Rodzaj
W naszych czasach istnieje wiele rodzajów rowerów spełniających określone potrzeby. Do jazdy na asfalcie są przeznaczone
rowery miejskie,
fitness (wersja uniwersalna łączy w sobie komfort miejskich i możliwość jazdy w trudnych terenach górskich) oraz
szosowe. Do trudnych terenów lepiej zwrócić uwagę na
górskie (wyróżnia się różne typy:
crossowe,
downhill/freeride),
trekkingowe (oddzielne podgatunki
przełajowe i
szutrowe (gravel)). I oczywiście osobną niszę zajmują rowery elektryczne, rowery
BMX i zyskujące na popularności
fatbike.
—
Rower elektryczny. Rowery wyposażone w silniki elektryczne i baterie. Sposób korzystania z takiego sprzętu może być różny: w niektórych modelach tylko pomaga rowerzyście zmniejszając wysiłek na pedałach, w innych pozwala na jazdę w ogóle bez pedałów, jak na hulajnodze elektrycznej (więcej szczegółów w "Tryby pracy"). Z założenia większość tych pojazdów jest najbliższa rowerom miejskim (patrz wyżej), jednak zdarzają się wyjątki – w szczególności niektóre modele łączą możliwości roweru elektrycznego i fatbike’a (patrz wyżej). W każdym razi
...e napęd elektryczny zapewnia dodatkową wygodę i zmniejsza koszt wysiłku podczas jazdy; i nawet rozładowana bateria nie jest straszna dla takiego roweru - można kontynuować jazdę w zwykły sposób, na pedałach. Rowery elektryczne są jednak cięższe niż tradycyjne rowery i są znacznie droższe.
— Fatbike (MTB). Rodzaj roweru górskiego zaprojektowany specjalnie do łatwego i szybkiego pokonywania przeszkód trudnych dla innych rowerów, takich jak luźny śnieg, piasek lub nieprzejezdne błoto. Przede wszystkim wyróżniają się wyjątkowo szerokimi oponami (patrz „Szerokość opon”) oraz zmniejszonym ciśnieniem, co poprawia przyczepność. Podczas jazdy po luźnej nawierzchni opony te nie przewracają się, a mniejszy nacisk na podłoże pozwala rowerzyście na jazdę bez utykania.
— Miejski. Zgodnie z nazwą ten rodzaj rowerów został stworzony do jazdy po mieście. Rozumie się przez to zwykłe poruszanie się po drogach o równej nawierzchni, bez różnego rodzaju "ekstremalności". Rowery miejskie są często wyposażane w akcesoria mające na celu zwiększenie komfortu jazdy oraz zwiększenie możliwości roweru, takie jak siodełka sprężynowe, bagażniki/sakwy, pełnowymiarowe błotniki, osłony łańcucha itp. (patrz „Wyposażenie”). Do długich wypraw i trudnych warunków rowery miejskie słabo się nadają, dlatego można je polecić zwolennikom spokojnego stylu jazdy po miejskich arteriach oraz rekreacyjnej jazdy po parkowych ścieżkach. Do tej kategorii zaliczane są również tzw. cruisery – modele o charakterystycznej, wydłużonej geometrii ramy, wyprostowanej pozycji, z miękkim wygodnym siodełkiem i wysuniętą do przodu szeroką kierownicą. Przy projektowaniu cruiserów inspirowano się designem motocykli retro.
— Fitness. Rowery tego typu są opcją pośrednią między rowerami górskimi (MTB) a rowerami miejskimi (patrz wyżej dla obu tych typów). Z jednej strony, rowery fitness zapewniają „sportową”, nachyloną pozycję jazdy i dużą liczbę biegów, z drugiej strony — w konstrukcji nie ma amortyzacji, mogą się zapewniać dodatkowe „sztuczki”, takie jak bagażnik lub kosze na kierownicy, a koła są duże (zwykle 28”). Pozwala to na rozpędzanie się do dość dużych prędkości, przy czym rowery są bardziej odporne na nierówności drogi i zwiększone obciążenia niż klasyczne rowery szosowe. Jak sama nazwa wskazuje, głównym celem takich modeli jest fitness – jazda w celu przywrócenia i utrzymania kondycji fizycznej. To jednak nie koniec historii, rowery tego typu można wykorzystać również w innych rolach – np. do podróżowania po mieście, jeśli w takich wyprawach liczy się prędkość, a klasyczny rower miejski jest do tego zbyt wolny.
