Porównanie TP-LINK Archer C5400X vs TP-LINK Archer AX6000

Ogólny rodzaj urządzenia. W dzisiejszych czasach oprócz znanych wielu z nas routerów (zarówno zwykłych, jak i gamingowych) można znaleźć w sprzedaży routery ADSL, punkty dostępowe (w tym kierunkowe), systemy MESH, Adaptery Wi-Fi , Wzmacniacze Wi-Fi oraz nawet terminale satelitarnego. Oto szczegółowy opis tego typu urządzeń:

— Router. Urządzenia znane wielu jako najpopularniejszy sposób bezprzewodowego dostępu do Internetu. Jednak użytek takiej elektroniki nie ogranicza się do tego - można ją również wykorzystać do tworzenia sieci lokalnych i do jakichś innych, bardziej specyficznych celów. Od strony technicznej router jest punktem dostępowym do sieci bezprzewodowej obsługującej tryb NAT; aby uzyskać więcej informacji na temat tego trybu, zobacz „Funkcje i możliwości”, tutaj zauważamy, że to dzięki NAT możliwy jest dostęp do Internetu z kilku komputerów/gadżetów działających jednocześnie za pośrednictwem jednego konta dostawcy.

— Router gamingowy. Odmiana routerów opisanych powyżej, zoptymalizowana do użytku w grach online. Cechy takich urządzeń to obsługa najnowszych standardów komunikacji, wysoka prędkość połączenia przy minimalnych opóźnieniach, a także...obecność specjalnych narzędzi i funkcji (priorytet ruchu w grach, akceleratory połączeń, integracja z usługami gier, a nawet niektórymi grami online itp.). Specyficzna funkcjonalność routera do gier może być różna, jednak jeśli dążysz do maksymalnej prędkości i wygody w grach sieciowych, warto wybrać urządzenie z tej kategorii.

— Modem/router ADSL. Routery bezprzewodowe (patrz wyżej) zapewniające dostęp do Internetu za pomocą technologii ADSL. Kluczową zaletą tej technologii jest możliwość korzystania z istniejących sieci telefonicznych bez kłopotów z okablowaniem; jednocześnie komunikacja internetowa i telefoniczna działają niezależnie i nie kolidują ze sobą. Z drugiej strony, takie połączenie jest gorsze od przewodowego Ethernetu pod względem prędkości i funkcjonalności (aby uzyskać więcej informacji, zobacz „Wejście danych (port WAN)”); dlatego w dzisiejszych czasach ADSL stopniowo „schodzi ze sceny”, a na rynku nie ma zbyt wielu urządzeń do tej technologii.

— Punkt dostępu. Urządzenia przeznaczone głównie do wykorzystania jako swego rodzaju „przejściówki” pomiędzy sieciami przewodowymi a urządzeniami bezprzewodowymi, a także do komunikacji pomiędzy poszczególnymi segmentami sieci poprzez kanał bezprzewodowy. Podstawową różnicą między takimi urządzeniami a routerami (patrz wyżej) jest brak funkcji NAT (patrz „Funkcje i możliwości”) - dlatego każde urządzenie bezprzewodowe podłączone do punktu dostępowego przesyła do sieci własny adres IP. Typowym przykładem sieci opartej na takim sprzęcie jest wspólny router do łączenia się z Internetem oraz kilka punktów dostępowych umieszczonych w kluczowych lokalizacjach i połączonych przewodowo z routerem.

— Kierunkowy punkt dostępu. Odmiana punktów dostępu opisanych powyżej, w których obszar zasięgu ma wyraźną kierunkowość. Mówiąc prościej, sygnał z takiego urządzenia nie rozchodzi się równomiernie we wszystkich kierunkach, lecz w pewnym kierunku, w postaci wiązki lub sektora. Taki sprzęt ma dwa główne obszary zastosowania. Pierwszy to sytuacje, w których punkt dostępu należy zainstalować nie pośrodku, a na krawędzi nakładanego obszaru - na przykład w rogu pokoju. W tym przypadku kierunkowa konstrukcja pozwala skoncentrować prawie całą moc nadajnika w obszarze roboczym, nie marnując jej na „niepotrzebne” kierunki. Drugim przypadkiem użycia jest komunikacja bezprzewodowa na duże odległości, na przykład między sieciami w różnych budynkach w trybie pomostowym (patrz „Funkcje i możliwości”); niektóre kierunkowe punkty dostępu mają zasięg do 10 km. Oczywiście do takiego połączenia urządzenie po drugiej stronie kanału bezprzewodowego również musi mieć odpowiedni zasięg, więc najprościej w takich przypadkach wykorzystać dwa punkty dostępu o tych samych parametrach.

