Rodzaj rozruchu
Sposób uruchamiania agregatu prądotwórczego. Aby uruchomić silnik spalinowy (benzynowy lub wysokoprężny, patrz „Paliwo”), w każdym przypadku konieczne jest obrócenie wału silnika; można to zrobić na dwa sposoby:
—
Ręczny. Przy takim rozruchu początkowy impuls jest przekazywany do silnika ręcznie — zwykle użytkownik musi pociągnąć z siłą linkę, która rozkręca specjalne koło zamachowe. Najprostszy w konstrukcji i najtańszy sposób na uruchomienie dodatkowego wyposażenia wymaga jedynie właściwej linki z kołem zamachowym. Z drugiej strony może wymagać od użytkownika znacznego wysiłku mięśniowego i słabo nadaje się do agregatów o dużej mocy.
—
Elektryczny. Przy tego rodzaju rozruchu wał silnika obraca się za pomocą specjalnego silnika elektrycznego, zwanego rozrusznikiem; rozrusznik zasilany jest z własnego akumulatora. Ten rodzaj rozruchu agregatu prądotwórczego jest najłatwiejszy dla użytkownika i wymaga minimum wysiłku. W zależności od wykonania rozrusznika elektrycznego zazwyczaj wystarczy przekręcić kluczyk w stacyjce, wcisnąć przycisk, obrócić pokrętło lub przekręcić specjalny bęben itp. Moc współczesnych rozruszników jest wystarczająca nawet dla ciężkich silników, w których ręczny rozruch jest utrudniony lub niemożliwy. Należy również zauważyć, że rozrusznik elektryczny z definicji wymagany jest do korzystania z automatycznego rozruchu ATS (patrz „Funkcje”). Z drugiej strony dodatkowe wy
...posażenie wpływa na wagę i koszt urządzenia, czasem dość zauważalnie. Dlatego takie układy rozruchowe stosuje się głównie tam, gdzie nie można się bez nich obejść – we wspomnianym już ciężkim sprzęcie, a także w generatorach z ATS.Gniazda 230 V
Liczba gniazd o napięciu 230 V przewidziana w konstrukcji generatora, a także rodzaj złączy stosowanych w tych gniazdach.
Rodzaj złącza w tym przypadku jest wskazywany według maksymalnego prądu dozwolonego dla gniazda — na przykład „2 szt. na 16 A”. Najpopularniejsze opcje dla gniazd 230 V to
16 A,
32 A i 63 A. Podkreślamy, że ampery w tym oznaczeniu nie są rzeczywistym prądem, jaki może wydać generator, ale własnym ograniczeniem gniazda; rzeczywiste natężenie prądu jest zwykle zauważalnie niższe. Mówiąc prościej, jeśli na przykład generator ma gniazdo 32 A, prąd wyjściowy na nim nie osiągnie 32 A; konkretna liczba amperów będzie zależeć od mocy znamionowej i maksymalnej urządzenia (patrz powyżej). Jeśli więc dla naszego przykładu przyjmiemy moc znamionową 5 kW i moc maksymalną 6 kW, to do gniazda 230 V taki generator może dać nie więcej niż 5 kW / 230 V = 22,7 A nominalnie i 6 kW / 230 V = 27, 3 A szczytowo. Jeśli moc trzeba podzielić na kilka gniazd, to odpowiednio będzie jeszcze mniej.
Jeśli chodzi o poszczególne typy złączy, to im wyższy prąd dopuszczalny dla gniazda, tym wyższe wymagania dotyczące jego niezawodności i jakości ochrony. W związku z tym z reguły do gniazd o większej mocy można podłączać wtyczki o mniejszej mocy (bezpośrednio lub przez przejściówkę), ale nie odwrotnie. Jeśli gniazd jest kilka, to ze względu na ich rodzaj można z całą pewnością oszacować rozkład między n
...imi całej mocy generatora: między dwoma identycznymi złączami moc ta jest zwykle dzielona równo, a na gniazdo o większej liczbie amperów więcej przypada i mocy. Jednak szczegółowe informacje w tej sprawie należy wyjaśniać w każdym przypadku oddzielnie; warto również rozważyć ewentualne gniazda 400 V (patrz poniżej).Funkcje
—
Prąd stały na wyjściu (DC 12 V). Generator posiada wyjście o stałym prądzie i napięciu 12 V. Głównym celem tego wyjścia jest ładowanie akumulatorów samochodowych, a także zasilanie urządzeń oryginalnie przeznaczonych do samochodów (przypomnijmy, że 12 V to standardowe napięcie sieci pokładowych w samochodach).
