Matryca
- CCD. Skrótowiec od Charge-Coupled Device. W takich czujnikach informacja jest odczytywana z elementu światłoczułego zgodnie z zasadą „line at time” - sygnał elektroniczny przesyłany jest do procesora obrazu w postaci oddzielnych wierszy (jest też opcja „frame at time”). Generalnie takie matryce mają dobre właściwości, ale są droższe niż CMOS. Poza tym słabo sprawdzają się w niektórych specyficznych warunkach - na przykład fotografowanie z punktowymi źródłami światła w kadrze - dlatego też trzeba w aparacie stosować różne dodatkowe technologie, które również wpływają na koszt.
- CMOS. Główne zalety matryc CMOS to łatwość wykonania, niski koszt i pobór mocy, bardziej kompaktowe wymiary niż w przypadku CCD, a także możliwość przeniesienia szeregu funkcji (ogniskowania, pomiaru ekspozycji itp.) bezpośrednio na czujnik, zmniejszając w ten sposób wymiary aparatu. Dodatkowo procesor aparatu może odczytać od razu cały obraz z takiej matrycy (a nie wiersz po wierszu, jak w CCD); pozwala to uniknąć zniekształceń podczas fotografowania szybko poruszających się obiektów. Główną wadą CMOS jest zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia szumów, szczególnie przy wysokich wartościach ISO.
- CMOS BSI. BSI to skrót od angielskiego „Backside Illumination”. Tak nazywają się „odwrócone” matryce CMOS, na które światło przenika nie od strony fotodiod, a od tyłu matrycy (od strony podłoża). Dzięki tej realizacji fotodiody otrzymują więcej światła, ponieważ nie jest ono blokow
...ane przez inne elementy przetwornika obrazu. W rezultacie matryce z podświetleniem wstecznym charakteryzują się wysoką światłoczułością, która pozwala tworzyć obrazy lepszej jakości z mniejszym hałasem podczas fotografowania w słabych warunkach oświetleniowych. Matryce BSI CMOS wymagają mniej światła do prawidłowego naświetlenia zdjęcia. Czujniki z podświetleniem tylnym są droższe w produkcji niż tradycyjne czujniki CMOS.
- LiveMOS. Rodzaj matryc wykonanych w technologii półprzewodników tlenków metali (MOS - Metal-Oxide Semiconductor). W porównaniu z matrycami CMOS ma uproszczoną konstrukcję, co zapewnia mniejszą skłonność do przegrzania, a co za tym idzie niższy poziom szumów. Świetnie nadaje się do podglądu „na żywo” (podglądu w czasie rzeczywistym) obrazu z matrycy na ekranie lub w wizjerze aparatu, dlatego w nazwie dostała słowo „Live”. Charakteryzuje się również dużą prędkością przesyłania danych.Wartość przysłony
Jasność obiektywu zainstalowanego w aparacie lub dostarczonego w zestawie z nim (dla modeli z wymienną optyką).
Upraszczając, parametr ten można opisać jako zdolność soczewki do przepuszczania światła - innymi słowy, o ile strumień świetlny słabnie przechodząc przez optykę. Uważa się, że na charakterystykę przepuszczania światła wpływają dwa główne wskaźniki: średnica otworu względnego obiektywu i jego ogniskowa. Wartość przysłony to stosunek pierwszego wskaźnika do drugiego; w tym przypadku średnica czynnego otworu jest traktowana jako jednostka i generalnie jest pomijana podczas oznaczania, w efekcie taki zapis wygląda np. tak: f/2.0. Odpowiednio, im większa liczba po znaku ułamka, tym niższa wartość przysłony, tym mniej światła przepuszcza soczewka.
Obiektywy o zmiennej ogniskowej (obiektywy zmiennoogniskowe) z reguły mają różne wartości przysłony dla różnych ogniskowych. Dla takiej optyki w specyfikacji wskazywane są dwie wartości tego parametru, dla minimalnej i maksymalnej ogniskowej, np. f/2,8-4,5. Są też obiektywy zmiennoogniskowe, które zachowują stałą przysłonę w całym zakresie ogniskowych, ale są znacznie droższe niż analogi ze zmienną przysłoną.