— System MESH. Sprzęt do budowy sieci bezprzewodowych w formacie MESH. Ideą tego formatu jest użycie dużej liczby kompaktowych i stosunkowo małej mocy bezprzewodowych nadajników-odbiorników, które mogą komunikować się ze sobą w skoordynowany sposób. Tak więc można pokryć znaczny obszar (nawet do małego miasta), zapewniając niezawodne połączenie w dowolnym miejscu obszaru zasięgu. Dzieje się to w następujący sposób: laptop, smartfon lub inny gadżet Wi-Fi wchodzi w interakcję z najbliższym węzłem sieci MESH, następnie dane są przesyłane do głównego routera lub punktu dostępowego bezprzewodowo, wzdłuż łańcucha między węzłami. W tym przypadku stosuje się tzw. routing dynamiczny: sieć sama wyznacza optymalną ścieżkę transmisji danych i automatycznie ją zmienia, gdy użytkownik przemieszcza się między poszczególnymi węzłami.
W rzeczywistości dynamiczny routing jest kluczową różnicą między urządzeniami MESH a bardziej tradycyjnymi wzmacniaczami Wi-Fi. Przy tym praca odbywa się w formacie „bezproblemowym”: podczas przełączania z jednego węzła na drugi nie dochodzi do utraty komunikacji, a funkcje sieciowe wymagające stabilnego połączenia (pobieranie, oglądanie filmów, gry online, sesje autoryzacji) nie są przerywane. Innymi słowy, użytkownik w ogóle nie zauważa przełączania między poszczególnymi węzłami. Ponadto taki format pracy pozwala na utrzymanie stabilnej prędkości połączenia (podczas gdy użytek tradycyjnych wzmacniaczy, zwłaszcza w postaci łańcuchów, znacznie zmniejsza prędkość). Dzięki temu sieć MESH może być doskonałym rozwiązaniem w sytuacjach, w których potrzebny jest zestaw kilku wzmacniaczy Wi-Fi – od prywatnego domu z 2-3 piętrami po kompleksy biurowe i przemysłowe, a nawet dzielnice miejskie. Ponadto sprzęt do takich sieci może być sprzedawany w zestawach po kilka szt. (do 8); zobacz „W zestawie”, aby uzyskać szczegółowe informacje.

— Adapter Wi-Fi. Adaptery do łączenia się z sieciami Wi-Fi przeznaczone do komputerów stacjonarnych i innych urządzeń, które początkowo nie mają wbudowanych modułów Wi-Fi. Taki sprzęt może być zarówno zewnętrzny, jak i wewnętrzny - więcej szczegółów patrz „Interfejsy (do adapterów)". W tym miejscu zauważamy, że zakup adaptera Wi-Fi może być dobrą alternatywą dla połączenia przewodowego - zwłaszcza jeśli router znajduje się daleko i niewygodne byłoby ciągnięcie przewodu.

— Wzmacniacz Wi-Fi. Urządzenia zaprojektowane do wzmacniania sygnału Wi-Fi z istniejącego routera lub punktu dostępowego. Pozwalają rozszerzyć obszar zasięgu, pozbyć się „martwych stref”, a także poprawić ogólną jakość komunikacji i sprawić, że sygnał będzie stabilniejszy. Ten rodzaj urządzenia różni się od sprzętu MESH (patrz wyżej), który ma podobny cel, brakiem dynamicznego routingu (wzmacniacze Wi-Fi są zaprojektowane do pracy bezpośrednio z routerem, przynajmniej w stałym łańcuchu), a także w niemożności bezproblemowej pracy (wzmacniacz jest postrzegany jako osobna sieć - patrz dokładniej „Funkcje i możliwości - Tryb wzmacniacza"). Ponadto łączenie się za pośrednictwem takiego urządzenia może znacznie spowolnić prędkość. Z drugiej strony, wzmacniacze Wi-Fi są znacznie tańsze niż węzły systemu MESH. Tak więc ten konkretny rodzaj sprzętu może być najlepszą opcją do prostego użytku domowego, kiedy wystarczy tylko nieznacznie rozszerzyć istniejący zasięg i nie ma potrzeby budowania obszernej sieci z wieloma równoważnymi punktami połączeniowymi. — Internet satelitarny (Starlink). Terminale umożliwiające dostęp do sieci WWW za pośrednictwem łączności satelitarnej. Infrastruktura takich systemów składa się zazwyczaj z satelitów znajdujących się na niskiej orbicie kosmicznej, sieci stacji bazowych na Ziemi oraz terminali klienckich służących do odbioru sygnałów i udostępniania Internetu. Monopolistą w tym obszarze jest należąca do Elona Muska firma SpaceX z jej terminalami Starlink.

