Test 3DMark06
Wynik pokazany przez procesor laptopa w teście 3DMark06.
Ten test ma na celu przede wszystkim przetestowanie wydajności w grach - w szczególności zdolności procesora do obsługi zaawansowanej grafiki i elementów sztucznej inteligencji. Wyniki testu są przedstawiane w postaci punktów; im wyższa ich liczba, tym wyższa wydajność testowanego układu. Wysokie wyniki w teście 3DMark06 są szczególnie ważne w przypadku
laptopów gamingowych.
Test Passmark CPU Mark
Wynik pokazany przez procesor laptopa w teście Passmark CPU Mark.
Passmark CPU Mark to kompleksowy test, bardziej szczegółowy i niezawodny niż popularny 3DMark06 (patrz wyżej). Sprawdza nie tylko możliwości gier procesora, ale także jego wydajność w innych trybach, na podstawie czego wyświetla ogólny wynik; zgodnie z tym wynikiem można dość rzetelnie ocenić procesor jako całość (im więcej punktów, tym wyższa wydajność).
Pojemność pamięci
Ilość pamięci o dostępie swobodnym (pamięć główna lub RAM) faktycznie zainstalowanej w laptopie.
Ilość pamięci RAM jest jednym z najważniejszych wskaźników charakteryzujących ogólną wydajność systemu. Im więcej pamięci RAM zainstalowano w laptopie, tym lepiej on sobie radzi z „ciężkimi” programami wymagającymi dużej ilości zasobów i tym więcej zadań można na nim wykonywać jednocześnie bez przerw i awarii. Ponadto parametr ten określa możliwość zainstalowania systemu operacyjnego na laptopie: na przykład 32-bitowej wersji systemu Windows 10 wystarczy 1 GB, wersja 64-bitowa potrzebuje co najmniej 2 GB, a do wygodnej pracy z tym systemem operacyjnym pożądane jest, aby mieć co najmniej
4 GB.
8 GB to obecnie wystarczająco duża pamięć do użytku domowego i większości gier, ale w zaawansowanych laptopach gamingowych i profesjonalnych spotyka się też większe wielkości -
64 GB i nawet więcej.
Należy pamiętać, że wiele modeli laptopów umożliwia zwiększenie dostępnej wielkości pamięci RAM; aby uzyskać więcej informacji, patrz „Maksymalna instalowana ilość”.
Złącza
Złącza przewidziane w konstrukcji laptopa.
Ten punkt zawiera głównie dane dotyczące wyjść wideo:
VGA,
HDMI (wersje 1.4,
2.0,
2.1 i ich odmiany),
miniHDMI,
microHDMI,
DisplayPort,
miniDisplayPort). Ponadto mogą tutaj być wskazane inne typy złączy: audio
S/P-DIF, serwisowy
port COM. Ale informacje o takich interfejsach jak pełnowymiarowe USB, USB C, Thundebolt i LAN są podane w osobnych punktach (patrz niżej).
- VGA. Analogowe wyjście wideo, znane również jako gniazdo D-Sub 15 pin. Jest technicznie uważane za przestarzałe: ma niską odporność na zakłócenia, nie zapewnia transmisji dźwięku, a maksymalna obsługiwana rozdzielczość w praktyce nie przekracza 1280x1024. Niemniej jednak wejścia VGA są nadal dość powszechne w monitorach w dzisiejszych czasach i można je również znaleźć w innych rodzajach sprzętu wideo - w szczególności projektorach. Dlatego niektóre nowoczesne laptopy, głównie do celów multimedialnych, wyposażone są w podobne wyjścia - licząc na podłączenie do wspomnianych urządzeń wideo.
- HDMI. Najpopularniejszy współcześnie interfejs do pracy z treściami HD. Wykorzystuje cyfrową transmisję danych, umożliw
...ia jednoczesną transmisję wideo w wysokiej rozdzielczości i wielokanałowego dźwięku jednym przewodem. Większość współczesnych monitorów, telewizorów, projektorów i innych urządzeń wideo obsługujących HD ma co najmniej jedno wejście HDMI; więc ten rodzaj wyjścia obecnie jest niezwykle powszechny w laptopach.
