Rodzaj aparatu
- Cyfrowy kompakt. Termin ten odnosi się do najprostszej odmiany współczesnych aparatów cyfrowych - takich, które w życiu codziennym często nazywane są „mydelniczkami”. Jak sama nazwa wskazuje, modele te wyróżniają się niewielkimi rozmiarami korpusu, więc większość z nich można nawet nosić w kieszeni. Inne specyficzne cechy obejmują małą matrycę (patrz „Rozmiar matrycy”), niewymienny obiektyw i wysoki stopień automatyzacji -
cyfrowe kompakty z możliwością całkowicie ręcznego ustawienia parametrów fotografowania są raczej wyjątkiem niż regułą. Ogólnie rzecz biorąc, ten rodzaj aparatu jest przeznaczony głównie do fotografowania amatorskiego - jakość obrazu w większości przypadków jest wystarczająca do celów domowych, ale takie urządzenia zwykle nie nadają się do profesjonalnej fotografii.
- Aparaty „bezlusterkowe” MILC (Mirrorless Interchangeable Lens Camera - dosłownie „aparat bezlusterkowy z wymiennym obiektywem”) to aparaty kompaktowe, będące rodzajem hybrydy kompaktowych aparatów cyfrowych i „lustrzanek”. Nie są wyposażone w system luster, wizjer (jeśli występuje) jest wykonany w wersji elektronicznej lub optycznej (patrz poniżej), co minimalizuje wagę i wymiary aparatu. Z drugiej strony, takie urządzenia wykorzystują matryce tej samej klasy, co w lustrzankach, co zapewnia wysoką jakość zdjęć przy minimalnym szumie. Jak sama nazwa wskazuje, aparaty MILC zazwyczaj współpracują również z wymiennymi obiektywami.
- Cyfrowe
...lustrzanki. Najbardziej zaawansowana technicznie klasa aparatów cyfrowych. Swoją nazwę zawdzięcza systemowi luster zainstalowanych w korpusie aparatu; dzięki tym lusterkom światło wpada do wizjera bezpośrednio przez obiektyw (a nie przez okienko pomocnicze, jak w kompaktowych aparatach). W rezultacie fotograf widzi, co zostanie sfotografowane w czasie rzeczywistym, z wysokiej jakości odwzorowaniem barw i wysoką jasnością. Istotne jest również to, że matryca „lustrzanki” przez większość czasu jest zamknięta od światła - światło pada na nią dopiero w momencie fotografowania, dzięki czemu praktycznie się nie nagrzewa, a szum w powstałym obrazie jest zminimalizowany. Obiektywy takich aparatów są wymienne, a wiele ustawień, w przeciwieństwie do konwencjonalnych aparatów cyfrowych, można ustawić ręcznie.
- Do telefonu komórkowego. Aparaty zaprojektowane do instalacji na smartfonie jako akcesorium zewnętrzne i nie są przeznaczone do samodzielnego użytku. Na zewnątrz takie urządzenie przypomina obiektyw montowany na obudowie telefonu; jednak wewnątrz tego „obiektywu” znajduje się pełnowartościowa matryca, procesor przetwarzania obrazu oraz moduł bezprzewodowy Wi-Fi lub Bluetooth do połączenia ze smartfonem. Sam smartfon, gdy jest używany, pełni jednocześnie rolę ekranu i urządzenia sterującego, ponadto zafilmowane materiały można od razu do niego przenieść. Technicznie podobny aparat można podłączyć do innego gadżetu - na przykład tabletu: nie jest faktem, że można będzie go zamocować na obudowie, ale samo połączenie jest całkiem możliwe.Ranking DxOMark
Wynik, który otrzymał aparat w rankingu DxOMark.
DxOMark jest jednym z najpopularniejszych i najbardziej autorytatywnych zasobów do testowania aparatów przez ekspertów. Zgodnie z wynikami testu aparat otrzymuje określoną liczbę punktów; im więcej punktów, tym wyższa ocena końcowa.
Matryca
- CCD. Skrótowiec od Charge-Coupled Device. W takich czujnikach informacja jest odczytywana z elementu światłoczułego zgodnie z zasadą „line at time” - sygnał elektroniczny przesyłany jest do procesora obrazu w postaci oddzielnych wierszy (jest też opcja „frame at time”). Generalnie takie matryce mają dobre właściwości, ale są droższe niż CMOS. Poza tym słabo sprawdzają się w niektórych specyficznych warunkach - na przykład fotografowanie z punktowymi źródłami światła w kadrze - dlatego też trzeba w aparacie stosować różne dodatkowe technologie, które również wpływają na koszt.
- CMOS. Główne zalety matryc CMOS to łatwość wykonania, niski koszt i pobór mocy, bardziej kompaktowe wymiary niż w przypadku CCD, a także możliwość przeniesienia szeregu funkcji (ogniskowania, pomiaru ekspozycji itp.) bezpośrednio na czujnik, zmniejszając w ten sposób wymiary aparatu. Dodatkowo procesor aparatu może odczytać od razu cały obraz z takiej matrycy (a nie wiersz po wierszu, jak w CCD); pozwala to uniknąć zniekształceń podczas fotografowania szybko poruszających się obiektów. Główną wadą CMOS jest zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia szumów, szczególnie przy wysokich wartościach ISO.
