Liczba wątków
Liczba wątków obsługiwanych przez procesor laptopa.
Wątek to sekwencja instrukcji wykonywanych przez procesor. Początkowo każdy rdzeń procesora był przeznaczony dla jednej takiej sekwencji, a liczba wątków była równa liczbie rdzeni. Jednak nowoczesne procesory coraz częściej wykorzystują technologie wielowątkowości, które pozwalają na wykonanie dwóch sekwencji poleceń przez każdy rdzeń jednocześnie. Takie technologie mają różne nazwy u różnych producentów, ale zasada ich działania jest taka sama: podczas nieuniknionych przerw w wykonaniu jednego z wątków rdzenia nie stoi bezczynnie, ale pracuje z inną sekwencją. W związku z tym całkowita liczba wątków w takich procesorach jest dwukrotnie większa niż liczba rdzeni; taki schemat pracy znacznie zwiększa wydajność (choć oczywiście wpływa również na koszty).
Model karty graficznej
Karty graficzne GeForce od NVIDIA:
RTX reprezentowane przez
RTX 2060,
RTX 2060 Max-Q,
RTX 2070,
RTX 2070 Max-Q,
RTX 2070 Super,
RTX 2070 Super Max-Q,
RTX 2080,
RTX 2080 Max-Q,
RTX 2080 Super,
RTX 2080 Super Max-Q,
RTX 3050,
RTX 3050 Ti,
RTX 3060,
RTX 3060 Max-Q,
RTX 3070,
RTX 3070 Max-Q,
RTX 3070 Ti,
RTX 3080,
RTX 3080 Ti,
RTX 4050,
RTX 4060,
RTX 4070,
RTX 4080,
RTX 4090;
MX1xx reprezentowane przez MX110, MX130 i MX150,
MX2xx(MX230 i MX250),
MX3xx(MX330 i MX350),
MX450, GTX reprezentujące GTX 1050,
GTX 1060,
GTX 1060 Max-Q,
GTX 1070,
GTX 1070 Max-Q,
GTX 1080,
GTX 1080 Max-Q,
GTX 1650,
GTX 1650 Max-Q,
GTX 1650 Ti,
GTX 1660 Ti,
GTX 1660 Ti Max-Q i AMD również oferuje karty graficzne
Radeon 520,
Radeon 530(535),
Radeon 540X,
Radeon 610(625, 630),
Radeon RX 550 (550X, 560),
Radeon RX 640,
Radeon RX 5500M,
Radeon RX 6800M i
Radeon Pro.
Należy zaznaczyć, że wszystkie powyższe modele są dedykowanymi układami. W przypadku konfiguracji z dedykowaną grafiką podawany jest właśnie model osobnej karty graficznej; jeśli jest ona uzupełniona zintegrowanym modułem, nazwę tego modułu można ustalić sięgając do oficjalniej specyfikacji procesora.
Warto dodać, że w tym punkcie nie jest podawana pełna nazwa modelu, a jedynie jego nazwa w ramach serii (sama seria podawana jest osobno – patrz wyżej). Znając serię i nazwę modelu, bez problemu można wyszukać szczegółowe informacje o karcie graficznej.
Rodzaj pamięci
Rodzaj specjalistycznej pamięci graficznej używanej w dedykowanej karcie graficznej (patrz "Rodzaj karty graficznej").
- GDDR3. Trzecia generacja pamięci graficznej o podwójnej szybkości transmisji danych. W porównaniu do poprzedniego standardu GDDR 2, może działać z wyższą częstotliwością i mniejszym rozpraszaniem ciepła. Jednak jest stopniowo zastępowana przez bardziej zaawansowane standardy, w szczególności GDDR5.
- GDDR5. Piąta generacja pamięci graficznej o podwójnej szybkości transmisji danych; w tej generacji po raz pierwszy za podstawę przyjęto standard pamięci RAM DDR3. Uważany jest za dość zaawansowany, typowy głównie dla kart graficznych o wysokiej wydajności.
- GDDR5X. Modyfikacja opisanego powyżej GDDR5, wprowadzona na początku 2016 roku. W porównaniu z oryginałem zapewniła 2-krotny wzrost maksymalnej przepustowości, co odpowiednio wpłynęło na ogólną wydajność. Co prawda, takie karty graficzne nie są tanie, dlatego są używane głównie w laptopach gamingowych klasy premium.
