Rodzaj aparatu
- Cyfrowy kompakt. Termin ten odnosi się do najprostszej odmiany współczesnych aparatów cyfrowych - takich, które w życiu codziennym często nazywane są „mydelniczkami”. Jak sama nazwa wskazuje, modele te wyróżniają się niewielkimi rozmiarami korpusu, więc większość z nich można nawet nosić w kieszeni. Inne specyficzne cechy obejmują małą matrycę (patrz „Rozmiar matrycy”), niewymienny obiektyw i wysoki stopień automatyzacji -
cyfrowe kompakty z możliwością całkowicie ręcznego ustawienia parametrów fotografowania są raczej wyjątkiem niż regułą. Ogólnie rzecz biorąc, ten rodzaj aparatu jest przeznaczony głównie do fotografowania amatorskiego - jakość obrazu w większości przypadków jest wystarczająca do celów domowych, ale takie urządzenia zwykle nie nadają się do profesjonalnej fotografii.
- Aparaty „bezlusterkowe” MILC (Mirrorless Interchangeable Lens Camera - dosłownie „aparat bezlusterkowy z wymiennym obiektywem”) to aparaty kompaktowe, będące rodzajem hybrydy kompaktowych aparatów cyfrowych i „lustrzanek”. Nie są wyposażone w system luster, wizjer (jeśli występuje) jest wykonany w wersji elektronicznej lub optycznej (patrz poniżej), co minimalizuje wagę i wymiary aparatu. Z drugiej strony, takie urządzenia wykorzystują matryce tej samej klasy, co w lustrzankach, co zapewnia wysoką jakość zdjęć przy minimalnym szumie. Jak sama nazwa wskazuje, aparaty MILC zazwyczaj współpracują również z wymiennymi obiektywami.
- Cyfrowe
...lustrzanki. Najbardziej zaawansowana technicznie klasa aparatów cyfrowych. Swoją nazwę zawdzięcza systemowi luster zainstalowanych w korpusie aparatu; dzięki tym lusterkom światło wpada do wizjera bezpośrednio przez obiektyw (a nie przez okienko pomocnicze, jak w kompaktowych aparatach). W rezultacie fotograf widzi, co zostanie sfotografowane w czasie rzeczywistym, z wysokiej jakości odwzorowaniem barw i wysoką jasnością. Istotne jest również to, że matryca „lustrzanki” przez większość czasu jest zamknięta od światła - światło pada na nią dopiero w momencie fotografowania, dzięki czemu praktycznie się nie nagrzewa, a szum w powstałym obrazie jest zminimalizowany. Obiektywy takich aparatów są wymienne, a wiele ustawień, w przeciwieństwie do konwencjonalnych aparatów cyfrowych, można ustawić ręcznie.
- Do telefonu komórkowego. Aparaty zaprojektowane do instalacji na smartfonie jako akcesorium zewnętrzne i nie są przeznaczone do samodzielnego użytku. Na zewnątrz takie urządzenie przypomina obiektyw montowany na obudowie telefonu; jednak wewnątrz tego „obiektywu” znajduje się pełnowartościowa matryca, procesor przetwarzania obrazu oraz moduł bezprzewodowy Wi-Fi lub Bluetooth do połączenia ze smartfonem. Sam smartfon, gdy jest używany, pełni jednocześnie rolę ekranu i urządzenia sterującego, ponadto zafilmowane materiały można od razu do niego przenieść. Technicznie podobny aparat można podłączyć do innego gadżetu - na przykład tabletu: nie jest faktem, że można będzie go zamocować na obudowie, ale samo połączenie jest całkiem możliwe.Wielkość matrycy
Fizyczny rozmiar elementu światłoczułego aparatu. Mierzony po przekątnej, często podawany w ułamkach cala - na przykład 1/2,3" lub 1/1,8" (odpowiednio, druga matryca będzie większa niż pierwsza). Warto zauważyć, że w takich oznaczeniach nie używa się „zwykłego” cala (2,54 cm), ale tzw. „vidicon”, który jest o jedną trzecią mniejszy i wynosi około 17 mm. To po części hołd dla tradycji wywodzącej się z lamp telewizyjnych - "vidiconów" (poprzedników współczesnych matryc), po części chwyt marketingowy, który daje klientom wrażenie, że matryce są większe niż w rzeczywistości.
Tak czy inaczej, przy równej rozdzielczości (patrz „Liczba megapikseli”),
większa wielkość matrycy oznacza większy wielkość każdego pojedynczego piksela; w związku z tym na dużych matrycach więcej światła pada na każdy piksel, co oznacza, że takie matryce mają wyższą światłoczułość (patrz „Światłoczułość") i niższy poziom szumów, szczególnie podczas fotografowania w warunkach słabego oświetlenia.
