Przekątna ekranu
Przekątna ekranu laptopa.
Im większy ekran, tym wygodniejszy laptop do oglądania filmów w wysokiej rozdzielczości, nowoczesnych gier, pracy z wielkoformatowymi materiałami graficznymi itp. Duże ekrany są szczególnie ważne w przypadku modeli multimedialnych i gamingowych. Z drugiej strony przekątna ekranu wpływa bezpośrednio na wymiary i koszt całego urządzenia. Jeśli więc kluczowa jest przenośność, warto zwrócić uwagę na stosunkowo małe rozwiązania; zwłaszcza, że większość nowoczesnych laptopów ma wyjścia wideo, takie jak HDMI lub DisplayPort i umożliwia podłączenie wielkoformatowych monitorów zewnętrznych.
Wobec tego rzeczywiste maksimum dla dzisiejszych laptopów wynosi
17" (17,3"); jednakże
większe urządzenia (18") zaczęły ponownie się pojawiać na półkach sklepowych. Standardowy wariant dla laptopów ogólnego przeznaczenia to
15"(15,6 "), rzadziej
16", przekątna
13"(13,3") lub
14" jest uważany za mały według standardów dla takich urządzeń. A ekrany o mniejszych rozmiarach można spotkać głównie w specyficznych kompaktowych typach laptopów - ultrabookach, 2 w 1, laptopach konwertowalnych, netbookach; wśród takich urządzeń są rozwiązania o przekątnej
12",
11", a nawet
...>10" i mniej.
Powłoka ekranu
—
Błyszcząca. Błyszcząca powierzchnia poprawia ogólną jakość obrazu: przy pozostałych warunkach równych obraz na takim ekranie wygląda jaśniej i bardziej kolorowo niż na matowym. Z drugiej strony na takiej powierzchni bardzo zauważalne są zanieczyszczenia, a w jasnym otoczeniu pojawia się na niej dużo odblasków, które mogą mocno przeszkadzać w oglądaniu. Dlatego zamiast klasycznego połysku w laptopach coraz częściej stosuje się antyrefleksyjną wersję takiej powłoki (patrz poniżej). Niemniej jednak ta opcja nadal nie traci na popularności: kosztuje nieco mniej niż powłoka antyrefleksyjna, a przy miękkim, stosunkowo słabym oświetleniu może nawet zapewnić przyjemniejszy dla oka obraz.
—
Matowa. Matowa powłoka jest niedroga i nie powoduje odblasków, nawet przy dość jasnym oświetleniu. Z drugiej strony obraz na takim ekranie okazuje się zauważalnie ciemniejszy niż na podobnym błyszczącym wyświetlaczu. Jednak ten szczegół można skompensować różnymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi (przede wszystkim dobrym zapasem jasności); więc tę opcję można znaleźć we wszystkich kategoriach nowoczesnych laptopów - od niedrogich modeli do pracy z dokumentami po najlepsze konfiguracje do gier.
—
Błyszcząca (antyrefleksyjna). Odmiana opisanej powyżej błyszczącej powłoki, mająca na celu ograniczenie odblasków z zewnętrznych źródeł światła. Takie ekrany naprawdę odbijają zauważalnie
...mniej niż tradycyjne błyszczące (lub nawet nie dają odblasków); jednocześnie pod względem jakości obrazu są co najmniej lepsze od matowych. Więc to właśnie ten rodzaj powłoki jest obecnie najbardziej popularny.Czas reakcji
Czas reakcji ekranu na sygnał sterujący - czyli czas pomiędzy pojawieniem się takiego sygnału na matrycy a przełączeniem pikseli w określony tryb.
Teoretycznie im krótszy czas reakcji, tym lepiej ekran radzi sobie z dynamicznymi scenami, tym większą liczbę klatek można na nim osiągnąć. Jednocześnie należy zauważyć, że prawie wszystkie współczesne matryce mają wystarczającą szybkość reakcji, aby skutecznie przetwarzać klasyczną częstotliwość klatek 60 Hz, co w większości przypadków jest wystarczające. Warto więc zwracać uwagę na parametr ten przede wszystkim wtedy, kiedy kupuje się zaawansowany model gamingowy, którego ekran działa z częstotliwością klatek większą niż 60 Hz. W innych przypadkach czas reakcji często w ogóle nie jest wskazywany.
Jasność
Maksymalna jasność, jaką może zapewnić ekran laptopa.