— Górski (MTB). Skrót od MounTain Bike. W tym przypadku uwzględniane są dwa rodzaje rowerów. Pierwszy to „klasyczny” górski. Przeznaczony jest głównie do jazdy w trudnym terenie bez szczególnych obciążeń typowych dla odmian specjalistycznych (patrz niżej). Ten typ charakteryzuje się grubą, solidną ramą, szerokimi kołami, oponami z głębokim bieżnikiem. Rozmiar koła to najczęściej 26". Wiele z tych modeli nadaje się do jazdy po płaskiej drodze; oczywiście tutaj są one gorsze od modeli szosowych (patrz poniżej), jednak jeśli musisz jeździć zarówno po autostradzie, jak i poza asfaltem, lepiej wybrać właśnie MTB. Drugi rodzaj to modele, które pod względem specyfikacji są podobne do wyspecjalizowanych (patrz niżej), jednak z tego czy innego powodu nie pasują do określonej klasy - na przykład ze względu na dużą wagę (w przypadku podobieństwa do rowerów przełajowych), słabe nadawanie się do skoków wzwyż (dirt) itp.
— Górski (przełajowy). Rodzaj roweru górskiego przeznaczony do wyścigów przełajowych. Niektóre odcinki tras biegowych są nieco prostsze niż podobne elementy w zawodach typu downhill czy trial (patrz poniżej), jednak same tory są bardzo zróżnicowane. Dlatego rower tego typu musi łączyć w sobie szybkość, zwrotność, „przyczepność” do podłoża oraz wygodę na podjazdach i zjazdach. W praktyce osiąga się to dzięki zastosowaniu lekkich materiałów do ram (aluminium, tytan, węgiel, patrz „Materiał ramy”), opon z głębokim bieżnikiem, amortyzacji hard tail lub pełnego zawieszenia z funkcją blokady (patrz „Zawieszenie”, „Blokada tylnego zawieszenia”) itp.
— Górski (downhill/freeride). Specjalistyczny rower górski przeznaczony do szybkiego zjeżdżania w dół po trudnych górskich trasach. Rodzaje takich zjazdów różnią się rodzajem nawierzchni: na zjazdach wykorzystuje się przygotowane wcześniej trasy, podczas gdy bardziej ekstremalny freeride odbywa się na kompletnym terenie. Jednak zarówno dla tych, jak i dla innych rowerów charakterystyczne cechy są wspólne: są to szerokie koła i spora waga. To ostatnie wynika ze wzmocnionej konstrukcji: podczas zjazdów waga nie odgrywa decydującej roli, jednak obciążenia pojazdu są bardzo duże, co wymaga zwiększonej wytrzymałości i maksymalnej niezawodności wszystkich części. Przełącznik biegów z reguły jest jeden - tylko na kasecie (tylny), odpowiednio prędkości jest kilka. Ale zawieszenie na obu kołach (patrz „Amortyzacja”) jest prawie obowiązkowe.
— Trekkingowy. Rowery przeznaczone do długodystansowych podróży po różnego rodzaju drogach – zarówno po twardych nawierzchniach, jak i po drogach gruntowych i innych nierównych terenach. Zewnętrznie są najbardziej podobne do rowerów szosowych, szutrowych i przełajowych, a jednak w rzeczywistości łączą właściwości modeli górskich, szosowych i miejskich. Tak więc większość rowerów trekkingowych ma nieco bardziej masywną i solidną ramę niż rowery szosowe, co umożliwia mniej lub bardziej skuteczne poruszanie się po utwardzonych drogach. Kierownica może być prosta lub gięta (patrz „Kształt kierownicy”). Ponadto wiele modeli jest wyposażonych w przednie bagażniki (patrz „Wyposażenie”) lub przynajmniej mocowania do nich; ponadto konstrukcja często zawiera błotniki, podnóżek i inne dodatkowe wyposażenie, które zapewnia dodatkowy komfort podczas długodystansowych wycieczek rowerowych.
— Szutrowy (gravel). Rowery łączące cechy rowerów szosowych, miejskich i górskich; w rzeczywistości są to urządzenia zaprojektowane z myślą o wygodzie jazdy zarówno po szosie, jak i w terenie. Kluczowym punktem w tym przypadku jest właśnie komfort: rower szutrowy nie jest tak szybki jak rower szosowy i nie tak zaawansowany w zdolnościach przełajowych jak MTB, jednak jest bardziej wszechstronny i komfortowy na różnego rodzaju nawierzchniach. Pamiętaj, że szczegółowe kryteria dotyczące rowerów szutrowych mogą się różnić w zależności od producenta. Jednak we wszystkich tego typu modelach można wyróżnić cechy wspólne: jest to połączenie giętej kierownicy ze stosunkowo wysoką pozycją siedzącą, dość grubymi miękkimi oponami i hamulcami tarczowymi. Zauważamy też, że na pierwszy rzut oka rowery szutrowe są podobne do opisanych poniżej przełajowych, jednak to wrażenie jest mylące: rower przełajowy to przede wszystkim urządzenie sportowe.
