Napęd
Sposób przeniesienia obrotów z wału silnika na mechanizm napędowy kompresora.
- Bezpośredni. W kompresorach z
napędem bezpośrednim wał mechanizmu roboczego jest wyrównany bezpośrednio z wałem silnika - dlatego takie modele są również nazywane współosiowymi. Ich główną zaletą jest niski koszt ze względu na prostotę konstrukcji, a także niewielkie wymiary jednostki kompresora. Jednak ta prostota nie przekłada się na łatwość naprawy: jest bardzo prawdopodobne, że nawet przy niewielkiej awarii będziesz musiał zdemontować większość urządzenia. Ponadto ten wariant ma wysoki poziom hałasu, a prędkość obrotowa wału jest dość wysoka, co znacznie zużywa mechanizm roboczy. Bardzo trudno jest stworzyć wysokowydajny kompresor w oparciu o napęd bezpośredni, gdyż możliwości konstrukcyjne niekorzystnie wpływają na wydajność chłodzenia. Dlatego te modele są zwykle zaliczane do urządzeń z podstawowej półki cenowej o niskiej wydajności.
-
Paskowy. Działanie tego napędu opiera się na wykorzystaniu dwóch kół pasowych (jedno na wale silnika, drugie na wale mechanizmu roboczego), połączonych paskiem napędowym. Jest bardziej obszerny, nieco bardziej złożony w konstrukcji i kosztuje więcej niż bezpośredni, lecz przewyższa go w wielu innych wskaźnikach. Przede wszystkim jest to wydajność: oddzielnie umieszczony silnik i mechanizm napędowy znacznie łatwiej chłodzi się, co pozwala na tworzenie kompresorów o niemal
...dowolnej wydajności bez ryzyka przegrzania. Ponadto, ze względu na różnicę w średnicy kół pasowych, prędkość obrotowa wału mechanizmu roboczego jest mniejsza niż silnika, co dodatkowo zmniejsza nagrzewanie i ma pozytywny wpływ żywotność. Kompresory z napędem pasowym są łatwe w naprawie i konserwacji (ze względu na możliwość oddzielnego dostępu do silnika i mechanizmu), a ich poziom hałasu jest niski.Ciśnienie nominalne
Maksymalne ciśnienie generowane przez kompresor podczas pracy. Parametr ten, podobnie jak wyżej opisana wydajność, jest bardzo ważny przy doborze kompresora do konkretnego narzędzia pneumatycznego: konieczne jest, aby ciśnienie nominalne nie było niższe niż ciśnienie robocze narzędzia. Jednocześnie wysokie ciśnienie nie stanowi problemu - można je zredukować za pomocą odpowiedniego regulatora na reduktorze.
Większość nowoczesnych kompresorów ma ciśnienie
8 bar, co jest wystarczające dla większości narzędzi pneumatycznych. Jednostki 6 bar należą do poziomu podstawowego, ich głównym przeznaczeniem są prace malarskie, gdzie nie jest wymagane wysokie ciśnienie. Istnieją również warianty na 10 barów, a nawet więcej - z reguły należą one do modeli specjalistycznych i odpowiednio kosztują. Dlatego warto szukać agregatu wysokociśnieniowego tylko wtedy, gdy parametr ten jest krytyczny dla planowanej pracy (np. jeśli potrzebujesz kompresora do montażu opon).
Przy doborze w oparciu o ciśnienie nominalne, należy koniecznie wziąć pod uwagę, że maksymalne dopuszczalne ciśnienie w zbiorniku jest zwykle wskazywane jako nominalne. Rzeczywiste ciśnienie wytwarzane przez kompresor na wyjściu jest najczęściej nieco mniejsze, wynika to z pewnych cech konstrukcyjnych. Dla najpopularniejszych ciśnień nominalnych - 8 i 10 bar - rzeczywiste wartości są zwykle o 2 bary mniejsze, tj. 6 i 8 barów.
Prędkość obrotowa
Prędkość obrotowa wału silnika kompresora podczas normalnej pracy. Parametr ten z reguły nie wpływa na wydajność jednostki - głównymi wskaźnikami są nadal wydajność i ciśnienie nominalne (patrz wyżej). Jednocześnie pozwala ocenić cechy konstrukcyjne kompresora i jego trwałość. Faktem jest, że wyższa prędkość obrotowa pozwala na zastosowanie dość prostych i niedrogich mechanizmów roboczych, lecz zwiększa zużycie części ruchomych i skraca żywotność. Dlatego model o niższej prędkości prawdopodobnie będzie kosztował więcej niż wersja „wysokoobrotowa”, ale będzie służył dłużej (przy pozostałych parametrach równych - wydajność, ciśnienie, typ napędu, konstrukcja; patrz wszystko powyżej).
Zasilanie
Wśród źródeł zasilania kompresorów spotyka się:
sieć energetyczna,
akumulatory,
benzyna i
olej napędowy. W przypadku klasycznych kompresorów samochodowych przewidziano inny paragraf, lecz trafią się też solidne
kompresory zasilane napięciem 12 V. Bardziej szczegółowo o każdym z nich:
-
Sieć energetyczna (230 V). Najpopularniejsze źródło zasilania stosowane we współczesnych kompresorach. Silniki elektryczne mają stosunkowo niewielkie wymiary i wagę, a podczas pracy generują znacznie mniej hałasu niż silniki spalinowe oraz nie generują spalin, dzięki czemu są bezpieczne nawet przy słabej wentylacji w pomieszczeniu. Ponadto są łatwe w obsłudze, nie wymagają tankowania, drogiego sprzętu rozruchowego czy skomplikowanych procedur. Spośród istotnych wad warto zwrócić uwagę na potrzebę zewnętrznego źródła zasilania - jeśli nie można podłączyć prądu, kompresor z silnikiem elektrycznym będzie absolutnie bezużyteczny. Zasilanie z jednofazowej sieci 230 V AC ogranicza modele pod względem mocy i takie urządzenia można raczej odnieść do domowych aniżeli profesjonalnych.
