Porównanie Asus M509DJ [M509DJ-BQ021] vs Asus VivoBook 15 X512DK [X512DK-BQ127]

— Błyszcząca. Błyszcząca powierzchnia poprawia ogólną jakość obrazu: przy pozostałych warunkach równych obraz na takim ekranie wygląda jaśniej i bardziej kolorowo niż na matowym. Z drugiej strony na takiej powierzchni bardzo zauważalne są zanieczyszczenia, a w jasnym otoczeniu pojawia się na niej dużo odblasków, które mogą mocno przeszkadzać w oglądaniu. Dlatego zamiast klasycznego połysku w laptopach coraz częściej stosuje się antyrefleksyjną wersję takiej powłoki (patrz poniżej). Niemniej jednak ta opcja nadal nie traci na popularności: kosztuje nieco mniej niż powłoka antyrefleksyjna, a przy miękkim, stosunkowo słabym oświetleniu może nawet zapewnić przyjemniejszy dla oka obraz.

— Matowa. Matowa powłoka jest niedroga i nie powoduje odblasków, nawet przy dość jasnym oświetleniu. Z drugiej strony obraz na takim ekranie okazuje się zauważalnie ciemniejszy niż na podobnym błyszczącym wyświetlaczu. Jednak ten szczegół można skompensować różnymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi (przede wszystkim dobrym zapasem jasności); więc tę opcję można znaleźć we wszystkich kategoriach nowoczesnych laptopów - od niedrogich modeli do pracy z dokumentami po najlepsze konfiguracje do gier.

—Błyszcząca (antyrefleksyjna). Odmiana opisanej powyżej błyszczącej powłoki, mająca na celu ograniczenie odblasków z zewnętrznych źródeł światła. Takie ekrany naprawdę odbijają zauważalnie...mniej niż tradycyjne błyszczące (lub nawet nie dają odblasków); jednocześnie pod względem jakości obrazu są co najmniej lepsze od matowych. Więc to właśnie ten rodzaj powłoki jest obecnie najbardziej popularny.

Wynik pokazany przez procesor laptopa w teście 3DMark06.

Ten test ma na celu przede wszystkim przetestowanie wydajności w grach - w szczególności zdolności procesora do obsługi zaawansowanej grafiki i elementów sztucznej inteligencji. Wyniki testu są przedstawiane w postaci punktów; im wyższa ich liczba, tym wyższa wydajność testowanego układu. Wysokie wyniki w teście 3DMark06 są szczególnie ważne w przypadku laptopów gamingowych.

Wynik pokazany przez procesor laptopa w teście Passmark CPU Mark.

Passmark CPU Mark to kompleksowy test, bardziej szczegółowy i niezawodny niż popularny 3DMark06 (patrz wyżej). Sprawdza nie tylko możliwości gier procesora, ale także jego wydajność w innych trybach, na podstawie czego wyświetla ogólny wynik; zgodnie z tym wynikiem można dość rzetelnie ocenić procesor jako całość (im więcej punktów, tym wyższa wydajność).

Seria karty graficznej zainstalowanej w laptopie. Różne modele kart graficznych z tej samej serii mogą znacznie różnić się wydajnością, ale ich kluczowe cechy są zwykle takie same.

— Intel HD Graphics. Zintegrowane karty graficzne, pierwsze rozwiązanie w linii Intela, które zostało zintegrowane bezpośrednio z procesorem (poprzednio zintegrowane karty graficzne były częścią płyty głównej).

— Intel Iris Graphics. Zintegrowane karty graficzne zaprezentowane w 2013 roku wraz z niektórymi procesorami opartymi na mikroarchitekturze Haswell. W rzeczywistości ta seria jest zaawansowaną wersją opisanej powyżej Intel HD Graphics o zwiększonej wydajności.

— Intel Arc. Akceleratory graficzne oparte na architekturze Xe HPG, wypuszczane od 2022 roku. Seria Intel Arc ma na celu zapewnienie wysokiej wydajności renderowania grafiki (w tym gier). Mobilne karty wideo z tej linii są dostarczane z modułami sprzętowymi Matrix Engines (XMX) - obsługują metodę rekonstrukcji obrazu Intel XeSS opartą na algorytmach sztucznej inteligencji.

- nVIDIA GeForce. Seria kart graficznych zawierających wyłącznie rozwiązania dedykowane (zobacz „Rodzaj karty graficznej”). Co więcej, takie modele są całkiem zdolne do pracy w trybie hybrydowej karty graficznej, w połączeniu z układem wideo wbudowanym w procesor.