- CMOS BSI. BSI to skrót od angielskiego „Backside Illumination”. Tak nazywają się „odwrócone” matryce CMOS, na które światło przenika nie od strony fotodiod, a od tyłu matrycy (od strony podłoża). Dzięki tej realizacji fotodiody otrzymują więcej światła, ponieważ nie jest ono blokow
...ane przez inne elementy przetwornika obrazu. W rezultacie matryce z podświetleniem wstecznym charakteryzują się wysoką światłoczułością, która pozwala tworzyć obrazy lepszej jakości z mniejszym hałasem podczas fotografowania w słabych warunkach oświetleniowych. Matryce BSI CMOS wymagają mniej światła do prawidłowego naświetlenia zdjęcia. Czujniki z podświetleniem tylnym są droższe w produkcji niż tradycyjne czujniki CMOS.
- LiveMOS. Rodzaj matryc wykonanych w technologii półprzewodników tlenków metali (MOS - Metal-Oxide Semiconductor). W porównaniu z matrycami CMOS ma uproszczoną konstrukcję, co zapewnia mniejszą skłonność do przegrzania, a co za tym idzie niższy poziom szumów. Świetnie nadaje się do podglądu „na żywo” (podglądu w czasie rzeczywistym) obrazu z matrycy na ekranie lub w wizjerze aparatu, dlatego w nazwie dostała słowo „Live”. Charakteryzuje się również dużą prędkością przesyłania danych.Wielkość matrycy
Fizyczny rozmiar elementu światłoczułego aparatu. Mierzony po przekątnej, często podawany w ułamkach cala - na przykład 1/2,3" lub 1/1,8" (odpowiednio, druga matryca będzie większa niż pierwsza). Warto zauważyć, że w takich oznaczeniach nie używa się „zwykłego” cala (2,54 cm), ale tzw. „vidicon”, który jest o jedną trzecią mniejszy i wynosi około 17 mm. To po części hołd dla tradycji wywodzącej się z lamp telewizyjnych - "vidiconów" (poprzedników współczesnych matryc), po części chwyt marketingowy, który daje klientom wrażenie, że matryce są większe niż w rzeczywistości.
Tak czy inaczej, przy równej rozdzielczości (patrz „Liczba megapikseli”),
większa wielkość matrycy oznacza większy wielkość każdego pojedynczego piksela; w związku z tym na dużych matrycach więcej światła pada na każdy piksel, co oznacza, że takie matryce mają wyższą światłoczułość (patrz „Światłoczułość") i niższy poziom szumów, szczególnie podczas fotografowania w warunkach słabego oświetlenia.
Najczęściej w aparatach spotyka się następujące wielkości matrycy:
—
1/2,3" i 1/1,7". Małe matryce typowe dla modeli bez wymiennej optyki - kompaktów i
cyfrowych ultrazoomów(patrz „Rodzaj aparatu”).
—
4/3. Swego rodzaju „opcja przejściowa” pomiędzy małymi sensorami kompaktowych aparatów a dużymi, ale jednocześnie drogimi „lustrzankami” APS-C.
...Wielkość takiej matrycy to 18x13,5 mm, co daje przekątną 22,5 mm (w przybliżeniu 4/3 opisanego powyżej cala „vidicon”, stąd nazwa). Jest stosowana w lustrzankach jednoobiektywowych i aparatach „bezlusterkowych” (patrz „Rodzaj aparatu”), głównie dla początkujących, z mocowaniem Four Thirds i Micro Four Thirds odpowiednio.
— APS-C. Wielkość matryc tego typu może wahać się od 20,7x13,8 mm do 25,1x16,7 mm, w zależności od producenta. Są szeroko stosowane w lustrzankach cyfrowych klasy podstawowej i średniej oraz aparatach bezlusterkowych.
— APS-H. Nieco większa od opisanej powyżej APS-C (wielkość to 28,1x18,7 mm), poza tym jest prawie całkowicie taka sama.
— Full frame (lub APS). Wielkość takiej matrycy jest równa wielkości klatki klasycznej błony fotograficznej — 36x24 mm. Zwykle jest stosowana w profesjonalnych lustrzankach jednoobiektywowych.
— Big frame. W tej kategorii znajdują się wszystkie rodzaje matryc, których wielkość przekracza 36x24 mm (full frame). Aparaty z takimi czujnikami należą do tzw. średnioformatowych i z reguły są to profesjonalne modele klasy premium. Duże matryce pozwalają na zastosowanie rozdzielczości kilkudziesięciu megapikseli, przy zachowaniu wysokiej ostrości i jakości odwzorowania barw, jednak takie urządzenia kosztują odpowiednio.Całkowita liczba Mpx
Całkowita liczba pojedynczych punktów światłoczułych (pikseli) znajdujących się w matrycy aparatu. Wskazywana w megapikselach - milionach pikseli.
