Moc znamionowa
Moc znamionowa generatora to najwyższa moc, jaką agregat jest w stanie bezproblemowo dostarczać przez nieograniczony czas. W „najsłabszych” modelach liczba ta wynosi
mniej niż 1 kW, w najmocniejszych —
50 — 100 kW, a nawet
więcej; generatory z modułem spawalniczym (patrz poniżej) mają zwykle moc znamionową od
1 — 2 kW do
8 — 10 kW.
Główna zasada wyboru w tym przypadku jest następująca: moc znamionowa nie może być niższa niż całkowity pobór mocy całego podłączonego obciążenia. W przeciwnym razie generator po prostu nie będzie w stanie zapewnić wystarczającej ilości energii lub będzie działał z przeciążeniami. Jednak, aby wyjaśniać minimalną wymaganą moc generatora, nie wystarczy po prostu dodać liczbę watów wskazaną w charakterystyce każdego podłączonego urządzenia — metoda obliczeniowa jest nieco bardziej skomplikowana. Po pierwsze, należy pamiętać, że w watach zwykle wskazuje się tylko moc czynną różnych urządzeń; ponadto wiele urządzeń elektrycznych prądu przemiennego zużywa moc bierną („bezużyteczną” moc zużywaną przez cewki i kondensatory podczas pracy z tym prądem). Rzeczywiste obciążenie generatora zależy dokładnie od całkowitej mocy (czynnej i biernej), wskazywanej w woltoamperach. Do jej obliczania istnieją specjalne współczynniki i formuły.
Drugi niuans związany jest z zasilaniem ur
...ządzeń, w których prąd rozruchowy (i odpowiednio pobór mocy w momencie włączenia) jest znacznie wyższy niż nominalny — głównie są to urządzenia z silnikami elektrycznymi, takie jak odkurzacze , lodówki, klimatyzatory, elektronarzędzia itp. Moc rozruchową można określić mnożąc moc znamionową przez tzw. współczynnik rozruchu. Dla urządzeń jednego typu jest on mniej więcej taki sam — np. 1,2 — 1,3 dla większości elektronarzędzi, 2 dla mikrofalówki, 3,5 dla klimatyzatora itp.; bardziej szczegółowe dane dostępne są w dedykowanych źródłach. Charakterystyki rozruchowe obciążenia są niezbędne przede wszystkim do oceny wymaganej maksymalnej mocy generatora (patrz niżej) — jednak moc ta nie zawsze jest podana w charakterystyce, często producent podaje tylko moc znamionową agregata. W takich przypadkach przy obliczaniu dla urządzeń o współczynniku rozruchu większym niż 1 warto zastosować moc rozruchową, a nie moc znamionową.
Należy również pamiętać, że w przypadku kilku gniazd określony podział całkowitej mocy na nie może być różny. Ten punkt należy doprecyzować osobno — w szczególności dla określonych typów gniazd (więcej szczegółów patrz „Gniazd 230 V”, „Gniazd 400 V”).Uzwojenie alternatora (prądnicy)
—
Miedziane. Uzwojenie miedziane jest typowe dla zaawansowanych generatorów. Miedziany alternator charakteryzuje się wysoką przewodnością i niską rezystancją. Przewodność miedzi jest 1,7 razy większa niż przewodność aluminium, takie uzwojenie mniej się nagrzewa, a połączenia z tego metalu mogą wytrzymać spadki temperatury i obciążenia wibracyjne. Wśród wad miedzianego uzwojenia można tylko zauważyć wysoki koszt alternatora. Poza tym generatory z uzwojeniem miedzianym charakteryzują się wysoką niezawodnością i trwałością.
— Aluminiowe. Aluminiowe uzwojenie alternatora jest typowe dla niedrogich generatorów. Główne zalety aluminium to niewielka waga i niska cena, poza tym takie uzwojenie z reguły jest gorsze od analogów miedzianych. Na powierzchni aluminium tworzy się warstwa tlenkowa, która pojawia się wszędzie, nawet w miejscach lutowania stykowego. Warstwa tlenkowa zacieśnia styki i zapobiega pewnemu utrzymywaniu aluminiowych przewodów przez zewnętrzny oplot ochronny.
Pojemność silnika
Pojemność silnika w generatorze benzynowym lub dieslowskim (patrz „Paliwo”). W teorii większa pojemność zwykle oznacza większą moc, ale w praktyce nie jest to takie proste. Po pierwsze, moc właściwa silnie zależy od rodzaju paliwa, a w urządzeniach benzynowych także od rodzaju silnika spalinowego (patrz wyżej). Po drugie, podobne silniki o tej samej mocy mogą mieć różne pojemności i tutaj jest praktyczny punkt: przy tej samej mocy większy silnik zużywa więcej paliwa, ale sam może być tańszy.
Gniazda 230 V
Liczba gniazd o napięciu 230 V przewidziana w konstrukcji generatora, a także rodzaj złączy stosowanych w tych gniazdach.
