Moc
Moc wyjściowa zasilacza, czyli maksymalna moc, jaką jest on w stanie dostarczyć do systemu. Aby komputer działał wydajnie, zasilanie musi być wyższe niż całkowity pobór mocy systemu przy maksymalnym obciążeniu. To ostatnie można obliczyć sumując moc poszczególnych elementów, jednak generalnie dla konfiguracji biurowych za wystarczającą uważa się
moc około 400 W –
450 W, dla przeciętnych konfiguracji gamingowych – około
600 W (
500 W,
550 W,
650 W,
700 W,
750 W), a dla najwyższych –
moc 800 W i więcej (
850 W,
1000 W, a nawet
więcej niż 1 kW).
Sprawność
Sprawność w tym przypadku to stosunek mocy zasilacza (patrz „Moc”) do jego zużycia energii. Im wyższa sprawność, tym wydajniejszy zasilacz, tym mniej energii pobiera z sieci przy tej samej mocy wyjściowej i tym tańsza jest jego eksploatacja. Sprawność może się różnić w zależności od obciążenia; specyfikacja może wskazywać zarówno minimalną sprawność, jak i jej wartość przy średnim obciążeniu (50%).
Należy zauważyć, że od tego wskaźnika bezpośrednio zależy zgodność z takim lub innym poziomem wydajności 80PLUS (więcej szczegółów w „Certyfikat”).
Chłodzenie
-
1 wentylator. Najpopularniejszy wariant. Moc takiego układu jest wystarczająca do chłodzenia zasilaczy o mocy m.in. powyżej średniej i jest on stosunkowo niedrogi. Natomiast zauważalny jest hałas wentylatora, szczególnie w niedrogich zasilaczach o małej średnicy wentylatora (patrz „Średnica wentylatora”).
-
2 wentylatory. Drugi wentylator jest zwykle instalowany w mocnych zasilaczach, dla których moc jednego wentylatora nie wystarcza. Ceną, jaką trzeba zapłacić za tę wydajność, oprócz zwiększonych kosztów, jest zwiększony poziom hałasu.
-
Półpasywny. Funkcja pozwalająca na automatyczne wyłączenie układu chłodzenia zasilacza w sytuacjach, gdy obciążenie zasilacza jest niskie, a wydzielenie ciepła ograniczone. Występuje tylko w modelach z aktywnym układem chłodzenia. Przypomnijmy, że układy tego typu są wydajniejsze od pasywnych, ale zużywają dodatkową energię i generują hałas podczas pracy. W związku z tym przy niewielkim obciążeniu, gdy intensywne chłodzenie nie jest wymagane, rozsądniej jest wyłączyć wentylatory - oszczędza to energię i zmniejsza poziom hałasu.
-
Pasywny (radiatory). W porównaniu z wentylatorami, radiatory mają szereg zalet: na przykład nie generują żadnego hałasu i nie wymagają własnego zasilania (co zmniejsza całkowite zużycie energii). Są jednak w efekcie znacznie mniej wydajne – moc zasila
...czy z pasywnym chłodzeniem nie przekracza 600 W. Ponadto takie zasilacze są dość drogie.Średnica wentylatora
Średnica wentylatora (wentylatorów) w układzie chłodzenia zasilacza.
Duża średnica pozwala na dobrą wydajność przy stosunkowo niskich obrotach, co z kolei zmniejsza hałas i zużycie energii. Duże wentylatory są jednak droższe od małych i zajmują dużo miejsca, co wpływa na ogólną wielkość zasilacza. Podkreślamy też, że mały wentylator nie jest jeszcze oznaką taniego zasilacza – taki sprzęt można spotkać również w dość zaawansowanych modelach przez wzgląd na zmniejszenie wymiarów.
Jeśli chodzi o konkretne średnice, najmniejszą wartością, jaką można znaleźć we współczesnych zasilaczach konsumenckich, jest
80 mm. Najpopularniejsza opcja to
120 mm, ten rozmiar daje dobrą wydajność i stosunkowo niski poziom hałasu przy rozsądnej cenie i wymiarach. Nieco rzadziej spotykane są większe średnice –
135 mm i
140 mm.
