Rodzaj
-
Czajnik elektryczny. Czajniki elektryczne w klasycznym tego słowa znaczeniu: pojemniki z grzałkami wewnątrz, przeznaczone głównie do gotowania wody. Właśnie przeznaczeniem takie urządzenia różnią się od termopotów (patrz niżej): czajniki są przeznaczone przede wszystkim do podgrzewania wody, możliwość utrzymywania w nich temperatury jest rzadka i nie jest główną funkcją.
-
Termopot. Urządzenia łączące cechy czajników elektrycznych i termosów. Zewnętrznie różnią się od czajników elektrycznych szczelniejszą pokrywą i grubymi ściankami, zwykle podwójnymi, co zapewnia lepszą izolację termiczną. Ponadto woda z termopotu nalewana jest zwykle za pomocą pompki wbudowanej w pokrywę. Jednak główna różnica pod względem funkcjonalności polega na tym, że termopot jest przeznaczony zarówno do podgrzewania wody, jak i do utrzymywania jej temperatury; jednocześnie, dzięki wzmocnionej izolacji termicznej, zużycie energii na utrzymanie temperatury jest stosunkowo niskie. Dzięki temu takie urządzenie pozwala stale mieć pod ręką zapas gorącej wody. Jednocześnie termopoty są zauważalnie gorsze od tradycyjnych czajników elektrycznych pod względem szybkości nagrzewania, dlatego trzeba wcześniej zadbać o zaopatrzenie w wodę.
-
Dystrybutor gorącej wody. Rodzaj czajników, zewnętrznie podobny do termopotów, a zasadą działania przypomina funkcję „gorącej wody” w
ekspresach do kawy. Zbiornik główny dystrybutora nie posiada grzałki – służy jedynie do przechowywania zapasu wody; nagrzewanie odbywa się na zasadzie przepływowej, bezpośrednio podczas nalewania do kubka lub innego pojemnika. Tym samym proces uzyskiwania ciepłej wody trwa kilka sekund i wymaga minimalnego zużycia energii – wszak podgrzewana jest tylko objętość wody, która jest dostarczana do wylewki dystrybutora. Co więcej, takie urządzenia zwykle pozwalają regulować temperaturę nagrzewania w dość szerokim zakresie; w niektórych modelach można ustawić wymaganą wydajność, co skutkuje ściśle określoną ilością ciepłej wody. Główną wadą takich urządzeń jest dość wysoka cena.
-
Zaparzacz. Czajniki przeznaczone nie tylko do gorącej wody, ale bezpośrednio do parzenia herbaty i innych napojów. Charakterystyczną cechą takich modeli jest obecność w zestawie sitka (lub innego podobnego urządzenia) do zaparzania. Ponadto bardzo popularną funkcją w takich urządzeniach jest termostat, który pozwala w łatwy sposób dobrać temperaturę optymalną dla różnych przypadków. Jako materiał korpusu tradycyjnie stosuje się szkło (również w połączeniu z metalem): pozwala dokładnie monitorować proces parzenia, kontrolując kolor i przezroczystość zawartości, a jednocześnie nie wpływa na smak i zapach napoju. Oczywiście takie czajniki można wykorzystać do uzyskania zwykłego wrzątku — wystarczy wyjąć sitko lub po prostu pozostawić puste.
-
Zestaw do zaparzania. Zestaw do przygotowywania gorących napojów, składający się z dwóch oddzielnych naczyń - czajnika i zaparzacza. W tym przypadku woda jest nagrzewana w czajniku, a zaparzacz może być tradycyjnym naczyniem, które w ogóle nie ma własnej grzałki. W niektórych przypadkach takie zestawy są wygodniejsze niż opisane powyżej zaparzacze: na przykład zaleca się natychmiastowe wlewanie niektórych rodzajów liści herbaty gorącą wodą, a nie podgrzewanie jej stopniowo. Z drugiej strony zestawy dwóch naczyń są cięższe, nieporęczne i droższe niż uniwersalne czajniczki z możliwością zaparzania; dlatego ta opcja jest znacznie mniej powszechna w naszych czasach.
