Czułość
Czułość zestawu głośnikowego.
Parametr ten jest wskazywany na podstawie tego, jaką głośność może wytworzyć głośnik lub kolumna, gdy zostanie do nich przyłożony sygnał o określonej standardowej mocy. Mówiąc prościej, im wyższa czułość zestawu głośnikowego, tym głośniej będzie brzmiał przy tej samej mocy wyjściowej wzmacniacza. W ten sposób czuły zestaw można skutecznie wykorzystywać nawet w połączeniu ze stosunkowo niskimi wzmacniaczami. Z drugiej strony, niska czułość ma też swoje zalety: pozwala uzyskać bardziej równomierne pasmo przenoszenia i zmniejsza prawdopodobieństwo przeciążenia wzmacniacza. W najmniej czułych nowoczesnych zestawach głośnikowych wskaźnik ten
nie przekracza 84 dB, w najbardziej czułych wynosi
95-96 dB lub
więcej.
Zwróćmy uwagę, że w praktyce na parametr ten trzeba zwracać uwagę, gdy zestaw głośnikowy planuje się stosować z osobno dobranym wzmacniaczem mocy. Dlatego w przypadku zestawów aktywnych (patrz „Typ”) czułość ma wartość czysto referencyjną, a przy jego wyborze z reguły można ją zignorować.
Impedancja
Impedancją nazywa się znamionowy opór elektryczny zestawu głośnikowego. Obecnie stosuje się zestaw standardowych wartości impedancji; najbardziej rozpowszechnione są głośniki o impedancji
4 omy,
6 omów,
8 omów i
16 omów.
Parametr ten ma podstawowe znaczenie dla głośników i kolumn pasywnych (patrz „Typ”). Przy podłączaniu takich urządzeń do wzmacniacza mocy bardzo pożądane jest, aby ich impedancja odpowiadała impedancji zestawu głośnikowego, dla którego wzmacniacz został zaprojektowany; w przypadku niedopasowania możliwe są albo przesterowania i zniekształcenia dźwięku (jeśli impedancja kolumn głośnikowych jest poniżej optymalnej), albo spadek mocy (w przeciwnym wypadku).
Jeśli chodzi o aktywne zestawy głośnikowe, to tutaj impedancja jest głównie referencyjna – głośniki i kolumny w takich zestawach są wstępnie dobierane do odpowiednich wzmacniaczy. Co prawda, panuje opinia, że wyższa impedancja zmniejsza poziom zakłóceń i korzystnie wpływa na czystość dźwięku; jednak różnica w impedancji między różnymi modelami zwykle nie jest tak duża, aby efekt ten był zauważalny na tle innych czynników, które decydują o jakości dźwięku.
Częstotliwość podziału zwrotnicy
Częstotliwość podziału zwrotnicy zapewnionej w konstrukcji zestawu głośnikowego.
Zwrotnica jest instalowana wyłącznie w modelach z kilkoma drogami (patrz „Liczba dróg”). Jest to filtr elektroniczny, który rozdziela przychodzący sygnał audio na oddzielne zakresy częstotliwości i kieruje każdy zakres do „własnego” zestawu głośników. A częstotliwość podziału zwrotnicy pokazuje, gdzie leży granica między tymi zakresami. Jeśli jest więcej niż dwie drogi, będzie kilka podobnych granic: na przykład dla zestawu czterodrożnego może być wskazane „0,15 / 0,8 / 2,8 kHz” lub „0,12 / 1 / 3,8”.
W większości przypadków parametr ten ma głównie charakter referencyjny: częstotliwości wbudowanej zwrotnicy są dopasowane do parametrów głośników zainstalowanych w zestawie głośnikowym.
Kolumna frontowa
Moc znamionowa jednej przedniej kolumny zestawu głośnikowego.