— nVIDIA Quadro. Najnowsza generacja kart graficznych firmy nVIDIA jest pozycjonowana przez programistów jako profesjonalne rozwiązanie przede wszystkim dla grafiki 3D.

— NVIDIA RTX A.... Linia wysokowydajnych kart graficznych do grafiki, przetwarzania wideo, odkryć naukowych i projektów w VR. Maksymalizuje szybkość wykonywania zadań graficznych i obliczeniowych podczas pracy z dużymi ilościami danych.

— AMD FirePro. Dedykowane karty graficzne pierwotnie zaprojektowane jako zaawansowane rozwiązania dla stacji roboczych. Wśród laptopów znajdują się one w modelach premium z naciskiem na zwiększoną wydajność.

— AMD Radeon. Rodzina kart graficznych firmy AMD, używanych głównie w laptopach z procesorami tej samej marki. Obejmuje rozwiązania różnych typów (zintegrowane i dedykowane) i poziomów (od niedrogich po zaawansowane).

— Qualcomm Adreno. Zintegrowana karta graficzna zainstalowana w procesorach Qualcomm Snapdragon (patrz „Seria procesora”). Jest to przede wszystkim rozwiązanie dla gadżetów mobilnych, dlatego nie różni się wydajnością, ale jest bardzo wydajne pod względem zużycia energii.

— Apple. Zwykle odnosi się to do rdzenia graficznego wbudowanego w procesor Apple M1 (patrz „Seria procesora”). Pierwsza generacja tych procesorów korzystała z ośmiordzeniowych (rzadko siedmiordzeniowych) zintegrowanych procesorów graficznych z obsługą do 25 000 wątków jednocześnie.

Karty graficzne GeForce od NVIDIA: RTX reprezentowane przez RTX 2060, RTX 2060 Max-Q, RTX 2070, RTX 2070 Max-Q, RTX 2070 Super, RTX 2070 Super Max-Q, RTX 2080, RTX 2080 Max-Q, RTX 2080 Super, RTX 2080 Super Max-Q, RTX 3050, RTX 3050 Ti, RTX 3060, RTX 3060 Max-Q, RTX 3070, RTX 3070 Max-Q, RTX 3070 Ti, RTX 3080, RTX 3080 Ti, RTX 4050, RTX 4060, RTX 4070, RTX 4080, RTX 4090; MX1xx reprezentowane przez MX110, MX130 i MX150, MX2xx(MX230 i MX250), MX3xx(MX330 i MX350), MX450, GTX reprezentujące GTX 1050, GTX 1060, GTX 1060 Max-Q, GTX 1070, GTX 1070 Max-Q, GTX 1080, GTX 1080 Max-Q, GTX 1650, GTX 1650 Max-Q, GTX 1650 Ti, GTX 1660 Ti, GTX 1660 Ti Max-Q i AMD również oferuje karty graficzne Radeon 520, Radeon 530(535), Radeon 540X, Radeon 610(625, 630), Radeon RX 550 (550X, 560), Radeon RX 640, Radeon RX 5500M, Radeon RX 6800M i Radeon Pro.

Należy zaznaczyć, że wszystkie powyższe modele są dedykowanymi układami. W przypadku konfiguracji z dedykowaną grafiką podawany jest właśnie model osobnej karty graficznej; jeśli jest ona uzupełniona zintegrowanym modułem, nazwę tego modułu można ustalić sięgając do oficjalniej specyfikacji procesora.

Warto dodać, że w tym punkcie nie jest podawana pełna nazwa modelu, a jedynie jego nazwa w ramach serii (sama seria podawana jest osobno – patrz wyżej). Znając serię i nazwę modelu, bez problemu można wyszukać szczegółowe informacje o karcie graficznej.

Wynik pokazany przez kartę graficzną laptopa w teście 3DMark06.

Ten test przede wszystkim określa, jak dobrze karta graficzna radzi sobie z intensywnymi obciążeniami, w szczególności ze szczegółową grafiką 3D. Wynik testu jest podany w punktach; im więcej punktów - tym wyższa wydajność karty graficznej. Wysokie wyniki w benchmarku 3DMark06 są szczególnie ważne w przypadku laptopów gamingowych i zaawansowanych stacji roboczych. Trudno jednak nazwać je wiarygodnymi, gdyż pomiary są dokonywane na kartach graficznych o różnych TDP i podawany jest ogólny średni wynik. Zatem Twój laptop może uzyskać zarówno wynik wyższy od podanego, jak i mniejszy — wszystko zależy od TDP zainstalowanej karty graficznej.