—
Port USB do ładowania. Generator posiada złącze USB (jedno lub więcej) do ładowania różnych urządzeń. Większość nowoczesnych smartfonów i tabletów można ładować z USB, a tę metodę ładowania można spotkać również w wielu innych urządzeniach – od aparatów i latarek po wkrętarki elektryczne i modele sterowane radiowo. Standardowe napięcie zasilania przez to złącze to 5 V, jednak moc może być różna, należy to wyjaśniać osobno.
—
Synchronizacja ze smartfonem. Synchronizacja ze smartfonem pozwala na zdalne sterowanie generatorem. Dzięki temu użytkownik nie musi podchodzić do urządzenia w celu np. jego uruchomienia lub zatrzymania. Ponadto synchronizacja ze smartfonem pozwala na zdalne monitorowanie parametrów generowanego prądu elektrycznego i w czasie rzeczywistym. Będzie to wymagało jednak stałego połączenia z Internetem i specjalistycznego oprogramowania, które należy zainstalować na smartfonie.
—
Automatyczny rozruch (ATS). Funkcja pozwalająca generatorowi, w określonych warunkach, włączyć się samoczynnie
..., bez żadnej akcji ze strony użytkownika. Automatyczny rozruch jest używany głównie, gdy generator jest używany jako zapasowe źródło zasilania: podczas pracy głównego zasilania agregat jest wyłączany, a w przypadku zaniku napięcia sieciowego ATS uruchamia silnik, a obciążenie jest dostarczane z generatora. Należy zauważyć, że obecność automatycznego rozruchu jest wskazywana tylko wtedy, gdy generator został oryginalnie wyposażony w jednostkę elektroniczną ATS; modele z możliwością podłączenia takiej jednostki są umieszczone w osobnej kategorii (patrz poniżej).
— Złącze do systemu ATS. Złącze umożliwiające podłączenie do generatora zewnętrznego systemu automatycznego rozruchu (ATS); samo urządzenie nie jest zawarte w zestawie. Aby uzyskać szczegółowe informacje na temat automatycznego rozruchu, patrz wyżej; tutaj zauważamy, że dla niektórych użytkowników funkcja ta nie jest początkowo potrzebna, jednak może być potrzebna w przyszłości — na przykład, jeśli generator jest początkowo używany do budowy domu, a następnie planuje się jego instalację w tym samym domu jako zapasowe źródło zasilania. W takich sytuacjach ta opcja konfiguracji będzie optymalna: kupując sam generator nie będziesz musiał przepłacać za system ATS, a później, jeśli zajdzie taka potrzeba, możesz taką jednostkę kupić i podłączyć osobno.
— Automatyczny regulator napięcia (AVR). Automatyczny regulator utrzymujący stały poziom napięcia na wyjściu generatora. Taki regulator niweluje różnice wynikające ze zmian prędkości obrotowej silnika; jest to szczególnie ważne przy podłączaniu urządzeń wrażliwych na stabilność zasilania. Warto zauważyć, że obecność AVR jest prawie obowiązkowa dla generatorów synchronicznych (patrz "Alternator"), jednak w innych odmianach funkcja ta nie występuje: w agregatach asynchronicznych i dupleks z zasady nie ma zastosowania, a w jednostkach inwerterowych sam falownik pełnią rolę regulatora i nie wymagają dodatkowej elektroniki.
— Wyświetlacz. Własny wyświetlacz montowany na obudowie generatora. Z reguły jest to najprostszy ekran LCD, który może wyświetlać tylko cyfry i niektóre znaki specjalne. Niemniej jednak, nawet na takim ekranie mogą być wyświetlane różne przydatne informacje: napięcie, częstotliwość, dane licznika motogodzin, ostrzeżenie o niskim poziomie paliwa, komunikaty o błędach z kodami błędów itp. Dzięki temu sterowanie staje się wygodniejsze i bardziej intuicyjne.
— Licznik motogodzin. Urządzenie, które zlicza całkowity czas pracy silnika prądnicy od momentu jego pierwszego włączenia. Pozwala to na określenie ogólnego pogorszenia się stanu silnika i konieczności jego naprawy/wymiany, co może być przydatne zarówno przy dłuższym użytkowaniu urządzenia, jak i np. przy ocenie jakości towaru przy zakupie używanej prądnicy. Zwykle nie da się zresetować licznika motogodzin bez poważnej ingerencji w konstrukcję urządzenia.