Całkowita liczba Mpx jest z reguły większa niż liczba megapikseli, z których bezpośrednio zbudowana jest klatka (więcej szczegółów można znaleźć w „Efektywna liczba Mpx”). Wynika to z obecności obszarów usługowych na matrycy. Ogólnie rzecz biorąc, parametr ten jest bardziej odniesieniem niż praktycznie istotnym: większa całkowita liczba Mpx przy tym samym rozmiarze i efektywnej rozdzielczości oznacza nieco mniejszy rozmiar każdego piksela, a co za tym idzie, zwiększone prawdopodobieństwo szumu (szczególnie przy wysokich wartościach ISO).
Efektywna liczba Mpx
Liczba pikseli (megapikseli) matrycy bezpośrednio zaangażowanych w konstrukcję obrazu to w rzeczywistości liczba punktów, z których zbudowany jest zrobiony obraz. Niektórzy producenci, oprócz tego parametru, wskazują również całkowitą liczbę megapikseli, biorąc pod uwagę obszary usługowe matrycy. Jednak za główny wskaźnik uważa się efektywną liczbę megapikseli - to ona bezpośrednio wpływa na maksymalną rozdzielczość wynikowego obrazu (patrz „Maksymalny rozmiar obrazu”).
Megapiksel to 1 milion pikseli. Duża liczba megapikseli zapewnia wysoką rozdzielczość wykonywanych zdjęć, jednak nie jest gwarancją wysokiej jakości obrazu - wiele zależy również od wielkości matrycy, jej światłoczułości (patrz odpowiednie punkty), a także sprzętowych i programowych narzędzi do przetwarzania obrazu używanych w aparacie. Należy pamiętać, że dla małych matryc wysoka rozdzielczość bywa czasem raczej wadą niż zaletą - takie sensory są bardzo podatne na pojawienie się szumów w obrazie.
Maksymalna rozdzielczość zdjęcia
Maksymalna rozdzielczość zdjęć, wykonywanych przez aparat w trybie normalnym (nie panoramicznym). W rzeczywistości w tym punkcie podaje się najwyższą rozdzielczość zdjęcia - w pikselach w pionie i poziomie, na przykład 3000x4000. Wskaźnik ten zależy bezpośrednio od rozdzielczości matrycy: liczba pikseli nie może przekroczyć efektywnej liczby megapikseli (patrz wyżej). Na przykład dla 3000x4000 matryca musi mieć efektywną rozdzielczość co najmniej 3000*4000 = 12 milionów punktów, czyli 12 Mpx.
Teoretycznie im większa rozdzielczość zdjęcia, tym bardziej szczegółowy obraz, tym więcej zawiera on drobnych szczegółów. Jednocześnie ogólna jakość zdjęcia (w tym widoczność drobnych szczegółów) zależy nie tylko od rozdzielczości, lecz także od szeregu innych czynników technicznych i programowych; aby uzyskać więcej informacji, zobacz „Efektywna liczba megapikseli”.
Czułość (ISO)
Zakres czułości matrycy aparatu cyfrowego. W fotografii cyfrowej czułość jest wyrażana w tych samych jednostkach ISO, co w przypadku błony fotograficznej; jednak w przeciwieństwie do błony, czułość matrycy w aparacie cyfrowym można zmieniać, co daje zaawansowane możliwości regulacji parametrów fotografowania. Wysoka maksymalna czułość jest ważna, jeśli z aparatem używasz obiektywu o niskiej wartości przysłony (patrz „Wartość przysłony”), a także przy fotografowaniu słabo oświetlonych scen i szybko poruszających się obiektów; w tym drugim przypadku wysokie ISO pozwala na uzyskanie niskich czasów otwarcia migawki, co minimalizuje rozmycie obrazu. Należy jednak mieć na uwadze, że wraz ze wzrostem wartości ISO zwiększa się również poziom szumów zdjęć.
Czyszczenie matrycy
Obecność w aparacie specjalnego mechanizmu do
czyszczenia matrycy z kurzu i innych zanieczyszczeń.
Funkcja ta jest dostępna wyłącznie w modelach z wymiennymi obiektywami - lustrzankach i MILC (patrz „Rodzaj aparatu”). Podczas wymiany obiektywu w takich aparatach czujnik okazuje się otwarty i prawdopodobieństwo jego zanieczyszczenia jest dość wysokie; a obce cząstki na matrycy w najlepszym przypadku prowadzą do pojawienia się obcych artefaktów, w najgorszym - do uszkodzenia czujnika. Aby tego uniknąć, dostarczane są systemy czyszczące. Zwykle działają na zasadzie ultradźwięków: wibracje o wysokiej częstotliwości „wyrzucają” zanieczyszczenia z powierzchni czujnika.
Należy pamiętać, że żaden system czyszczenia nie jest idealny - w szczególności takie systemy nie radzą sobie z kondensatem, osadami soli i innymi podobnymi zanieczyszczeniami. Dlatego matryca może nadal wymagać ręcznego czyszczenia (najlepiej w serwisie). Niemniej jednak funkcja ta pozwala skutecznie radzić sobie chociażby z kurzem, co znacznie ułatwia życie użytkownikowi.