Najczęściej w aparatach spotyka się następujące wielkości matrycy:
—
1/2,3" i 1/1,7". Małe matryce typowe dla modeli bez wymiennej optyki - kompaktów i
cyfrowych ultrazoomów(patrz „Rodzaj aparatu”).
—
4/3. Swego rodzaju „opcja przejściowa” pomiędzy małymi sensorami kompaktowych aparatów a dużymi, ale jednocześnie drogimi „lustrzankami” APS-C.
...Wielkość takiej matrycy to 18x13,5 mm, co daje przekątną 22,5 mm (w przybliżeniu 4/3 opisanego powyżej cala „vidicon”, stąd nazwa). Jest stosowana w lustrzankach jednoobiektywowych i aparatach „bezlusterkowych” (patrz „Rodzaj aparatu”), głównie dla początkujących, z mocowaniem Four Thirds i Micro Four Thirds odpowiednio.
— APS-C. Wielkość matryc tego typu może wahać się od 20,7x13,8 mm do 25,1x16,7 mm, w zależności od producenta. Są szeroko stosowane w lustrzankach cyfrowych klasy podstawowej i średniej oraz aparatach bezlusterkowych.
— APS-H. Nieco większa od opisanej powyżej APS-C (wielkość to 28,1x18,7 mm), poza tym jest prawie całkowicie taka sama.
— Full frame (lub APS). Wielkość takiej matrycy jest równa wielkości klatki klasycznej błony fotograficznej — 36x24 mm. Zwykle jest stosowana w profesjonalnych lustrzankach jednoobiektywowych.
— Big frame. W tej kategorii znajdują się wszystkie rodzaje matryc, których wielkość przekracza 36x24 mm (full frame). Aparaty z takimi czujnikami należą do tzw. średnioformatowych i z reguły są to profesjonalne modele klasy premium. Duże matryce pozwalają na zastosowanie rozdzielczości kilkudziesięciu megapikseli, przy zachowaniu wysokiej ostrości i jakości odwzorowania barw, jednak takie urządzenia kosztują odpowiednio.Czułość (ISO)
Zakres czułości matrycy aparatu cyfrowego. W fotografii cyfrowej czułość jest wyrażana w tych samych jednostkach ISO, co w przypadku błony fotograficznej; jednak w przeciwieństwie do błony, czułość matrycy w aparacie cyfrowym można zmieniać, co daje zaawansowane możliwości regulacji parametrów fotografowania. Wysoka maksymalna czułość jest ważna, jeśli z aparatem używasz obiektywu o niskiej wartości przysłony (patrz „Wartość przysłony”), a także przy fotografowaniu słabo oświetlonych scen i szybko poruszających się obiektów; w tym drugim przypadku wysokie ISO pozwala na uzyskanie niskich czasów otwarcia migawki, co minimalizuje rozmycie obrazu. Należy jednak mieć na uwadze, że wraz ze wzrostem wartości ISO zwiększa się również poziom szumów zdjęć.
Czyszczenie matrycy
Obecność w aparacie specjalnego mechanizmu do
czyszczenia matrycy z kurzu i innych zanieczyszczeń.
Funkcja ta jest dostępna wyłącznie w modelach z wymiennymi obiektywami - lustrzankach i MILC (patrz „Rodzaj aparatu”). Podczas wymiany obiektywu w takich aparatach czujnik okazuje się otwarty i prawdopodobieństwo jego zanieczyszczenia jest dość wysokie; a obce cząstki na matrycy w najlepszym przypadku prowadzą do pojawienia się obcych artefaktów, w najgorszym - do uszkodzenia czujnika. Aby tego uniknąć, dostarczane są systemy czyszczące. Zwykle działają na zasadzie ultradźwięków: wibracje o wysokiej częstotliwości „wyrzucają” zanieczyszczenia z powierzchni czujnika.
Należy pamiętać, że żaden system czyszczenia nie jest idealny - w szczególności takie systemy nie radzą sobie z kondensatem, osadami soli i innymi podobnymi zanieczyszczeniami. Dlatego matryca może nadal wymagać ręcznego czyszczenia (najlepiej w serwisie). Niemniej jednak funkcja ta pozwala skutecznie radzić sobie chociażby z kurzem, co znacznie ułatwia życie użytkownikowi.
