebyć przy użyciu silnika elektrycznego na jednym ładowaniu baterii.
Z reguły charakterystyka wskazuje zasięg w najbardziej ekonomiczny sposób korzystania z baterii: w trybie wspomagania pedałowania (patrz „Tryby pracy”) i przy stosunkowo niskiej prędkości. W związku z tym w praktyce parametr ten może okazać się niższy od deklarowanego, zwłaszcza jeśli jeździsz w trybie pełnowartościowego wspomagania elektrycznego. Niemniej jednak pod względem zasięgu całkiem możliwe jest ocenianie i porównywanie różnych modeli.
Pamiętaj, że warto specjalnie poszukać modelu o zasięgu
powyżej 50 km, jeśli planujesz długie podróże bez doładowania po drodze. Na okazjonalne „wypady” można zwrócić uwagę na pojazdy
o mniejszej autonomii – są prostsze i tańsze.
Pojemność akumulatora
Pojemność akumulatora, w który wyposażony jest rower elektryczny (patrz „Zastosowanie”), wyrażona w amperogodzinach.
Pojemność akumulatora ma bezpośredni wpływ na czas pracy na ładowaniu i odpowiednio na zasięg. Jednak w praktyce nie ma sensu ocenianie tych parametrów na podstawie liczby amperogodzin. Po pierwsze, rzeczywista autonomia będzie zależeć nie tylko od charakterystyki baterii, ale także od mocy silnika (która decyduje o zużyciu energii przez pojazd). Po drugie, rzeczywista ilość energii zmagazynowanej w baterii zależy nie tylko od pojemności w amperogodzinach, ale także od napięcia nominalnego; bardziej niezawodną jednostką w tym sensie są watogodziny, aby uzyskać więcej informacji, patrz „Pojemność akumulatora” poniżej. Dlatego przy wyborze lepiej skupić się nie tyle na liczbie amperogodzin, ile na zadeklarowanym bezpośrednio przez producenta zasięgu.
Pojemność akumulatora
Pojemność akumulatora, w który wyposażony jest rower elektryczny (patrz „Zastosowanie”), wyrażona w watogodzinach.
Główną współczesną jednostką pojemności jest amperogodzina, ale to oznaczenie nie jest całkowicie wiarygodne: rzeczywista pojemność baterii zależy nie tylko od amperogodzin, ale także od napięcia roboczego. W praktyce oznacza to, że dwie bateriie o tej samej liczbie Ah i różnych napięciach będą miały różne rzeczywiste pojemności. Aby uwzględnić ten niuans, wprowadzono oznaczenie w watogodzinach: jest to tak niezawodne, jak to tylko możliwe, pod względem pojemności w Wh można porównać baterie o dowolnym napięciu znamionowym. Przy tym Wh można przeliczyć na Ah i odwrotnie, używając specjalnego wzoru, jeśli znane jest napięcie baterii.
Aby uzyskać więcej informacji na temat ogólnej pojemności, zobacz „Pojemność baterii” powyżej.