Porównanie Fiskars Norden N10 476 mm

1.2 kg

vs Fiskars X7-XS 355 mm

0.6 kg

Twardość stali użytej w ostrzu siekiery.

Twardość to jedna z kluczowych cech ostrza. Zbyt miękki metal szybko się stępi podczas pracy, takie narzędzie będzie musiało być zbyt często ostrzone, co nie przyczynia się do komfortu. Z drugiej strony, jeśli twardość będzie zbyt wysoka, ostrze będzie kruche, podatne na odpryskiwanie i odpryskiwanie, a ostrzenie będzie zauważalnie utrudnione.

Najczęściej twardość jest wskazywana w skali Rockwella (HRC). Za optymalną wartość dla osi uważa się od 52 do 58 - 60 HRC. Mniejsze liczby zdecydowanie nie są zalecane; w wysokiej jakości osiach twardość może być wyższa, aby zmniejszyć kruchość, można w nich stosować różne sztuczki technologiczne, ale to znacząco wpływa na koszt.

Długość to jeden z głównych parametrów decydujących o specjalizacji narzędzia. Długa długość jest typowa dla modeli przeznaczonych do ciężkiej pracy w dużych ilościach, gdzie wymagany jest znaczny wysiłek - na przykład w tasakach (patrz „Typ”) wskaźnik ten może osiągnąć metr. Z kolei drobne narzędzia przeznaczone są zarówno do precyzyjnego stolarstwa, jak i do użytku turystycznego, gdzie narzędzie trzeba nosić ze sobą, a jego kompaktowość jest tak samo ważna jak funkcjonalność.

Najmniejsze współczesne toporki mają długość około 200 mm, często są to narzędzia wielofunkcyjne z kluczami, zawiesiami i innymi specjalnymi urządzeniami wykonanymi w formie rowków kształtowych. Długość narzędzia turystycznego wynosi zwykle około 300 mm, uniwersalne siekiery stolarskie około 500 - 600 mm, a większość tasaków ma długość 600 mm.

Warto wziąć pod uwagę, że w tym momencie może pojawić się również długość samej klamki, gdy sam producent nie podaje jasnego wyjaśnienia, jaka długość jest wskazana w charakterystyce. Jednak ta wartość często różni się tylko o kilka cm.

Długość rękojeści siekiery jest zwykle mierzona od punktu mocowania ostrza. W przypadku modeli z drewnianymi (zdejmowanymi) uchwytami jest wskazany dla kompletnej siekiery.

Wszystkie osie charakteryzują się długą rączką i stosunkowo niewielkim ostrzem. Dlatego długość rączki nie różni się zbytnio od długości całkowitej opisanej powyżej, a znaczenie tych parametrów jest również zupełnie podobne.

Długość ostrza siekiery, a dokładniej długość krawędzi tnącej.

Znając długość rękojeści lub całego narzędzia (patrz wyżej), a także długość ostrza, możesz oszacować ogólne proporcje siekiery, nawet nie mając przed oczami zdjęcia. Jednak kształt i wymiary ostrza dobiera producent, biorąc pod uwagę rodzaj (patrz wyżej) i specjalizację narzędzia. Jeśli mówimy o wartości praktycznej, to długość ostrza bezpośrednio określa powierzchnię styku po uderzeniu i odpowiednie cechy narzędzia. Tak więc stosunkowo małe ostrze łatwo wchodzi nawet w twarde drewno, ten szczegół jest wykorzystywany w tasakach. Z kolei duże ostrze, które chwyta duży obszar, może być przydatne podczas ścinki drzew lub niektórych prac stolarskich.

Całkowita waga siekiery, dla modeli z drewnianymi rękojeściami - z kompletną rękojeścią.

Optymalna waga zależy od typu (patrz wyżej) i specjalizacji narzędzia. Tak więc uniwersalne osie ogólnego przeznaczenia (stolarskie) ważą około 0,8 - 1,5 kg; takie produkty są w stanie zapewnić wystarczającą bezwładność dla uderzenia, a jednocześnie nie wymagają znacznych wysiłków. Jednocześnie lżejsze narzędzia są przeznaczone do precyzyjnej pracy, cięższe do ciężkiej pracy. Tasaki i podobni „generaliści” są z definicji masywne, najczęściej od 2 kg lub więcej, a w większości modeli „dużego kalibru” waga może wynosić około 4,5 – 5 kg. Tutaj warto zacząć od grubości i twardości drewna, które planuje się posiekać: ciężki tasak z łatwością poradzi sobie nawet z dużymi kłodami, jednak taka praca będzie wymagała dużego wysiłku. Z kolei w toporkach turystycznych i tomahawkach należy wziąć pod uwagę specyfikę transportu: do ciągłego noszenia przy sobie lepiej jest wziąć lżejsze narzędzie, a jeśli narzędzie jest kupowane do wyjazdu samochodem w przyrodę, ty może wybrać model, który jest cięższy.