Zwracamy również uwagę, że czajniki elektryczne w formie samowarów to także de facto zestawy do zaparzania; mają jednak swoje własne cechy, dlatego są opisane jako osobny rodzaj (patrz poniżej).
-
Do parzenia kawy. Czajniki z wdzięczną „łabędzią szyją” — smukłą, zakrzywioną wylewką w kształcie litery S do punktowego nalewania wody. Modele do parzenia kawy często wyposażone są w możliwość precyzyjnej kontroli temperatury nagrzewania wody. Dzięki wylewce takich czajników zapewnione jest stopniowe dostarczanie gorącej wody o wymaganej temperaturze, co zapewnia równomierną ekstrakcję kawy podczas procesu parzenia. Nadają się również do zaparzania określonych rodzajów herbat, dla których priorytetem jest precyzyjna kontrola temperatury wody podczas przygotowywania napoju.
- Samowar. Modele kopiujące tradycyjne samowary. Z reguły mają design w stylu retro (patrz „Design”), jednak nawet w tym stylu są dość oryginalnie wyglądające urządzenia. W każdym razie takie urządzenie zwykle składa się z głównego naczynia, w którym podgrzewana jest woda, i zaparzacza - jest instalowany na głównym naczyniu od góry i nagrzewa się z jego ciepła. Ogólnie rzecz biorąc, nowoczesne samowary elektryczne są dość funkcjonalne, jednak są bardziej nieporęczne i droższe niż konwencjonalne czajniki elektryczne; dlatego samowarów w naszych czasach produkuje się mało i są przeznaczone głównie dla miłośników starożytności i miłośników oryginalnych akcesoriów kuchennych.
Pojemność
Pojemność nominalna czajnika, innymi słowy, największa ilość wody, jaką można do niego wlać. Do tej właśnie pojemności jest zwykle zaznaczany wskaźnik poziomu wody (jeśli jest, patrz poniżej). W przypadku zestawów do parzenia herbaty i kawy (patrz „Rodzaj”) ten punkt zwykle podaje pojemność głównego czajnika; pojemność zaparzacza może być określona osobno (patrz poniżej).
Im większa pojemność, tym więcej wody można za jednym razem ugotować w urządzeniu. Z drugiej strony, duża pojemność czajnika elektrycznego odpowiednio wpływa na wymiary i wagę, a nagrzewanie wymaga albo dużej mocy, albo dużo czasu. Warto więc wybierać według tego parametru w zależności od rzeczywistych potrzeb. Na przykład
małe czajniki turystyczne (lub dla jednej osoby) mają pojemność do 1 litra. Do użytku domowego w rodzinie 2 - 3 osobowej wystarczy model 1,5 - 2 litrowy. Urządzenia o pojemności na
2 - 3 l już dobrze nadają się do małego biura lub podobnej sytuacji. Najpojemniejsze modele mogą pomieścić 10 litrów lub więcej - są to głównie termopoty przeznaczone do „rozdania” gorącej wody w stołówkach, kawiarniach i innych miejscach publicznych.
Kształt korpusu
Ogólny kształt korpusu czajnika elektrycznego.
-
Stożkowy. Najpopularniejsza opcja: szeroki u dołu korpus, lekko zwężający się ku górze. Ten kształt przyczynia się do stabilności: środek ciężkości uzyskuje się maksymalnie przesunięty w dół. Co prawda, mycie takiego czajnika od wewnątrz może być niezbyt wygodne ze względu na stosunkowo mały rozmiar otworu w górnej części.
-
Cylindryczny. Cylindryczny kształt zapewnia mniej więcej taką samą szerokość korpusu zarówno u podstawy, jak i u góry. Przy tej samej wysokości i średnicy podstawy takie czajniki zatrzymują nieco więcej wody niż stożkowe; ponadto takie urządzenie jest łatwiejsze do czyszczenia dzięki szerokiemu otworowi na pokrywę.