Wraz z wprowadzeniem do masowego użytku systemów satelitarnych możliwe stało się zapewnienie szybkiego dostępu do Internetu tam, gdzie wcześniej było to niemożliwe ze względu na brak lub słaby rozwój tradycyjnych metod transmisji danych. Jednocześnie taki Internet przyda się podczas regularnych przerw w dostawie prądu i z dala od cywilizacji. Wśród wad tej technologii wymienia się wysoki koszt sprzętu oraz wysoką miesięczną opłatę za korzystanie z usługi (w porównaniu z tradycyjnym połączeniem kablowym i internetem komórkowym).

Standardy Wi-Fi obsługiwane przez sprzęt. W dzisiejszych czasach oprócz nowoczesnych standardów Wi-Fi 4 (802.11n), Wi-Fi 5 (802.11ac), Wi-Fi 6 (802.11ax) (jego odmiana Wi-Fi 6E), Wi-Fi 7 (802.11be) oraz WiGig (802.11ad), można również spotkać wsparcie dla wcześniejszych wersji - Wi- Fi 3 (802.11g), a nawet Wi-Fi 1 (802.11b). Oto bardziej szczegółowy opis każdej z tych wersji:

— Wi-Fi 3 (802.11g). Przestarzały standard, podobnie jak Wi-Fi 1 (802.11b), który odszedł w niepamięć. Był szeroko stosowany przed pojawieniem się Wi-Fi 4, obecnie jest używany głównie jako dodatek do nowszych wersji - w szczególności w celu zapewnienia kompatybilności z przestarzałym i niedrogim sprzętem. Pracuje na częstotliwości 2,4 GHz, maksymalna prędkość wymiany danych to 54 Mb/s.

— Wi-Fi 4 (802.11n). Pierwszy z powszechnie używanych standardów obsługujący 5 GHz; może pracować w tym zakresie lub w klasycznym 2,4 GHz. Warto podkreślić, że niektóre modele sprzętu Wi-Fi na ten standard wykorzystują tylko 5 GHz, dlatego są niekompatybilne z wcześniejszymi wersjami Wi-Fi. Maksymalna prędkość dla Wi-Fi 4 to 600 Mb/s; w nowoczesnych urządzeniach bezprzewodowych standard ten jest bardzo popularny, dopiero niedawno zaczął być wypierany na tej pozycji pr...zez Wi-Fi 5.

— Wi-Fi 5 (802.11ac). Następca Wi-Fi 4, który ostatecznie przeniósł się na pasmo 5 GHz, co pozytywnie wpłynęło na niezawodność połączenia i prędkość transmisji danych: wynosi do 1,69 Gb/s na antenę i ogólnie do 6,77 Gb/s. Ponadto jest to pierwsza wersja, w której w pełni zaimplementowano technologię Beamforming (więcej informacji można znaleźć w „Funkcje i możliwości”).