- microHDMI i miniHDMI. Zmniejszone wersje HDMI opisane powyżej: są całkowicie podobne pod względem funkcjonalności i różnią się jedynie wielkością złącza. Są instalowane głównie w najcieńszych i najbardziej kompaktowych laptopach, dla których pełnowymiarowe HDMI jest zbyt nieporęczne.
Porty HDMI i mini/microHDMI we współczesnych laptopach mogą odpowiadać różnym wersjom:
- v 1.4. Najwcześniejszy z rozpowszechnionych standardów, wydany w 2009 roku. Umożliwia transmisję sygnału w rozdzielczości do 4096x2160 z prędkością 24 kl./s, a przy rozdzielczości Full HD liczba klatek może osiągnąć 120 kl./s; możliwa jest również transmisja wideo 3D.
- v 1.4a. Pierwszy dodatek do wersji 1.4, który obejmował w szczególności dodanie dwóch dodatkowych formatów wideo 3D.
- v 1.4b. Druga aktualizacja standardu HDMI 1.4, która wprowadziła jedynie drobne doprecyzowania i uzupełnienia specyfikacji v 1.4a.
- v 2.0. Globalna aktualizacja HDMI wprowadzona w 2013 roku. Złącze znane również jako HDMI UHD, umożliwia strumieniowe przesyłanie wideo 4K z prędkością klatek do 60 kl./s. Liczba kanałów audio może osiągnąć 32, jednocześnie może być emitowanych do 4 strumieni audio. Ponadto wprowadzono obsługę proporcji 21:9 i niektóre ulepszenia treści 3D.
- v 2.0a. Pierwsza aktualizacja HDMI 2.0. Kluczową innowacją jest kompatybilność z treścią HDR (patrz „Obsługa HDR”).
- v 2.0b. Druga aktualizacja wersji 2.0. Kluczowe innowacje dotyczą głównie pracy z HDR - w szczególności dodano obsługę HDR10 i HLG.
- v 2.1. Jedna z najnowszych wersji wydana jesienią 2017 roku. Dalszy wzrost przepustowości umożliwił obsługę wideo 4K, a nawet 8K przy częstotliwości odświeżania do 120 kl./s. Ponadto kluczowe ulepszenia obejmują rozszerzone możliwości pracy z HDR. Należy pamiętać, że do pełnego wykorzystania zalet HDMI v2.1 wymagane są kable HDMI Ultra High Speed, chociaż podstawowa funkcjonalność jest dostępna przy użyciu zwykłych kabli.
- DisplayPort. Cyfrowy port o dużej prędkości umożliwia przesyłanie tak wideo, jak i dźwięku w jakości HD. Bardzo podobny do HDMI, zapewnia większą prędkość przesyłania danych i pozwala na użycie dłuższych kabli, ale mniej powszechny, używany głównie w urządzeniach komputerowych.
- miniDisplayPort. Zmniejszona wersja DisplayPort opisanego powyżej, zaprojektowana w celu uczynienia złącza bardziej kompaktowym; poza wymiarami nie różni się od oryginalnego interfejsu. Jakiś czas temu było to standardowe złącze wideo do laptopów Apple; a nawet interfejs Thunderbolt, który je zastąpił, w wersjach 1 i 2 (patrz poniżej) wykorzystuje złącze identyczne ze złączem miniDisplayPort.
Zarówno pełnowymiarowy DisplayPort, jak i jego zmniejszona odmiana mogą należeć do różnych wersji. Najpopularniejsze dziś opcje to:
- v 1.2. Najwcześniejsza z rozpowszechnionych w laptopach wersji, wydana w 2010 roku. Najważniejsze innowacje prezentowane w tej wersji to obsługa 3D, możliwość jednoczesnej pracy z kilkoma strumieniami wideo w celu szeregowego łączenia ekranów (daisy chain), a także możliwość pracy przez złącze miniDisplayPort. Przepustowość v 1.2 jest wystarczająca, aby w pełni obsługiwać wideo 5K przy 30 klatkach na sekundę i wideo 8K - z pewnymi ograniczeniami.
- v 1.2a. Aktualizacja wersji 1.2, wydana w 2013. Jedną z najbardziej godnych uwagi innowacji jest możliwość pracy z AMD FreeSync (patrz wyżej). Przepustowość i obsługiwane rozdzielczości pozostały niezmienione.