-
Pochylony. Korpus jest lekko pochylony do przodu; szerokość takiego korpusu jest zwykle mniej więcej taka sama na całej wysokości. Te czajniki mają niezwykły, przyciągający wzrok wygląd; ponadto nieco łatwiej jest z nich wylać wodę - w tym celu urządzenie musi być przechylone pod mniejszym kątem niż w przypadku cylindrycznego, a tym bardziej stożkowego. Jednak ta opcja nie daje fundamentalnych korzyści w porównaniu z tym samym cylindrycznym kształtem, ale kosztuje więcej, dlatego nie jest powszechna.
Wyświetlacz
Własny
wyświetlacz znacznie upraszcza i ułatwia korzystanie z czajnika. Najczęściej jest to prosty, jednokolorowy ekran, który może wyświetlać 2 – 3 cyfry i ewentualnie pojedyncze znaki specjalne – jednak w tym przypadku nie jest wymagane więcej. Wyświetlacz jest szczególnie wygodny przy wyborze i sterowaniu temperaturą grzania – w końcu znacznie wygodniej jest nawigować po konkretnych numerach niż za pomocą prostszych urządzeń, takich jak kolorowe wskaźniki. Właściwie obecność ekranu prawie w 100% gwarantuje, że ten model jest również wyposażony w termostat.
Materiał wykonania
Główny materiał czajnika.
Zauważ, że ten punkt uwzględnia przede wszystkim materiał zewnętrzny; powłoka wewnętrzna może się od niego różnić. Jeśli chodzi o konkretne opcje, to obecnie najpopularniejsze są wyroby z
metalu (najczęściej ze stali),
tworzywa sztucznego i
szkła. Rzadziej spotykane są wyroby ze
szkła z metalem i
ceramiki (w tym porcelany). Oto bardziej szczegółowy opis różnych materiałów:
- Stal. Najpopularniejszy materiał w naszych czasach. Stal wyróżnia się, z jednej strony, wysoką wytrzymałością i niezawodnością, a z drugiej — stylowym wyglądem. Ponadto w czajnikach zwykle stosuje się odmiany nierdzewne, które nie korodują i nie reagują z zawartością. Takie produkty kosztują nieco więcej niż plastikowe, jednak wśród nich można znaleźć urządzenia z dowolnej półki cenowej - od niedrogich po te z najwyższej półki. Do jednoznacznych wad metalu należy przede wszystkim wysoka przewodność cieplna, co nieco zwiększa zużycie energii i stwarza ryzyko poparzenia przez nieumyślne dotknięcie korpusu. Ponadto stal nie jest przezroczysta, a do kontroli ilości wody takie pojemniki muszą być wyposażone w przezroczyste wkładki. Również ten materiał jest uważany za słabo nadający się do zaparzaczy: nawet najwyższej jakości stal nierdzewna może nadać przygotowanemu napojowi nieprzyjemny smak.
...
- Tworzywo sztuczne. Tworzywo sztuczne wyróżnia się niskim kosztem, podczas gdy bez problemu można mu nadać prawie każdy odcień lub sprawić, że będzie przezroczyste. Ponadto materiał ten ma dość słabą przewodność cieplną, dzięki czemu po dotknięciu korpusu takiego czajnika istnieje mniejsze ryzyko poparzenia. Plastikowe pojemniki są jednak podatne na zarysowania, a przezroczysty plastik może z czasem wyblaknąć i stracić swój pierwotny wygląd. Niektóre rodzaje tworzywa sztucznego (szczególnie niedrogie stosowane w modelach przystępnych cenowo) mogą wydzielać specyficzny zapach podczas nagrzewania, a nawet nadać wodzie nieprzyjemny posmak. Wobec tego w niektórych czajnikach z tego materiału ścianki są podwójne, a wewnętrzna powierzchnia wykonana jest z metalu. Zwiększa to niezawodność i stanowi dodatkową gwarancję przed pojawieniem się „plastikowego” posmaku. W modelach ze średniej i wyższej półki cenowej mogą się stosować specjalne wysokiej jakości gatunki tworzyw sztucznych, pozbawione opisanych wad; oczywiście, takie materiały odpowiednio kosztują.