— Wi-Fi 6, Wi-Fi 6E (802.11ax). Rozwinięcie Wi-Fi 5, które wprowadziło zarówno wzrost prędkości do 10 Gb/s, jak i szereg ważnych usprawnień. Jedną z najważniejszych nowości jest zastosowanie szerokiego zakresu częstotliwości – od 1 do 7 GHz; to w szczególności pozwala automatycznie wybierać najmniej obciążone pasmo częstotliwości, co pozytywnie wpływa na prędkość i niezawodność połączenia. Jednocześnie urządzenia Wi-Fi 6 mogą działać na klasycznych częstotliwościach 2,4 GHz i 5 GHz, a modyfikacja standardu Wi-Fi 6E może działać na częstotliwościach od 5,9 do 7 GHz; ogólnie uważa się, że urządzenia z obsługą Wi-Fi 6E pracują z częstotliwością 6 GHz, przy pełnej kompatybilności z wcześniejszymi standardami. Dodatkowo w tej wersji wprowadzono pewne usprawnienia dotyczące jednoczesnej pracy kilku urządzeń na tym samym kanale, w szczególności chodzi o technologię OFDMA. Dzięki temu Wi-Fi 6 daje najmniejszy ze współczesnych standardów spadek prędkości przy obciążonym powietrzu, a modyfikacja Wi-Fi 6E działająca na 6 GHz ma najmniej zakłóceń.

— Wi-Fi 7 (802.11be). Ten standard Wi-Fi zaczął być wdrażany w 2023 roku. Dzięki zastosowaniu modulacji 4096-QAM może on osiągać maksymalną teoretyczną prędkość transmisji danych do 46 Gb/s. Wi-Fi 7 obsługuje trzy pasma częstotliwości: 2,4 GHz, 5 GHz i 6 GHz. Maksymalna szerokość pasma standardu została zwiększona ze 160 MHz do 320 MHz — im szerszy kanał, tym więcej danych może on przesłać. Wśród interesujących nowości Wi-Fi 7 odnotowano opracowanie MLO (Multi-Link Operation) — za jego pomocą podłączone urządzenia wymieniają dane przy użyciu kilku kanałów i pasm częstotliwości jednocześnie, co jest szczególnie ważne w przypadku gier VR i online. Technologia Multiple Resource Unit została zaprojektowana w celu zminimalizowania opóźnień w komunikacji, gdy podłączonych jest wiele urządzeń klienckich. Nowy protokół 16x16 MIMO ma również na celu zwiększenie przepustowości przy dużej liczbie jednoczesnych połączeń, podwajając liczbę strumieni przestrzennych w porównaniu do poprzedniego standardu Wi-Fi 6.

— WiGig (802.11ad). Standard Wi-Fi wykorzystujący częstotliwość roboczą 60 GHz; prędkość przesyłania danych może wynosić do 10 Gb/s (w zależności od konkretnej wersji WiGig). Kanał 60 GHz jest znacznie mniej obciążony niż popularniejsze kanały 2,4 GHz i 5 GHz, co pozytywnie wpływa na niezawodność transmisji danych i zmniejsza opóźnienia; to ostatnie jest szczególnie ważne w grach i niektórych innych specjalistycznych zadaniach. Z drugiej strony, zwiększenie częstotliwości znacznie zmniejszyło zasięg połączenia (więcej szczegółów w punkcie „Zakres częstotliwości”), więc w praktyce ten standard nadaje się tylko do komunikacji w tym samym pomieszczeniu.

Należy pamiętać, że w praktyce prędkość przesyłania danych jest zwykle znacznie niższa od teoretycznego maksimum – zwłaszcza, gdy na tym samym kanale pracuje kilka urządzeń Wi-Fi. Warto również zauważyć, że różne standardy są ze sobą wstecznie kompatybilne (z ograniczeniem prędkości dla tego wolniejszego), pod warunkiem, że częstotliwości się pokrywają: na przykład 802.11ac może współpracować z 802.11n, lecz nie z 802.11g.

Liczba pasm i kanałów komunikacji bezprzewodowej obsługiwanych przez router. Określa się tylko dla modeli z więcej niż jednym pasmem.

- Dwupasmowe (2,4 GHz i 5 GHz). Urządzenia obsługujące jednocześnie dwa popularne pasma komunikacyjne - 2,4 GHz i 5 GHz - w formacie „jeden kanał komunikacyjny na pasmo”. Zapewnia to zgodność z większością standardów Wi-Fi (patrz wyżej), a w niektórych przypadkach ma również pozytywny wpływ na jakość połączenia. Na przykład adapter Wi-Fi (patrz „Typ urządzenia”) z tą funkcją może zapewniać możliwość oceny przeciążenia obu pasm i automatycznego wyboru mniej obciążonego.