- v 1.3. Wersja DisplayPort wydana w 2014 roku. W porównaniu z poprzednią wersją przepustowość wzrosła 1,5 razy na linię i prawie 2 razy - ogólnie na złączu (odpowiednio 8,1 Gb/s i 32,4 Gb/s). Umożliwiło to między innymi zapewnienie pełnej obsługi wideo 8K przy 30 kl./s, a także zwiększenie maksymalnej liczby klatek na sekundę w standardach 4K i 5K do 120 i 60 kl./s odpowiednio. W trybie „daisy chain” standard ten pozwala na pracę z dwoma ekranami 4K UHD (3840x2160) przy częstotliwości odświeżania 60 Hz lub z czterema ekranami 2560x1600 przy tej samej częstotliwości. Ponadto w tej wersji wprowadzono obsługę trybu Dual-mode, co zapewnia kompatybilność z interfejsami HDMI i DVI poprzez najprostsze adaptery pasywne.
- v 1.4. Wersja wprowadzona w marcu 2016 r. Przepustowość pozostaje niezmieniona w stosunku do poprzedniego standardu, ale dodano kilka ważnych funkcji - w szczególności obsługę Display Stream Compression 1.2, standardu HDR10 i Rec. 2020, a maksymalna liczba obsługiwanych kanałów audio wzrosła do 32.
- v 1.4a. Aktualizacja wydana w 2018 roku „po cichu” - nawet bez oficjalnego komunikatu prasowego. Główną innowacją była aktualizacja technologii Display Stream Compression z wersji 1.2 do wersji 1.2a.
- S/P-DIF. Wyjście do transmisji dźwięku cyfrowego, w tym wielokanałowego. Ma dwa rodzaje - optyczny i elektryczny; pierwszy jest absolutnie niewrażliwy na zakłócenia, ale wykorzystuje raczej delikatne kable, drugi nie wymaga szczególnej ostrożności w obsłudze, ale może podlegać zakłóceniom (choć kable są zwykle ekranowane). Laptopy używają głównie optycznego S/P-DIF, a ze względu na kompaktowość, złącze to jest połączone z gniazdem mini-Jack do słuchawek. Jednak w każdym razie konkretne cechy tego interfejsu należy wyjaśniać osobno.
- Port COM. Uniwersalny interfejs do podłączania różnych urządzeń zewnętrznych, w szczególności modemów telefonicznych, jak również do bezpośredniego połączenia między dwoma komputerami. Znany również jako RS-232 (zgodnie z nazwą złącza). Obecnie jest uważany za przestarzały ze względu na rozpowszechnianie się bardziej kompaktowych, szybszych i bardziej funkcjonalnych interfejsów, głównie USB. Niemniej jednak wiele typów urządzeń, w tym specjalistycznych, wykorzystuje właśnie port COM jako interfejs sterujący. Do takich urządzeń należą zasilacze awaryjne, odbiorniki satelitarne i urządzenia komunikacyjne, systemy bezpieczeństwa i alarmowe itp. W związku z tym porty COM, chociaż prawie nigdy nie są używane w laptopach konsumenckich, nadal występują w niektórych specjalistycznych modelach.Czytnik kart pamięci
Urządzenie do pracy z wymiennymi kartami pamięci. Z reguły wygląda jak charakterystyczny slot na obudowie laptopa, do którego wkłada się nośnik. Istnieją różne standardy dla kart pamięci, lista kompatybilnych standardów jest podana w uwadze do tego punktu. Należy w tym miejscu zauważyć, że w przypadku nowoczesnych laptopów niemal obowiązkowa jest obsługa formatu SD i jego modyfikacji - SD HC, często także SD XC; można przewidzieć również inne opcje, ale nie otrzymały one takiego podziału. W każdym razie funkcja ta jest wygodna, ponieważ karty pamięci są szeroko stosowane w innych rodzajach elektroniki: na przykład SD jest ogólnie przyjętym standardem w aparatach cyfrowych, a microSD (kompatybilne z gniazdami SD poprzez najprostsze adaptery) jest w smartfonach. W związku z tym
obecność czytnika kart znacznie ułatwia wymianę danych między laptopem a urządzeniami zewnętrznymi.