Wysoka przepuszczalność światła obiektywu jest ważna, jeśli aparat ma być używany do nagrywania i fotografowania w warunkach słabego oświetlenia lub do nagrywania szybko poruszających się obiektów: optyka o wysokiej liczbie przesłony umożliwia fotografowanie przy niskiej czułości matrycy (c...o zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia szumów) i przy niskich czasach otwarcia migawki (przy których poruszające się obiekty są mniej rozmyte). Również parametr ten określa głębię ostrości obrazowanej przestrzeni: im wyższa wartość przysłony, tym płytsza głębia ostrości. Dlatego do nagrywania z artystycznym rozmyciem tła („bokeh”) zaleca się używanie obiektywów o dużej przysłonie.
Ogniskowa
Ogniskowa obiektywu aparatu.
Ogniskowa to odległość między matrycą aparatu a optycznym środkiem obiektywu, ogniskowanym do nieskończoności, przy którym na matrycy uzyskuje się wyraźny i ostry obraz. W przypadku modeli z wymiennymi obiektywami (
aparatów bezlusterkowych i MILC, patrz „Rodzaj aparatu”), parametr ten jest wskazywany, jeśli aparat jest wyposażony w obiektyw (wyposazenie "kit"); przypomnijmy sobie, że na własne życzenie w takim aparacie można zainstalować optykę o innych cechach.
Im dłuższa ogniskowa, tym mniejszy kąt widzenia obiektywu, tym większy stopień przybliżenia i większe obiekty widoczne w kadrze. Dlatego parametr ten jest jednym z kluczowych dla każdego obiektywu i w dużej mierze determinuje jego zastosowanie (konkretne przykłady podano poniżej).
We współczesnych aparatach cyfrowych najczęściej używane są obiektywy o zmiennej ogniskowej: takie obiektywy są w stanie zwiększać i zmniejszać obraz (więcej szczegółów w „Zoom optyczny”). W przypadku lustrzanek cyfrowych i MILC produkowane są specjalistyczne optyki o stałej ogniskowej (obiektywy stałoogniskowe). Ale w cyfrowych kompaktach te obiektywy są stosowane niezwykle rzadko, zwykle taki obiektyw jest oznaką high-endowego modelu o specyficznych właściwościach.
Należy pamiętać, że w specyfikacji aparatu zwykle podaje się rzeczywistą ogniskową obiektywu. A o kątach widzenia i ogólnym przeznaczeniu optyki decyduje nie tylko parametr
...ten, ale także rozmiar matrycy, z którą używana jest optyka. Zależność wygląda następująco: przy tych samych kątach widzenia soczewka dla większego czujnika będzie miała większą ogniskową niż soczewka dla małego czujnika. W związku z tym tylko aparaty z tym samym rozmiarem matrycy można bezpośrednio porównywać ze sobą pod względem ogniskowej obiektywów. Jednak dla ułatwienia porównań w specyfikacji może być wskazywany tzw. ekwiwalent ogniskowej - ogniskowa w przeliczeniu na 35 mm: jest to ogniskowa, jaką miałby obiektyw dla matrycy pełnoklatkowej, przy tych samych kątach widzenia. Porównywać za pomocą tej wartości można obiektywy o dowolnej wielkości matrycy. Istnieją formuły, które pozwalają samodzielnie obliczyć ekwiwalent 35 mm, można je znaleźć w dedykowanych źródłach.
Jeśli chodzi o konkretną specjalizację, to ekwiwalent ogniskowej do 18 mm odpowiada ultraszerokokątnym obiektywom typu rybie oko. Za optykę szerokokątną uważa się „stałą” optykę z ekwiwalentem ogniskowej do 28 mm, a także obiektywy zmiennoogniskowe z minimalnym ekwiwalentem ogniskowej do 35 mm. Wskaźnik do 60 mm jest uważany za odpowiedni dla optyki „ogólnego przeznaczenia”, 50–135 mm jest uważany za optymalny do portretów, a większe ogniskowe można znaleźć w teleobiektywach. Bardziej szczegółowe informacje na temat specyfiki różnych ogniskowych można znaleźć w dedykowanych źródłach.Zoom optyczny
Współczynnik powiększenia zapewniany przez aparat dzięki wykorzystaniu możliwości obiektywu (a mianowicie poprzez zmianę jego ogniskowej). W modelach z wymiennymi obiektywami (patrz „Rodzaj aparatu”) jest to wskazywane dla dostarczonego w zestawie obiektywu, jeśli jest dostępny.