Aby uzyskać więcej informacji na temat mocy znamionowych, patrz poniżej „Całkowita moc znamionowa”. Tutaj zauważamy, że im wyższa moc, tym głośniej może brzmieć element zestawu – oczywiście z odpowiednio dobranym wzmacniaczem. Ponadto parametr ten jest również bardzo ważny dla dopasowania do wzmacniacza: pożądane jest, aby moc wyjściowa na odpowiednim kanale wzmacniacza nie była większa niż moc głośnika. Jeśli sygnał przychodzący jest mocniejszy, możliwe są zniekształcenia dźwięku, a nawet uszkodzenie głośników, a jeśli jest słabszy, to głośność dźwięku zmniejszy się (innymi słowy, nie będzie możliwe wykorzystanie pełnego potencjału zestawu głośnikowego), ale ten szczegół będzie krytyczny tylko dla słuchania z maksymalną głośnością.
Maksymalna moc wzmacniacza
Najwyższa znamionowa moc wzmacniacza, z jaką kolumny głośnikowe mogą bezpiecznie działać. Nadmierna moc sygnału wejściowego może uszkodzić głośniki, dlatego podczas podłączania upewnij się, że wzmacniacz nie przekracza możliwości kolumn.
Należy zauważyć, że parametr ten może być nieco wyższy niż całkowita znamionowa moc zestawu głośnikowego (patrz poniżej), ponieważ w tym przypadku chodzi tylko o bezpieczeństwo sprzętu, a nie o braku zniekształceń w dźwięku.
Moc całkowita znamionowa
Całkowita moc znamionowa wszystkich komponentów zestawu głośnikowego, innymi słowy suma mocy wszystkich głośników i kolumn. Moc znamionowa zwykle wskazuje najwyższą średnią (średniokwadratową) moc, przy której kolumny głośnikowe mogą działać przez długi czas bez przeciążeń i uszkodzeń. W takim przypadku poszczególne przepięcia mogą znacznie przekroczyć tę wartość, jednak to moc znamionowa jest głównym parametrem każdego zestawu głośnikowego.
Przede wszystkim od tego parametru zależy głośność dźwięku: im mocniejsze kolumny i głośniki, tym głośniejszy dźwięk mogą wydać wraz z odpowiednim wzmacniaczem. Ponadto w modelach pasywnych i pasywno-aktywnych od mocy zależy również kompatybilność z zewnętrznym wzmacniaczem: moc wyjściowa wzmacniacza nie powinna przekraczać mocy podłączonego do niego zestawu głośnikowego, w przeciwnym razie możliwe są przeciążenia, a nawet awarie.
Szczegółowe zalecenia dotyczące doboru zestawu głośnikowego ze względu na moc do konkretnej sytuacji można znaleźć w dedykowanych źródłach. Jednak ogólnie wskaźnik do
100 W jest uważany za dość skromny według standardów współczesnego sprzętu audio,
100 - 200 W - za średni,
200 - 300 W jest powyżej średniejgo a najmocniejsze zestawy wytwarzają
do 500 W, a nawet
więcej.
Podsumowując, zauważamy jeszcze dwa niuanse. Po pierws
...ze, porównując różne zestawy według tego parametru, należy również wziąć pod uwagę format dźwięku, w jakim działają. W szczególności, subwoofer, jeśli jest, może stanowić znaczną część całkowitej mocy - do połowy lub więcej. W rezultacie, na przykład, zestaw 2.1 o mocy 50 W z 20-watowym subwooferem na częstotliwościach głównych nie będzie w stanie wyciągnąć tej samej głośności, co 40-watowy zestaw 2.0: w pierwszym przypadku każdy główny kanał będzie miał tylko 15 W, w drugim - 20 W. Po drugie, w zestawach wielokanałowych całkowita moc może być rozłożona na kanały w różnych proporcjach; więc powiedzmy, że dwa zestawy 5.1 o tej samej łącznej mocy mogą znacznie różnić się balansem przodu i tyłu przy maksymalnej głośności.Całkowite pasmo przenoszenia
Całkowite pasmo przenoszenia, które głośnik może odtworzyć. Jest wskazywane od dolnej granicy zakresu w składowej o najniższej częstotliwości do górnej granicy w składowej o najwyższej częstotliwości: na przykład w zestawie 2.1 z głównymi kolumnami o częstotliwości 100 - 22000 Hz i subwooferem o częstotliwości 20 - 150 Hz, całkowita wartość wyniesie 20 - 22000 Hz.