- Trójkanałowy (2,4 GHz i 5 GHz w 2 kanałach). Ulepszona wersja dwupasmowego formatu pracy: w paśmie 5 GHz komunikacja odbywa się dwoma kanałami. Pozwala to np. na zapewnienie trzech kanałów bezprzewodowych na jednym routerze jednocześnie (trzy widoczne sieci na liście sieci bezprzewodowych) i osiągnięcie jeszcze większej przepustowości. Zalety tego formatu są szczególnie widoczne, gdy router współpracuje jednocześnie z kilkoma urządzeniami bezprzewodowymi.

- Trójpasmowy (2.4 GHz, 5 GHz, 60 GHz). Najbardziej „wszystkożerna” odmiana współczesnego sprzętu Wi-Fi, kompatybilna ze wszystkimi popularnymi standardami - od przestarzałego 802.11 b/g po stosunkowo nowy 802.11 ad. Ponadto obfitość pasm przyczynia się do wzrostu prędkości, zwłaszcza przy prac...y z urządzeniami wielopasmowymi.

Maksymalna prędkość zapewniana przez urządzenie przy łączności bezprzewodowej w paśmie 2.4 GHz.

Pasmo to jest wykorzystywane w większości współczesnych standardów Wi-Fi (patrz wyżej) - jako jedno najbardziej z dostępnych lub wręcz jedyne. Teoretyczne maksimum to 600 MB/s. W rzeczywistości Wi-Fi na częstotliwości 2.4 GHz jest wykorzystywane przez dużą liczbę urządzeń klienckich, z czego wynika przeciążenie kanałów transmisji danych. Ponadto liczba anten wpływa na wydajność prędkości sprzętu. Podaną w specyfikacji prędkość można osiągnąć tylko w warunkach idealnych. W praktyce może być ona zauważalnie mniejsza (często kilkukrotnie), zwłaszcza przy obfitości urządzeń bezprzewodowych podłączonych do sprzętu. Dla zrozumienia rzeczywistych możliwości sprzętu Wi-Fi maksymalna prędkość na 2.4 GHz jest podawana w specyfikacji poszczególnych modeli. Jeśli chodzi o liczby, to ze względu na możliwości w paśmie 2.4 GHz współczesny sprzęt umownie dzieli się na modele o prędkościach do 500 MB/s włącznie i powyżej 500 MB/s.

Maksymalna prędkość, obsługiwana przez urządzenie przy łączności bezprzewodowej w paśmie 5 GHz.

Pasmo to jest wykorzystywane w Wi-Fi 4, Wi-Fi 6 i Wi-Fi 6E jako jedno z dostępnych, w Wi-Fi 5 jako jedyne (patrz „Standardy Wi-Fi”). Prędkość maksymalna podawana jest w specyfikacji w celu zaznaczenia rzeczywistych możliwości konkretnego sprzętu - mogą być one zauważalnie skromniejsze od ogólnych możliwości standardu. Poza tym wszystko zależy od generacji Wi-Fi. Na przykład urządzenia obsługujące Wi-Fi 5 mogą teoretycznie przesyłać do 6928 Mb/s (przy użyciu ośmiu anten), a Wi-Fi 6 do 9607 Mb/s (przy użyciu tychże ośmiu strumieni przestrzennych). Maksymalna możliwa prędkość łączności jest osiągana w określonych warunkach i nie każdy model sprzętu Wi-Fi w pełni je spełnia. Konkretne liczby są umownie podzielone na kilka grup: wartość do 500 MB/s jest dość skromna, wiele urządzeń obsługuje prędkości w zakresie 500 - 1000 MB/s, wskaźniki 1 - 2 GB/s można zaliczyć do średnich wartości, a najbardziej zaawansowane modele w swojej klasie zapewniają prędkość wymiany danych na poziomie ponad 2 GB/s.

— 160 MHz. Kanał 160 MHz zwiększa przepustowość transmisji danych i pozwala na jej zbliżenie do maksymalnej teoretycznej prędkości.

— 320 MHz. Kanał 320 MHz został wprowadzony w standardzie Wi-Fi 7 (patrz odpowiedni punkt). Zapewnia znaczny wzrost prędkości transmisji danych — dwukrotnie większy w stosunku do kanału 160 MHz.