Należy pamiętać, że w tym przypadku współczynnik powiększenia jest wskazywany nie w odniesieniu do obrazu widocznego gołym okiem, ale w odniesieniu do obrazu wyświetlanego przez obiektyw przy minimalnym powiększeniu. Na przykład, jeśli w specyfikacji wskazane jest powiększenie optyczne 3x, oznacza to, że przy maksymalnym powiększeniu obiekty w kadrze będą trzy razy większe niż przy minimalnym powiększeniu.
Stopień powiększenia optycznego jest bezpośrednio związany z zakresem ogniskowych (patrz powyżej). Można określić ten stopień, dzieląc maksymalną ogniskową obiektywu przez minimum, na przykład 360mm/36mm=powiększenie 10x.
Do tej pory zoom optyczny zapewnia najlepszą jakość obrazu w zbliżeniu i jest uważany za lepszy od cyfrowego (patrz poniżej). Wynika to z faktu, że przy tym formacie pracy cały obszar matrycy jest stale zaangażowany, co pozwala w pełni wykorzystać jej możliwości. Dlatego nawet wśród modeli niedrogich urządzenia bez zoomu optycznego są bardzo rzadkie.
Stabilizacja obrazu
Metoda stabilizacji obrazu zapewniana przez aparat. Zwróć uwagę, że układy typu optycznego i z przesunięciem matrycy są czasami łączone pod pojęciem
„prawdziwej” stabilizacji - ze względu na ich skuteczność. Więcej informacji znajdziesz poniżej.
Stabilizacja sama w sobie (niezależnie od zasady działania) pozwala skompensować efekt „drgania”, gdy aparat jest niestabilny - szczególnie podczas fotografowania z ręki. Jest to szczególnie ważne podczas robienia zdjęć ze znacznym powiększeniem lub długimi czasami naświetlania. Jednak w każdym przypadku funkcja ta zmniejsza ryzyko zepsucia kadru, dlatego
aparaty ze stabilizacją są niezwykle powszechne. Zasady pracy mogą wyglądać następująco:
— Elektroniczna. Stabilizację zapewnia swego rodzaju „rezerwa” - obszar wzdłuż krawędzi matrycy, który początkowo nie uczestniczy w tworzeniu ostatecznego obrazu. Jeśli jednak elektronika aparatu wykryje drgania, kompensuje je, wybierając z rezerwy żądane fragmenty obrazu. Układy elektroniczne są niezwykle proste, kompaktowe, niezawodne i jednocześnie niedrogie. Jednak do ich działania trzeba przydzielić dość znaczną część matrycy - a zmniejszenie obszaru użytecznego sensora zwiększa poziom szumów i pogarsza jakość obrazu. W niektórych modelach stabilizacja elektroniczna jest włączana tylko przy niższych rozdzielczościach i nie jest dostępna przy pełnej wielkości klatki. Dlatego w czystej postaci ta opcja wyst
...ępuje głównie w stosunkowo niedrogich aparatach z niewymienną optyką.
— Optyczna. Stabilizację przeprowadzaną przy przechodzeniu światła przez obiektyw zapewnia układ ruchomych soczewek i żyroskopów. W efekcie obraz trafia na matrycę już ustabilizowany, a do niego może być wykorzystany cały obszar sensora. Dlatego układy optyczne, pomimo ich złożoności i dość wysokich kosztów, są uważane za bardziej preferowane do robienia zdjęć wysokiej jakości niż elektroniczne. Osobno zauważamy, że w aparatach SLR i MILC (patrz „Rodzaj aparatu”) dostępność tej funkcji zależy od zainstalowanego obiektywu; dlatego w przypadku takich modeli stabilizacja optyczna nie jest w zasadzie wskazywana w naszym katalogu (nawet jeśli obiektyw z zestawu jest wyposażony w stabilizator).