Wynik pokazany przez kartę graficzną laptopa w teście 3DMark Vantage P.

Vantage P to odmiana popularnego benchmarku 3DMark - kolejna wersja tego testu po 3DMark06 (patrz wyżej). Jak wszystkie tego typu testy, służy do sprawdzania wydajności karty graficznej przy dużym obciążeniu i wyświetla wyniki w punktach; im więcej punktów, tym mocniejsza i wydajniejsza jest karta graficzna. Wysokie wyniki w 3DMark Vantage P są szczególnie ważne, jeśli laptop ma być używany do wymagających gier. Trudno jednak nazwać je wiarygodnymi, gdyż pomiary są dokonywane na kartach graficznych o różnych TDP i podawany jest ogólny średni wynik. Zatem Twój laptop może uzyskać zarówno wynik wyższy od podanego, jak i mniejszy — wszystko zależy od TDP zainstalowanej karty graficznej.

Interfejs podłączenia, używany przez moduł SSD ze złączem M.2 zainstalowanym w laptopie (patrz „Typ dysku”).

Jedną z cech złącza M.2 i dysków z takim złączem jest to, że mogą korzystać z dwóch różnych interfejsów połączeniowych: PCI-E (w tej czy innej odmianie) lub SATA. Warto podkreślić, że ten punkt wskazuje dane modułu SSD; w samym złączu mogą być zapewnione inne opcje interfejsu, w tym bardziej zaawansowane - patrz „Interfejs łącza M.2” (na przykład dysk ze złączem PCI-E 3.0 można umieścić w gnieździe obsługującym również szybsze złącze PCI-E 4.0). Jednak w każdym przypadku złącze połączeniowe zwykle pozwala realizować wszystkie możliwości zainstalowanego dysku; więc ta pozycja pozwala dość rzetelnie ocenić możliwości standardowego modułu M.2.

Jeśli chodzi o konkretne interfejsy, obecnie można znaleźć głównie następujące warianty:

- SATA 3. Interfejs SATA został pierwotnie stworzony dla tradycyjnych dysków twardych. Trzecia wersja tego interfejsu jest najnowsza; zapewnia prędkość transmisji danych do 600 MB/s. To znacznie mniej niż ma PCI-E i ogólnie bardzo mało jak na standardy dysków SSD. Dlatego połączenie M.2 za pomocą SATA jest typowe głównie dla niedrogich modułów poziomu podstawowego. Jednak nawet takie nośniki są generalnie szybsze niż większość dysków twardych.

- PCI-E. Uniwersalny interfejs do podłączania wewnętrznych urządzeń peryferyjnych. Zapewnia g...eneralnie większe prędkości niż SATA, dzięki czemu lepiej nadaje się do modułów SSD: teoretycznie PCI-E pozwala dyskom SSD, nawet najszybszym, na osiągnięcie pełnego potencjału. W praktyce obsługiwana prędkość transmisji danych może być różna - w zależności od wersji interfejsu i liczby linii (kanałów transmisji danych). Oto warianty najbardziej odpowiednie dla współczesnych laptopów:

• PCI-E 3.0 2x. Połączenie za pomocą 2 linii PCI-E w wersji 3.0. Ta wersja zapewnia prędkość około 1 GB/s na linię; w związku z tym obydwie linie dają maksymalnie nieco poniżej 2 GB/s.
• PCI-E 3.0 4x. Połączenie za pomocą 4 linii PCI-E w wersji 3.0. Zapewnia maksymalną prędkość około 4 GB/s.
• PCI-E 4.0 4x. Połączenie za pomocą 4 linii PCI-E w wersji 4.0. W tej wersji przepustowość w porównaniu do PCI-E 3.0 została podwojona - tym samym 4 linie dają maksymalną prędkość około 8 MB/s.

Warto zaznaczyć, że w przypadku złączy M.2 różne odmiany PCI-E są zwykle ze sobą dość kompatybilne - chyba że prędkość połączenia podczas pracy z obcym złączem będzie ograniczona możliwościami najwolniejszego komponentu. Na przykład podczas podłączenia modułu SSD PCI-E 3.0 4x do gniazda PCI-E 3.0 2x prędkość ta będzie odpowiadać możliwościom złącza, a podczas podłączenia do PCI-E 4.0 4x - możliwościom dysku.

Złącza przewidziane w konstrukcji laptopa.