— Przełajowy. Najogólniej rzecz biorąc odmianę tę można opisać jako zmodyfikowaną wersję rowerów szosowych (patrz wyżej), charakteryzującą się zwiększoną zdolnością przełajową i nadającą się do jazdy w terenie - po trawie, piasku, żwirze itp. Zewnętrznie bardzo podobne do tradycyjnych rowerów szosowych, jednak rowery przełajowe różnią się od nich szerszymi i grubszymi kołami oraz mniejszym pochyleniem rowerzysty podczas siadania. Ponadto kolarstwo przełajowe jako dyscyplina sportu zakłada, że zawodnicy muszą pokonać część dystansu pieszo, z rowerem na ramieniu. W związku z tym produkowane są również rowery specjalistyczne do takich wyścigów z myślą o łatwości noszenia na ramieniu (szeroka rama, ukryte wewnątrz ramy linki-trakcja). A od modeli szutrowych (patrz wyżej) przełajowe różnią się przede wszystkim tym, że są zaprojektowane nie tyle z myślą o wygodzie, co o szybkości i zdolności przełajowej.
— Szosowy. Specjalistyczna klasa rowerów przeznaczonych do pokonywania długich dystansów po płaskich drogach. Modele szosowe zapewniają „leżącą” pozycję rowerzysty (z dużym pochyleniem do przodu) dla lepszej aerodynamiki, są wyposażone w wąskie koła i kierownicę o charakterystycznym zakrzywionym kształcie (patrz „Model kierownicy”), a także nie mają żadnych amortyzatorów (patrz „Amortyzacja”). Dzięki temu zapewniona jest duża prędkość ruchu przy minimalnych oporach, na dobrych nawierzchniach rowery szosowe są lepsze niż jakikolwiek inny model na długie wyprawy (dość powiedzieć, że ten typ roweru jest używany w wyścigach kolarskich na dużą skalę jak Tour de France). Jednocześnie wszystkie korzyści pojawiają się tylko na gładkich, suchych drogach. W związku z tym, biorąc pod uwagę stan większości dróg w krajach WNP, ten typ roweru ma dość wąskie przeznaczenie i jest przeznaczony głównie do specjalistycznych zawodów i maratonów rowerowych na specjalnie wyselekcjonowanych trasach.
— BMX. Rowery przeznaczone do jazdy w stylu BMX (Bicycle Moto Cross - motocross rowerowy). Istnieje kilka odmian BMX, jednak wszystkie charakteryzują się dużymi obciążeniami konstrukcyjnymi i trikami akrobatycznymi, które są prawie niedostępne dla innych typów rowerów. W związku z tym modele BMX mają niską i bardzo mocną ramę, szerokie koła o małej średnicy (dla dobrej przyczepności i dużego momentu obrotowego) i najczęściej jeden bieg (dla łatwości prowadzenia i niezawodności). Mogą być również wyposażone w dodatkowe urządzenia – na przykład oś przedniego koła wysunięta w obie strony, którą sportowiec wykorzystuje jako podnóżek podczas wykonywania trików. Zwróć uwagę, że BMX są słabo przystosowane do normalnej jazdy szosowej, ich przeznaczeniem są akrobacje.Maksymalne obciążenie
Maksymalne obciążenie, jakie może wytrzymać rower - innymi słowy, największa waga, jaką może udźwignąć podczas normalnego użytkowania. Oczywiście przy obliczaniu obciążenia bierze się pod uwagę zarówno wagę samego rowerzysty, jak i dodatkowego ładunku, który on ze sobą wozi.
Dopuszczalne obciążenie zdecydowanie nie może zostać przekroczone: nawet jeśli rower nie pęknie natychmiast, obciążenia pozaprojektowe mogą osłabić konstrukcję i w każdej chwili może dojść do wypadku. Zwracamy również uwagę, że pożądane jest posiadanie pewnej rezerwy wagowej - co najmniej 15 - 20 kg: może to być przydatne w przypadku transportu ciężkich ładunków i zapewni dodatkową gwarancję w sytuacjach awaryjnych (np. gdy koło wjedzie w dołek). Biorąc pod uwagę, że średnia waga osoby dorosłej wynosi około 70 – 80 kg, rowery o dopuszczalnym obciążeniu
do 100 kg można zaliczyć do kategorii „lekkich”,
od 100 do 120 kg – do kategorii średniej,
powyżej 120 kg – do „ciężkich”.
Rozmiar ramy
Rozmiar ramy odnosi się do odległości od punktu mocowania siodełka do punktu mocowania suportu (osie z zębatkami i pedałami). Głównymi parametrami decydującymi o wyborze roweru według rozmiaru ramy są wzrost użytkownika, przeznaczenie roweru oraz zamierzony styl jazdy. Warto również zwrócić uwagę na
damską ramę, która jest obniżona, co pozwala na wygodną jazdę nawet w spódnicy czy sukience.
