Porównanie Sencut Crowley S21012-2 vs Sencut Sachse S21007-1

Gatunek stali, z której wykonane jest główne ostrze noża. Znając tę nazwę, można znaleźć szczegółowe dane na temat użytej stali i ocenić, jak wysokiej jakości jest nóż, czy nadaje się do zamierzonego zastosowania i czy jest wart swojej ceny. Niektóre z najpopularniejszych obecnie gatunków to:

-440A, 440B, 440C. Kategoria "powyżej średniej". Stosunkowo niedrogie odmiany o doskonałym stosunku jakości do ceny. Zawartość węgla wynosi odpowiednio 0,75%, 0,9% i 1,2%; Stal 440C uważana jest za najbardziej zaawansowaną, lecz wszystkie odmiany są odporne na korozję, dobrze zachowują ostrość, a jednocześnie są dość łatwe do ostrzenia.

- AUS-8. Japoński odpowiednik linii „440.” - a dokładniej stal 440B (analogi 440 A i 440C są oznaczane jako AUS-6 i AUS-10). Różni się obecnością wanadu w składzie, co ma pozytywny wpływ na odporność na zużycie.

- 8Cr13MoV, 8Cr14MoV, 5Cr15MoV itp. Chińskie gatunki stali z dodatkiem chromu, molibdenu i wanadu. Najbardziej popularna i zaawansowana odmiana jest zasłużenie uważana za „osiem-chrom-trzynaście”. Ma podobne właściwości do AUS-8, lecz cechuje się wyższą zawartością węgla; taka stal jest stosunkowo niedroga, lecz ma bardzo dobre właściwości użytkowe, dzięki czemu występuje zarówno w stosunkowo niedrogich nożach, jak i modelach klasy premium.

- 420. Materiał kategorii budżetowej, który jednak wyróżnia się doskonałą odpornością na korozję. Taka stal szybko się zużywa, lecz też bardzo łatwo się ostrzy; d...oskonale nadaje się do tanich noży, przeznaczonych do codziennego użytku.

-420HC. Nieco bardziej zaawansowana wersja opisanej powyżej stali 420, cechująca się wyższą zawartością węgla. Dzięki temu wersja 420HC jest zauważalnie twardsza i dłużej zachowuje ostrość; pod względem odporności na korozję prawie nie jest gorsza od oryginału, lecz kosztuje nieco więcej. Jest również uważana za doskonały wariant dla niedrogich noży produkowanych na szeroką skalę.

- D2. Kategoria „znacznie powyżej średniej”. Cechą charakterystyczną tej stali jest wysoka zawartość chromu, dzięki czemu pod względem odporności na korozję zbliża się ona do pełnowartościowej stali nierdzewnej (choć wciąż jej ustępuje). Ponadto wersja D2 jest zauważalnie twardsza niż większość materiałów z tejże półki cenowej, przez co dość trudno ją ostrzyć, za to długo zachowuje ona właściwości użytkowe.

- CPM. Rodzina stali firmy Crucible, obejmująca gatunki klasy "premium" i "super-premium". Są one produkowane przy użyciu markowej technologii „Crucible Particle Metallurgy”, która według producenta zapewnia wyższą jakość niż tradycyjne metody produkcji; jednak podobne materiały kosztują więcej. Konkretne cechy różnych marek oczywiście nieco się różnią, lecz wszystkie charakteryzują się dobrą twardością i odpornością na korozję. Warto jednak wziąć pod uwagę, że niektóre rodzaje CPM (zwłaszcza te najdroższe) mogą być bardzo trudne w ostrzeniu; z drugiej strony ostrość zachowuje się znacznie dłużej niż w tańszych materiałach.

- 65X13. Być może najpopularniejszy gatunek stali produkcji rosyjskiej. Cechuje się wysoką zawartością chromu, co przyczynia się do wysokiej odporności na korozję, a jednocześnie dość łatwo go ostrzyć, lecz nie wyróżnia się twardością. Jest niedrogi i jest używany głównie w produkcji niedrogich noży na szeroką skalę.

Twardość materiału użytego do wykonania ostrza noża. Parametr ten jest jednym z kluczowych cech ostrza. Z jednej strony, wysoka twardość oznacza, że krawędź tnąca nie będzie odkształcać się, gnieść ani przedwcześnie tępić, a samo ostrze nie będzie się uginało pod obciążeniami bocznymi; z drugiej strony twardy materiał jest trudny do ostrzenia i często jest dość delikatny.

W przypadku ostrzy noży stosuje się test twardości Rockwella i odpowiednią skalę (HRC). Większość noży stalowych dobrej jakości ma twardość rzędu 52 - 58 HRC - ten zakres jest uważany za optymalny stosunek wydajności. W przypadku innych materiałów liczby te mogą być znacznie niższe bez zauważalnego pogorszenia niezawodności; zobacz "Materiał ostrza", aby uzyskać szczegółowe informacje. Twardość powyżej 60 HRC jest niezwykle rzadka - występuje głównie w stalach klasy premium i wyższych gatunkach. W takich stalach kruchość charakterystyczna dla twardych materiałów jest eliminowana poprzez zastosowanie różnych wysokiej jakości dodatków, a trudność w ostrzeniu jest kompensowana żywotnością ostrza.

Warto pamiętać, że twardość nie jest jedyną cechą decydującą o jakości ostrza: wiele zależy od składu stopu, technologii wykonania itp. Jest to jednak dość wyraźny wskaźnik charakteryzujący cechy szczególne konkretnego materiału; dotyczy to zwłaszcza stali.

Całkowita waga noża. Należy oceniać wskaźnik ten w zależności od rodzaju (patrz wyżej) i przeznaczenia: np. dla kompaktowego modelu turystycznego zazwyczaj zaletą jest niewielka waga, wśród myśliwych i wędkarzy wszystko zależy od specjalizacji, a maczety z definicji, powinny być ciężkie - w przeciwnym razie cięcie takim ostrzem będzie po prostu niewygodne.