Ten punkt zawiera głównie dane dotyczące wyjść wideo: VGA, HDMI (wersje 1.4, 2.0, 2.1 i ich odmiany), miniHDMI, microHDMI, DisplayPort, miniDisplayPort). Ponadto mogą tutaj być wskazane inne typy złączy: audio S/P-DIF, serwisowy port COM. Ale informacje o takich interfejsach jak pełnowymiarowe USB, USB C, Thundebolt i LAN są podane w osobnych punktach (patrz niżej).

- VGA. Analogowe wyjście wideo, znane również jako gniazdo D-Sub 15 pin. Jest technicznie uważane za przestarzałe: ma niską odporność na zakłócenia, nie zapewnia transmisji dźwięku, a maksymalna obsługiwana rozdzielczość w praktyce nie przekracza 1280x1024. Niemniej jednak wejścia VGA są nadal dość powszechne w monitorach w dzisiejszych czasach i można je również znaleźć w innych rodzajach sprzętu wideo - w szczególności projektorach. Dlatego niektóre nowoczesne laptopy, głównie do celów multimedialnych, wyposażone są w podobne wyjścia - licząc na podłączenie do wspomnianych urządzeń wideo.

- HDMI. Najpopularniejszy współcześnie interfejs do pracy z treściami HD. Wykorzystuje cyfrową transmisję danych, umożliw...ia jednoczesną transmisję wideo w wysokiej rozdzielczości i wielokanałowego dźwięku jednym przewodem. Większość współczesnych monitorów, telewizorów, projektorów i innych urządzeń wideo obsługujących HD ma co najmniej jedno wejście HDMI; więc ten rodzaj wyjścia obecnie jest niezwykle powszechny w laptopach.

- microHDMI i miniHDMI. Zmniejszone wersje HDMI opisane powyżej: są całkowicie podobne pod względem funkcjonalności i różnią się jedynie wielkością złącza. Są instalowane głównie w najcieńszych i najbardziej kompaktowych laptopach, dla których pełnowymiarowe HDMI jest zbyt nieporęczne.

Porty HDMI i mini/microHDMI we współczesnych laptopach mogą odpowiadać różnym wersjom:

• v 1.4. Najwcześniejszy z rozpowszechnionych standardów, wydany w 2009 roku. Umożliwia transmisję sygnału w rozdzielczości do 4096x2160 z prędkością 24 kl./s, a przy rozdzielczości Full HD liczba klatek może osiągnąć 120 kl./s; możliwa jest również transmisja wideo 3D.
• v 1.4a. Pierwszy dodatek do wersji 1.4, który obejmował w szczególności dodanie dwóch dodatkowych formatów wideo 3D.
• v 1.4b. Druga aktualizacja standardu HDMI 1.4, która wprowadziła jedynie drobne doprecyzowania i uzupełnienia specyfikacji v 1.4a.
• v 2.0. Globalna aktualizacja HDMI wprowadzona w 2013 roku. Złącze znane również jako HDMI UHD, umożliwia strumieniowe przesyłanie wideo 4K z prędkością klatek do 60 kl./s. Liczba kanałów audio może osiągnąć 32, jednocześnie może być emitowanych do 4 strumieni audio. Ponadto wprowadzono obsługę proporcji 21:9 i niektóre ulepszenia treści 3D.
• v 2.0a. Pierwsza aktualizacja HDMI 2.0. Kluczową innowacją jest kompatybilność z treścią HDR (patrz „Obsługa HDR”).
• v 2.0b. Druga aktualizacja wersji 2.0. Kluczowe innowacje dotyczą głównie pracy z HDR - w szczególności dodano obsługę HDR10 i HLG.
• v 2.1. Jedna z najnowszych wersji wydana jesienią 2017 roku. Dalszy wzrost przepustowości umożliwił obsługę wideo 4K, a nawet 8K przy częstotliwości odświeżania do 120 kl./s. Ponadto kluczowe ulepszenia obejmują rozszerzone możliwości pracy z HDR. Należy pamiętać, że do pełnego wykorzystania zalet HDMI v2.1 wymagane są kable HDMI Ultra High Speed, chociaż podstawowa funkcjonalność jest dostępna przy użyciu zwykłych kabli.

- DisplayPort. Cyfrowy port o dużej prędkości umożliwia przesyłanie tak wideo, jak i dźwięku w jakości HD. Bardzo podobny do HDMI, zapewnia większą prędkość przesyłania danych i pozwala na użycie dłuższych kabli, ale mniej powszechny, używany głównie w urządzeniach komputerowych.