Rodzaj łożyska
Łożysko jest częścią pomiędzy obrotową osią wentylatora a nieruchomą podstawą, która podtrzymuje oś i zmniejsza tarcie. W nowoczesnych wentylatorach występują następujące typy łożysk:
- Slajdy. Działanie tych łożysk opiera się na bezpośrednim kontakcie dwóch stałych powierzchni, starannie wypolerowanych w celu zmniejszenia tarcia. Takie urządzenia są proste, niezawodne i trwałe, ale ich sprawność jest raczej niska - toczenie, a tym bardziej hydrodynamiczna i magnetyczna zasada działania, zapewniają znacznie mniejsze tarcie.
- Toczenie. Nazywane również „łożyskami kulkowymi”, ponieważ „pośrednikami” między osią obrotu a stałą podstawą są kulki (rzadziej - wałki cylindryczne), zamocowane w specjalnym pierścieniu. Gdy oś się obraca, takie kulki toczą się między nią a podstawą, dzięki czemu siła tarcia jest bardzo niska - zauważalnie mniejsza niż w łożyskach ślizgowych. Z drugiej strony konstrukcja okazuje się droższa i bardziej złożona, a pod względem niezawodności nieco ustępuje zarówno tym samym łożyskom ślizgowym, jak i bardziej zaawansowanym urządzeniom hydrodynamicznym. Dlatego chociaż łożyska toczne są w naszych czasach dość rozpowszechnione, to jednak generalnie są one znacznie mniej powszechne niż wymienione typy.
- Hydrodynamiczny. Łożyska tego typu wypełnione są specjalnym płynem; podczas obracania tworzy warstwę, po której ślizga się ruchoma część łożyska. Pozwala to uniknąć bezpośredniego kontaktu między twardymi powierzchniami i znaczni...e zmniejsza tarcie w porównaniu z poprzednimi typami. Ponadto łożyska te są ciche i bardzo niezawodne. Do ich wad należy stosunkowo wysoki koszt, ale w praktyce ten szczegół jest często niewidoczny na tle ceny całego systemu. Dlatego ta opcja jest obecnie niezwykle popularna, można ją znaleźć w systemach chłodzenia na wszystkich poziomach - od niedrogich po zaawansowane.
- Centrowanie magnetyczne. Łożyska oparte na zasadzie lewitacji magnetycznej: oś obrotu jest „zawieszona” w polu magnetycznym. W ten sposób można (podobnie jak w hydrodynamicznych) uniknąć kontaktu między powierzchniami stałymi i dodatkowo zmniejszyć tarcie. Uważane za najbardziej zaawansowany typ łożysk, są niezawodne i ciche, ale są drogie.
Standard ATX 12V v.
Standard dla zasilaczy uzupełniający specyfikacje ATX w zakresie zasilania 12 V. Wprowadzony od czasów procesora Intel Pentium 4. Pierwsza seria standardu wykorzystywała głównie linię +5 V, od wersji 2.0 została wprowadzona linia +12 V w celu pełnego zasilania podzespołów komputera. Również w drugiej generacji pojawiło się 24-pinowe złącze zasilania, które jest używane w większości współczesnych płyt głównych.
Okablowanie
Okablowanie zastosowane w zasilaczu.Według tego parametru rozróżnia się urządzenia
modularne,
częściowo modularne i niemodularne, oto ich cechy:
- Niemodularne. Klasyczna wersja konstrukcji, która od samego początku stosowana była w zasilaczach komputerowych i do dziś nie traci na popularności. Przewody w takim okablowaniu mają nieusuwalną konstrukcję, a podłączenie dodatkowych kabli nie jest przewidziane. W efekcie użytkownik ma do czynienia tylko z kablami dostarczonymi przez producenta, bez możliwości ich usunięcia lub wymiany (jedyne dostępne modyfikacje to montaż dodatkowych akcesoriów, takich jak przedłużacz czy rozgałęźnik). Z tego powodu takie zasilacze są mniej wygodne niż modularne i częściowo modularne: ich przewody są często nadmiernie długie, a część z nich w ogóle nie jest używana, a taka „ekonomia” dodatkowo zaśmieca obudowę, utrudniając cyrkulację powietrza i wydajność chłodzenia. Wady te jednak można zredukować prawie do zera dzięki starannemu doborowi zasilaczy i starannemu okablowaniu; i same w sobie systemy niemodularne są niezawodne i jednocześnie tanie. To właśnie dzięki tym cechom są one w naszych czasach najczęściej spotykane.