Rodzaj złącza w tym przypadku jest wskazywany według maksymalnego prądu dozwolonego dla gniazda — na przykład „2 szt. na 16 A”. Najpopularniejsze opcje dla gniazd 230 V to
16 A,
32 A i 63 A. Podkreślamy, że ampery w tym oznaczeniu nie są rzeczywistym prądem, jaki może wydać generator, ale własnym ograniczeniem gniazda; rzeczywiste natężenie prądu jest zwykle zauważalnie niższe. Mówiąc prościej, jeśli na przykład generator ma gniazdo 32 A, prąd wyjściowy na nim nie osiągnie 32 A; konkretna liczba amperów będzie zależeć od mocy znamionowej i maksymalnej urządzenia (patrz powyżej). Jeśli więc dla naszego przykładu przyjmiemy moc znamionową 5 kW i moc maksymalną 6 kW, to do gniazda 230 V taki generator może dać nie więcej niż 5 kW / 230 V = 22,7 A nominalnie i 6 kW / 230 V = 27, 3 A szczytowo. Jeśli moc trzeba podzielić na kilka gniazd, to odpowiednio będzie jeszcze mniej.
Jeśli chodzi o poszczególne typy złączy, to im wyższy prąd dopuszczalny dla gniazda, tym wyższe wymagania dotyczące jego niezawodności i jakości ochrony. W związku z tym z reguły do gniazd o większej mocy można podłączać wtyczki o mniejszej mocy (bezpośrednio lub przez przejściówkę), ale nie odwrotnie. Jeśli gniazd jest kilka, to ze względu na ich rodzaj można z całą pewnością oszacować rozkład między n
...imi całej mocy generatora: między dwoma identycznymi złączami moc ta jest zwykle dzielona równo, a na gniazdo o większej liczbie amperów więcej przypada i mocy. Jednak szczegółowe informacje w tej sprawie należy wyjaśniać w każdym przypadku oddzielnie; warto również rozważyć ewentualne gniazda 400 V (patrz poniżej).Poziom hałasu
Poziom hałasu wytwarzanego przez generator podczas normalnej pracy. Im mniej hałasuje agregat, tym wygodniej się z niego korzysta, tym bliżej ludzi można go umieścić, jednak tym wyższa jest jego cena, przy pozostałych warunkach równych.
Należy również pamiętać, że generator z silnikiem spalinowym w zasadzie jest dość hałaśliwym sprzętem. Tak więc nawet "najcichsze" agregaty wydają
50 – 60 dB – to głośność rozmowy na tonach od średnich do wysokich. Większość współczesnych generatorów wytwarzają hałas na poziomie
61 – 70 dB (poziom głośnej rozmowy), a nawet
71 – 80 dB (głośność krzyku). W najgłośniejszych modelach wartość ta może
przekraczać 80 dB, osiągając czasami wartości 120 dB (hałas młota pneumatycznego). Jednocześnie zauważamy, że poziom hałasu nie jest bezpośrednio związany z mocą: na przykład wśród agregatów o poziomie hałasu 80 dB lub więcej są zarówno modele ciężkie, jak i o stosunkowo małej mocy.
Poziom ciśnienia akustycznego (7 m)
Poziom ciśnienia akustycznego w decybelach w odległości 7 m między źródłem hałasu a uchem operatora. Ponieważ w bezpośrednim sąsiedztwie generatora ludzie nie pracują, parametr przyda się do oceny poziomu hałasu na odległość. Na przykład obecne normy Unii Europejskiej zakładają, że moc akustyczna agregatów prądotwórczych o mocy powyżej 2 kW nie przekracza 97 dB — w odległości 7 m hałas silnika generatora będzie odpowiadał ciśnieniu akustycznemu około 72 dB.
Waga
Całkowita waga urządzenia — zwykle bez paliwa; wagę po tankowaniu można łatwo określić, znając pojemność zbiornika.
Ogólnie rzecz biorąc, mocniejsze generatory nieuchronnie okazują się cięższe, ale modele o podobnych właściwościach mogą wyraźnie różnić się wagą. Oceniając te różnice i generalnie wybierając według wagi, warto wziąć pod uwagę specyfikę zastosowania generatora. Jeśli więc urządzenie ma być często przenoszone z miejsca na miejsce – na przykład podczas korzystania z niego „w wyjazdach” – warto zwrócić uwagę na lżejsze agregaty, które są wygodniejsze w transporcie. Należy jednak pamiętać, że wadą lekkiej konstrukcji jest często zwiększony koszt lub zmniejszony stopień ochrony. Natomiast do użytku stacjonarnego można nie zwracać szczególnej uwagi na parametr ten lub nawet odwrotnie: wybrać cięższą (i z reguły bardziej zaawansowaną i funkcjonalną) opcję.
Jeśli chodzi o konkretne liczby, warto zauważyć, że współczesne generatory są na ogół dość masywne. Tak więc za niewielką wagę takiego sprzętu uważa się nie tylko
do 20 kg, ale nawet
20 – 30 kg; wiele agregatów waży
150 – 200 kg, a nawet
więcej, a waga stacjonarnych modeli przemysłowych mierzona jest już w tonach.