Nowoczesne towary dla turystyki pozwalają dostosować się do różnych niespodzianek pogodowych. Porozmawiamy o podstawowych zasadach doboru namiotów, śpiworów, mat turystycznych, a także innego nieoczywistego sprzętu, który z pewnością pomoże Ci nie zmarznąć i nie przeziębić się podczas wycieczki.

Wskazówka nr 1: Priorytet dla namiotów dwuwarstwowych

Klasyczna idea życia na łonie natury jest nierozerwalnie związana z namiotami płóciennymi w stylu sowieckim. Były one jednowarstwowe, dobrze wchłaniały wilgoć, zwiększały swoją wagę i objętość i, ogólnie rzecz biorąc, miały niewiele wspólnego z komfortowym pobytem.

Dziś namioty jednowarstwowe również nie są rzadkością, choć wykonane są z nowocześniejszych materiałów. Po pierwsze, takie modele oferowane są w segmencie budżetowym: są sprzedawane w popularnych sieciach supermarketów. Po drugie, ze względu na swoją lekkość i kompaktowość, namioty jednowarstwowe są interesujące dla spacerowiczów, którzy starają się zminimalizować wagę swojego sprzętu. Zazwyczaj takie modele Ultralight są wykonane z materiałów membranowych, takich jak Gore-Tex lub Toddex i nie są gorsze pod względem ceny, jeśli nie lepsze od dwuwarstwowych odpowiedników.

Klasyka wycieczek okresu PRL.

Każdy namiot jednowarstwowy ma jeden poważny problem - kondensację. W zimną noc prawie nie da się jej uniknąć i właśnie z tego powodu można zamarznąć.

Dlaczego? Przyjrzyjmy się temu za chwilę. Jeśli w sezonie przejściowym śpisz w jednowarstwowym namiocie, to:

  • wszystkie drzwi i okna są zwykle zamknięte, aby chronić przed wiatrem i zimnem;
  • ciepłe powietrze wydychane przez turystów unosi się do góry;
  • w kontakcie z zimnymi ścianami namiotu jednowarstwowego pojawiają się krople rosy (to znaczy następuje kondensacja);
  • wtedy możliwe są 2 scenariusze. Albo tkanina pochłania wilgoć, a rano waga namiotu znacznie wzrasta (typowe dla plandeki). Albo rosa z wewnętrznych ścian spada na śpiwór, sprzęt i wszystko staje się mokre (typowe dla jednowarstwowych namiotów nylonowych i poliestrowych).

Wilgotne podłoże i/lub mokra odzież pozostawiona w namiocie przyczynia się do tworzenia się jeszcze większej kondensacji wewnątrz namiotu jednowarstwowego.

W warunkach podwyższonej wilgotności zimno jest gorzej tolerowane. Zamoczenie śpiwora i innego sprzętu jest generalnie jednym z głównych tabu dla turysty.

Wysokiej jakości dwuwarstwowy namiot zmniejsza ryzyko zamarznięcia, ponieważ kondensat jest skuteczniej usuwany. Tak więc między warstwą wewnętrzną a zewnętrzną znajduje się przegroda powietrzna zaprojektowana w celu zmniejszenia różnicy temperatur między częścią sypialną a środowiskiem zewnętrznym. Dlatego na pewno będzie mniej kondensacji.


Dodatkowo materiał, z którego wykonany jest namiot wewnętrzny, to materiał oddychający. Dzięki temu z części sypialnej wydostanie się ciepłe powietrze, a kondensat pojawi się na zewnętrznej warstwie. Aby w ogóle uniknąć problemów z tym związanych, potrzebujesz dwuwarstwowego namiotu, który spełnia następujące kryteria:

  • odpowiednio dopasowany;
  • zapewnienie przemyślanego systemu wentylacji ( z oknami);
  • prawidłowo naciągnięty, aby namiot zewnętrzny i namiot wewnętrzny nie stykały się;
  • namiot wewnętrzny posiada impregnację silikonową lub poliuretanową (zabezpieczenie przed wchłanianiem wilgoci).

W takim przypadku krople rosy nagromadzone na zewnętrznej ścianie po prostu osuną się na ziemię, co oznacza, że nie będą przeszkadzać w spaniu i nie zmoczą rzeczy. W rezultacie prawdopodobieństwo zamarznięcia jest znacznie zmniejszone.

