1. Czym jest Radeon Adrenalin

Nie tylko sterownik, ale także pełnoprawne centrum zarządzania.

Radeon Adrenalin to firmowe oprogramowanie AMD, które łączy sterowniki i potężne centrum zarządzania kartą graficzną. W nim można dostosować częstotliwości i napięcie karty graficznej, włączyć automatyczne podkręcanie, zmniejszać zużycie energii, włączyć upscaling, optymalizować użycie pamięci graficznej itd. W rzeczywistości to uniwersalne narzędzie, które zastępuje zewnętrzne aplikacje jak MSI Afterburner i CPU-Z, ale działa bezpośrednio przez sterownik.

Zainteresowanie zbudza fakt, że wszystkie te ulepszenia są całkowicie darmowe, działają na kartach graficznych Radeon poprzednich generacji (ale nie zawsze) i często mają zaskakujący charakter. Przykładowo, w marcowej aktualizacji oprócz technologii zwiększania ostrości Radeon Image Sharpening 2 dodano wyspecjalizowanego asystenta AI, który pomaga użytkownikowi rozwiązywać wszelkie problemy związane ze sprzętem AMD/Radeon. W rzeczywistości to LLM w stylu ChatGPT, ale lokalny i wąsko ukierunkowany.

A teraz przyjrzyjmy się szczegółowo wszystkiemu, co kryje się pod maską Adrenalin.

2. Smart Access Memory (SAM)

SAM omija stare ograniczenia w wykorzystywaniu VRAM w blokach po 256 MB.

Smart Access Memory (SAM) to technologia AMD, która pozwala procesorowi bezpośrednio współpracować z całą pamięcią karty graficznej, bez potrzeby przetwarzania jej w małych blokach po 256 MB, jakie było stosowane dawniej. Taki sposób był uzasadniony w przeszłości, gdy pojemności VRAM były niskie. Jednak teraz, gdy nawet niedrogie modele wyposażone są w 8 czy 12 GB pamięci, ograniczenie do sekwencyjnego przetwarzania bloków staje się wąskim gardłem, które spowalnia zarówno procesor, jak i kartę graficzną.

Wydajność SAM jest w dużej mierze zależna od gry. W niektórych projektach, jak Forza Horizon 5, wzrost osiąga 15 - 20%, w innych – pozostaje w granicach 3 - 5%, a w niektórych wcale nie wpływa. Co do rozdzielczości, SAM najlepiej spisuje się w 1080p i 1440p, natomiast w 4K efekt z jakiegoś powodu nie jest tak zauważalny. W każdym razie SAM łatwo się włącza i nie wpływa na temperaturę karty graficznej, więc rezygnowanie z niego byłoby głupotą.


Jak włączyć: najpierw trzeba wejść do BIOS-u płyty głównej i aktywować opcje Resizable BAR Support i Above 4G Decoding. Funkcja ta jest wspierana przez większość nowoczesnych płyt głównych, ale może nie działać na modelach wydanych przed 2020 rokiem. Resizable BAR Support zwykle znajduje się w głównym menu płyty głównej, opcja Above 4G Decoding częściej ukryta jest w sekcji PCI Subsystem Settings w Advanced Settings. Po aktywacji zapisujemy zmiany, wychodzimy z BIOS-u i uruchamiamy system, po czym sterownik Adrenalin poprosi o ponowne uruchomienie. Zgadzamy się, restartujemy, otwieramy Adrenalin, szukamy menu Smart Technology i włączamy SAM. Gotowe.

Co jest wygodne, technologia działa nie tylko z procesorami AMD Ryzen, ale także z nowoczesnymi modelami Intel Core począwszy od 10. generacji. Głównym warunkiem jest dostępność płyty głównej z obsługą Resizable BAR i karta graficzna Radeon z serii 5000 lub nowszej z architekturą RDNA.

Popularne karty graficzne AMD Radeon z 16+ GB pamięci wideo

3. Radeon Boost

Radeon Boost pomaga zwiększyć FPS w dynamicznych grach rywalizacyjnych typu Fortnite i CS:GO.

Radeon Boost to kieska technologii upscalingu, która sztucznie przerysowuje obraz z niższej rozdzielczości na wyższą. Ale w przeciwieństwie do FSR, która robi upscale całościowy, Radeon Boost włącza się w dynamicznym ruchu, gdy obiekty poruszają się bardzo szybko i gracz po prostu nie zdąży zauważyć niższej jakości renderowania. Ogólnie rzecz biorąc to całkiem przydatna opcja dla strzelanek rywalizacyjnych jak CS:GO, COD i Titanfall z nieograniczoną liczbą klatek, w których wyższy FPS ma większe znaczenie niż jakość obrazu.


Jak włączyć: otwórz AMD Adrenalin → menu Gry → podmenu Karta Graficzna → Radeon Boost. W starszych wersjach Adrenalin znajdował się suwak do ustawienia skalowania, a w nowszych są to 2 opcje (jakość i wydajność).