Im jaśniejsze światło otoczenia, tym jaśniejszy musi być ekran laptopa, w przeciwnym razie obraz na nim może być trudny do odczytania. I odwrotnie, przy słabym świetle otoczenia wysoka jasność nie jest konieczna - powoduje duże obciążenie oczu (jednak w tym przypadku wszystkie współczesne laptopy są wyposażone w kontrolę jasności). W związku z tym im wyższy wskaźnik ten, tym bardziej uniwersalny jest ekran, tym szerszy jest zakres warunków, w których można go efektywnie używać. Wadą tych korzyści jest wzrost ceny i zużycia energii.
Jeśli chodzi o konkretne wartości, wiele współczesnych laptopów ma jasność
250 – 300 nitów lub nawet
mniej. To wystarcza do pracy przy sztucznym oświetleniu o średniej intensywności, lecz przy jasnym naturalnym świetle mogą już wystąpić problemy z widocznością. Do użytku przy słonecznej pogodzie (szczególnie na zewnątrz) pożądany jest zapas jasności co najmniej
300 – 350 nitów. A w najbardziej zaawansowanych modelach parametr ten może wynosić
350 – 400 nitów,
401 – 500 nitów a nawet
ponad 500 nitów.
Kontrast
Kontrast ekranu zainstalowanego w laptopie.
Kontrast to największa różnica w jasności między najjaśniejszą bielą a najciemniejszą czernią, jaką można uzyskać na jednym ekranie. Jest zapisywany jako współczynnik, na przykład rzędu 560:1; przy czym im wyższa pierwsza liczba, tym wyższy kontrast, tym bardziej zaawansowany jest ekran i tym lepszą jakość obrazu można na nim osiągnąć. Jest to szczególnie zauważalne przy dużych różnicach w jasności w obrębie jednej klatki: przy niskim kontraście pojedyncze szczegóły znajdujące się w najciemniejszych lub najjaśniejszych obszarach obrazu mogą zostać utracone, zwiększenie kontrastu pozwala w pewnym stopniu wyeliminować to zjawisko. Wadą tych korzyści jest zwiększony koszt.
Osobno należy podkreślić, że w tym przypadku wskazany jest tylko kontrast statyczny - różnica osiągana w ramach jednej klatki podczas normalnej pracy, przy stałej jasności i bez użycia specjalnych technologii. W celach reklamowych niektórzy producenci mogą również podawać dane o tzw. kontraście dynamicznym - można go mierzyć w bardzo imponujących liczbach (siedmiocyfrowych lub więcej). Warto jednak skupić się przede wszystkim na statycznym kontraście - to podstawowa cecha każdego wyświetlacza.
Jeśli chodzi o konkretne wartości, nawet na najbardziej zaawansowanych ekranach wartość ta nie przekracza 2000:1. Ogólnie rzecz biorąc, współczesne laptopy mają raczej niski kontrast - zakłada się, że do zadań wymagających bardziej zaawansowa...nych właściwości obrazu rozsądniej jest użyć ekranu zewnętrznego (monitora lub telewizora).
Certyfikacja Pantone
Funkcja ta oznacza, że ekran laptopa uzyskał
certyfikat „Pantone Validated”.
Pantone to profesjonalny system kolorystyczny stworzony przez firmę o tej samej nazwie i szeroko stosowany w projektowaniu i druku. Jedną z podstawowych idei Pantone jest to, że każdy kolor pozostaje niezmieniony na wszystkich etapach pracy - od uzgodnienia ogólnego pomysłu po druk/wydanie gotowego produktu; w tym celu wszystkim odcieniom objętym systemem przypisane są nazwy kodowe, które są używane w pracy. W przypadku laptopów certyfikacja Pantone oznacza, że podczas pracy z materiałami i narzędziami programowymi wykorzystującymi dany schemat barw na ekranie będą ściśle odpowiadały faktycznym odcieniom Pantone.
Warto podkreślić, że nie ma mowy o idealnym dopasowaniu (matryce LCD fizycznie nie są w stanie odpowiednio wyświetlić niektórych odcieni); dodatkowo ekrany z taką certyfikacją mogą mieć inną przestrzeń barw - zarówno w ujęciu procentowym, jak i według systemów stosowanych do oznaczenia (sRGB, Adobe RGB, DCI P3 - patrz wyżej). Jednak nawet jeśli kolor wykracza poza możliwości ekranu, zostanie wyświetlony tak dokładnie, jak to możliwe. Dlatego do profesjonalnych zadań związanych z intensywnym użytkowaniem Pantone warto wybrać monitory z oficjalną certyfikacją; jako przykład takich zadań można nazwać druk wysokiej jakości materiałów poligraficznych.