-
Sieć energetyczna (400 V). Zasilanie z sieci trójfazowej (trzy pary styków „zero” - „faza”) o napięciu 400 V. Taką sieć można umownie nazwać „przemysłową”: nie jest używa
...na w życiu codziennym, lecz jest szeroko rozpowszechniona w pomieszczeniach przemysłowych, takich jak warsztaty, serwisy samochodowe itp. Główną zaletą tego typu zasilania jest jego duża moc, która umożliwia tworzenie kompresorów o wysokim ciśnieniu i wskaźnikach wydajności. Jednocześnie wypuszczanie jednostek małej mocy tylko pod 3 fazy nie ma sensu - główna zaleta zostaje utracona, a wada w postaci niezgodności z sieciami 230 V (i odpowiednio ograniczony zakres stosowania) pozostaje. Dlatego zasilanie 400 V jest wyłączną prerogatywą kompresorów dużej mocy, przeznaczonych do użytku profesjonalnego. Przed zakupem takiego urządzenia upewnij się, że w miejscu planowanej instalacji jest połączenie trójfazowe.
- Akumulator. Zasilanie z własnej baterii. Główne zalety tej opcji to mobilność, możliwość pracy niezależnie od gniazdek elektrycznych oraz brak przewodu zasilającego, który może przeszkadzać w pracy. Z drugiej strony takie zasilanie nie nadaje się do dużych mocy, narzędzie akumulatorowe, przy pozostałych parametrach równych, okazuje się być zauważalnie cięższe i droższe niż sieciowe, a czas pracy jest ograniczony poziomem naładowania baterii. Jednak w większości przypadków bateria jest wymienna, co pozwala trzymać kilka akumulatorów w gotowości i wymieniać je w razie potrzeby.
- Benzyna. Silnik spalinowy (ICE), który wykorzystuje benzynę jako paliwo. Takie kompresory są niezastąpione, jeśli pracujesz w miejscach bez dostępu do prądu: silniki benzynowe nie są uzależnione od zewnętrznych źródeł zasilania, są całkowicie autonomiczne i mogą pracować tak długo, jak w zbiorniku jest paliwo. Z drugiej strony są one droższe od elektrycznych (zarówno same, jak i w eksploatacji ze względu na wysoki koszt benzyny), ważą więcej, hałasują, są trudne do rozruchu i wymagają pewnych umiejętności konserwacyjnych. Ponadto spaliny powodują poważne niedogodności i ograniczają stosowanie silników spalinowych – podczas pracy w pomieszczeniach wymagana jest dobra wentylacja. W rezultacie kompresory z silnikami benzynowymi są raczej opcją zapasową w przypadku niemożności użycia silnika elektrycznego i nie są szeroko rozpowszechnione.
- Silnik Diesel. Silnik spalinowy zasilany olejem napędowym. Charakteryzuje się tymi samymi podstawowymi cechami, co w przypadku benzyny (patrz wyżej), lecz istnieją pewne różnice. Najbardziej uderzająca różnica jest taka, że silniki wysokoprężne są na ogół droższe niż benzynowe, lecz mają dłuższą żywotność i są tańsze w eksploatacji ze względu na stosunkowo niską cenę paliwa.
- Sieć elektryczna 12 V. Kompresor można podłączyć do sieci samochodu jako źródło zasilania.Poziom hałasu
Maksymalny poziom hałasu wytwarzanego przez kompresor podczas pracy. Przy ocenie należy pamiętać, że decybel używany do oceny hałasu nie jest wartością bezwzględną. W praktyce oznacza to, że hałasy na przykład 20 dB i 40 dB różnią się poziomem nie o dwa razy, lecz o 100 - dokładnie ta krotność odpowiada różnicy 20 dB; dwukrotny wzrost odpowiada wzrostowi o 3 dB. Dlatego do oceny poziomu hałasu warto odnieść się przede wszystkim do tabel porównawczych. Dla wartości występujących we współczesnych kompresorach ta tabela wyglądałaby mniej więcej tak:
70 dB - głośne rozmowy w odległości ok. 1 m;
75 dB - krzyk;
80 dB - silnik motocyklowy z tłumikiem;
85 dB - głośny krzyk;
90 dB - wagon pociągu towarowego w odległości 5-7 m;
95 dB - hałas wewnątrz wagonu metra.
W każdym razie, im niższy poziom hałasu wytwarzanego przez urządzenie, tym wygodniejsze jego użytkowanie, tym mniej ono „bije w uszy" i zwiększa głośność całego zestawu działających narzędzi.
Ciśnienie akustyczne (LPA)
Poziom ciśnienia akustycznego w decybelach w określonej odległości między źródłem hałasu a uchem operatora kompresora. Z uwagi na to, że w bezpośrednim sąsiedztwie kompresora nie pracują ludzie, parametr przyda się do oceny poziomu hałasu na odległość. Najczęściej jest mierzony w odległości 7 m od pracującej instalacji, rzadziej w odległości 1 m.