— Woltomierz. Urządzenie wyświetlające aktualne napięcie dostarczane przez generator. Woltomierz może być wykonany w postaci oddzielnego czujnika zegarowego lub jego wskazania mogą być wyświetlane na własnym wyświetlaczu generatora (patrz wyżej). W każdym razie funkcja ta pozwala ściśle monitorować tryb pracy agregatu i zmniejsza ryzyko przyłożenia niedopuszczalnego napięcia do obciążenia.
— Połączenie równoległe. Obecność specjalnych złączy w konstrukcji generatora, dzięki którym dwa lub więcej agregaty można podłączyć do jednej sieci elektrycznej (zwykle za pomocą dodatkowego urządzenia). Ten rodzaj połączenia stosuje się, gdy jeden agregat nie jest w stanie unieść całego obciążenia, a moc połączenia przekracza możliwości samego urządzenia. Podobny schemat zyskał również popularność, jeśli jeden z agregatów ma być wykorzystywany jako zapasowe źródło zasilania.
— Rozruch zdalny. Obecność w zestawie dostawczym generatora pilota. Wykonany jest w formie bezprzewodowego breloczka i umożliwia włączanie/wyłączanie urządzenia na odległość bez zbliżania się do niego.Poziom ochrony
Poziom ochrony zapewniany przez obudowę generatora, a mianowicie stopień ochrony „wypełnienia” przed kurzem, wilgocią i ciałami obcymi. Jest oznaczony przez standard IP dwiema liczbami, z których jedna odpowiada ochronie przed ciałami stałymi i kurzem, druga — przed wilgocią, na przykład IP24.
Zgodnie z poziomem ochrony przed kurzem (pierwsza cyfra) we współczesnych generatorach występują następujące wartości:
2 — ochrona przed przedmiotami o średnicy większej niż 12,5 mm (palce itp.);
3 — przed przedmiotami o średnicy powyżej 2,5 mm (większość instrumentów);
4 — przed przedmiotami o średnicy większej niż 1 mm (prawie wszystkie narzędzia, większość przewodów);
5 — pyłoszczelność (całkowita ochrona przed kontaktem; kurz może dostać się do środka, ale nie ma wpływu na działanie urządzenia).
Poziomy ochrony przed wilgocią mogą być następujące:
1 — ochrona przed pionowo spadającymi kroplami wody;
2 — przed kroplami wody z odchyleniem do 15° od pionowej osi urządzenia (deszcz);
3 — przed kroplami wody z odchyleniem do 60° od pionowej osi urządzenia (deszcz i wiatr);
4 — przed rozbryzgami z dowolnego kierunku (deszcz z silnym wiatrem);
Ogólnie rzecz biorąc, do użytku w pomieszczeniach wskaźnik ten nie odgrywa kluczowej roli, ale na ulicy i w podobnych warunkach (na przykład na placu budowy) należy upewnić się, że wybrany generator jest wystarczająco chroniony — lub zapewnić dodatkową ochronę.
Waga
Całkowita waga urządzenia — zwykle bez paliwa; wagę po tankowaniu można łatwo określić, znając pojemność zbiornika.
Ogólnie rzecz biorąc, mocniejsze generatory nieuchronnie okazują się cięższe, ale modele o podobnych właściwościach mogą wyraźnie różnić się wagą. Oceniając te różnice i generalnie wybierając według wagi, warto wziąć pod uwagę specyfikę zastosowania generatora. Jeśli więc urządzenie ma być często przenoszone z miejsca na miejsce – na przykład podczas korzystania z niego „w wyjazdach” – warto zwrócić uwagę na lżejsze agregaty, które są wygodniejsze w transporcie. Należy jednak pamiętać, że wadą lekkiej konstrukcji jest często zwiększony koszt lub zmniejszony stopień ochrony. Natomiast do użytku stacjonarnego można nie zwracać szczególnej uwagi na parametr ten lub nawet odwrotnie: wybrać cięższą (i z reguły bardziej zaawansowaną i funkcjonalną) opcję.
Jeśli chodzi o konkretne liczby, warto zauważyć, że współczesne generatory są na ogół dość masywne. Tak więc za niewielką wagę takiego sprzętu uważa się nie tylko
do 20 kg, ale nawet
20 – 30 kg; wiele agregatów waży
150 – 200 kg, a nawet
więcej, a waga stacjonarnych modeli przemysłowych mierzona jest już w tonach.