Port WAN charakteryzuje zdolność urządzenia do odbioru sygnału przewodowego. Spotyka się modele z jednym portem bądź dwoma portami WAN, a w rzadkich przypadkach może to być większa liczba podłączanych dostawców. Taka rozszerzona liczba złączy WAN wpływa na koszt i w związku z tym występuje częściej wśród routerów przeznaczonych do zastosowań profesjonalnych.

Jeśli chodzi o prędkość, przy wyborze urządzenia priorytetem jest prędkość wyjściowego portu LAN lub Wi-Fi. Natomiast szybsze porty WAN ( 1 Gb/s, 2.5 Gb/s, 5 Gb/s, 10 Gb/s) pozwalają na rozłożenie obciążenia na kilka wyjść jednocześnie bez obniżania wskaźników szybkości, jak to może mieć miejsce w przypadku portu WAN 100 Mb/s.

Obecność wymiennej anteny (lub kilku anten) w konstrukcji urządzenia.

Wymiennymi mogą być tylko anteny zewnętrzne (patrz „Typ anteny”). Taka konstrukcja jest szczególnie wygodna w przechowywaniu i transporcie: pozwala na usunięcie zewnętrznego wyposażenia, dzięki czemu urządzenie jest mniej nieporęczne. Ponadto wiele urządzeń z tą funkcją umożliwia wymianę standardowych anten na inne (na przykład mocniejsze lub o bardziej optymalnej charakterystyce promieniowania). Niektóre z tych modeli są nawet początkowo sprzedawane bez anten - z obliczeniem na to, że użytkownik sam je wybierze, według własnego uznania; taki zestaw nie jest potrzebny do użytku domowego, ale może być bardzo wygodny przy doborze profesjonalnego sprzętu wysokiej jakości. Z drugiej strony, wymienna konstrukcja zmniejsza niezawodność mocowania anteny, zwiększa prawdopodobieństwo awarii oraz zwiększa koszt urządzenia. Dlatego większość współczesnych urządzeń Wi-Fi jest nadal wyposażona w niewymienne anteny.

Zysk energetyczny zapewniany przez każdą antenę urządzenia; jeśli w konstrukcji przewidziano anteny o różnych specyfikacjach (typowym przykładem są anteny zewnętrzne i wewnętrzne), wówczas informacja jest z reguły podawana z uwzględnieniem najwyższej wartości.

Wzmocnienie sygnału w tym przypadku zapewnia się przez zawężenie wzoru promieniowania - podobnie jak w latarkach z regulowaną szerokością wiązki, zmniejszenie tej szerokości zwiększa zasięg świecenia. Najprostsze anteny dookólne zawężają sygnał głównie w płaszczyźnie pionowej, „spłaszczając” obszar zasięgu, tak że staje się on jak pozioma tarcza. Z kolei anteny kierunkowe (głównie w specjalistycznych punktach dostępowych, patrz „Typ urządzenia”) tworzą wąską wiązkę, która pokrywa bardzo mały obszar, ale daje bardzo solidne wzmocnienie.

W szczególności zysk energetyczny opisuje, jak silny jest sygnał uzyskiwany w głównym kierunku anteny w porównaniu z idealną anteną, która równomiernie rozprowadza sygnał we wszystkich kierunkach. Wraz z mocą nadajnika (patrz poniżej) określa to całkowitą moc sprzętu i odpowiednio wydajność i zasięg komunikacji. Właściwie, aby określić całkowitą moc, wystarczy dodać zysk energetyczny w dBi do mocy nadajnika w dBm; w tym przypadku dBi i dBm można uznać za te same jednostki (decybele).

Generalnie takie dane są rzadko potrzebne zwykłemu użytkownikowi, ale mogą się przydać w niektórych sytuacjach, z którymi muszą sobie radzić specjaliści. Szczegółowe metody ob...liczeń dla takich sytuacji można znaleźć w dedykowanych źródłach; tutaj podkreślamy, że nie zawsze ma sens gonienie za dużym zyskiem energetycznym anteny. Po pierwsze, jak omówiono powyżej, osiąga się to kosztem zawężenia obszaru zasięgu, co może być niewygodne; po drugie, zbyt silny sygnał jest również często niepożądany, więcej informacji można znaleźć w punkcie „Moc nadajnika”.