1. Co to jest irygator i do czego służy?

Irygator to urządzenie służące do czyszczenia zębów, dziąseł, kieszonek dziąsłowych, przestrzeni międzyzębowych, języka i sztucznych struktur z resztek jedzenia, płytki nazębnej i innych zanieczyszczeń. W odróżnieniu od szczoteczki do zębów wykorzystuje silny strumień wody, aby skutecznie oczyścić trudno dostępne miejsca, jednocześnie masując dziąsła. Badania pokazują, że irygator jest o 90% skuteczniejszy w usuwaniu kamienia nazębnego niż szczoteczka do zębów, a jednoczesne używanie szczoteczki i irygatora może zastąpić profesjonalne czyszczenie u dentysty, choć zdecydowanie nie należy całkowicie rezygnować z wizyt u specjalisty. Przy okazji, o tym, jak wybrać elektryczną szczoteczkę do zębów, opowiada nasz osobny artykuł.

Zaleca się stosowanie irygatora po podstawowym myciu zębów codziennie lub nawet dodatkowo w ciągu dnia, po posiłkach. Oprócz zwykłej wody do zbiornika można dodawać specjalne roztwory lecznicze zalecane przez producentów i dentystów. To urządzenie jest niezbędne do:

  • zapobiegania próchnicy;
  • profilaktyki i leczenia chorób dziąseł: strumień wody poprawia krążenie krwi i przyspiesza procesy regeneracji;
  • eliminacji nieprzyjemnego zapachu i zapewnienia świeżości w ustach;
  • zapobiegania zapaleniu dziąseł — chorobie infekcyjnej dziąseł, która może wystąpić u kobiet w ciąży i karmiących piersią na skutek pogorszenia ukrwienia błon śluzowych;
  • pielęgnacji konstrukcji stomatologicznych.

Irygator jest szczególnie ważny dla osób posiadających protezy, implanty, aparat ortodontyczny, mostki dentystyczne i inny sprzęt w jamie ustnej. Często zostaje na nich bardzo dużo resztek jedzenia, które ciężko wyczyścić szczoteczką i nicią dentystyczną. Dlatego, aby zapobiec powikłaniom, które mogą wystąpić na skutek złej higieny, konieczne jest uczynienie irygatora obowiązkowym przedmiotem codziennej pielęgnacji.

Różne scenariusze wykorzystania irygatorów – czyszczenie konstrukcji ortodontycznych,
bruzdy przyzębnej, protezy, przestrzeni międzyzębowej.

Istnieją jednak również przypadki, gdy urządzenie jest przeciwwskazane:

  • Ostre choroby zapalne dziąseł — na przykład zapalenie dziąseł lub zapalenie przyzębia w ostrej fazie. Irygator może pogorszyć sytuację i doprowadzić do podrażnienia dziąseł.
  • Niedawne zabiegi chirurgiczne: operacje, ekstrakcje zębów itp. Strumienie wody pod ciśnieniem mogą uszkodzić rany i szwy oraz spowolnić proces gojenia.
  • Naruszenie struktury dziąseł.
Ważne! Zdecydowanie zalecamy, aby nie samoleczyć się i przed zakupem irygatora skonsultować się ze swoim dentystą, aby mógł zidentyfikować Twoje indywidualne problemy i dowiedzieć się, czy urządzenie jest dla Ciebie bezpieczne.

2. Rodzaje irygatorów

Ogólnie nowoczesne irygatory dzielą się na:

  • Stacjonarne to większe modele, które na bieżąco znajdują zastosowanie w łazience. W pobliżu wymagane jest gniazdko, ponieważ modele stacjonarne są zasilane głównie z sieci.
  • Przenośne są bardziej kompaktowe, lżejsze i autonomicznie działają – mają wbudowaną baterię, dzięki czemu mogą myć zęby w przypadku braku w pobliżu źródła prądu.

Istnieje również kilka modeli zasilanych bateryjnie, jednak nie są one popularne, ponieważ wymagają dodatkowych wydatków na materiały eksploatacyjne. W każdym razie irygatory przenośne można wygodnie zabrać ze sobą w podróż – nie zajmą dużo miejsca w torbie czy walizce, a zapewnią wysokiej jakości pielęgnację jamy ustnej w każdych warunkach.