- GDDR6. Kolejne, po GDDR5X, rozwinięcie pamięci graficznej typu GDDR, wprowadzone w 2017 roku. Zapewnia dwukrotnie większą prędkość niż oryginalna pamięć GDDR5, przy nieco mniejszym zużyciu energii; możliwości GDDR6 wystarczą w szczególności do wykorzystania w systemach wirtualnej rzeczywistości i pracy z rozdzielczościami wyższymi niż 4K. Zastosowanie takiej pamięci jest typowe dla najbardziej zaawansowanych kart graficznych instalowanych głównie w p...otężnych laptopach do gier.
- HBM2. Druga generacja pamięci HBM. W odróżnieniu od opisanych powyżej GDDR, HBM nie jest modyfikacją zwykłej pamięci RAM typu DDR, ale odrębnym rodzajem pamięci, opracowanym m.in. do kart graficznych. Dzięki swoim cechom konstrukcyjnym pamięć ta zapewnia dużą przepustowość przy niskiej częstotliwości taktowania; to ostatnie pozytywnie wpływa na zużycie energii i odprowadzanie ciepła, a prędkość HBM2 przewyższa nawet najbardziej zaawansowane wersje GDDR. Wada tej opcji jest tradycyjna - wysoka cena; z tego powodu karty graficzne z tego typu pamięcią są instalowane głównie w laptopach klasy premium.
Test 3DMark06
Wynik pokazany przez kartę graficzną laptopa w teście 3DMark06.
Ten test przede wszystkim określa, jak dobrze karta graficzna radzi sobie z intensywnymi obciążeniami, w szczególności ze szczegółową grafiką 3D. Wynik testu jest podany w punktach; im więcej punktów - tym wyższa wydajność karty graficznej. Wysokie wyniki w benchmarku 3DMark06 są szczególnie ważne w przypadku
laptopów gamingowych i zaawansowanych stacji roboczych. Trudno jednak nazwać je wiarygodnymi, gdyż pomiary są dokonywane na kartach graficznych o różnych TDP i podawany jest ogólny średni wynik. Zatem Twój laptop może uzyskać zarówno wynik wyższy od podanego, jak i mniejszy — wszystko zależy od TDP zainstalowanej karty graficznej.
Test 3DMark Vantage P
Wynik pokazany przez kartę graficzną laptopa w teście 3DMark Vantage P.
Vantage P to odmiana popularnego benchmarku 3DMark - kolejna wersja tego testu po 3DMark06 (patrz wyżej). Jak wszystkie tego typu testy, służy do sprawdzania wydajności karty graficznej przy dużym obciążeniu i wyświetla wyniki w punktach; im więcej punktów, tym mocniejsza i wydajniejsza jest karta graficzna. Wysokie wyniki w 3DMark Vantage P są szczególnie ważne, jeśli laptop ma być używany do wymagających gier. Trudno jednak nazwać je wiarygodnymi, gdyż pomiary są dokonywane na kartach graficznych o różnych TDP i podawany jest ogólny średni wynik. Zatem Twój laptop może uzyskać zarówno wynik wyższy od podanego, jak i mniejszy — wszystko zależy od TDP zainstalowanej karty graficznej.
Rodzaj dysku
Rodzaj dysku standardowo zainstalowanego w laptopie.
Klasyczne
dyski twarde (HDD) we współczesnych laptopach są dość rzadkie w czystej postaci. Zamiast tego,
półprzewodnikowe moduły SSD stają się coraz bardziej powszechne, w tym w kombinacjach
HDD+SSD i
SSHD+SSD. Także warto zaznaczyć, że wśród takich modułów bardzo powszechne
są dyski SSD M.2, które ponadto mogą
obsługiwać NVMe i/lub należą do zaawansowanej serii Intel Optane. Oto główne cechy tych opcji w różnych kombinacjach (a także inne opcje dysków, które można znaleźć we współczesnych laptopach):
— HDD. Klasyczny dysk twardy wykorzystujący nośnik magnetyczny, nie uzupełniany przez żaden inny rodzaj pamięci. Dyski HDD wyróżniają się niskim kosztem w przeliczeniu na gigabajt pojemności, co umożliwia tworzenie bardzo pojemnych i jednocześnie dość niedrogich nośników. Z drugiej strony takie pamięci są uważane za mniej doskonałe niż dyski SSD: w szczególności są raczej powolne, a poza tym nie są odporne na uderzenia i wstrząsy (to ostatnie jest szczególnie ważne biorąc pod uwagę fakt, że laptopy są pierwotnie urządzeniami przenośnymi). Dlatego ta opcja w naszych czasach jest dość rzadka, głównie wśród niedrogich konfiguracji.