Jak powstaje i usuwa się kondensacja w dwuwarstwowym namiocie.

Wskazówka nr 2: Wybierz śpiwór na pogodę

Pierwszym gwarantem ciepłego i wygodnego snu podczas wędrówki jest śpiwór. Musi być dobrany do konkretnych warunków pogodowych. Zobacz, jakie temperatury są spodziewane w nocy w obszarze, do którego będziesz podróżować. Lepiej zrobić korektę na 5 - 7 stopni Celsjusza, biorąc pod uwagę niespodzianki pogodowe: nie są one rzadkością w sezonie przejściowym i latem na terenach górskich.

Powiedzmy, że prognozowana minimalna temperatura w nocy to +2°C, więc najlepiej zabrać ze sobą śpiwór zaprojektowany na temperatury -5°C lub nawet niższe.

Teraz o samym wyborze. W przypadku większości nowoczesnych śpiworów oferowane są trzy temperatury: komfort, granica komfortu i ekstremalna temperatura (zgodnie z normą EN13537).

Przykład wyznaczania zakresów temperatur dla śpiwora.

Zdecydowanie nie musisz skupiać się na ekstremalnej temperaturze. Jest to wartość, przy której unikniesz hipotermii i ryzyka śmierci. Ale z nimi nie będzie też normalnego snu i dobrego wypoczynku.

Mrozoodporni mężczyźni z doświadczeniem w wędrówkach w trudnych warunkach pogodowych powinni zwrócić uwagę na temperaturę granicy komfortu. Wszyscy inni powinni kierować się t komfortu, w tym kobiety (fizjologicznie częściej marzną podczas snu), początkujący wędrowcy, zmarźlaki. Wszyscy oni koniecznie muszą wybierać śpiwór „z marginesem temperatury”.

Jeśli model nie jest certyfikowany zgodnie z EN13537, wartości temperatury komfortu, limitu komfortu i t ekstremalnej mogą nie być wskazane. Najlepiej byłoby odrzucić takie produkty. Wyjątkiem są sprawdzeni producenci, którzy przeprowadzają własne testy i są godni zufania.


Kilka dodatkowych wskazówek dotyczących wyboru śpiworów:

  • śpiwory typu mumia lepiej zatrzymują ciepło, ale nie są tak wygodne do spania niż śpiwory typu koce;
  • nie warto polegać wyłącznie na sezonowości. Dwa śpiwory zimowe mogą bardzo różnić się temperaturą komfortu;
  • wiele marek produkuje specjalne śpiwory dla dzieci i kobiet. Są opracowywane z uwzględnieniem cech anatomicznych tych kategorii turystów;
  • jeśli masz już śpiwór, ale nie jest on przeznaczony na zimę, możesz poprawić właściwości termoizolacyjne istniejącego modelu za pomocą specjalnych wkładek. Należy pamiętać, że nie powinna to być lekka jedwabna podszewka, ale rozwiązanie wykonane z polaru lub dość gęstych materiałów syntetycznych;
  • dla rodziny lub pary warto kupić śpiwory z możliwością połączenia. Taka para zapewni zysk pod względem izolacji termicznej: zawsze cieplej jest spać razem niż w pojedynkę. A jeśli w ogóle nie wybierasz się na kemping bez swojej ukochanej / swojego ukochanego, możesz rozważyć zakup śpiwora 2-osobowego.
Śpiwór typu mumia pozwala lepiej ograniczyć utratę ciepła niż śpiwór typu koc.

Wskazówka nr 3: Upewnij się, że pod śpiworem masz dobrą matę

Sam śpiwór nie gwarantuje niezakłóconego snu na mrozie. Potrzebny jest nam tzw. system spania (sleeping system), składający się ze śpiwora i maty pod nim.

Spanie na zimnej ziemi (a tym bardziej betonowej) to wyjątkowo zły pomysł. Oczywiście, największa warstwa izolacji znajduje się na dnie śpiworów. Ale ona nieuchronnie zapada się podczas snu, powodując utratę ciepła. I to właśnie z dołu (od ziemi) dochodzi główny chłód, który rano na pewno da się odczuć, jeśli nie posiadasz wysokiej jakości maty turystycznej.