Irygatory stacjonarne są większe i dlatego przeznaczone do użytku domowego.

Wybierając model przenośny, warto zwrócić uwagę na jego autonomiczność – czas działania na jednym ładowaniu baterii. W końcu nikt nie chce codziennie ładować swoich urządzeń elektrycznych, zwłaszcza jeśli jesteś w podróży służbowej i zapomniałeś ładowarki w domu. Dlatego lepiej wybierać urządzenia z pojemną baterią, która zapewni co najmniej kilka tygodni autonomicznej pracy.

Przenośny irygator ma niewielkie rozmiary i jest łatwy w transporcie.

W zależności od rodzaju irygatora różnią się także ich właściwości. Urządzenia stacjonarne są zwykle mocniejsze: ciśnienie dostarczanej wody osiąga 800 – 1000 kPa lub więcej. W przypadku modeli przenośnych liczba ta jest niższa – do 700 kPa. Dzięki temu irygatory stacjonarne skuteczniej oczyszczają jamę ustną. Biorąc pod uwagę wielkość, różnica polega na pojemności zbiornika na wodę. Im większa jest ta pojemność, tym dłużej urządzenie będzie działać bez konieczności przerywania zabiegu i dolewania wody. Duże modele stacjonarne mogą pomieścić około 600 – 700 ml lub nawet około 1 litra wody, a kompaktowe irygatory mają zwykle małe zbiorniki o pojemności do 200 – 300 ml. Dlatego przy wyborze urządzenia zastanów się, gdzie będziesz z niego korzystać, czy w łazience znajduje się gniazdko i wolne miejsce na urządzenie, czy z irygatora będą korzystać inni członkowie rodziny (jeśli są osobne końcówki).

Dla wygody oferujemy tabelę porównawczą:

Irygator stacjonarny Irygator przenośny
Duże wymiary Kompaktowe wymiary i niewielka waga
Zasilanie sieciowe Autonomiczna praca dzięki wbudowanej baterii
Wysoka moc: ciśnienie wody około 800 – 1000 kPa Bardziej skromne wskaźniki mocy – do 700 kPa
Duży zbiornik na wodę – do 1 l Mały zbiornik na wodę – do 200 – 300 ml

3. Końcówki w zestawie

Podobnie jak w przypadku elektrycznych szczoteczek do zębów, irygatory mogą być dostarczane z różnymi końcówkami. Mogą to być zarówno standardowe końcówki do codziennego czyszczenia jamy ustnej, jak i specjalne, o różnym przeznaczeniu:

  • Standardowa – do czyszczenia zdrowych zębów i dziąseł.
  • Ortodontyczna (końcówka z włosiem) – usuwa resztki jedzenia z aparatu i okolic dziąseł.
  • Periodontologiczna (ze zwężającą się miękką silikonową końcówką) – do czyszczenia kieszonek dziąsłowych, protez i mostów.
  • Końcówka szczoteczkowa (z włosiem) – podobna do końcówki do szczoteczki do zębów, służąca do dodatkowego usuwania kamienia nazębnego;
  • Końcówka do implantów (z włosiem i końcówkami o różnych kształtach i rozmiarach) – przeznaczona do implantów, koron i mostów.
  • Końcówka do czyszczenia języka (w kształcie zaokrąglonej szpatułki) – pomaga usunąć nalot z języka, podniebienia i wewnętrznej strony policzka.
  • Donosowa (do oczyszczania nosa) — końcówka, która rozpyla roztwór leczniczy i pomaga przepłukać zatoki, zmniejszyć obrzęk i wyeliminować przekrwienie nosa. Często stosowana w profilaktyce i leczeniu przeziębień, zapalenia zatok i objawów alergicznych.
Irygator może być dostarczony zarówno ze standardową, jak i specjalną końcówką do różnych celów.