— SSD. Pamięć półprzewodnikowa oparta na technologii Flash. Gene
...ralnie dyski tego typu są znacznie droższe niż dyski HDD o tej samej wielkości, ale mają nad nimi szereg zalet - przede wszystkim jest to duża prędkość działania, a także zdolność do bezproblemowego wytrzymywania dość silnych wstrząsów i wibracji. Warto podkreślić jednak, że w tym przypadku chodzi o dyski SSD w oryginalnym formacie, które nie wykorzystują interfejsu M.2, nie należą do serii Optane i nie są modułami eMMC ani UFS (opis tych wszystkich funkcji znajduje się poniżej). Jest to najprostsza i najłatwiej dostępna forma pamięci flash - w szczególności najczęściej wykorzystuje ona połączenie SATA, co nie pozwala na pełne wykorzystanie potencjału takiej pamięci. Z drugiej strony, nawet „zwykłe” moduły SSD nadal działają dużo szybciej niż dyski HDD i są dużo tańsze niż bardziej zaawansowane rozwiązania.
— SSD M.2. Moduł SSD wykorzystujący złącze M.2. Ogólne informacje na temat dysków SSD można znaleźć powyżej; a złącze M.2 zostało zaprojektowane specjalnie dla zaawansowanych, ale niewielkich komponentów wewnętrznych, w tym dysków półprzewodnikowych. Jedną z cech takiego połączenia jest to, że najczęściej odbywa się ono zgodnie ze standardem PCI-E - zapewnia to dużą prędkość transmisji danych (do 8 GB/s, potencjalnie więcej) i pozwala na wykorzystanie wszystkich możliwości dysków SSD. Jednocześnie istnieją moduły M.2 pracujące na starszym interfejsie SATA - jego prędkość nie przekracza 600 MB/s, ale taki sprzęt kosztuje mniej niż moduły z M.2 PCI-E. Aby uzyskać więcej informacji, zobacz „Interfejs dysku M.2” - właśnie ten punkt umożliwia ocenę konkretnych możliwości dysku SSD M.2.
— SSD M.2 Optane. Dysk SSD M.2 (patrz wyżej) należący do serii Intel Optane. Główną cechą takich modułów jest wykorzystanie technologii 3D Xpoint - różni się ona znacznie od NAND, na której budowano większość konwencjonalnych modułów SSD. W szczególności 3D Xpoint pozwala na dostęp do danych na poziomie poszczególnych komórek i obejście się bez dodatkowych operacji, co przyspiesza pracę i zmniejsza opóźnienia. Co więcej, taka pamięć jest znacznie trwalsza. Jej główną wadą jest dość wysoki koszt. Warto też zwrócić uwagę, że przewaga Optane nad bardziej tradycyjnymi modułami SSD jest najbardziej widoczna przy tzw. „płytkiej głębokości kolejki” - czyli przy niewielkim obciążeniu dysku, gdy jednocześnie odbiera on niewielką liczbę żądań. Jednak większość codziennych zadań (praca z dokumentami, surfowanie po sieci, stosunkowo mało wymagające gry) realizowana jest w tym trybie, więc ten szczegół można przypisać zaletom - zwłaszcza, że przewaga Optane, choć maleje, nie znika wraz ze wzrostem obciążenia.
— Dysk SSD M.2 NVMe. NVMe to standard przesyłania danych zaprojektowany specjalnie dla SSD. Wykorzystuje magistralę PCI-E i pozwala maksymalnie ujawnić potencjał tej pamięci, znacznie zwiększając prędkość wymiany danych. Może to być zarówno jedyny dysk, jak i dodatek do dysku HDD lub SSHD. Początkowo uważano, że NVMe ma sens stosować głównie w zestawach komputerowych o wysokiej wydajności, zwłaszcza w grach. Jednak rozwój i niski koszt produkcji sprawiły, że takie dyski spotykane są także w prostszych laptopach.