— Z przesunięciem matrycy. Stabilizacja, realizowana poprzez przesuwanie matrycy „podążającej” za przesuniętym obrazem. Podobnie jak opisana powyżej optyczna, jest uważana za dość zaawansowaną opcję, chociaż generalnie jest nieco mniej skuteczna. Z drugiej strony, układy z przesunięciem matrycy mają poważne zalety - przede wszystkim taka stabilizacja zadziała niezależnie od specyfikacji obiektywu. W przypadku aparatów z niewymienną optyką oznacza to, że w obiektywie można obejść się bez stabilizatora optycznego i uczynić optykę prostszą, tańszą i bardziej niezawodną. W lustrzankach i aparatach MILC przesunięcie matrycy pozwala na wygodne użytkowanie nawet „niestabilizowanych” obiektywów, a przy zamontowanej „stabilizowanej” optyce oba układy współpracują ze sobą, a ich skuteczność jest bardzo wysoka. Ponadto przesunięcie matrycy jest nieco prostsze i tańsze niż tradycyjne stabilizatory optyczne.
— Optyczna i elektroniczna. Stabilizacja, łącząca obie powyższe opcje: początkowo działa na zasadzie optycznej, a gdy obiektyw nie wystarcza, podłączany jest układ elektroniczny. Zwiększa to ogólną skuteczność w porównaniu ze stabilizatorami czysto optycznymi lub czysto elektronicznymi. Z drugiej strony, wady obu opcji w takich układach są również łączone: optyka jest stosunkowo złożona i droga, a nie cała matryca jest wykorzystywana. Dlatego takie połączenie jest rzadkie, głównie w niektórych zaawansowanych cyfrowych kompaktach.
— Przesunięcie matrycy i elektroniczna. Inny rodzaj hybrydowych układów stabilizacji. Podobnie jak „optyczna + elektroniczna” poprawia ogólną skuteczność stabilizacji, ale jednocześnie łączy wady dwóch metod (są też podobne: komplikacja i wzrost kosztu aparatu plus spadek użytecznego obszaru matrycy). Dlatego ta opcja jest używana niezwykle rzadko - w pojedynczych modelach cyfrowych ultrazoomów i zaawansowanych kompaktach.Min. odległość ustawiania ostrości
Minimalna odległość od obiektywu aparatu do fotografowanego obiektu, przy której obiektyw jest w stanie ustawić ostrość w normalnym trybie fotografowania (nie przy fotografowaniu w trybie makro, patrz „Makrofotografia, od”).
Makrofotografia, od
Minimalna odległość obiektywu od fotografowanego obiektu, przy której optyka aparatu jest w stanie ustawić ostrość, gdy aparat działa w trybie makro. Makrofotografia to specjalny tryb przeznaczony do uzyskiwania dużych obrazów małych obiektów; odległość do fotografowanych obiektów podczas fotografowania w trybie makro z reguły nie przekracza 10 cm. Im mniejsza minimalna odległość fotografowania w trybie makro, tym większy i bardziej szczegółowy obraz urządzenie pozwala uzyskać w tym trybie (przy pozostałych warunkach równych).
Formaty zapisu plików
Formaty plików, w których aparat może nagrywać wideo. Biorąc pod uwagę, że nagrywany materiał przeznaczony jest do oglądania na zewnętrznym ekranie, warto upewnić się, że urządzenie odtwarzające (odtwarzacz DVD, centrum multimedialne itp.) jest w stanie pracować z odpowiednimi formatami. Jednocześnie wiele modeli aparatów może pełnić rolę odtwarzacza, podłączając się do telewizora przez wyjście audio/wideo lub HDMI (patrz odpowiednie punkty). A jeśli materiały wideo mają być oglądane na komputerze, nie należy w ogóle zwracać szczególnej uwagi na parametr ten: problemy z niekompatybilnością formatu w takich przypadkach pojawiają się rzadko i zwykle rozwiązuje się je instalując odpowiedni kodek.
Ręczne ustawianie ostrości wideo
Możliwość
ręcznego ustawiania ostrości aparatu podczas nagrywania wideo.
Funkcja ta jest zwykle dostępna w aparatach obsługujących ręczne ustawianie ostrości w trybie fotograficznym (patrz „Ręczne ustawianie ostrości”); jednak nie wszystkie takie modele umożliwiają ręczne ustawianie ostrości podczas nagrywania wideo, dlatego funkcja ta jest opisana osobno. Podobnie jak w przypadku fotografowania, ręczne ustawianie ostrości pozwala użytkownikowi samodzielnie wybrać obiekt, na który ma ustawić ostrość, bez polegania na automatyce (która często nie działa zgodnie z oczekiwaniami). Może to być przydatne nie tylko do zapewnienia ogólnej jakości materiału, ale także do wykorzystania oryginalnych technik twórczych.