Rozmiar
Całkowity rozmiar patelni (bez rączki). W przypadku modeli okrągłych tutaj wskazywana jest średnica zewnętrzna, w przypadku modeli kwadratowych - najczęściej rozmiar zewnętrzny po jednej stronie. Dla zestawów składających się odpowiednio z kilku patelni (patrz "Liczba w zestawie") podawane są dane o wszystkich elementach z zestawu.
Najmniejsze współczesne patelnie mają rozmiar
18 cm,
16 cm, a nawet
mniej. Większość modeli waha się od 20 do 28 cm, przy czym parzyste wartości średnicy są znacznie popularniejsze niż nieparzyste. Tak więc produkty o rozmiarach
20,
22,
24,
26 i
28 cm są produkowane zauważalnie więcej niż modele
21,
23,
25,
27 i 29 cm. W największych patelniach średnica wynosi
30 cm lub więcej; w sprzedaży jest sporo takich modeli.
Generalnie od rozmiaru zależy przede wszystkim całkowita pojemność patelni i możliwości umieszczenia na niej określonych składników (duży kawałek mięsa, cała ryba itp.). Rzeczywista pojemność jest jednak również związana z wysokością ścianek (patrz poniżej); jednak patelnie tego samego
...typu mają zwykle podobną wysokość, a ich pojemność charakteryzuje się przede wszystkim ich średnicą. Ponadto wymiary naczynia decydują również o możliwości jego wykorzystania w konkretnym piekarniku (o ile w zasadzie taka możliwość istnieje – patrz „Funkcje i możliwości”); jednak kompatybilność z konkretnym palnikiem najlepiej ocenia się na podstawie bezpośrednio deklarowanej średnicy dna (patrz niżej) - zwykle jest ona mniejsza niż całkowita średnica, z rzadkimi wyjątkami.Grubość dna
Ogólnie rzecz biorąc, grube dno jest uważane za bardziej preferowane niż cienkie: im grubsze dno, tym równomierniej rozprowadza się na nim ciepło, tym wyższa jakość gotowania i mniejsze prawdopodobieństwo, że produkt przypali się w niektórych miejscach. Ponadto gruby materiał jest mniej podatny na odkształcenia pod wpływem wysokich i ekstremalnych temperatur. Co prawda, masywne dno wpływa również na wagę produktu, ale w większości przypadków ten szczegół nie jest w żaden sposób znaczący - a wręcz przeciwnie, przyczynia się do stabilności patelni i zmniejsza ryzyko jej przewrócenia przez nieostrożność. Z jednoznacznych wad można zauważyć jedynie wysoki koszt
grubych patelni, ale zwykle jest to uzasadnione biorąc pod uwagę charakterystykę wydajności.
Uważa się, że w większości przypadków pożądana jest grubość dna co najmniej 5 mm. Natomiast w patelniach do naleśników (patrz "Rodzaj") i innych "szybko" smażonych potrawach dopuszczalne są mniejsze wartości - od 3 mm. Z reguły grubość dna odpowiada grubości ścianek (patrz niżej), ale możliwe są wyjątki.
Grubość ścianek
Grubość ścianek patelni.
Grubszy materiał waży więcej i kosztuje więcej, ale nad tymi wadami przeważa szereg zalet. Po pierwsze,
grubsze ścianki rozprowadzają i zatrzymują ciepło równomierniej, a także zmniejszają prawdopodobieństwo przegrzania; wszystko to jest szczególnie ważne podczas duszenia i innych podobnych metod gotowania. Po drugie, duża waga zmniejsza prawdopodobieństwo przewrócenia patelni przez nieumyślne uderzenie. Po trzecie, grubszy materiał jest odporniejszy na działanie wysokich i ekstremalnych temperatur.
Za minimalny wskaźnik wysokiej jakości patelni uważa się grubość ścianki 3 mm, a najlepiej powinna wynosić 5 mm lub więcej.
Wysokość ścianek
Wysokość ścianek dobiera producent w zależności od rodzaju patelni (patrz wyżej) i jej wielkości, jednak podobne produkty mogą różnić się wysokością boków. W takich przypadkach warto zastanowić się nad cechami zamierzonego stosowania. Wysokie ścianki są więc wygodne do duszenia, robienia sosów i innych rodzajów gotowania, które wymagają dużej ilości płynu; pozwalają również pomieścić więcej treści. Głębokie patelnie jednak są droższe i cięższe. Z kolei płytka głębokość ułatwia obracanie naleśników, omletów i innych podobnych potraw, ale zmniejsza pojemność.
Powłoka nieprzywierająca
Rodzaj
powłoki nieprzywierającej zastosowanej w patelni (jeśli jest dostępna, niektóre patelnie
nie mają specjalnej powłoki).
