Średnica obiektywu
Średnica obiektywu - soczewka celownika. Parametr ten jest również nazywany „aperturą”.
Parametr ten jest ważny przede wszystkim dla celowników optycznych i ich odmian specjalistycznych - "nocnych" i termowizyjnych (patrz "Typ"). Im większy obiektyw, im więcej wpada do niego światła, tym wyższa jakość obrazu i tym wydajniej urządzenie będzie pracowało przy słabym oświetleniu, ale tym droższa będzie taka optyka. Warto tutaj zauważyć, że wymagania dotyczące apertury zależą również od stopnia powiększenia: innymi słowy, szczególnie duże obiektywy nie są wymagane przy małych powiększeniach. Dlatego stosunkowo niewielkie soczewki wejściowe, o średnicy
25 – 35 mm i jeszcze
mniejszej, znajdują się we wszystkich kategoriach cenowych optyki klasycznej – od budżetowych po topowe. I tylko modele o tym samym maksymalnym powiększeniu mogą być porównywane przez aperturę, a nawet bardzo przybliżoną - warto pamiętać, że jakość obrazu również silnie zależy od ogólnej jakości komponentów lunety.
Z kolei dla celowników nocnych, zwłaszcza opartych na lampach wzmacniających obraz (patrz „Zasada działania NVD”), fundamentalne znaczenie ma duża apertura. Tak więc średnica
od 36 do 45 mm jest uważana za bardzo małą jak na takie urządzenia i występuje tylko w niektórych modelach cyfrowych, podczas gdy większość „nocnych lampek” jest wyposażona w obiektywy
46 mm lub większe.
Jeśli chodzi o kolimatory, w nich wielkość przestrzeni wchodzącej w zakres lunety zależy od apertury. Co więcej, faktycznie widoczny rozmiar można zmienić montując celownik bliżej lub dalej przy oku – umożliwia to zasada działania kolimatorów. Należy również pamiętać, że w przypadku modeli z prostokątnymi lub podobnymi soczewkami rozmiar soczewki jest zwykle wskazywany po przekątnej.
Pole widzenia w odległości 100 m
Średnica obszaru widocznego przez lunetę z odległości 100 m - innymi słowy największa odległość między dwoma punktami, w których można je jednocześnie zobaczyć z tej odległości. Nazywa się to również „liniowym polem widzenia”. Dla wielu użytkowników wskaźnik ten jest wygodniejszy niż kątowe pole widzenia (kąt między liniami łączącymi obiektyw i skrajne punkty widzialnego obrazu) - bardzo wyraźnie opisuje możliwości urządzenia.
W zakresach z regulacją krotności (patrz wyżej) można określić zarówno cały zakres szerokości - od maksimum do minimum - jak i tylko jedną wartość tego parametru. W tym drugim przypadku najczęściej wybierana jest największa szerokość pola widzenia, przy minimalnym powiększeniu.
Wartość opadu amunicji
Dokładność pomiaru bębnów używanych w zakresie dokonywania poprawek.
Dokładność pomiaru dla bębna korekcyjnego to kąt, o który przesuwa się punkt trafienia przy obrocie o 1 klik ("klik"). W tym przypadku kąt ten jest wskazywany w MOA - minutach łuku. Więcej informacji na temat tego urządzenia można znaleźć w rozdziale „Jednostki pomiaru wzroku”; a im mniejsza dokładność pomiaru, tym dokładniej można wstępnie wyregulować celownik i wprowadzić poprawki w przyszłości. Na przykład, jeśli wskaźnik ten wynosi 0,5 MOA, każde kliknięcie przesunie punkt uderzenia o około 1,46 cm na każde 100 m odległości (czyli o 2,91 cm na odległość 200 m, 4,4 cm na 300 m itd. ); a 0,25 MOA daje już tylko 7,3 mm na kliknięcie na każde 100 m.
