Podświetlenie LED
Obecność na płycie głównej własnego
podświetlenia LED. Funkcja ta nie wpływa na funkcjonalność płyty głównej, ale nadaje jej niecodzienny wygląd. Dlatego nie ma sensu, aby zwykły użytkownik specjalnie szukał takiego modelu (potrzebuje
płyty głównej bez podświetlenia), ale dla miłośników modowania podświetlenie może być bardzo przydatne.
Podświetlenie LED może mieć postać osobnych świateł lub pasków LED, wykonane w różnych kolorach (czasem z możliwością wyboru kolorów) i obsługiwać dodatkowe efekty - mruganie, migotanie, synchronizację z innymi komponentami (patrz „Synchronizacja podświetlenia”) itp. Specyficzne możliwości zależą od modelu płyty głównej.
Synchronizacja podświetlenia
Technologia synchronizacji przewidziana na płycie z podświetleniem LED (patrz wyżej).
Sama synchronizacja pozwala „dopasować” podświetlenie płyty głównej do podświetlenia innych elementów systemu - obudowy, karty graficznej, klawiatury, myszy itp. Dzięki tej koordynacji wszystkie elementy mogą synchronicznie zmieniać kolor, jednocześnie się włączać / wyłączać itp. Konkretne cechy działania takiego podświetlenia zależą od zastosowanej technologii synchronizacji i z reguły każdy producent ma swoje własne (Mystic Light Sync od MSI, RGB Fusion od Gigabyte itp.). Od tego zależy również kompatybilność komponentów: wszystkie muszą obsługiwać tę samą technologię. Najłatwiej więc osiągnąć kompatybilność z podświetleniem, montując komponenty od jednego producenta.
Chipset
Model chipsetu zainstalowany na płycie głównej. Obecnie stosowane modele chipsetów to:
B450,
A520,
B550,
X570,
A620,
B650,
B650E,
X670,
X670E,
B840,
B850,
X870,
X870E. W przypadku Intel lista chipsetów wygląda następująco:
X299,
H410,
B460,
H470,
Z490,
H510,
B560,
H570,
Z590,
H610,
B660,
H670,
Z690,
B760,
Z790,
H810,
B860,
Z890.
Chipset to zestaw układów scalonych na płycie głównej, za pośrednictwem których bezpośrednio odbywa się
...interakcja poszczególnych komponentów systemu: procesora, pamięci RAM, napędów, adapterów audio i wideo, kontrolerów sieciowych itp. Technicznie taki zestaw składa się z dwóch części - mostka północnego i południowego. Kluczowym elementem jest mostek północny, który łączy procesor, pamięć, kartę graficzną i mostek południowy (wraz z urządzeniami, którymi steruje). Dlatego nazwa mostka północnego jest często wskazywana jako model chipsetu, a model mostka południowego jest określany osobno (patrz poniżej); Jest to schemat stosowany w tradycyjnych płytach głównych, w których mostki są wykonane jako oddzielne mikroukłady. Istnieją również rozwiązania, w których oba mostki są połączone w jednym chipie; dla nich można wskazać całą nazwę chipsetu.
Tak czy inaczej, znając model chipsetu, możesz znaleźć wiele różnych dodatkowych danych na jego temat - od ogólnych recenzji po specjalne instrukcje. Zwykły użytkownik z reguły nie potrzebuje takich informacji, jednak mogą być one przydatne przy wykonywaniu specjalistycznych zadań zawodowych.Tryby PCI-E
Tryby pracy slotów PCI-E 16x obsługiwane przez płytę główną.
Aby uzyskać więcej informacji na temat tego interfejsu, patrz wyżej, a dane dotyczące trybów określa się w przypadku, jeśli na płycie jest kilka gniazd PCI-E 16x. Dane te określają, z jaką prędkością te gniazda mogą pracować przy jednoczesnym podłączaniu do nich kart rozszerzeń, ile linii może używać każdy z nich. Faktem jest, że całkowita liczba linii PCI-Express na każdej płycie głównej jest ograniczona i zwykle nie wystarczają one do jednoczesnej pracy wszystkich 16-kanałowych gniazd z pełną mocą. W związku z tym, podczas jednoczesnej pracy, prędkość nieuchronnie musi zostać ograniczona: na przykład zapis 16x / 4x / 4x oznacza, że płyta główna ma trzy 16-kanałowe gniazda, ale jeśli trzy karty graficzne są do nich podłączone jednocześnie, to drugie i trzecie gniazdo będą w stanie zapewnić prędkość tylko na poziomie PCI-E 4x. W związku z tym dla innej liczby slotów i liczby cyfr będą odpowiednie. Istnieją również karty z kilkoma trybami - na przykład 16x / 0x / 4 i 8x / 8x / 4x (0x oznacza, że slot w ogóle przestaje działać).
Należy zwrócić uwagę na parametr ten głównie podczas instalowania kilku kart graficznych jednocześnie: w niektórych przypadkach (na przykład podczas korzystania z technologii SLI), aby karty graficzne działały poprawnie, muszą być podłączone do gniazd z tą samą prędkością.