Mocowanie (bagnet)
Rodzaj bagnetu - mocowania do wymiennych obiektywów - zapewnionego w lustrzance lub aparacie MILC (patrz „Rodzaj aparatu”). Bagnety są dostępne w różnych rozmiarach, a specyfikacje wymiennych obiektywów zwykle wskazują, do którego mocowania są przeznaczone. Najczęściej bagnety różnych typów nie są ze sobą kompatybilne, ale zdarzają się wyjątki (czasami bezpośrednio, czasami - za pomocą adapterów).
Należy również pamiętać, że jedna marka może używać różnych mocowań do różnych klas aparatów - i odwrotnie, jeden bagnet może być używany przez kilku producentów. Na przykład Canon produkuje aparaty z bagnetami
EF-M,
EF-S,
EF i
Canon RF. Firma Leica ma
Leica M,
Leica SL,
Leica TL. Nikon ma w swoim arsenale
Nikon 1,
Nikon F i
Nikon Z. Pentax -
Pentax 645,
Pentax K, Pentax Q. Samsung oferuje mocowania w formacie
NX i NX-M. Aparaty Sony zawierają
Sony A i
Sony E, Fuji ma
Fujifilm G i
Fujifilm X. Przykładem b
...agnetu obiektywu używanego przez różne marki jest Micro 4/3, szeroko stosowany w aparatach Olympus i Panasonic.Stabilizacja obrazu
Metoda stabilizacji obrazu zapewniana przez aparat. Zwróć uwagę, że układy typu optycznego i z przesunięciem matrycy są czasami łączone pod pojęciem
„prawdziwej” stabilizacji - ze względu na ich skuteczność. Więcej informacji znajdziesz poniżej.
Stabilizacja sama w sobie (niezależnie od zasady działania) pozwala skompensować efekt „drgania”, gdy aparat jest niestabilny - szczególnie podczas fotografowania z ręki. Jest to szczególnie ważne podczas robienia zdjęć ze znacznym powiększeniem lub długimi czasami naświetlania. Jednak w każdym przypadku funkcja ta zmniejsza ryzyko zepsucia kadru, dlatego
aparaty ze stabilizacją są niezwykle powszechne. Zasady pracy mogą wyglądać następująco:
— Elektroniczna. Stabilizację zapewnia swego rodzaju „rezerwa” - obszar wzdłuż krawędzi matrycy, który początkowo nie uczestniczy w tworzeniu ostatecznego obrazu. Jeśli jednak elektronika aparatu wykryje drgania, kompensuje je, wybierając z rezerwy żądane fragmenty obrazu. Układy elektroniczne są niezwykle proste, kompaktowe, niezawodne i jednocześnie niedrogie. Jednak do ich działania trzeba przydzielić dość znaczną część matrycy - a zmniejszenie obszaru użytecznego sensora zwiększa poziom szumów i pogarsza jakość obrazu. W niektórych modelach stabilizacja elektroniczna jest włączana tylko przy niższych rozdzielczościach i nie jest dostępna przy pełnej wielkości klatki. Dlatego w czystej postaci ta opcja wyst
...ępuje głównie w stosunkowo niedrogich aparatach z niewymienną optyką.
— Optyczna. Stabilizację przeprowadzaną przy przechodzeniu światła przez obiektyw zapewnia układ ruchomych soczewek i żyroskopów. W efekcie obraz trafia na matrycę już ustabilizowany, a do niego może być wykorzystany cały obszar sensora. Dlatego układy optyczne, pomimo ich złożoności i dość wysokich kosztów, są uważane za bardziej preferowane do robienia zdjęć wysokiej jakości niż elektroniczne. Osobno zauważamy, że w aparatach SLR i MILC (patrz „Rodzaj aparatu”) dostępność tej funkcji zależy od zainstalowanego obiektywu; dlatego w przypadku takich modeli stabilizacja optyczna nie jest w zasadzie wskazywana w naszym katalogu (nawet jeśli obiektyw z zestawu jest wyposażony w stabilizator).
— Z przesunięciem matrycy. Stabilizacja, realizowana poprzez przesuwanie matrycy „podążającej” za przesuniętym obrazem. Podobnie jak opisana powyżej optyczna, jest uważana za dość zaawansowaną opcję, chociaż generalnie jest nieco mniej skuteczna. Z drugiej strony, układy z przesunięciem matrycy mają poważne zalety - przede wszystkim taka stabilizacja zadziała niezależnie od specyfikacji obiektywu. W przypadku aparatów z niewymienną optyką oznacza to, że w obiektywie można obejść się bez stabilizatora optycznego i uczynić optykę prostszą, tańszą i bardziej niezawodną. W lustrzankach i aparatach MILC przesunięcie matrycy pozwala na wygodne użytkowanie nawet „niestabilizowanych” obiektywów, a przy zamontowanej „stabilizowanej” optyce oba układy współpracują ze sobą, a ich skuteczność jest bardzo wysoka. Ponadto przesunięcie matrycy jest nieco prostsze i tańsze niż tradycyjne stabilizatory optyczne.