Im mniejszy krok i im dokładniejszy system regulacji, tym jest droższy. Dlatego przy wyborze warto wziąć pod uwagę cechy planowanej aplikacji - przede wszystkim wielkość celów i odległość do nich; szczegółowe zalecenia w tej sprawie znajdują się w różnych instrukcjach fotografowania. Jeśli mówimy o konkretnych wartościach, to wspomniane 0,5 (1/2) MOA są charakterystyczne głównie dla niedrogich i średnich przyrządów celowniczych, 0,25 (1/4) MOA jest całkiem niezłym wskaźnikiem, a sama zaawansowana optyka pozwala na regulację w odstępach co 0,125 (1/8) MOA.
Rodzaj siatki
Rodzaj siatki (siatki) dostarczonej w urządzeniu. Istnieją modele, dla których wskazanych jest kilka opcji jednocześnie: może to oznaczać zarówno możliwość przełączania się między nimi (patrz „Wybór rodzaju znaku”), jak i fakt, że celownik jest dostępny w kilku wersjach, różniących się tylko typem siatki. Druga opcja jest typowa głównie dla optyki klasycznej (patrz „Typ”), natomiast w notatkach można wyszczególnić artykuły, które dodatkowo zaznaczają wersje różnymi siatkami.
Jeśli chodzi o konkretne odmiany, to w kolimatorach (patrz „Typ”) wszystkie marki mają wspólną specyfikę – muszą zapewniać wygodę szybkiego celowania na stosunkowo niewielkie odległości. Ale celownik optyczny i inne podobne celowniki (patrz „Typ”) można umownie podzielić na myśliwskie i taktyczne (snajper). Te pierwsze są stosunkowo proste i mają minimum dodatkowych elementów, ponieważ są przeznaczone do krótkich dystansów i stosunkowo dużych celów; a te ostatnie są przeznaczone do strzelania precyzyjnego, do użytku wojskowego i policyjnego, dlatego muszą być uzupełnione różnymi elementami do pomiaru kątów i wprowadzania poprawek „w biegu”, w tym między strzałami.
Wśród konkretnych typów siatek najbardziej popularnych obecnie są
Mil-Dot,
Duplex,
Cross,
Half Cross ,
Cross with Dot , Cross with Circle..., Dalmierz, Point, Circle with Dot i Circle with 2 Dots. Oto główne możliwości każdego z nich:
- Mil-dot. Jeden z najpopularniejszych rodzajów siatki "taktycznej" stosowanej w celownikach teleskopowych (patrz "Typ"). Kluczowym elementem Mil-Dot jest celownik, na którego liniach rysowane są dodatkowe kropki. Odległość między punktami odpowiada ściśle określonemu wymiarowi kątowemu; początkowo było to 1 MRAD (1 „mil”, stąd nazwa), jednak we współczesnych celownikach można spotkać inne wartości, należy je doprecyzować zgodnie z instrukcją. Ponadto takie siatki mogą różnić się liczbą punktów, obecnością zgrubień na liniach (jak w dupleksach opisanych poniżej) itp. Zresztą „mildotes” są bardzo wygodne do szacowania odległości i wprowadzania poprawek w locie. Wielu profesjonalnych strzelców uważa, że taka siatka jest prawie idealna do precyzyjnego strzelania, w tym na duże odległości, ponadto oryginalny Mil-Dot jest szeroko stosowany przez snajperów wojskowych i policyjnych na całym świecie.
Zauważ też, że istnieje kolimatorowa odmiana "mildotes" - w tym przypadku siatka wygląda jak okrąg z punktem pośrodku i kilkoma punktami poniżej, z odstępem równym 1 MRAD. Jednak przy korzystaniu z kolimatorów rzeczywista potrzeba korekty pionowej jest rzadkością i ta opcja nie jest powszechnie stosowana.