Standardowa końcówka jest obowiązkowym atrybutem irygatora, dostępność pozostałych zależy od konkretnego modelu. Dlatego przy wyborze urządzenia należy zwrócić uwagę na jego wyposażenie i dobrać zestaw w zależności od potrzeb. Przykładowo, jeśli z irygatora będzie korzystać kilku członków rodziny, potrzebny będzie zestaw różnych końcówek, najlepiej oznaczonych kolorami (ułatwi to ich rozróżnienie). Nawet jeśli nie masz implantów, aparatu ortodontycznego czy innych konstrukcji, nie powinieneś rezygnować z innych końcówek. Na przykład końcówka donosowa może się przydać zimą, w okresie największego nasilenia chorób.

Ważne! Końcówki irygatorów, podobnie jak końcówki szczoteczek do zębów, należy wymieniać co 3 do 4 miesięcy. Dlatego wybierając model urządzenia, należy zwrócić uwagę, czy można nabyć koncówki osobno i ile kosztują.

4. Ustawienia

Irygatory to urządzenia dość proste w obsłudze, ale nawet one mają ustawienia istotne dla zdrowia zębów i dziąseł. Przede wszystkim radzimy zwrócić uwagę na rodzaj dostarczanego strumienia:

  • Strumień wody to najprostsza technologia, która dostarcza cienki pojedynczy strumień wody pod tym samym ciśnieniem. Takie irygatory uznawane są za pionierskie, gdyż jest to pierwszy model urządzenia, który pojawił się na rynku. Często są to niedrogie opcje przeznaczone do standardowego codziennego czyszczenia zębów.
  • Strumień pulsacyjny — dostarczany ze zmienną siłą, która jest prawie niezauważalna dla człowieka, ale bardziej skuteczna dla zębów. Pulsacyjny strumień pozwala skutecznie oczyścić przestrzeń międzyzębową i kanały przyzębia z resztek jedzenia, bakterii i płytki bakteryjnej, a także dodatkowo masuje dziąsła. Liczba pulsacji zależy od konkretnego modelu, ale ogólnie wynosi około 1200 – 1500 impulsów na minutę – zarówno dla irygatorów stacjonarnych, jak i przenośnych.
  • Mikropęcherzyki to strumień wody nasycony powietrzem, w wyniku czego tworzy się duża liczba mikropęcherzyków. Pękając skutecznie usuwają płytkę bakteryjną z trudno dostępnych miejsc, a także zwalczają mikroorganizmy wywołujące choroby zębów, dziąseł i nieprzyjemny zapach. Jest to najnowocześniejsza technologia, szczególnie polecana do czyszczenia kieszonek dziąsłowych.

Najbardziej wszechstronne i przydatne są irygatory z kilkoma trybami pracy. Można je stosować zarówno w celach profilaktycznych, jak i leczniczych. Jest to szczególnie ważne w przypadkach, gdy z tego samego urządzenia korzystają różni członkowie rodziny o indywidualnych cechach i problemach.

Jednocześnie nie należy mylić trybów pracy z regulacją ciśnienia wody. Moc to intensywność strumienia wody i ciśnienie, pod jakim jest on wywierany. Jak wspomnieliśmy powyżej, liczba ta jest często wyższa w przypadku modeli stacjonarnych niż przenośnych. Wydawać by się mogło, że im większa moc, tym skuteczniej irygator usuwa płytkę nazębną i brud. Jednak ta opinia jest błędna. Jeśli masz wrażliwe, problematyczne lub chore dziąsła, zbyt silny strumień wody może je zranić i spowodować ból. Po wszczepieniu implantów lub aparatu ortodontycznego zaleca się także zastosowanie niższego ciśnienia i mniej intensywnego strumienia wody. Ponadto w przypadku dzieci zalecane jest wyłącznie ustawienie minimalnej mocy. W przypadku urządzeń zasilanych bateryjnie na czas działania baterii wpływa również moc: im większa, tym szybciej bateria się rozładuje.

Najbardziej poprawnym rozwiązaniem są modele z możliwością regulacji ciśnienia wody. Dzięki temu możesz wybrać optymalną dla siebie prędkość i korzystać z irygatora całą rodziną, zmieniając ustawienia w zależności od użytkownika.