Certyfikat TÜV Rheinland
Certyfikat wyświetlacza laptopa potwierdzający bezpieczny poziom emisji niebieskiego światła i współczynnik migotania panelu.
Obecność certyfikatu TÜV Rheinland potwierdza, że ekran jest wygodny dla oczu.
TÜV Rheinland to duży międzynarodowy koncern z siedzibą w Kolonii w Niemczech, świadczący szeroki zakres usług audytorskich. Specjaliści firmy opracowali i zatwierdzili szereg testów, których celem jest określenie, czy ekrany urządzeń mobilnych, monitorów i telewizorów spełniają wymagany poziom ochrony oczu przed szkodliwym wpływem promieniowania z wyświetlaczy na wzrok użytkownika znajdującego się po drugiej stronie ekranu. Autorytatywna opinia TÜV Rheinland jest szanowana w społeczności technologicznej. Certyfikaty tej jednostki wydawane są pomyślnie przetestowanym próbkom elektroniki dla wdrożonych technologii filtrowania niebieskiego światła i tłumienia migotania ekranu.
Obsługa HDR
Format technologii HDR obsługiwany przez laptop.
Ta technologia ma na celu rozszerzenie zakresu jasności odtwarzanego przez ekran laptopa; innymi słowy, ekran HDR będzie wyświetlać jaśniejszą biel i ciemniejszą czerń niż zwykła matryca. W praktyce może to znacznie poprawić jakość obrazu. Po pierwsze, rozszerzenie zakresu dynamicznego przyczynia się do jasności i wierności kolorów na ekranie; po drugie, widoczność szczegółów w bardzo jasnych lub bardzo ciemnych obszarach kadru zostaje zachowana (podczas gdy na konwencjonalnym ekranie takie szczegóły często „topią się” w jednolitej bieli lub czerni).
Należy pamiętać, że do pełnego wykorzystania tej funkcji potrzebny jest nie tylko
laptop z HDR, ale także odpowiednia treść (pliki wideo nagrane w HDR, gry obsługujące tę technologię itp.). Ponadto laptop musi obsługiwać format HDR używany przez odtwarzaną treść. Obecnie można znaleźć następujące opcje:
- HDR10. Historycznie pierwszy z konsumenckich formatów HDR, mniej zaawansowany niż opisane poniżej, ale niezwykle rozpowszechniony. W szczególności HDR10 jest obsługiwany przez prawie wszystkie serwisy strumieniowe, które ogólnie nadają treści HDR, a także jest powszechny w przypadku dysków Blu-ray. Umożliwia pracę z 10-bitową głębią kolorów (stąd nazwa). Jednocześnie urządzenia tego formatu są również kompatybilne z treściami w HDR10+, choć ich jakość będzie ograniczona możliwościami oryginalnego HDR10.
...r>
- HDR10+. Ulepszona wersja HDR10. Przy tej samej głębi kolorów (10 bitów) wykorzystuje tzw. dynamiczne metadane, które pozwalają na przekazywanie informacji o głębi koloru nie tylko dla grup kilku klatek, ale także dla pojedynczych klatek. Zapewnia to dodatkową poprawę odwzorowania barw.
- Dolby Vision. Zaawansowany standard stosowany w szczególności w profesjonalnym kręceniu filmów. Pozwala na osiągnięcie 12-bitowej głębi kolorów, wykorzystuje opisane powyżej dynamiczne metadane, a także umożliwia przesyłanie dwóch wersji obrazu jednocześnie w jednym strumieniu wideo - HDR i normalnym (SDR). Jednocześnie Dolby Vision opiera się na tej samej technologii, co HDR10, więc w laptopach prawie gwarantuje się połączenie przynajmniej z HDR10, jeśli nie HDR10+.Obsługa NVIDIA G-Sync
Laptop wyposażony w obsługę technologii
NVIDIA G-Sync.
Funkcja ta jest dostępna tylko w modelach z dedykowanymi kartami graficznymi NVIDIA. Służy do dopasowania liczby klatek na sekundę ekranu i liczby klatek na sekundę sygnału przychodzącego, aby te częstotliwości były zgodne. Pozwala to uniknąć migotania, drgań i innych defektów obrazu, które mogą wystąpić z powodu braku synchronizacji. Funkcja ta jest szczególnie przydatna w grach, w których liczba klatek na sekundę sygnału wideo może zmieniać się w zależności od obciążenia rdzenia graficznego; w rzeczywistości większość laptopów z G-Sync jest specjalnie przeznaczona do gier.
Podobne rozwiązanie dla kart graficznych AMD nazywa się FreeSync.