— Optyczna i elektroniczna. Stabilizacja, łącząca obie powyższe opcje: początkowo działa na zasadzie optycznej, a gdy obiektyw nie wystarcza, podłączany jest układ elektroniczny. Zwiększa to ogólną skuteczność w porównaniu ze stabilizatorami czysto optycznymi lub czysto elektronicznymi. Z drugiej strony, wady obu opcji w takich układach są również łączone: optyka jest stosunkowo złożona i droga, a nie cała matryca jest wykorzystywana. Dlatego takie połączenie jest rzadkie, głównie w niektórych zaawansowanych cyfrowych kompaktach.
— Przesunięcie matrycy i elektroniczna. Inny rodzaj hybrydowych układów stabilizacji. Podobnie jak „optyczna + elektroniczna” poprawia ogólną skuteczność stabilizacji, ale jednocześnie łączy wady dwóch metod (są też podobne: komplikacja i wzrost kosztu aparatu plus spadek użytecznego obszaru matrycy). Dlatego ta opcja jest używana niezwykle rzadko - w pojedynczych modelach cyfrowych ultrazoomów i zaawansowanych kompaktach.Kompensacja ekspozycji
Możliwość ręcznej (lub automatycznej, według zadanych parametrów) zmiany parametrów ekspozycji podczas fotografowania, czyli ilości światła wpadającego do matrycy. Stosuje się wtedy, gdy automatycznie dobrane parametry ekspozycji nie dają zadowalającego wyniku - na przykład w trudnych warunkach, kiedy oświetlenie głównego obiektu i tła są bardzo różne. Możliwości kompensacji ekspozycji aparatu są rejestrowane w formacie „± x EV, w odstępach EV”, na przykład „± 3 EV, w odstępach co 1/2 EV”. Pierwsza cyfra wskazuje maksymalną wartość, o jaką można zmienić ekspozycję w stosunku do pierwotnej wartości podczas korekty; drugi to krok (skok), w którym następuje zmiana. EV to specyficzna jednostka miary ekspozycji; zmiana ekspozycji o 1 EV oznacza dwukrotną zmianę ilości światła padającego na czujnik. Wzrost EV oznacza wzrost ilości światła z powodu otwarcia przysłony lub wolniejszego czasu otwarcia migawki, a zmniejszenie - odwrotnie. Wszystkie współczesne aparaty z funkcją kompensacji ekspozycji potrafią to robić „w obu kierunkach”.
Nagrywanie w Ultra HD (4K)
Maksymalna rozdzielczość i liczba klatek na sekundę wideo rejestrowanego przez aparat w
standardzie Ultra HD (4K).
Do UHD 4K odnoszą się rozdzielczości z rozmiarem klatki około 4000 px w poziomie. W szczególności w przypadku aparatów do nagrywania wideo najczęściej używane są rozdzielczości 3840x2160 i 4096x2160. Jeśli chodzi o liczbę klatek na sekundę, warto przede wszystkim zauważyć, że zwykłe (nie w zwolnionym tempie) wideo jest kręcone z prędkością do 60 kl./s i w tym przypadku im wyższa liczba klatek, tym płynniejsze będzie wideo, tym mniej zauważalne szarpnięcia podczas poruszania się w kadrze. Jeśli liczba klatek na sekundę wynosi 100 kl./s lub więcej, zwykle oznacza to, że aparat ma tryb wideo w zwolnionym tempie.
Formaty zapisu plików
Formaty plików, w których aparat może nagrywać wideo. Biorąc pod uwagę, że nagrywany materiał przeznaczony jest do oglądania na zewnętrznym ekranie, warto upewnić się, że urządzenie odtwarzające (odtwarzacz DVD, centrum multimedialne itp.) jest w stanie pracować z odpowiednimi formatami. Jednocześnie wiele modeli aparatów może pełnić rolę odtwarzacza, podłączając się do telewizora przez wyjście audio/wideo lub HDMI (patrz odpowiednie punkty). A jeśli materiały wideo mają być oglądane na komputerze, nie należy w ogóle zwracać szczególnej uwagi na parametr ten: problemy z niekompatybilnością formatu w takich przypadkach pojawiają się rzadko i zwykle rozwiązuje się je instalując odpowiedni kodek.