- Szkło. Szklane pojemniki dobrze wyglądają i zazwyczaj są przezroczyste. Możesz więc sprawdzić obecność i przybliżoną objętość wody w takim czajniku nawet bez specjalnych wskaźników; w przypadku zaparzaczy szkło pozwala również monitorować kolor zawartości, kontrolując proces parzenia i nasycenie powstałego napoju. Ponadto materiał ten w ogóle nie wpływa na zapach i smak napoju — kolejna właściwość, która jest szczególnie przydatna w przypadku zaparzaczy, jednak nie jest zbyteczna również w przypadku czajników zwykłych. Wyroby ze szkła są uważane za kruche, jednak w praktyce zwykle trudno jest rozbić taki pojemnik. Natomiast ich jednoznaczne wady to przede wszystkim fakt, że kamień i inne zanieczyszczenia wewnątrz pojemnika są wyraźnie widoczne z zewnątrz; więc aby zachować ich pierwotny wygląd, należy je szczególnie ostrożnie pielęgnować. Przewodność cieplna szkła jest przeciętna, niższa niż stali, jednak zauważalnie wyższa niż wielu rodzajów tworzyw sztucznych. Dlatego należy unikać dotykania rozgrzanego czajnika, aby się nie poparzyć.
Zwróć uwagę, że górna i dolna część szklanych czajników, a także uchwyt, są zwykle wykonane z innych materiałów. Najczęściej jest to tworzywo sztuczne lub tworzywo sztuczne z elementami metalowymi; jednak jeśli te części są całkowicie (lub prawie całkowicie) metalowe, jako materiał wskazuje się „szkło z metalem”.
- Szkło z metalem. Rodzaj szklanych czajników, w których górna i dolna część korpusu są w całości wykonane z metalu (poza tym, że w pokrywce można umieścić plastikową wkładkę — dla ułatwienia obsługi — nie ma ona jednak kontaktu z wodą). Produkty te są na ogół bardziej zaawansowane niż „zwykłe” modele szklane, w których zastosowano tworzywo sztuczne. Metal nadaje czajnikowi solidny wygląd i zapewnia dodatkową niezawodność; ponieważ zawartość nie wchodzi w interakcję z plastikiem, prawdopodobieństwo pojawienia się obcych smaków i zapachów zmniejsza się prawie do zera. Minusem tych zalet jest stosunkowo wysoki koszt, choć wśród podobnych produktów są też całkiem niedrogie rozwiązania.
- Ceramika. Jedną z głównych zalet ceramiki jest jej stylowy wygląd. Jest to więc idealny materiał na czajniki w stylu retro, a nawet produkty, które formalnie są związane z klasycznym designem, zewnętrznie bardzo podobne do tradycyjnych czajników bez grzałek. Ponadto korpusy ceramiczne zazwyczaj uzupełniane są oryginalnymi wzorami. Z praktycznego punktu widzenia ten materiał jest dobry, ponieważ nie wpływa na smak zawartości, a także dobrze utrzymuje ciepło — zwłaszcza, że ścianki ceramiczne są zwykle dość grube. Jednocześnie czajniki takie są ciężkie i dość wrażliwe na wstrząsy, ich korpusy są nieprzezroczyste, a wskaźniki poziomu wody z wielu powodów nie są wykorzystywane w konstrukcji — trzeba więc otworzyć pokrywę, aby sprawdzić, czy czajnik jest pełny. W związku z tym warto zwrócić uwagę na ceramikę głównie w przypadkach, w których charakterystyczny wygląd jest dla Ciebie wyraźnie ważniejszy niż wspomniane niedociągnięcia.
- Porcelana. W rzeczywistości jest to rodzaj ceramiki opisanej powyżej. Porcelana uważana jest za materiał drogi i prestiżowy, jednak jest dość krucha i wymaga szczególnych zasad pielęgnacji, dlatego rzadko jest stosowana w czajnikach elektrycznych.