System spania w wycieczce tworzy tandem śpiwora i maty.

Nowoczesne modele mają własny wskaźnik „temperatury komfortu”. Mówimy o współczynniku przewodności cieplnej R-Value. Im wyższa ta wartość, tym mata jest lepiej przygotowana do niskich temperatur.

Na lato zdecydowanie wystarczy współczynnik 2. Gdy możliwe są przymrozki, zaleca się zabranie maty ze wskaźnikiem co najmniej 3. Na zimę warto postawić na wartość 4-5 lub nawet wyższą.

Odpowiedni wskaźnik z reguły posiadają maty nadmuchiwane lub samopompujące, nie maty tanie. Tak cienkie „pianki”, również jak zwykłe nieizolowane materace dmuchane, nie mają wystarczającej izolacji termicznej, przez co nie gwarantują ciepłego snu na zaśnieżonym lub zamarzniętym podłożu.

Nawiasem mówiąc, wskaźniki R-Value kilku mat można podsumować, więc jeśli istnieje cienki model o współczynniku 1 i model nadmuchiwany o współczynniku 2,5, to gdy są używane razem, dopuszczalna wartość 3,5 dla umiarkowanych ujemnych temperatur zostanie uzyskana.

Związek między R-Value a porą roku.

Tak zwane koce ratunkowe lub koce termiczne zapewniają dodatkową ochronę przed kontaktem z zimnym podłożem. Mogą też być przynajmniej jakąś alternatywą dla maty, której brakuje w Twoim sprzęcie.


Wskazówka nr 4: Potrzebna jest ciepła i dobrze chroniona przed wilgocią odzież

Toczy się wiele dyskusji na temat tego, jak spać na wycieczce - w ubraniu czy bez. Zdecydowanie zaleca się stosowanie bielizny termoaktywnej. Na pewno będzie w niej wygodniej, poza tym mając to na uwadze, wskazane są temperatury dla śpiworów według normy EN13537.

Dodatkowa odzież również nie będzie zbyteczna, choć nie oznacza to, że musisz to wszystko założyć na siebie. Uważa się, że w ten sposób śpiwór może gorzej pełnić swoje funkcje termoizolacyjne. Ale na przykład, jeśli masz zimne stopy, ocieplane skarpetki nie będą zbyteczne, a jeśli masz zimne uszy i głowę, czapka przyjdzie na ratunek podczas snu.

Nawiasem mówiąc, nawet w ekstremalnym mrozie nie należy próbować zakładać wszystkich dostępnych ubrań, lepiej użyć je trochę inaczej. Na przykład polar można umieścić między śpiworem a dywanikiem w okolicy lędźwiowej, a puchową kurtkę można narzucić na śpiwór. Ubrania zapasowe przydadzą się, jeśli coś jest bardzo brudne lub mokre.

Uwaga! Spacerując po trasie z pełnym plecakiem trekkingowym zmarznąć jest trudno. Ale jeśli zamoczysz ubranie (trafisz pod ulewny deszcz) lub buty, wtedy szanse znacznie wzrosną. I zdecydowanie nie warto kłaść się spać na mokro, ponieważ prawdopodobieństwo zamarznięcia wzrasta jeszcze bardziej.

w sezonie przejściowym jest więcej opadów, więc ubrania (i buty) powinny być nie tylko ciepłe, ale także chronione przed wodą. Wędrowcy powinni postępować zgodnie z koncepcją trzech warstw:

  • pierwsza warstwa to bielizna termoaktywna;
  • druga to ocieplana (kurtka polarowa lub inne ciepłe ubrania);
  • trzecia warstwa to produkty chroniące przed wiatrem i opadami atmosferycznymi. Należą do nich specjalne spodnie (na przykład spodnie taktyczne), kurtka membranowa i / lub inna odzież wierzchnia z ochroną przed wilgocią lub dodatkowy płaszcz przeciwdeszczowy typu poncho.
Płaszcz przeciwdeszczowy typu ponczo chroni nie tylko ubrania, ale także plecak, a dzięki odpowiedniej długości możesz obejść się bez specjalnych spodni.