— HDD+SSD. Obecność dwóch oddzielnych dysków w laptopie - HDD i zwykłego dysku SSD (nie M.2, nie Optane). Zalety i wady tego typu dysków opisano szczegółowo powyżej; a ich połączenie w jeden system pozwala łączyć zalety i częściowo kompensować wady. W takich przypadkach dysk SSD jest zwykle o zauważalnie mniejszej pojemności niż dysk twardy i służy do przechowywania danych, dla których ważna jest wysoka prędkość dostępu: system operacyjny, programy operacyjne itp. Z kolei wygodnie jest na dysku twardym przechowywać informacje o znacznej pojemności, a jednocześnie nie wymagające specjalnej prędkości dostępu; klasycznym przykładem są pliki multimedialne i dokumenty. Ponadto moduł półprzewodnikowy może służyć jako szybka pamięć podręczna dysku twardego - podobnie jak dysk SSHD opisany poniżej. Zwykle wymaga to jednak specjalnych ustawień oprogramowania, podczas gdy tryb „dwóch oddzielnych dysków” jest zwykle dostępny domyślnie.
Warto również zauważyć, że we współczesnych laptopach pakiety HDD są coraz częściej używane nie ze zwykłymi dyskami SSD, ale z bardziej zaawansowanymi modułami M.2 (w tym M.2 Optane). Niemniej jednak ta opcja jest nadal używana - głównie wśród stosunkowo niedrogich konfiguracji.
— SSHD. Dysk typu combo, który łączy dysk twardy (HDD) i moduł półprzewodnikowy (SSD). Różni się od opisanej powyżej kombinacji HDD+SSD pod dwoma względami. Po pierwsze, oba nośniki są w tej samej obudowie i są postrzegane przez system jako całość. Po drugie, przeważnie dysk twardy jest używany bezpośrednio do przechowywania danych, a pamięć SSD pełni rolę usługową - działa jako szybka pamięć podręczna dla dysku twardego. W praktyce wygląda to tak: dane z dysku twardego, do którego użytkownik najczęściej uzyskuje dostęp, są kopiowane na dysk SSD i przy kolejnym dostępie ładowane są z dysku SSD, a nie z HDD. Pozwala to znacznie przyspieszyć pracę w porównaniu z konwencjonalnymi dyskami twardymi. Co prawda pod względem wydajności takie „hybrydy” są nadal gorsze nawet od konwencjonalnych dysków SSD, nie wspominając o rozwiązaniach M.2 i Optane - ale kosztują znacznie mniej.
— HDD+SSD M.2. Połączenie klasycznego dysku twardego z półprzewodnikowym modułem SSD przy użyciu złącza M.2. Aby uzyskać więcej informacji na temat tej kombinacji, zobacz „HDD+SSD”: prawie wszystko, co tam podano, ma również znaczenie dla tego przypadku, chyba, że dyski SSD M.2 są w stanie zapewnić wyższą prędkość operacyjną (patrz również powyżej - w punkcie „SSD M.2”).
— HDD+Optane M.2. Połączenie klasycznego dysku twardego z półprzewodnikowym modułem SSD, który wykorzystuje złącze M.2 i należy do serii Intel Optane. Ta kombinacja jest ogólnie podobna do pakietu „HDD+SSD” (patrz wyżej), chyba że możliwości dysków Optane są bardziej zaawansowane (patrz także powyżej - „SSD M.2 Optane”).
— SSHD+SSD M.2. Połączenie dysku SSD z półprzewodnikowym modułem SSD M.2. Ogólnie jest podobny do kombinacji „HDD + SSD M.2” (patrz wyżej), z tym, że zamiast konwencjonalnego dysku twardego używany jest bardziej zaawansowany i szybki dysk hybrydowy (patrz również powyżej). To dodatkowo zwiększa koszt, ale poprawia wydajność.