Im szersze pasmo przenoszenia, tym pełniejszy odtwarzany dźwięk, tym mniejsze prawdopodobieństwo, że część niskich lub wysokich częstotliwości zostanie „obcięta”. Warto tutaj zaznaczyć, że ucho ludzkie odbiera częstotliwości średnio od 16 Hz do 22 kHz, a z praktycznego punktu widzenia nie ma sensu zapewniać szerszego zakresu częstotliwości w zestawie głośnikowym. Niemniej jednak wiele modeli wykracza poza ten zakres, czasami dość znacząco (na przykład są głośniki o paśmie około 10 – 50 000 Hz). Te cechy są swego rodzaju „efektem ubocznym” wysokiej jakości sprzętu audio i są zazwyczaj prezentowane w celach reklamowych.
Zatem dolna granica zakresu we współczesnych głośnikach i głośnik może znajdować się w paśmie przenoszenia
do 20 Hz, jednak częściej występują wartości wyższe -
30-40 Hz,
40-50 Hz, a nawet
powyżej 70 Hz. Z kolei górna granica w większości współczesnych zestawów głośnikowych mieści się w zakresie
19-22 kHz, chociaż wystę
...pują odchylenia zarówno w górę (patrz wyżej), jak i w dół.Wyjścia
Rodzaje wyjść przewidzianych w konstrukcji zestawów głośnikowych.
Wyjścia w nowoczesnych zestawach głośnikowych służą głównie do przełączania sygnału pochodzącego z zewnętrznego źródła. Możliwe są również inne zastosowania: na przykład głośnik głośnikowa z portem USB (patrz „Wejścia”) i wbudowanym odtwarzaczem mogą mieć złącza do podłączenie dodatkowych urządzeń dźwiękowych. Najczęstsze typy wyjść to:
-
RCA. W tym przypadku chodzi o wyjście do pracy z analogowym sygnałem audio, zwykle o poziomie liniowym (złącze typu RCA może być stosowane w innych interfejsach, ale mają one swoje nazwy). Generalnie interfejs ten nie wyróżnia się odpornością na zakłócenia, ale jego możliwości są w zupełności wystarczające przynajmniej dla głośników domowych, także tych dość zaawansowanych. Zauważ, że przy tym podłączeniu każdy kanał audio wymaga własnego złącza; dlatego gniazda RCA są zwykle ustawione parami - na lewy i prawy kanał stereo. Wyjątkiem są wyjścia subwoofera, które również mogą być wykonane w tym formacie – wystarczy im jedno złącze.
- mini-Jack (3,5 mm). Standardowe gniazdo mini-Jack. Najczęściej używane w taki sam sposób, jak opisane powyżej RCA - dla analogowego sygnału audio na poziomie liniowym, łącznie z podłączeniem subwooferów. Przy tym jedno złącze 3,5 mm może odpowiadać za dwa kanały stereo naraz, jednak odporność na zakłócenia takiego interfejsu jest jeszcze niższa niż RCA. Dlatego takie złącze jest zn
...acznie rzadziej spotykane wśród zestawów głośnikowych.
Warto podkreślić, że wyjście słuchawkowe (patrz niżej) jest wskazywane osobno, nawet jeśli korzysta z gniazda mini-Jack.
- Jack (6,35 mm). Złącze podobne kształtem do opisanego powyżej mini-Jack, ale o większym rozmiarze; w rezultacie występuje głównie w stacjonarnym sprzęcie audio, a także w instrumentach muzycznych. Złącze Jack 6,35 mm uważane jest za bardziej wytrzymałe i niezawodne niż mini-Jack 3,5 mm, ponadto technicznie jest w stanie zapewnić tzw. połączenie zrównoważone (patrz poniżej), chociaż w praktyce jest to stosunkowo rzadkie. Jednym z najpopularniejszych zastosowań tego wyjścia jest podłączenie dodatkowego zestawu głośnikowego do głośnika koncertowego. Wraz ze swoim młodszym „bratem” złącze Jack 6,35 mm może być używane jako wyjście słuchawkowe, jednak gniazda słuchawkowe nie są uwzględnione w tej kategorii i są wskazane osobno (patrz poniżej).