Buty nieprzemakalne – taktyczne lub specjalistyczne buty turystyczne – to najlepsze buty. Ważne, aby pasowały idealnie pod względem rozmiaru. Zwiększy to ogólny komfort i zmniejszy ryzyko zamarzania stóp.

Wskazówka nr 5: Zadbaj nie tylko o izolację termiczną, ale także o źródła ciepła

Namiot chroniony przed wiatrem i kondensacją pary wodnej, ciepły śpiwór i pled, dobra odzież - to sprzęt, który ma za zadanie ograniczyć utratę ciepła podczas noclegu. Ale nawet skuteczna izolacja termiczna nie uchroni przed spadkiem temperatury w części sypialnej, co oznacza, że ryzyko zamarznięcia pozostaje.

W związku z tym należy pomyśleć nie tylko o sprzęcie do izolacji, ale także o tych rzeczach, które będą działać jako źródła ciepła z dala od cywilizacji. Ich obecny zasięg jest dość duży i obejmuje:

  • grzejniki podróżne. W rzeczywistości jest to rodzaj palników gazowych, które nie zapewniają silnego ogrzewania niezbędnego do gotowania, ale rozpraszają ciepło, do czego są wyposażone w specjalne reflektory. Wśród takich grzejników często znajdują się modele bez otwartego płomienia, które zwiększają bezpieczeństwo użytkowania i mogą być stosowane w pobliżu łatwopalnych przedmiotów;
  • grzejniki katalityczne. Jest to podgatunek ogrzewaczy turystycznych, które przeznaczone są do ogrzewania dłoni lub stóp, mogą służyć do suszenia butów itp. Działają na benzynę, są porównywalne pod względem wielkości do konwencjonalnej zapalniczki i nie zapewniają otwartego płomienia. Takie grzejniki marki Zippo i Kovea są dość popularne, w tym model VKH-PW06L ;
  • piece obozowe. Są to uniwersalne urządzenia, które w pozycji poziomej pozwolą ci gotować jedzenie, a w pozycji pionowej - ogrzać niewielką powierzchnię;
  • grzałki solne. Są to kompaktowe produkty do rozgrzewania kończyn. Można je umieścić w śpiworze, butach, rękawiczkach. Wewnątrz takiej poduszki grzewczej znajduje się przesycony roztwór soli fizjologicznej i spust. Jeśli zgiąć ten spust, rozpocznie się reakcja chemiczna powodująca przejście cieczy do stanu stałego. Proces ten jest dość bezpieczny, ale towarzyszy mu wydzielanie ciepła (nagrzewanie do ok. 50°C). Aby użyć ponownie, należy owinąć poduszkę grzewczą w ściereczkę i włożyć ją na kilka minut do wrzącej wody: spowoduje to rozpuszczenie kryształków soli.

Możesz również zrobić poduszkę grzewczą własnymi rękami, używając plastikowej kolby lub butla. Podgrzej wodę na ogniu lub palniku gazowym, nie doprowadzając płynu do wrzenia lub pozwalając wrzącej wodzie lekko ostygnąć, a następnie przelej ją do naczynia. Włóż butelkę do śpiwora: w okolicy nóg lub tułowia. W ciągu 3-4 godzin taka zaimprowizowana poduszka grzewcza odda ciepło. Po tym lepiej ją zabrać ze śpiwora: schłodzona woda może przyspieszyć chłodzenie.

Katalityczna poduszka grzewcza to mały podróżny ogrzewacz do rąk.

Do ogrzewania miejsca do spania nie warto używać zwykłego palnika gazowego, a tym bardziej ognia. Możesz się zatruć produktami spalania przy braku wentylacji. Pomimo tego, że w ekstremalnie niskich temperaturach wentylacja szybko „wyciągnie” całe ciepło. Dodatkowo każde zaniedbanie doprowadzi do zapłonu namiotu (wypala się całkowicie szybciej niż w minutę), śpiwora i innego wyposażenia.

Wskazówka nr 6: Aby zmniejszyć ryzyko zamarznięcia, chroń się przed zmoknięciem

Jak już wspomniano, nadmierna wilgotność i woda to główni wrogowie turysty. Tak więc większość nawet najbardziej progresywnych grzejników po zamoczeniu traci swoje właściwości, co oznacza, że znacznie wzrastają szanse na zamarznięcie.