- Dupleks. Siatki celownicze do celowników optycznych i noktowizyjnych (patrz „Typ”), które wyglądają jak klasyczny celownik o różnej grubości linii: są cienkie w środku i wyraźnie grubsze na brzegach. Znaczenie tej kombinacji jest takie, że cienkie linie nie „zaśmiecają” pola widzenia w punkcie celowania, a grube pozostają widoczne nawet w niesprzyjających warunkach (np. o zmierzchu) i pozwalają celować przynajmniej w przybliżeniu. Dodatkowo grubość dużych linii i odległość między ich krawędziami może odpowiadać dobrze zdefiniowanym kątom, co sprawia, że niektóre z tych lunet można używać jeszcze częściej i jako najprostsze instrumenty goniometryczne. Możliwości te są jednak bardzo ograniczone i generalnie „dupleksy” są klasycznymi sieciami myśliwskimi.
- Połowa krzyża. Siatka myśliwska, której główne elementy mają kształt litery T. Jedną z odmian jest rodzaj półkrzyżyków – „siatka niemiecka”, to także „kikut” – składa się z pionowej linii od krawędzi do środka wzroku i dwóch poziomych linii, które do niej nie sięgają; punkt celowniczy odpowiada górnemu punktowi środkowego "konopi", a grubość linii i odległość między nimi można wyjaśniać w dokumentacji - pozwala to na najprostsze pomiary kątów. Bardziej nowoczesnym typem półkrzyża jest krzyżyk, w którym jedna linia (od środka do górnej krawędzi) jest znacznie cieńsza niż pozostałe, a nawet całkowicie nieobecna.
- Punkt. W czystej postaci punkt jest używany wyłącznie w celownikach kolimatorowych (patrz „Typ”). Jest to niezwykle wygodna opcja dla takich urządzeń: w polu widzenia strzelca nie ma zbędnych szczegółów, jedynie znak wyraźnie pokazujący dokładnie, gdzie jest wycelowana broń - często więcej nie jest wymagane przy korzystaniu z kolimatorów. Wadą kropki w porównaniu do innych oznaczeń w tego typu lunetach jest mniejsza widoczność, szczególnie w jasnym świetle otoczenia. Jednak wiele lunet pozwala ustawić dość dużą jasność znaku, a czasem nawet zwiększyć jego rozmiar, zwiększając widoczność. Należy również zauważyć, że dla punktu można wyjaśniać wielkość kątową, co może być przydatne do szybkiego oszacowania odległości.
Dodatkowo kropka może być również wykorzystywana w celownikach optycznych i noktowizyjnych, ale w takich przypadkach jest zwykle wykorzystywana jako dodatek do innej skali - np. dodatkowo podkreśla przecięcie linii w półkrzyżyk.
- Koło z punktem. Inny rodzaj oznaczeń stosowanych w kolimatorach jako główny, a w innych typach lunet - jako dodatek do celownika lub innej bardziej tradycyjnej siatki celowniczej. Jednak ta ostatnia jest rzadka, więc zastanówmy się nad pierwszą opcją. W porównaniu z innym popularnym oznaczeniem "kolimatora" - kropką - okrąg zajmuje większą widoczną przestrzeń, ale jest bardzo wyraźnie widoczny i często okazuje się wygodniejszy przy strzelaniu z ręki lub ostrym przekręcaniu broni w bok. Ponadto, zarówno dla okręgu, jak i dla punktu, często jest w nim wskazywany dokładny wymiar kątowy, co daje rozszerzone (w porównaniu ze zwykłym punktem) możliwości wykorzystania znaku celowniczego jako najprostszej skali goniometrycznej (dalmierzowej).
- Koło z 2 punktami. Odmiana koła opisanego powyżej z punktem, posiadającym drugi, dodatkowy punkt - zwykle poniżej pierwszego, w ściśle określonej odległości kątowej od niego. Rozszerza to możliwości wykorzystania celownika jako improwizowanego dalmierza, a także pozwala na dokonywanie korekt w ruchu przy strzelaniu na duże odległości – wystarczy celować w drugi, najniższy punkt. Jednak takie możliwości są rzadko wymagane w przypadku kolimatorów, więc ta opcja nie była szeroko stosowana.