4. Radeon Super Resolution

Radeon Super Resolution to prosty i niedrogi odpowiednik DLSS.

Radeon Super Resolution (RSR) to dość prosty matematyczny upscaler, który jak FSR sztucznie rozciąga obraz z niższej do wyższej, tym samym poprawiając framerate. RSR bazuje na dość prostej pierwszej wersji FSR i włącza się na poziomie sterownika, jednak jakość renderowania jest dość przeciętna, zwłaszcza na dużych monitorach, zatem lepiej używać go w słabszych kartach graficznych i grach bez wsparcia FSR.

Jak włączyć: otwórz AMD Adrenalin → menu Gry → podmenu Karta Graficzna → Radeon Super Resolution. Po tym ustawiamy ostrość upscalera według własnych preferencji i gotowe.

Popularne karty graficzne AMD Radeon 2025 roku

5. Profile HYPR-RX

HYPR-RX: główny przełącznik ustawień dla wszystkich technologii Radeon.

AMD regularnie wymyśla nowe technologie przyspieszania gier i stale zmienia ich nazwy — FSR, RSR, Anti-Lag, Boost, Frame Generation… Wszystko to brzmi fajnie, ale różnicę między FSR a RSR wyjaśni nie każdy ekspert. Właśnie dlatego powstał system HYPR-RX — wspólny przełącznik ustawień, który jednym kliknięciem włącza kilka potrzebnych technologii z optymalnymi ustawieniami dla zadania, który je wybrze.

Przy aktywacji HYPR-RX włącza się od razu wszystkie główne „przyspieszacze” Radeon: od zmniejszenia opóźnienia po generację dodatkowych klatek dla płynności. Może to zauważalnie zwiększyć FPS i responsywność nawet w starych lub wymagających grach. Szczególnie zauważalny efekt jest dodawanie pośrednich klatek — obraz staje się znacznie płynniejszy, a Anti-Lag na tym minimalizuje opóźnienia wejściowe. Jednak HYPR-RX nie zawsze zapewnia idealny rezultat, na przykład wbudowany upscaler RSR ustępuje pod względem jakości FSR 3, więc w grach z natywnym wsparciem FSR najlepiej wyłączyć go ręcznie.

Jak włączyć: otwórz AMD Adrenalin → karta Gaming → wybierz grę lub globalny profil → włącz HYPR-RX. W razie potrzeby można ręcznie dostosować ustawienia, na przykład wyłączyć rozmycie lub dostosować działanie wentylatorów.

Ważne! HYPR-RX oficjalnie obsługiwane jest przez kart graficzne z serii RX 7000 oraz nowsze, w bardziej wcześniejszych modelach w ustawieniach Adrenalin dostępny łącznie tryb HYPR-RX Eco.

6. Ręczny tuning

Adrenalin pozwala z dużą precyzją dostroić główne parametry karty graficznej.

W Adrenalin wbudowany jest odpowiednik MSI Afterburner, pozwalający nieco zwiększyć masę mięśniową karty graficznej poprzez zmiany w napięciach, TDP, częstotliwości GPU i pamięci. Nie jest to już „usprawniacz", jak HYPR-RX lub Radeon Boost, a pełnoprawny warsztat, w którym wynik bezpośrednio zależy od precyzji i cierpliwości użytkownika. Zaletą ręcznej konfiguracji jest to, że pozwala uzyskać dodatkowe 2 - 8% wydajności, a przy okazji zoptymalizować działanie wentylatorów, zbalansować poziom nagrzewania i zużycia energii.

Najbardziej zauważalny efekt jest możliwy podczas regulacji niestandardowych wersji kart z dobrym chłodzeniem i z poprzednich generacji Radeon, które nie miały tak znacznego podkręcania fabrycznego jak karty Radeon RX 6000 i 7000 serii. Na przykład legendarny Radeon RX 5700 XT po pomyślnym podkręceniu parametrów praktycznie dogania GeForce RTX 2080, chociaż jego początkowym konkurentem była młodsza GeForce 2070 SUPER. W przypadku nowszych kart graficznych ręczna konfiguracja z większym prawdopodobieństwem pozwoli poprawić profil termiczny i nieznacznie wyregulować framerate.

Ogólnie to dość złożony temat, któremu można poświęcić osobny materiał. Ilość suwaków jest duża, parametry są wzajemnie powiązane wszystko oraz zmiany muszą być starannie testowane.

7. Podsumowanie

Nawet osobno wszystkie te opcje są w stanie dodać nieco siły obecnej karcie graficznej bez potrzeby chodzenia na siłownię i spożywania piersi z kurczaka. Konkretne wartości zależą od konkretnej gry, karty graficznej i aktywowanych funkcji. Na przykład Smart Access Memory daje prawie +10% w Clair Obscur: Expedition 33 i do +20% w Forza Horizon 5, ale w Hogwarts Legacy praktycznie nie działa. A łącznie to prawie jak tabletka viagry dla szanowanego starca.