Porównanie Leupold VX-3 4.5-14x50 vs Carl Zeiss Conquest DL 3-12x50 Illuminated

Powiększenie zapewniane przez celownik. Parametr ten wskazuje, ile razy obraz dowolnego obiektu w polu widzenia będzie większy niż ten widoczny gołym okiem. W przypadku modeli z możliwością zmiany przełożenia (patrz poniżej) wskazany jest cały dostępny zakres regulacji.

Współczesne przyrządy celownicze mogą być produkowane w wielu różnych powiększeniach, jedynym wyjątkiem są kolimatory (patrz "Typ") - zwykle dają powiększenie 1x, czyli w rzeczywistości nie zmieniają w żaden sposób widzialnego obrazu; wyższe wartości są niezwykle rzadkie i zwykle nie przekraczają 5x. W pozostałych typach lunet maksymalne powiększenie od 2x do 5x oznacza, że model ten jest przeznaczony do bardzo krótkich odległości. Z kolei najbardziej „dalekowzroczne” urządzenia mogą zapewnić wzrost o 17-20x, a nawet więcej.

Należy pamiętać, że duże powiększenie nie tylko pozwala na lepsze oglądanie odległych i małych obiektów, ale także zawęża pole widzenia. Mając to na uwadze, głównymi kryteriami wyboru celownika pod względem powiększenia są szacowany zakres użytkowania, a także wielkość i rodzaj celów. Szczegółowe zalecenia na ten temat dla różnych sytuacji można znaleźć w dedykowanych źródłach. I tu zwracamy uwagę, że stopień powiększenia zauważalnie wpływa na koszt celownika – zarówno sam w sobie, jak i ze względu na to, że większe (i odpowiednio d...roższe) obiektywy są pożądane dla optyki „dalekozasięgowej”. Jednocześnie małe powiększenie niekoniecznie jest oznaką taniego urządzenia - samo w sobie oznacza jedynie, że celownik przeznaczony jest do krótkich odległości i szerokiego kąta widzenia.

Jeśli chodzi o modele ze zmiennym przełożeniem, im szerszy zakres regulacji, im bardziej zaawansowane i wszechstronne jest urządzenie, tym mniejsze prawdopodobieństwo, że nie ma odpowiedniego ustawienia do konkretnej sytuacji. Z drugiej strony rozszerzenie asortymentu komplikuje projekt, czyniąc go droższym i mniej niezawodnym.

Średnica źrenicy wyjściowej tworzona przez układ optyczny celownika.

Źrenica wyjściowa to rzut przedniej soczewki obiektywu, zbudowany przez optykę w obszarze okularu; obraz ten można zaobserwować w postaci charakterystycznego okręgu świetlnego, patrząc przez okular nie z bliska, ale z odległości 30 - 40 cm.Średnica tego okręgu można obliczyć dzieląc średnicę obiektywu przez powiększenie ( patrz wyżej). Na przykład model 8x40 będzie miał średnicę źrenicy 40/8=5 mm. Wskaźnik ten określa ogólną jasność urządzenia i odpowiednio jakość obrazu przy słabym oświetleniu: im większa średnica źrenicy, tym jaśniejszy będzie obraz (oczywiście przy tej samej jakości soczewek, ponieważ wpływa to również jasność).

Ponadto uważa się, że średnica źrenicy wyjściowej powinna być nie mniejsza niż źrenicy oka ludzkiego - a jej rozmiar może się różnić. Tak więc w świetle dziennym źrenica w oku ma rozmiar 2 - 3 mm, a w ciemności - 7-8 mm u nastolatków i dorosłych oraz około 5 mm u osób starszych. Ten punkt należy wziąć pod uwagę przy wyborze modelu do określonych warunków: w końcu optyka o wysokiej aperturze jest droga i nie ma sensu przepłacać za dużą źrenicę, jeśli potrzebujesz lunety wyłącznie do użytku w ciągu dnia.

Przesunięcie to odległość między soczewką okularu a źrenicą wyjściową instrumentu optycznego (patrz Średnica źrenicy wyjściowej). Optymalną jakość obrazu osiąga się, gdy źrenica wyjściowa jest rzutowana bezpośrednio na oko obserwatora; tak więc w praktyce przesunięcie to odległość od oka do soczewki okularu, która zapewnia najlepszą widoczność i nie przyciemnia krawędzi (winietowanie). Duże przedłużenie jest szczególnie ważne, jeśli celownik ma być używany jednocześnie z okularami - ponieważ w takich przypadkach nie ma możliwości zbliżenia okularu do oka, a powinien znajdować się on w pewnej odległości od okularów, aby nie uderzyć w szkło z powodu odrzutu.