- miniDisplayPort. Zmniejszona wersja DisplayPort opisanego powyżej, zaprojektowana w celu uczynienia złącza bardziej kompaktowym; poza wymiarami nie różni się od oryginalnego interfejsu. Jakiś czas temu było to standardowe złącze wideo do laptopów Apple; a nawet interfejs Thunderbolt, który je zastąpił, w wersjach 1 i 2 (patrz poniżej) wykorzystuje złącze identyczne ze złączem miniDisplayPort.

Zarówno pełnowymiarowy DisplayPort, jak i jego zmniejszona odmiana mogą należeć do różnych wersji. Najpopularniejsze dziś opcje to:

• v 1.2. Najwcześniejsza z rozpowszechnionych w laptopach wersji, wydana w 2010 roku. Najważniejsze innowacje prezentowane w tej wersji to obsługa 3D, możliwość jednoczesnej pracy z kilkoma strumieniami wideo w celu szeregowego łączenia ekranów (daisy chain), a także możliwość pracy przez złącze miniDisplayPort. Przepustowość v 1.2 jest wystarczająca, aby w pełni obsługiwać wideo 5K przy 30 klatkach na sekundę i wideo 8K - z pewnymi ograniczeniami.
• v 1.2a. Aktualizacja wersji 1.2, wydana w 2013. Jedną z najbardziej godnych uwagi innowacji jest możliwość pracy z AMD FreeSync (patrz wyżej). Przepustowość i obsługiwane rozdzielczości pozostały niezmienione.
• v 1.3. Wersja DisplayPort wydana w 2014 roku. W porównaniu z poprzednią wersją przepustowość wzrosła 1,5 razy na linię i prawie 2 razy - ogólnie na złączu (odpowiednio 8,1 Gb/s i 32,4 Gb/s). Umożliwiło to między innymi zapewnienie pełnej obsługi wideo 8K przy 30 kl./s, a także zwiększenie maksymalnej liczby klatek na sekundę w standardach 4K i 5K do 120 i 60 kl./s odpowiednio. W trybie „daisy chain” standard ten pozwala na pracę z dwoma ekranami 4K UHD (3840x2160) przy częstotliwości odświeżania 60 Hz lub z czterema ekranami 2560x1600 przy tej samej częstotliwości. Ponadto w tej wersji wprowadzono obsługę trybu Dual-mode, co zapewnia kompatybilność z interfejsami HDMI i DVI poprzez najprostsze adaptery pasywne.
• v 1.4. Wersja wprowadzona w marcu 2016 r. Przepustowość pozostaje niezmieniona w stosunku do poprzedniego standardu, ale dodano kilka ważnych funkcji - w szczególności obsługę Display Stream Compression 1.2, standardu HDR10 i Rec. 2020, a maksymalna liczba obsługiwanych kanałów audio wzrosła do 32.
• v 1.4a. Aktualizacja wydana w 2018 roku „po cichu” - nawet bez oficjalnego komunikatu prasowego. Główną innowacją była aktualizacja technologii Display Stream Compression z wersji 1.2 do wersji 1.2a.

- S/P-DIF. Wyjście do transmisji dźwięku cyfrowego, w tym wielokanałowego. Ma dwa rodzaje - optyczny i elektryczny; pierwszy jest absolutnie niewrażliwy na zakłócenia, ale wykorzystuje raczej delikatne kable, drugi nie wymaga szczególnej ostrożności w obsłudze, ale może podlegać zakłóceniom (choć kable są zwykle ekranowane). Laptopy używają głównie optycznego S/P-DIF, a ze względu na kompaktowość, złącze to jest połączone z gniazdem mini-Jack do słuchawek. Jednak w każdym razie konkretne cechy tego interfejsu należy wyjaśniać osobno.

- Port COM. Uniwersalny interfejs do podłączania różnych urządzeń zewnętrznych, w szczególności modemów telefonicznych, jak również do bezpośredniego połączenia między dwoma komputerami. Znany również jako RS-232 (zgodnie z nazwą złącza). Obecnie jest uważany za przestarzały ze względu na rozpowszechnianie się bardziej kompaktowych, szybszych i bardziej funkcjonalnych interfejsów, głównie USB. Niemniej jednak wiele typów urządzeń, w tym specjalistycznych, wykorzystuje właśnie port COM jako interfejs sterujący. Do takich urządzeń należą zasilacze awaryjne, odbiorniki satelitarne i urządzenia komunikacyjne, systemy bezpieczeństwa i alarmowe itp. W związku z tym porty COM, chociaż prawie nigdy nie są używane w laptopach konsumenckich, nadal występują w niektórych specjalistycznych modelach.