Jeżeli w specyfikacji po prostu wskazano obecność powłoki, bez określenia jej rodzaju, należy przyjąć, że jest to najprawdopodobniej teflon (funkcjonalny, jednak krótkotrwały i wymagający ostrożnego obchodzenia się - więcej szczegółów poniżej). Da to maksymalną gwarancję na różne problemy. A oto szczegółowy opis różnych rodzajów powłok nieprzywierających:
-
Teflonowa. Powłoka na bazie politetrafluoroetylenu znana jako „teflon”. Jedna z najpopularniejszych opcji w nowoczesnych patelniach jest stosunkowo niedroga, bardzo wygodna w gotowaniu i łatwa do czyszczenia. Jednocześnie ten materiał ma swoje własne cechy użytkowe. Przede wszystkim należy go jak najbardziej chronić przed zarysowaniami: do gotowania należy używać drewnianej lub silikonowej szpatułki (nie metalowej, nie wspominając o nożach), a do mycia nie należy używać środków ściernych i metalowych gąbek (jednak zwykle nie jest to wymagane). Jeśli pojawi się rysa lub jakieś inne uszkodzenie, patelni teflonowej używać nie można - zaczyna wydzielać szkodliwe substancje, jedyną opcją jest wymiana naczyń. Powłoka ta jest wrażliwa na przegrzanie (rozpoczyna się również uwalnianie szkodliwych substancji, mogą pojawić się pęknięcia), nie można jej stosować w wysokich temperaturach i
...nie jest zalecana do stosowania na kuchenkach elektrycznych. Ponadto uważa się, że grubość patelni teflonowych powinna wynosić co najmniej 5 mm, pożądane jest wielowarstwowe dno (patrz "Cechy dodatkowe"). Zwracamy również uwagę, że nawet najwyższej jakości teflon, przy najbardziej starannej obsłudze, ma ograniczoną żywotność - zwykle około 5 lat.
- Ceramiczna. Powłoka zaprojektowana w celu wyeliminowania niektórych wad teflonu. Jego główną zaletą jest całkowita nieszkodliwość: ceramika nie wydziela szkodliwych substancji w wysokich temperaturach i zarysowaniach. Jednocześnie dość trudno ją zarysować, dlatego można używać szpatułek wykonanych z dowolnego materiału na patelni, myć środkami ściernymi itp. Ponadto taka powłoka wygląda dość estetycznie. Jednocześnie jest to rodzaj szkła i jak każde szkło jest dość wrażliwe na uderzenia. Kolejną wadą jest delikatność podczas mycia: gorących patelni ceramicznych nie można umieszczać pod zimną wodą (w przeciwnym razie mogą pojawić się pęknięcia, a nawet odpryski) i są słabo kompatybilne ze zmywarką.
- Kamienna (marmurowa). Ta kategoria obejmuje wszystkie powłoki wzmocnione wtrąceniami kruszywa kamiennego. Materiał takich wtrąceń może być różny: marmur, granit, pozostałe minerały, w tym ich kombinacje. Takie rozwiązania z reguły są stabilniejsze i trwalsze niż teflon, jednak konkretne właściwości mogą się różnić, dlatego cechy działania należy doprecyzować zgodnie z instrukcją naczyń.
- Tytanowa. Powłoki nieprzywierające na bazie tytanu wyróżniają się przede wszystkim wysoką wytrzymałością. Tak więc, jeśli we wszystkich innych odmianach zaleca się stosowanie drewnianych szpatułek, wówczas powierzchnie tytanowe często pozwalają na pracę z urządzeniami metalowymi (jednak ten punkt nadal warto wyjaśnić zgodnie z instrukcjami dotyczącymi patelni). Taka powłoka jednak jest dość droga.
- Emaliowana. Powłoki na bazie emalii wyróżniają się dobrą wytrzymałością i odpornością na zarysowania, zwykle tolerują kontakt z widelcami, a nawet nożami, a także nie boją się przegrzania. Właściwości antyadhezyjne takich powłok mogą być nieco gorsze niż innych odmian, jednak wszystko zależy od konkretnego rodzaju emalii. Wśród jednoznacznych wad można wymienić stosunkowo słabą przewodność cieplną oraz prawdopodobieństwo odpryskiwania podczas uderzeń i upadków. Ponadto niektóre emalie są mikroporowate i wymagają więcej oleju podczas smażenia niż inne powłoki. Dlatego ta opcja jest stosunkowo rzadka.
- Brak. Brak powłoki nieprzywierającej w konstrukcji patelni nie zawsze jest jednoznaczną wadą. Po pierwsze, dodatkowe powłoki nieuchronnie wpływają na cenę (a im lepszy skład, tym droższy); po drugie, wiele z nich wymaga ostrożnego obchodzenia się (patrz wyżej). To sprawia, że patelnie niepowlekane są tańsze i łatwiejsze do czyszczenia (chociaż samo czyszczenie może być dość pracochłonne). Należy zauważyć, że niektóre materiały same w sobie mają właściwości nieprzywierające; typowym przykładem jest żeliwo (patrz „Materiał patelni”).Kraj pochodzenia marki
Kraj pochodzenia marki, pod którą sprzedawana jest patelnia. Z reguły wskazuje na to „ojczyzna” firmy produkcyjnej lub lokalizacja jej siedziby.
Istnieje wiele stereotypów związanych z „narodowością” marek i produktów, ale większość z nich w dzisiejszych czasach nie ma podstaw. Po pierwsze, rzeczywiste miejsce produkcji często różni się od kraju pochodzenia marki. Po drugie, jakość produktu zależy nie tyle od geografii, ile od polityki danej firmy i tego, jak dokładnie ta jakość jest w niej monitorowana. Dlatego warto zwracać uwagę na kraj pochodzenia marki tylko wtedy, gdy zasadniczo chcesz lub (nie chcesz) wspierać producenta z określonego państwa. Jakość najlepiej ocenia się na podstawie reputacji danej marki i ogólnej półki cenowej.