- Słuchawkowe. Dedykowane wyjście słuchawkowe. Większość współczesnych słuchawek ma wtyczki mini-Jack (patrz wyżej) - odpowiednio to wyjście jest wyposażone właśnie w takie złącze. Sporadycznie zdarzają się głośniki z gniazdami Jack, ale ten punkt nie jest ważny – wtyczkę 3,5 mm można podłączyć do gniazda 6,35 mm za pomocą prostej przejściówki (takie przejściówki są nawet dostarczane z wieloma słuchawkami). Słuchawki mogą przydać się na przykład później, gdy głośna muzyka jest niepożądana – lub odwrotnie, w hałaśliwym otoczeniu, aby lepiej słyszeć dźwięk; w takim przypadku głośnik jest często bliżej słuchacza niż odtwarzacz lub inne źródło sygnału i najwygodniej jest podłączyć słuchawki do głośnika.
- Zbalansowane XLR. Złącza XLR mają trzy piny, w zależności od liczby żył kabla. Mogą służyć do przesyłania różnych sygnałów, ale w tym przypadku zakłada się analogowe połączenie symetryczne. Przy takim podłączeniu przesyłany jest jeden kanał audio na złącze, a sam kabel tłumi dość dużą część zakłóceń, które występują podczas transmisji. Zapewnia to czystość przesyłanego dźwięku nawet na dość duże odległości (rzędu kilku metrów). Zbalansowane XLR odnosi się do profesjonalnych interfejsów i znajduje się głównie w odpowiedniej klasie zestawów głośnikowych.
- Zrównoważone cyfrowe AES/EBU. Rodzaj interfejsu XLR przeznaczony do cyfrowej transmisji sygnału. Sklasyfikowany również jako profesjonalny, wykorzystuje te same złącza i kable oraz tę samą zbalansowaną metodę transmisji, zapewniając tłumienie większości zakłóceń; jednak ze względu na różnice w rodzaju sygnału ma dużą przepustowość i umożliwia przesyłanie nawet wielokanałowego dźwięku przez jedno złącze.
- Optyczne. Jeden z typów standardu S/P-DIF - wraz z opisanym poniżej koaksjalnym. W takim przypadku sygnał przesyłany jest kablem światłowodowym TOSLINK. Główną zaletą tego interfejsu jest całkowita niewrażliwość na zakłócenia elektryczne, a jego możliwości są wystarczające nawet do pracy z dźwiękiem wielokanałowym. Wśród wad warto zwrócić uwagę na wysoką cenę kabli połączeniowych, a także konieczność ostrożnego obchodzenia się z nimi.
- Koaksjalne. Elektryczna wersja standardu S/P-DIF wykorzystująca do transmisji sygnału kabel koncentryczny ze złączem tulipanowym. Interfejsu tego nie należy mylić z opisanym powyżej analogowym RCA – pomimo identyczności złączy, standardy te zasadniczo się różnią: koaksjalny działa w formacie cyfrowym i może nawet przesyłać dźwięk wielokanałowy za pomocą jednego kabla. W porównaniu z optycznym S/P-DIF interfejs ten jest mniej odporny na zakłócenia, ale bardziej niezawodny, ponieważ kable elektryczne nie są tak delikatne.
- Speakon. Profesjonalny interfejs służący do współpracy z sygnałem pochodzącym ze wzmacniacza mocy. Jest stosowany w urządzeniach odpowiedniej klasy, w szczególności w zestawach koncertowych (patrz „Przeznaczenie”) - w tym przypadku chodzi o podłączenie do takich zestawów głośnikowych dodatkowych głośników pasywnych. Ze względu na cechy złączy (obecność zacisków, wysoki stopień izolacji) interfejs Speakon może być używany nawet z najmocniejszymi wzmacniaczami.Bluetooth
Obecność lub określona wersja
modułu Bluetooth zainstalowanego w zestawie głośnikowym.