Najważniejszym czynnikiem jest wzrost użytkownika. Ogólnie rzecz biorąc, im wyższy użytkownik, tym większa powinna być rama. Uniwersalny wzór na obliczenie konkretnego rozmiaru jest następujący: długość nogi od pachwiny do pięty w centymetrach należy pomnożyć przez 0,6, a następnie podzielić przez 2,5, aby uzyskać przybliżony rozmiar ramy w calach. Ale w charakterystyce marek rama może być również wskazywana w zwykłej formie do pomiaru rozmiarów
XXS,
XS,
S,
M,
L,
XL i
XXL.
Należy jednak pamiętać, że ta wartość jest bardzo umowna i przybliżona, może być stosowana tylko w przypadku prostych rowerów, które nie są przeznaczone do jazdy ekstremalnej (na przykład rowery miejskie, patrz „Przeznaczenie”). Jeśli wybierasz bardziej specjalistyczny model (górski, szosowy, BMX), lepiej odnieść się do tabel dla odp
...owiedniego typu, ponieważ rozmiary dla jednej wysokości mogą się znacznie różnić w zależności od przeznaczenia. Ponadto różni producenci mają również różną geometrię ramy i metody pomiaru, dlatego dla jak najdokładniejszego doboru zaleca się korzystanie z własnych tabel producentów.
Zwróć uwagę, że optymalny rozmiar ramy nie jest bezwzględny - w większości przypadków dla tej samej wysokości, "sąsiadujące" rozmiary są całkiem odpowiednie. I tutaj warto zwrócić uwagę na zamierzony styl jazdy. Uważa się, że małe, dobrze kontrolowane ramy są lepsze do ekstremalnej opcji, a większe i stabilne ramy są lepsze do długiego, cichego ruchu.Zalecany wzrost
Zalecany przez producenta wzrost użytkownika jest obliczany z uwzględnieniem kilku parametrów. Jednym z nich jest średnica koła, a drugim i ważniejszym — rozmiar ramy. Jeśli z rozmiarem koła wszystko jest proste - jest okrągłe i zawsze takie samo, to rozmiar ramy komplikuje wybór. Różne typy rowerów mają swój własny kształt ramy, więc nawet ten sam rozmiar może być odpowiedni dla różnego wzrostu. I nie wspominając o cechach producenta, który lubi robić wszystko dla siebie, a nie ogólnikowo. Dlatego rozmiar ramy każdego roweru ma swój rozmiar i lepiej wybierać rower osobiście „siodłając” go. Jeśli nie jest to możliwe, nasz punkt powie Ci, na jaki wzrost, według producenta, jest zaprojektowany ten zestaw (rama + koło) roweru.
Sztyca siodła
Model sztycy siodła stosowanej w rowerze.
Zazwyczaj ta informacja jest wskazywana, gdy jako sztyca siodłą jest używana część wysokiej jakości. Znając nazwę, możesz znaleźć jej szczegółowe cechy i opisy; jest to mało prawdopodobne przy prostej, codziennej jeździe, ale może być przydatne w zastosowaniach profesjonalnych.
Opona
Model opon dostarczanych w standardowym zestawie z rowerem. Różne opony mają różne cele i właściwości; znając model opony, możesz doprecyzować te punkty i sprawdzić, na ile odpowiadają Twoim życzeniom. Jest to szczególnie ważne przy wyborze pojazdu do poważnej jazdy na rowerze.
Model hamulca przedniego
Model hamulca używanego na przednim kole roweru.
Znając konkretną markę komponentów układu hamulcowego, możesz znaleźć do niego dokumentację techniczną lub, na przykład, zapoznać się z recenzjami i opiniami o tych hamulcach w Internecie. Aby uzyskać więcej informacji na temat rodzajów hamulców na tylne koło, patrz „Hamulec przedni”.
Model hamulca tylnego
Model hamulca używanego na tylnym kole roweru.
Znając konkretną markę komponentów układu hamulcowego, możesz znaleźć do niego dokumentację techniczną lub, na przykład, zapoznać się z recenzjami i opiniami o tych hamulcach w Internecie. Aby uzyskać więcej informacji na temat rodzajów hamulców na tylne koło, patrz „Hamulec tylny”.
Model piasty przedniej
Model piasty stosowany w przednim kole roweru.
Piasta to centralny element koła, przez który przechodzi oś obrotu. Od jej cech zależy specyfika zachowania roweru, w szczególności zdolność poruszania się siłą inercji, bez pedałowania. Znając model piasty przedniej, możesz wyjaśnić jej cechy zgodnie z dokumentacją producenta, znaleźć opinie innych użytkowników itp., aby określić, jak ten model Ci odpowiada.