- Krzyż. Możliwości tego typu znaku zależą od rodzaju celownika, o którym mówimy - optyczny/nocny czy kolimatorowy (patrz "Typ"). W klasycznej optyce krzyż jest najprostszym krzyżem nitkowym cienkich linii o jednakowej grubości. Oczywiście pod względem ogólnej specjalizacji takie siatki są klasyfikowane jako myśliwskie, ale można je również znaleźć w dość zaawansowanym typie lunet - modelach sportowych do ławki (strzelanie z karabinu maszynowego z maksymalnym zasięgiem i celnością). Wygoda krzyża w takiej aplikacji polega na tym, że linie mają minimalną grubość i praktycznie nie zasłaniają widoku. W lampkach nocnych ten rodzaj siatki jest zwykle jedną z kilku dostępnych opcji do wyboru. Ale w kolimatorach krzyż jest pod wieloma względami podobny do koła z kropką - jest podawany jako jeden z dużych, dobrze widocznych znaków o dobrze określonej wielkości kątowej.
- Krzyżyk z kropką. Siatka w postaci krzyża z dwóch linii (zwykle dość cienkich), na przecięciu których znajduje się dobrze widoczny punkt. Jest w tej formie z reguły stosowany w kolimatorach i innych typach lunet. W pierwszym przypadku taki znak jest w rzeczywistości nieco zmodyfikowaną wersją zwykłego krzyża (patrz wyżej). A w optyce obecność punktu pozwala dodatkowo podkreślić celownik, co jest wygodne w niektórych sytuacjach; ogólnym celem takich zabytków jest oczywiście polowanie.
- Krzyż z kółkiem. Znak w kształcie krzyża, uzupełniony okręgiem. Może być również stosowany w różnych typach lunet i wszędzie ma swoją specjalizację. W klasycznej optyce taka siatka zwykle ma przeznaczenie łowieckie, choć zdarzają się też odmiany z dodatkowymi oznaczeniami, które rozszerzają funkcje „taktyczne”. I nawet w przypadku braku takich znaków w charakterystyce zwykle określa się wielkość kątową koła, co daje dodatkowe możliwości doraźnego pomiaru odległości. Zauważ również, że sam krzyż może być zwykły lub dwustronny (patrz wyżej). Podobnie sytuacja wygląda w przypadku celowników nocnych, jednak tam krzyż z kółkiem jest zwykle tylko jedną z dostępnych opcji oznaczenia. Jeśli chodzi o kolimatory, można w nich użyć zarówno pełnoprawnego celownika w kole, jak i pierścienia z wystającymi z niego „promieniem”; w każdym razie taki znak jest bardziej zauważalny niż zwykły krzyż.
- Dalmierz. Ten typ obejmuje wszystkie siatki, które nie należą do żadnego z typów opisanych powyżej i zapewniają specjalne oznaczenia do pomiaru kątów i odległości. Specyficzna konstrukcja takich oznaczeń może być inna, ale ogólna zasada działania jest wszędzie taka sama: oznaczenia dalmierzowe pozwalają wyjaśniać wielkość kątową widocznego obiektu, a jeśli znana jest wielkość liniowa tego obiektu, można ją łatwo oszacować odległość do niego (przynajmniej w przybliżeniu). Każdy rodzaj siatki dalmierza ma swoje własne zasady użytkowania.Typ mocowania w zestawie
Rodzaj
mocowania dostarczanego z lunetą.