Najpopularniejszym sposobem wykorzystania takiego modułu jest transmisja dźwięku ze smartfonów, tabletów, laptopów i innych urządzeń Bluetooth do zestawu głośnikowego. Główna wygoda takiego połączenia jest oczywista – to brak przewodów i odpowiednia swoboda ruchu, zwłaszcza że zasięg działania Bluetooth wynosi zwykle co najmniej 10 m (pod warunkiem braku przeszkód). Należy jednak pamiętać, że bez specjalnych technologii sygnał audio podczas takiej transmisji jest mocno skompresowany, co wpływa na końcową jakość dźwięku; dlatego do uzyskania dobrej jakości wymagana jest obsługa aptX (patrz poniżej).
Ponadto Bluetooth może być również używany do innych celów; najpopularniejszą opcją takiego stosowania w zestawie głośnikowym jest zdalne sterowanie z urządzenia zewnętrznego. Jednak takie możliwości są znacznie mniej powszechne.
Jeśli chodzi o różne wersje Bluetooth, różnią się one zarówno przepustowością, jak i specjalnymi możliwościami. Oto opis różnych opcji używanych w zestawach głośnikowych.
- Bluetooth v 2.0. Najstarsza z wersji spotykanych w naszych czasach. Zapewnia tylko podstawowe możliwości i prędkości komunikacji do 2,1 Mb/s, a także jest znacznie bardziej podatna na problemy z kompatybilnością niż nowsze standardy. Dlatego tę wersję można znaleźć głównie wśród szczerze przestarzałych zestawów głośnikowych.
- Bl...uetooth v 2.1. Zaktualizowana wersja standardu 2.0, która otrzymała szereg ulepszeń związanych z kompatybilnością różnych typów urządzeń oraz bezpieczeństwem połączeń. To swego rodzaju „klasyka gatunku”, coraz więcej nowych generacji Bluetooth to w zasadzie v2.1, plus różne dodatki i ulepszenia.
- Bluetooth v 3.0. Wersja, w której do podstawowych możliwości Bluetooth 2.1 dodano szybki kanał 24 Mb/s – do wymiany dużych ilości danych. Przy tym moduł Bluetooth automatycznie określa ilość przesyłanych informacji i wybiera, z którego połączenia skorzystać - zwykłego czy szybkiego.
- Bluetooth v 4.0. Zasadnicza aktualizacja (po wersji 3.0), która wprowadziła kolejny format przesyłania danych - Bluetooth Low Energy (LE). Protokół ten jest przeznaczony przede wszystkim dla miniaturowych urządzeń, które przesyłają niewielkie ilości informacji. Mimo to pozwala znacznie zaoszczędzić energię podczas pracy z większymi urządzeniami, takimi jak zestawy głośnikowe - w szczególności zmniejsza się zużycie energii na transmisję małych pakietów danych serwisowych.
- Bluetooth v 4.1. Rozwój i doskonalenie Bluetooth 4.0. Jednym z kluczowych usprawnień była optymalizacja wspólnej pracy z modułami komunikacji 4G LTE - tak, aby Bluetooth i LTE nie kolidowały ze sobą. Jeśli więc w bezpośrednim sąsiedztwie urządzeń Bluetooth często znajduje się smartfon 4G, pożądane jest, aby te urządzenia posiadały moduł z wersją 4.1 lub wyższą. Kolejną ciekawą innowacją jest możliwość jednoczesnego używania urządzenia Bluetooth w kilku rolach (na przykład do zdalnego sterowania urządzeniem zewnętrznym przy jednoczesnym strumieniowaniu muzyki do słuchawek). Jednak ten punkt jest bardziej istotny dla źródeł sygnału niż dla zestawów głośnikowych.
- Bluetooth v 4.2. Kolejny, po 4.1, rozwój standardu Bluetooth. Nie przedstawił fundamentalnych aktualizacji, ale otrzymał szereg ulepszeń w zakresie niezawodności i odporności na zakłócenia, a także poprawioną kompatybilność z Internetem rzeczy (Internet Of Things).
- Bluetooth v 5.0. Wersja wprowadzona w 2016 roku. Jedną z kluczowych innowacji są dwa specjalne tryby pracy Bluetooth o niskim zużyciu energii: tryb zwiększania prędkości (poprzez zmniejszanie zasięgu) i tryb zwiększania zasięgu (poprzez zmniejszanie prędkości). Ponadto wprowadzono szereg usprawnień dotyczących jednoczesnej pracy dużej liczby połączonych urządzeń.