Średnica obszaru widocznego przez lunetę z odległości 100 m - innymi słowy największa odległość między dwoma punktami, w których można je jednocześnie zobaczyć z tej odległości. Nazywa się to również „liniowym polem widzenia”. Dla wielu użytkowników wskaźnik ten jest wygodniejszy niż kątowe pole widzenia (kąt między liniami łączącymi obiektyw i skrajne punkty widzialnego obrazu) - bardzo wyraźnie opisuje możliwości urządzenia.

W zakresach z regulacją krotności (patrz wyżej) można określić zarówno cały zakres szerokości - od maksimum do minimum - jak i tylko jedną wartość tego parametru. W tym drugim przypadku najczęściej wybierana jest największa szerokość pola widzenia, przy minimalnym powiększeniu.

Złożony wskaźnik opisujący jakość działania dowolnego układu optycznego (w tym lunet) o zmierzchu - kiedy oświetlenie jest słabsze niż w dzień, ale jeszcze nie tak słabe jak w głęboki wieczór czy w nocy. Chodzi przede wszystkim o możliwość zobaczenia przez urządzenie drobnych szczegółów.

Konieczność użycia tego parametru wynika z faktu, że zmierzch jest stanem szczególnym. W świetle dziennym o widoczności drobnych detali decyduje przede wszystkim powiększenie optyki, w nocy - średnica obiektywu (patrz wyżej); o zmierzchu oba te wskaźniki wpływają na jakość. Ta cecha jest uwzględniana przez współczynnik zmierzchu. Jego konkretna wartość jest obliczana jako pierwiastek kwadratowy z krotności razy średnica soczewki. Na przykład dla oscyloskopu 8x40 współczynnik zmierzchu będzie pierwiastkiem 8x40=320, czyli około 17,8. W modelach z regulacją krotności (patrz wyżej) zwykle podawany jest minimalny współczynnik zmierzchu, odpowiadający minimalnemu wzrostowi.

Za najmniejszą wartość tego parametru dla widzialności normalnej o zmierzchu przyjmuje się 17. Jednocześnie należy zauważyć, że współczynnik zmierzchowy nie uwzględnia rzeczywistej przepuszczalności światła systemu - i silnie zależy od jakości soczewek, zastosowanie powłok antyodblaskowych (patrz niżej) itp. Dlatego rzeczywista jakość obrazu o zmierzchu dla dwóch modeli o tym samym współczynniku zmierzchu może się znacznie różnić.

Jeden z parametrów opisujących jakość widoczności przez urządzenie optyczne w warunkach słabego oświetlenia. Luminancja względna jest określana jako kwadrat średnicy źrenicy wyjściowej (patrz powyżej); im wyższa wskaźnik ten, tym więcej światła przepuszcza luneta. Jednocześnie wskaźnik ten nie uwzględnia jakości soczewek i ich powłok użytych w konstrukcji. Dlatego możliwe jest porównanie dwóch teleskopów pod względem jasności względnej tylko w przybliżeniu, ponieważ nawet jeśli wartości są równe, rzeczywista jakość obrazu może się znacznie różnić. Zwracamy również uwagę, że warto zwracać uwagę na parametr ten tylko wtedy, gdy celownik ma być używany o zmierzchu.

Jeśli chodzi o konkretne wartości, to w najciemniejszych modelach względna jasność nie przekracza 100, w najjaśniejszym może wynosić 300 i więcej. Szczegółowe zalecenia dotyczące wyboru według tego parametru w określonych warunkach można znaleźć w dedykowanych źródłach. Warto tutaj wspomnieć, że względna jasność nie jest bezpośrednio związana z kategorią cenową lunety: modele podobne w tym wskaźniku mogą znacznie różnić się ceną.

Jednostki kątowe stosowane w oscyloskopie służą przede wszystkim do wprowadzania poprawek za pomocą bębnów. Te same jednostki są najczęściej używane do oznaczania elementów goniometrycznych siatki celowniczej, ale są wyjątki, więc ten punkt nie zaszkodzi wyjaśnić osobno. Obecnie stosuje się dwie podstawowe jednostki:

- MOA. Skrót minuty kątowej to 1/60 stopnia. Początkowo jednostka ta kojarzona jest z angielskim systemem miar i jest wygodna przede wszystkim przy obliczaniu w jardach i calach: w odległości 100 jardów kąt 1 MOA odpowiada wymiarowi liniowemu około 1 cala. W bardziej znanym nam systemie metrycznym daje to 2,91 cm w odległości 100 m. Zauważamy również, że ta jednostka jest rodzajem standardu dokładności: uważa się, że pełnoprawny karabin snajperski powinien dawać rozrzut nie więcej niż 1 MOA.