Dlatego zawsze lepiej jest wybrać urządzenie z zaawansowanymi ustawieniami, niż tylko z jednym trybem dostarczania strumienia i prędkości. Nawet jeśli na początku nie wykorzystasz wszystkich możliwości takiego urządzenia, w przypadku choroby, montażu konstrukcji, interwencji chirurgicznej i innych okoliczności będziesz mógł dostosować parametry i nadal korzystać z irygatora bez szkody dla zdrowia .

5. Dodatkowe funkcje i możliwości

Oprócz podstawowych możliwości irygator może posiadać dodatkowe funkcje, które w ogólnym ujęciu wpływają na wygodę użytkowania i skuteczność czyszczenia.

  • Timer — pomoże Ci śledzić czas i kontrolować prawidłowy czas trwania czyszczenia. Po zakończeniu odliczania rozlegnie się sygnał.
  • Dezynfektor UV — po użyciu pielęgnuje wymienne końcówki za pomocą promieniowania ultrafioletowego. Światło ultrafioletowe jest bezpieczne dla użytkownika i urządzenia, ale jednocześnie niszczy bakterie, mikroorganizmy i pozostałe zanieczyszczenia.
  • Podstawka na akcesoria – jeśli irygator wyposażony jest w dużą ilość wymiennych końcówek, specjalny stojak na nie ułatwi przechowywanie i zapobiegnie zgubieniu akcesoriów.
  • Stacja ładująca – wyposaża się w nią bezprzewodowe irygatory, co umożliwia wygodne ładowanie baterii. Nie musisz używać osobnej ładowarki – wystarczy postawić urządzenie na stojaku.
  • Etui podróżne/pojemnik — dotyczy głównie modeli przenośnych, które będą używane w podróży.

6. Co więc wybrać?

Niestety, nie ma dokładnej odpowiedzi na pytanie „Jaki irygator wybrać” — wszystko jest indywidualne i zależy od wielu czynników. Jednak nadal istnieją pewne zalecenia, podsumowujące to, co powiedziano w artykule:

  • Jeśli potrzebujesz narzędzia do higieny jamy ustnej w podróży, idealnym rozwiązaniem będzie przenośny irygator. Z łatwością mieści się w torbie, a modele zasilane bateryjnie pozwalają na pracę w dowolnym miejscu – nawet tam, gdzie nie ma prądu. Oznacza to, że jeśli podróżujesz samochodem, odpoczywasz na bezludnej wyspie lub wybierasz się na kilkudniowy biwak, nawet w takich warunkach pełna praca urządzenia jest gwarantowana.
  • Do normalnego użytku domowego lepiej wybrać irygator stacjonarny – i tak ma on większą moc niż urządzenia przenośne. Najważniejsze jest to, że w pobliżu znajduje się gniazdko, ponieważ modele stacjonarne są zasilane z sieci.
  • Jeżeli potrzebujesz urządzenia zarówno do użytku domowego, jak i w podróży, a Twój budżet na to pozwala, kup dwa irygatory – stacjonarny i przenośny, na pewno Ci się przydadzą;
  • Jeżeli z irygatora planuje korzystać cała rodzina, odpowiedni będzie irygator stacjonarny z pojemnym zbiornikiem na wodę, który nie wymaga częstego uzupełniania. Będziesz także potrzebował zestawu pasujących końcówek, najlepiej oznaczonych kolorami dla każdego członka rodziny.
  • Jeśli z irygatora będą korzystać dzieci lub osoby cierpiące na choroby dziąseł, do komfortowego użytkowania niezbędny jest delikatny tryb pracy przy minimalnej mocy. Lepiej mieć różne tryby i regulować ciśnienie wody.
  • Jeśli posiadasz aparat ortodontyczny, korony lub protezy, wybierz model o rozbudowanym wyposażeniu i odpowiednimi końcówkami w zestawie.

Mamy nadzieję, że nasz artykuł pomoże Ci dokonać właściwego wyboru. Najważniejsze, aby pamiętać, że irygator nie może zastąpić szczoteczki do zębów, regularnej higieny zawodowej i leczenia stomatologicznego. Jest skuteczny, ale nie jako osobny lek, ale jako element kompleksowego leczenia.