Ciężar ostrza siekiery, bez rękojeści.

Uważa się, że optymalna równowaga siekiery ma miejsce, gdy środek ciężkości jest maksymalnie przesunięty na ostrze. W związku z tym im bardziej masywne ostrze w stosunku do rękojeści, tym bliżej będzie do niego środek ciężkości i tym bliżej ideału będzie równowaga. Jednocześnie nie da się bez końca obciążać głowni i odciążać rękojeści – istnieją ograniczenia związane przede wszystkim z wytrzymałością konstrukcji. W rezultacie w osiach o wadze do 1,5 kg masa rączki wynosi zwykle 200 - 250 g; innymi słowy, ostrze stanowi około 80-85% całkowitej wagi narzędzia. W masywniejszych produktach rękojeści są cięższe – np. przy wadze 3 kg waga rękojeści może wynosić około kilograma, czyli ostrze stanowi już tylko około 60% wagi narzędzia. Jednak takie osie mają zwykle znaczną długość, co kompensuje ten szczegół.

Główny materiał użyty do rękojeści siekiery.

- Drewno. „Klasyka gatunku”, materiał używany od dawna i nie stracił na aktualności w naszych czasach. Drewno występuje w różnych odmianach i jakościach, ale producenci siekier zazwyczaj używają do swoich produktów twardych i trwałych odmian. Dzięki temu takie rączki są dość niezawodne i trwałe, można je stosować nawet w długich i ciężkich tasakach - podczas gdy drzewo jest stosunkowo niedrogie. Warto również zauważyć, że drewno dobrze tłumi drgania. Ponadto ostrze w takich osiach jest zawsze zdejmowane - więc w razie potrzeby można wymienić cały uchwyt na bardziej odpowiedni. Główną wadą tego materiału jest to, że drzewo z czasem się kurczy; z tego powodu ostrze zaczyna wisieć na rękojeści i może odlecieć od nagłego ruchu. Aby poprawić sytuację, musisz zmienić rączkę lub „leczyć” ją mocząc i wbijając klin. Producenci mogą jednak stosować rozwiązania konstrukcyjne, które w takim czy innym stopniu kompensują tę wadę.

- Włókno szklane. W tym przypadku zwykle mówimy nie o czystym włóknie szklanym, ale o włóknie szklanym - materiale kompozytowym, który łączy włókno szklane i plastikowy wypełniacz. To połączenie charakteryzuje się dużą wytrzymałością i stosunkowo niską wagą. A jego kluczową przewagą nad drewnem jest odporność na niekorzystne warunki, m.in. absolutna niewrażliwość na wilgoć. Dzięki temu rękojeść z włókna szklanego nie traci swoich wła...ściwości użytkowych wraz z użytkowaniem, a jej żywotność jest porównywalna z „żywotnością” samego ostrza. Co więcej, w niektórych modelach z włókna szklanego można wykonać tylko nakładki na metalową podstawę rękojeści, co dodatkowo zwiększa wytrzymałość i trwałość. Z drugiej strony takie uchwyty są znacznie droższe niż drewniane, a możliwość wymiany w konstrukcji zazwyczaj nie jest zapewniona.

- Plastikowe. Tworzywo sztuczne jest dostępny na rynku w wielu gatunkach - od niedrogiego i niezbyt niezawodnego do wysokiej wytrzymałości, nie gorszych pod względem właściwości od opisanego powyżej włókna szklanego. Jednak w osiach zwykle stosuje się dość wysokiej jakości i trwałe tworzywo sztuczne, które ma cechy i właściwości podobne do tego samego włókna szklanego lub niewiele gorsze. Specyficzne cechy takich uchwytów zależą bezpośrednio od półki cenowej narzędzia.

- Metal. Główną niewątpliwą zaletą metalowych uchwytów jest niezwykle wysoka wytrzymałość: materiał ten z łatwością wytrzymuje obciążenia niedostępne dla drewna lub metalu z tworzywa sztucznego. Ponadto ostrze i rękojeść w takich osiach są często wykonane z jednego kawałka metalu, co dodatkowo przyczynia się do wytrzymałości. Jednocześnie metal dobrze nadaje się tylko do stosunkowo kompaktowych toporków - jest dość ciężki, a tasak, czy nawet duża uniwersalna siekiera z taką rękojeścią byłaby zbyt ciężka do normalnej pracy. Zwróć uwagę, że najczęściej metal jest uzupełniony nakładkami, które sprawiają, że instrument wygodniej leży w dłoni.