Do normalnego montażu na broni, ten montaż musi pasować do typu montażu celownika. Najpopularniejsze typy mocowań w naszych czasach to
szyna Weaver/Picatinny i
jaskółczy ogon ; markowe klipsy są znacznie rzadsze, a niektóre przyrządy celownicze są dostarczane
w ogóle bez mocowania - pozwala to wybrać opcję według własnego uznania. Oto szczegółowy opis poszczególnych opcji:
- Do tory Weaver / Picatinny. Montaż na standardowej szynie ("szynie") szynie Weaver lub Picatinny. Jest uważany za zachodni standard instalacji zestawu broni, ale obecnie jest szeroko stosowany na całym świecie. Warto zauważyć, że tego typu listwy, choć podobne w konstrukcji, nie są tym samym. Oba mają profil w kształcie litery T i poprzeczne szczeliny, które pozwalają bezpiecznie zamocować zainstalowane akcesorium w wybranym miejscu, ale różnią się wielkością i położeniem tych szczelin: w szynie Picatinny są szersze i mają standardową odległość między środkami . W praktyce prowadzi to do tego, że akcesoria do kości Weaver bez problemu mieszczą się na „szynach” tory Picatinny, ale nie odwrotnie. Ponadto szyna Picatinny jest uważana bardziej za standard wojskowy, a broń cywilna wyposażona jest głównie w paski Weaver. W związku z tym większość kompletnych montaży "szynowych" spotykanych wśród nowoczesnych lunet
...jest projektowanych specjalnie na szynę Weaver, jako bardziej rozpowszechnioną i uniwersalną. Możliwe są jednak wyjątki, więc ten niuans nie zaszkodzi wyjaśnić osobno.
- „Jaskółczy ogon”. Siedzisko tego typu ma przekrój odwróconego trapezu, a mocowanie zapewnia występy po obu stronach, które po zamontowaniu celownika „zakrywają” ten trapez. Ten typ mocowania znajduje się głównie w wiatrówkach i karabinach sportowych, a także w broni myśliwskiej o klasycznym designie. W tym drugim przypadku wybór ten jest również spowodowany względami estetycznymi – te mocowania wyglądają ładniej niż tory Weaver i Picatinny.
- Markowe. Różne specyficzne mocowania niezwiązane z opisanymi powyżej normami. Często są one wykonywane nie tylko pod produkty konkretnej marki, ale także pod ściśle określone modele broni; jednym z typowych przykładów jest oryginalne siedzisko na wysokiej klasy „snajperze” Blaser R93. Zastrzeżone urządzenia mogą mieć dość oryginalną konstrukcję - na przykład niektóre kolimatory do strzelb wykorzystują płytkę mocowaną między kolbą a korpusem. Ogólnie rzecz biorąc, ze względu na ograniczenia w zastosowaniu, takie zapięcia są zwykle dostarczane nie jako jedyna opcja, ale jako jedna z opcji, oprócz paska i/lub „jaskółczego ogona”.
Osobno warto poruszyć sytuacje, w których w charakterystyce wzroku wskazanych jest kilka rodzajów wierzchowców. Najczęściej oznacza to, że ten model jest dostępny w różnych opcjach konfiguracyjnych, jednak są też inne, bardziej specyficzne opcje - obecność w zestawie kilku rodzajów zapięć na raz, przejściówka z jednego typu na drugi, czy nawet zamek uniwersalny kompatybilny z szynami Weaver/Picatinny oraz z „jaskółczym ogonem”. Takie szczegóły w każdym przypadku należy doprecyzować osobno.Długość celownika
Całkowita długość celownika.
Parametr ten jest ważny przede wszystkim dla celowników optycznych (patrz "Typ"). Takie urządzenia mogą być dość duże – od
20-30 cm w najbardziej kompaktowych modelach do
40 cm lub więcej ; a odległość od okularu do oka podczas celowania powinna być ściśle określona. Więc przed zakupem nie zaszkodzi wyjaśnić, czy będzie możliwe prawidłowe umieszczenie wybranego modelu na broni. Ale kolimatory, nawet te największe, są bardzo kompaktowe, zwykle nie ma problemów z ich instalacją, więc długość nie odgrywa szczególnej roli w takich modelach.