- MRAD. Symbol miliradianu to kąt jednej tysięcznej radiana (około 0,06°). W żargonie snajperskim jednostka ta nazywana jest „tysięczną” lub „mil”. Jest już powiązany z systemem metrycznym: w odległości 100 m kąt 1 MRAD odpowiada wymiarowi liniowemu 10 cm (około 3,5 razy więcej niż 1 MOA).

Wybór tego wskaźnika w dużej mierze zależy od osobistych preferencji strzelca. I choć użytkownicy domowi są ogólnie bardziej komfortowi z „tysięcznymi”, to jednak przy minimalnym doświadczeniu można z powodzeniem korzystać z MOA, a także przełączać się między tymi jednostkami i tłumaczyć...je bez większych trudności. Ogólnie rzecz biorąc, ten szczegół nie jest szczególnie ważny.

Dokładność pomiaru bębnów używanych w zakresie dokonywania poprawek.

Dokładność pomiaru dla bębna korekcyjnego to kąt, o który przesuwa się punkt trafienia przy obrocie o 1 klik ("klik"). W tym przypadku kąt ten jest wskazywany w MOA - minutach łuku. Więcej informacji na temat tego urządzenia można znaleźć w rozdziale „Jednostki pomiaru wzroku”; a im mniejsza dokładność pomiaru, tym dokładniej można wstępnie wyregulować celownik i wprowadzić poprawki w przyszłości. Na przykład, jeśli wskaźnik ten wynosi 0,5 MOA, każde kliknięcie przesunie punkt uderzenia o około 1,46 cm na każde 100 m odległości (czyli o 2,91 cm na odległość 200 m, 4,4 cm na 300 m itd. ); a 0,25 MOA daje już tylko 7,3 mm na kliknięcie na każde 100 m.

Im mniejszy krok i im dokładniejszy system regulacji, tym jest droższy. Dlatego przy wyborze warto wziąć pod uwagę cechy planowanej aplikacji - przede wszystkim wielkość celów i odległość do nich; szczegółowe zalecenia w tej sprawie znajdują się w różnych instrukcjach fotografowania. Jeśli mówimy o konkretnych wartościach, to wspomniane 0,5 (1/2) MOA są charakterystyczne głównie dla niedrogich i średnich przyrządów celowniczych, 0,25 (1/4) MOA jest całkiem niezłym wskaźnikiem, a sama zaawansowana optyka pozwala na regulację w odstępach co 0,125 (1/8) MOA.

Dokładność pomiaru bębnów używanych w zakresie dokonywania poprawek.

Dokładność pomiaru dla bębna korekcyjnego to kąt, o który przesuwa się punkt trafienia przy obrocie o 1 klik ("klik"). W tym przypadku kąt ten jest oznaczany w MRAD - miliradianach, czyli „tysięcznych” („mil”). Więcej informacji na temat tego urządzenia można znaleźć w rozdziale „Jednostki pomiaru wzroku”; a im mniejsza dokładność pomiaru, tym dokładniej można wstępnie wyregulować celownik i wprowadzić poprawki w przyszłości. Warto tutaj przypomnieć, że dla strzelców domowych „tysięczny” jest wygodny, ponieważ jednostka ta jest bezpośrednio związana z systemem metrycznym: 0,1 MRAD odpowiada 1 cm w odległości 100 m. Czyli na przykład dokładność pomiaru 0,2 MRAD pozwala na odległość 100 m przesunąć punkt uderzenia o 2 cm przy każdym kliknięciu; przy 200 m przemieszczenie to wynosi już 4 cm na kliknięcie, przy 300 m - 6 cm na kliknięcie i tak dalej.

Istnieją również bardziej subtelne systemy regulacji, z wartością podziału 0,1 tysięcznego. Jednocześnie należy pamiętać, że im mniejszy krok regulacji, tym droższa mechanika celownika. Dlatego przy wyborze warto wziąć pod uwagę cechy planowanej aplikacji - przede wszystkim wielkość celów i odległość do nich; szczegółowe zalecenia w tej sprawie znajdują się w różnych instrukcjach fotografowania.