- Modularne. Systemy, w których każdy kabel jest odpinany; do mocowania przewodów służą specjalne gniazda. Dzięki tej konstrukcji można optymalnie zorganizować przestrzeń wewnątrz komputera - na przykład usunąć niepotrzebne przewody, aby nie
...zakłócały cyrkulacji powietrza w jednostce systemowej; zamienić zbyt długi kabel na krótszy (lub odwrotnie); zamienić kable itp. Jednocześnie okablowanie modularne jest znacznie droższe niż niemodularne, podczas gdy jest uważane za nieco mniej niezawodne ze względu na obecność „słabych punktów” w postaci wyjmowanych uchwytów kablowych.
- Częściowo modularne. Swego rodzaju kompromis między opisanymi powyżej opcjami: część przewodów w takich zasilaczach jest nieusuwalna, część wyposażona jest w mocowania modularne. Pozwala to częściowo połączyć zalety i zrekompensować wady obu systemów: zasilacze półmodularne są tańsze i bardziej niezawodne niż modularne, a jednocześnie wygodniejsze niż niemodularne. Z reguły w systemach tego typu konstrukcję nieusuwalną mają najważniejsze przewody, które praktycznie na pewno są używane podczas montażu komputera, a kable wtórne są wyposażone w zdejmowane łączniki i można je usunąć w razie potrzeby. Jednak konkretne cechy zasilacza częściowo modularnego należy wyjaśnić osobno.Przewody w oplocie
Przewody jednostki systemowej z zestawu - wszystkie lub przynajmniej niektóre - posiadają oplot.
Ta cecha ma pozytywny wpływ na niezawodność, czyniąc przewód tak odpornym na załamania, ścieranie, silny nacisk i inne podobne czynniki, jak to tylko możliwe; zapewnia również dodatkową ochronę przed przypadkowym kontaktem z ostrymi przedmiotami (na przykład podczas naprawy komputera). Wadami przewodów w oplocie, oprócz zwiększonego kosztu, są również zwiększona grubość i większa sztywność niż w przypadku podobnych kabli w konwencjonalnej izolacji. Może to powodować pewne trudności podczas organizowania przestrzeni wewnątrz jednostki systemowej.
+3.3V
Maksymalne wartości prądu i mocy, jakie zasilacz może dostarczyć na osobnych liniach zasilających.
Linia zasilająca może być po prostu opisana jako para styków do podłączenia określonego obciążenia; jeden z tych styków jest „masą” (o napięciu zerowym), a drugi ma pewne napięcie ze znakiem dodatnim lub ujemnym, a napięcie to odpowiada napięciu linii zasilającej. W tym momencie wynosi +3.3V (takie zasilanie występuje w złączach 20- i 24-pinowych do płyt głównych, w złączach zasilania SATA i niektórych innych typach złączy).
Ogólnie rzecz biorąc, moc i prądy to dość specyficzne parametry, których zwykły użytkownik rzadko potrzebuje - głównie przy podłączaniu komponentów o dużym poborze mocy, takich jak karty graficzne, a także przy uruchamianiu zasilacza bez komputera, do zasilania innej elektroniki (np. amatorskich stacji radiowych). Warto również wspomnieć, że suma mocy maksymalnych na wszystkich liniach może być wyższa niż całkowita moc wyjściowa zasilacza - oznacza to, że wszystkie linie nie mogą pracować jednocześnie z pełną mocą. W związku z tym, gdy zasilacz jest w pełni obciążony, niektóre z nich będą dostarczać mniej energii niż to możliwe.