USB 3.2 gen1
Liczba
portów USB 3.2 Gen1 w laptopie. Ten interfejs pierwotnie nosił nazwę USB 3.0, później USB 3.1 Gen1.
Tak czy inaczej, USB jest najpopularniejszym współcześnie interfejsem do podłączania różnych urządzeń peryferyjnych do komputera - od klawiatur, myszy i dysków flash po bardzo oryginalne urządzenia. Może być również używany do ładowania smartfonów i innych gadżetów. A USB 3.2 Gen1 to następca popularnego USB 2.0. W tej wersji prędkość przesyłania danych została zwiększona 10-krotnie - do 4,8 Gb/s, zwiększono także zasilanie urządzeń zewnętrznych. Jednocześnie do portu USB 3.2 Gen1 można podłączyć urządzenia z innymi wersjami USB - najważniejsze jest to, żeby miały pełnowymiarowe wtyczki USB A, a zasilacz wystarczał do normalnej pracy.
Jeśli chodzi o liczbę złączy USB, to im więcej, tym więcej urządzeń peryferyjnych można podłączyć do laptopa bez używania rozgałęźników.
USB C 3.2 gen1
Liczba portów
USB C 3.2 Gen1 w laptopie (wcześniej takie złącza były oznaczone jako USB C 3.1 Gen1 i USB C 3.0).
USB C to stosunkowo nowe uniwersalne złącze przeznaczone do użytku tak w komputerach stacjonarnych, jak i laptopach oraz innych urządzeniach. Jest nieco większe od microUSB, ma wygodną dwustronną konstrukcję (bez względu na to, którą stroną podłączać wtyczkę), a także pozwala na realizację zwiększonego zasilania i szeregu funkcji specjalnych. Ponadto to samo złącze jest standardowo używane w interfejsie Thunderbolt w wersji v3 i v4 i technicznie może być używane z innymi interfejsami; więc w niektórych laptopach USB C ma kombinowane przeznaczenie - szczegółowe informacje można znaleźć w „Alternate Mode”. A w niektórych modelach (głównie tych najbardziej kompaktowych) własną baterię urządzenia można również ładować przez USB C.
W szczególności wersja USB C 3.2 Gen1 umożliwia połączenie z prędkością do 5 Gb/s. Jeśli chodzi o liczbę takich portów, to przeważnie jest ona niewielka - zwykle 1 - 2. Wynika to z faktu, że peryferia na USB C są produkowane zauważalnie mniej niż w przypadku pełnowymiarowego USB. Jednak w niektórych konfiguracjach liczba złączy tego typu może sięgać 4.
Bluetooth
Technologia bezpośredniej komunikacji bezprzewodowej między różnymi urządzeniami, w szczególności do podłączenia głośników, słuchawek, przesyłania plików itp. Wersja odgrywa kluczową rolę w umiejętnościach Bluetooth. We współczesnych realiach protokoły bezprzewodowe Bluetooth poniżej wersji 4 nie są już aktualne. Najnowsze wersje to: 5. wersja (
Bluetooth 5.0,
Bluetooth 5.1 a>,
Bluetooth 5.2 oraz
Bluetooth 5.3). Więcej informacji na temat każdej wersji przedstawiono poniżej:
— Bluetooth v 4.0. Zasadnicze odświeżenie (po wersji 3.0), które wprowadziło kolejny format przesyłania danych - Bluetooth Low Energy (LE). Bluetooth LE pozwala na znaczne oszczędności energii przy takiej łączności.
— Bluetooth v 4.1. Rozwinięcie i unowocześnienie Bluetooth 4.0. Jednym z kluczowych nowości stała się optymalizacja wspólnej pracy z modułami komunikacji 4G LTE - tak, aby Bluetooth i LTE nie kolidowały ze sobą. Dodatkowo ta wersja wprowadza możliwość jednoczesnego używania urządzenia Bluetooth w kilku rolach.
— Bluetooth v 4.2. Ta wersja nie wprowadziła fundamentalnych ulepszeń, lecz otrzymała szereg nowości w zakresie niezawodności i odporności na zakłócenia, a także poprawioną kompatybilność z „Internetem Rzeczy” (Internet Of Things).