W związku z tym, aby nie przeziębić się podczas wędrówki, warto jak najbardziej chronić się przed zmoknięciem. O dwuwarstwowym namiocie, ubraniach i butach chronionych przed wodą było już powiedziane. Oto kilka innych sugestii:

  • uzupełnij dobre buty wodoodpornymi getrami turystycznymi;
  • jeśli musisz przebrnąć przez rzekę, lepiej zdjąć buty i skarpetki, a następnie przed założeniem z powrotem najpierw wytrzeć stopy do sucha;
  • używaj kurtek z kapturem, aby podczas deszczu woda nie dostawała się za kołnierz;
  • wybierz w zestawie plecaki z płaszczami przeciwdeszczowymi lub kup je osobno: w ten sposób zawartość nie zamoczy się;
  • najważniejszy sprzęt, na przykład śpiwór, lepiej schować w specjalnej hermetycznej lub plastikowej torbie;
  • skorzystaj z opcji suszenia. W naturze najbardziej odpowiednią opcją jest słońce, a w innych warunkach pomoże ogień;
  • przemyśl małe rzeczy. Należą do nich nawet wysokiej jakości termos lub inny pojemnik na wodę. Nieoczekiwany wyciek może spowodować zalanie plecaka. Zachowaj również szczególną ostrożność podczas picia herbaty w części sypialnej.
Getry turystyczne przydają się podczas opadów i po nich.

Dodatkowa wskazówka nr 7: Co zrobić, jeśli zimno „wkrada się niezauważalnie”?

Pierwsza zasada - staraj się unikać siły wyższej, w której znajdziesz się w mroźną noc z letnim śpiworem i cienkim dywanikiem. W tym celu zaplanuj podróż i przeanalizuj warunki pogodowe na zaplanowanej trasie. Przyjrzyj się nocnym temperaturom, sprawdź informacje na różnych stronach, weź pod uwagę nie tylko porę roku, ale i wysokość, bo w górach śnieg i chłód mogą czekać na ciebie już we wrześniu, a nawet latem .

Jeśli pogoda nadal zaskakuje podczas wędrówki, postępuj zgodnie z poniższymi zaleceniami:

  • nie idź spać, jeśli jest ci zimno. Rozgrzej się przy ogniu, zrób trochę ćwiczeń fizycznych, żeby się trochę ogrzać, napij się gorącego napoju i od razu połóż się do śpiwora;
  • zjedz obfity posiłek przed snem, najlepiej gorący posiłek. Taki posiłek dostarczy organizmowi energii, a co za tym idzie ciepła. Dobrym rozwiązaniem jest czekolada, orzechy, masło orzechowe, ciepłe płatki zbożowe lub zupa;
  • nie wychodź niepotrzebnie na noc z namiotu. Każde otwarcie drzwi, szczególnie jeśli wejście znajduje się pod wiatr, znacznie obniża temperaturę w części sypialnej. Kiedy jednak musisz wyjść, pamiętaj, że najpierw trzeba się rozgrzać przed pójściem spać;
  • znajdź zamiennik ciepłego dywanika. Wszystko, co masz pod ręką, będzie dobre: możesz umieścić pod dolną częścią pleców siedzisko, istniejące ubrania, a nawet pusty plecak. Warto również rozważyć spanie w hamaku, jeśli jest dostępny, aby nie kontaktować się z zimną ziemią;
  • izoluj nie tylko nogi, ale także głowę. Zapnij kołnierz i dokręć kaptur śpiwora (jeśli są), użyj czapki itp.;
  • użyj improwizowanych środków, w tym wspomnianej butelki grzewczej.
Skuteczny sposób na ograniczenie strat ciepła od dołu.

Najskuteczniejszym sposobem ochrony przed zimnem podczas wędrówki jest dokładne podejście do wyboru sprzętu turystycznego. Jeśli jest śpiwór i mata odpowiednie do pogody, praktyczny dwuwarstwowy namiot, ciepła i wodoodporna odzież, to raczej nie będą potrzebne improwizowane sposoby ocieplenia.