USB 3.2 gen1
Liczba
złączy USB 3.2 gen1 znajdujących się na płycie głównej.
Złącza USB (wszystkie wersje) służą do podłączenia do portów USB płyty głównej umieszczonych na zewnątrz obudowy (najczęściej na przednim panelu, rzadziej na górze lub z boku). Specjalny kabel łączy taki port ze złączem, podczas gdy jedno złącze z reguły współpracuje tylko z jednym portem. Innymi słowy, liczba złączy na płycie głównej odpowiada maksymalnej liczbie złączy USB znajdujących się w obudowie, które jest w stanie obsłużyć. Przy tym należy pamiętać, że w tym przypadku mówimy o tradycyjnych złączach USB A; złącza dla nowszych USB-C są omawiane są w charakterystykach osobno.
Co się tyczy konkretnie wersji USB 3.2 gen1 (wcześniej znany jako USB 3.1 gen1 i USB 3.0), to ona zapewnia prędkość transmisji danych do 4,8 Gb/s i wyższą moc zasilania niż wcześniejszy standard USB 2.0. Jednocześnie technologia USB Power Delivery, umożliwiająca osiągnięcie mocy do 100 W, zwykle nie jest obsługiwana przez złącza tej wersji dla USB A (choć można ją zaimplementować w złączach na USB-C).
Bluetooth
Płyta główna posiada własny
moduł Bluetooth, co eliminuje konieczność zakupu takiego adaptera osobno. Technologia Bluetooth służy do bezpośredniego bezprzewodowego połączenia komputera z innymi urządzeniami - telefonami komórkowymi, odtwarzaczami, tabletami, laptopami, słuchawkami bezprzewodowymi itp.; łączność obejmuje zarówno udostępnianie plików, jak i kontrolę urządzeń zewnętrznych. Zasięg połączenia Bluetooth to do 10 m (w późniejszych standardach - do 100 m), a urządzenia nie muszą być w zasięgu wzroku. Różne wersje Bluetooth (pod koniec 2021 r., z których ostatnią jest
Bluetooth v 5) są wzajemnie kompatybilne pod względem podstawowej funkcjonalności i mają różnego rodzaju różnice.
USB 2.0
Liczba portów USB 2.0 znajdujących się na tylnym panelu płyty głównej.
Przypomnijmy, że USB to najpopularniejsze nowoczesne złącze do podłączania różnych zewnętrznych urządzeń peryferyjnych - od klawiatur i myszy do specjalistycznego sprzętu. A USB 2.0 to najstarsza z aktualnych do dziś wersji tego interfejsu; znacznie ustępuje nowszym USB 3.2 zarówno pod względem szybkości (do 480 Mbit / s) jak i zasilania oraz dodatkowej funkcjonalności. Z drugiej strony, nawet takie cechy często wystarczają dla niewymagających urządzeń peryferyjnych (takich samych jak klawiatura/mysz); a urządzenia nowszych wersji można bez problemu podłączyć do złączy tego standardu - wystarczyłoby zasilanie. Tak więc ta wersja USB nadal znajduje się w nowoczesnych płytach głównych, chociaż coraz mniej jest nowych modeli wyposażonych w złącze USB 2.0.
Należy pamiętać, że oprócz złączy na tylnym panelu, połączenia USB mogą być również zapewnione przez złącza na samej płycie (a dokładniej porty na obudowie komputera podłączone do takich złączy). Więcej informacji znajdziesz poniżej.
USB 3.2 gen2
Liczba własnych złączy USB 3.2 gen2 na tylnym panelu płyty głównej. Dotyczy to tradycyjnych, pełnowymiarowych portów USB typu A.
Wersja
USB 3.2 gen2(wcześniej znane jako USB 3.1 gen2, i po prostu USB 3.1) jest dalszym rozwinięciem USB 3.2 po wersji 3.2 gen1 (patrz wyżej). Ten standard zapewnia prędkość połączenia do 10 Gb/s, a do zasilania urządzeń zewnętrznych w takich złączach można zapewnić technologię USB Power Delivery (patrz poniżej), która pozwala dostarczyć do 100 W na urządzenie (jednak obsługa Power Delivery jest opcjonalna, jej dostępność należy sprawdzić osobno). Tradycyjnie dla standardu USB interfejs ten jest wstecznie kompatybilny z poprzednimi wersjami - innymi słowy, do tego portu można łatwo podłączyć urządzenie obsługujące USB 2.0 lub 3.2 gen1 (chyba że prędkość będzie ograniczona możliwościami wolniejszej wersji).
Im więcej złączy przewidziano w konstrukcji, tym więcej urządzeń peryferyjnych można podłączyć do płyty głównej bez użycia dodatkowego sprzętu (koncentratory USB). W niektórych modelach płyt głównych liczba tego typu portów wynosi
5 lub nawet więcej. Przy tym należy pamiętać, że oprócz złączy na tylnym panelu, połączenia USB mogą zapewnić również złącza na samej płycie (a dokładniej porty na obudowie podłączone do takich złączy). Więcej informacji znajdziesz poniżej.