— Bluetooth v 5.0. Wersja wprowadzona w 2016 roku. Kluczowymi nowościami stało się d
...alsze poszerzanie możliwości związanych z „Internetem Rzeczy”. W szczególności w protokole Bluetooth Low Energy (patrz wyżej) możliwe stało się podwojenie prędkości przesyłania danych (do 2 Mb/s) kosztem zmniejszenia zasięgu, a także czterokrotne zwiększenie zasięgu kosztem zmniejszenie prędkości; dodatkowo wprowadzono szereg usprawnień dotyczących jednoczesnej pracy dużej liczby podłączonych urządzeń.
— Bluetooth v 5.1. Odświeżenie powyżej opisanej wersji v 5.0. Poza ogólną poprawą jakości i niezawodności komunikacji, w tej wersji zaimplementowano tak ciekawą funkcję, jak określenie kierunku, z którego pochodzi sygnał Bluetooth. Dzięki temu możliwe staje się określenie lokalizacji podłączonych urządzeń z dokładnością do centymetra, co może się przydać na przykład przy wyszukiwaniu słuchawek bezprzewodowych.
— Bluetooth v 5.2. Główne nowości tej wersji obejmowały szereg ulepszeń bezpieczeństwa, dodatkową optymalizację zużycia energii w trybie LE oraz nowy format sygnału audio do synchronizacji odtwarzania równoległego na kilku rządzeniach.
— Bluetooth v 5.3. Protokół łączności bezprzewodowej Bluetooth v 5.3, wprowadzony do użytku na początku 2022 roku. Przyspieszono w nim proces negocjacji kanału łączności między sterownikiem a urządzeniem, zaimplementowano funkcję szybkiego przełączania się między stanem pracy w małym cyklu roboczym a trybem wysokiej prędkości, poprawiono przepustowość i stabilność połączenia poprzez zmniejszenie podatności na zakłócenia. W przypadku nieoczekiwanych zakłóceń w trybie pracy Low Energy przyśpieszono procedurę wyboru kanału łączności do przełączenia. W protokole 5.3 nie ma fundamentalnych nowości, lecz widać w nim szereg usprawnień jakościowych.Podświetlenie
Posiadanie przez laptop
podświetlenia klawiatury. Funkcja ta nie tylko nadaje urządzeniu stylowy wygląd, lecz także sprawia, że klawisze są bardziej widoczne niż w przypadku
laptopów bez podświetlenia. Konkretna funkcjonalność podświetlenia może być różna, zależy to zarówno od półki cenowej, jak i od ogólnego przeznaczenia laptopa. Na przykład jednokolorowe podświetlenie może występować zarówno w tanich laptopach, jak i ultrabookach dedykowanych do użytku profesjonalnego. W modelach gamingowych natomiast może być obecne
zaawansowane podświetlenie RGB, a nawet możliwość
synchronizacji podświetlenia.
Kolor podświetlenia dobiera zwykle producent, biorąc pod uwagę ogólną specjalizację laptopa. Na przykład w urządzeniach
biurowych jest popularne
białe podświetlenie - świetnie wpisuje się w powściągliwy styl biznesowy i jednocześnie dobrze wygląda.
Kolor żółty (złocisty) jest znacznie mniej powszechny - głównie wśród laptopów
klasy premium, choć są wyjątki. Z kolei wśród modeli gamingowych często spotyka się najbardziej zaawansowany rodzaj podświetlenie - RGB: pozwala on na dowolne dobranie odcienia, ponadto zmiana koloru może sygnalizować różne zdarzenia systemowe i gamingowe. Niektóre laptopy gamingowe
...wyposażone są w 4-strefowe podświetlenie RGB klawiatury, a nawet konfigurowalne podświetlenie poszczególnych klawiszy, dzięki czemu przyciski wizualnie wyróżniają się na tle innych. Dostępne są również urządzenia do gier z prostszymi, jednokolorowymi systemami podświetlenie - w takich przypadkach klawiatury zwykle świecą na czerwono, zielono lub niebiesko. Te odcienie najlepiej komponują się z charakterystycznym designem laptopów gamingowych; przy czym czerwona podświetlenie jest zwykle stosowane w urządzeniach o dość chwytliwym i „agresywnym” wyglądzie (i samo w sobie jest ważnym elementem takiego stylu), a niebieskie i zielone są typowe dla bardziej powściągliwego designu.