— eMMC. Rodzaj dysków półprzewodnikowych, pierwotnie używany jako wbudowana pamięć trwała w smartfonach i tabletach, ale ostatnio instalowany w laptopach. Różni się od SSD (patrz wyżej) z jednej strony niższym kosztem i dobrą energooszczędnością, z drugiej strony mniejszą prędkością i niezawodnością. W związku z tym eMMC występuje obecnie głównie wśród laptopów konwertowalnych i laptopów-tabletów (patrz „Rodzaj”) - dla nich niski pobór mocy jest ważniejszy niż maksymalna wydajność. Należy również pamiętać, że takie dyski są zwykle wbudowane i nie wymagają wymiany.
— HDD+eMMC. Połączenie klasycznego dysku twardego z modułem półprzewodnikowym eMMC. Cechy każdego typu dysków zostały szczegółowo opisane powyżej, a ich kombinacja stosowana jest głównie w urządzeniach typu „laptop-tablet” (patrz „Rodzaj”). W tym przypadku dysk eMMC jest instalowany w górnej części urządzenia i służy do przechowywania systemu operacyjnego oraz najważniejszych danych, do których potrzebuje się stałego dostępu; a dysk twardy znajdujący się w dolnej połowie służy jako dodatkowa pamięć dla dużych ilości danych (na przykład kolekcji filmów).
— SSD M.2+eMMC. Połączenie w jednym laptopie dwóch modułów półprzewodnikowych - SSD M.2 i eMMC. Aby uzyskać więcej informacji na temat cech obu typów pamięci, zobacz powyżej, a ich łączenie jest raczej egzotyczną opcją. Służy głównie do zwiększania całkowitej wielkości pamięci półprzewodnikowej bez znacznego zwiększania kosztów (warto przypomnieć, że eMMC jest tańsze niż dysk SSD M.2 o tym samym rozmiarze). Ponadto, jeśli moduł eMMC jest zwykle wbudowany, to dysk SSD M.2 jest z definicji wymienny, a w razie potrzeby można go zastąpić innym dyskiem.
— UFS. Kolejny rodzaj pamięci półprzewodnikowej, pierwotnie przeznaczony dla smartfonów i tabletów - wraz z opisanym powyżej eMMC. Różni się od tego ostatniego zarówno wysoką wydajnością, jak i zwiększonym kosztem. Wobec tego takie dyski są niezwykle rzadkie wśród laptopów: tam, gdzie brakuje możliwości eMMC, producenci zwykle używają pełnowartościowych dysków SSD.Pojemność dysku
Pojemność dysku zainstalowanego w laptopie. Jeśli istnieje kilka oddzielnych dysków (na przykład HDD+SSD, patrz „Rodzaj dysku”) - w danym rozdziale wskazuje się pojemność najbardziej pojemnego nośnika (w naszym przykładzie HDD).
Bardziej pojemny dysk pozwala na przechowywanie większej ilości danych, ale jest droższy. Warto pamiętać, że cena zależy również od rodzaju nośnika: na przykład dyski SSD są znacznie droższe niż dyski twarde tej samej wielkości. Dlatego najlepiej bezpośrednio porównywać dyski tego samego typu. Jeśli chodzi o konkretne pojemności, najbardziej skromne wskaźniki są typowe dla konfiguracji z pamięcią półprzewodnikową - SSD tego lub innego typu lub eMMC (patrz „Rodzaj dysku”): wśród nich można znaleźć rozwiązania o pojemności
240 – 360 GB, a nawet
128 GB lub mniej. Pojemności dysków twardych zaczynają się od
480 – 512 GB; pojemność
rzędu 1 TB można nazwać średnią, a najbardziej pojemne nowoczesne laptopy wyposażone są w pamięci masowe o
pojemności 2 TB lub nawet
więcej.
Maks. czas pracy
Maksymalny czas pracy laptopa na jednym ładowaniu baterii, bez ładowania. W tym przypadku z reguły oznacza to czas pracy w trybie maksymalnego oszczędzania energii: wyłączone moduły bezprzewodowe, minimalna jasność ekranu, niskie obciążenie procesora itp. W związku z tym rzeczywisty czas pracy na baterii jest zwykle zauważalnie krótszy niż ten wskaźnik. Niemniej jednak można go wykorzystać zarówno do ogólnej oceny autonomii laptopa, jak i do porównania go z innymi modelami. Oraz wybrać laptop zdolny do pracy (
od 7 godzin na jednym ładowaniu baterii) lub
z bardziej wydajną baterią (od 11 godzin pracy).