Jasność
Maksymalna jasność, jaką może zapewnić ekran laptopa.
Im jaśniejsze światło otoczenia, tym jaśniejszy musi być ekran laptopa, w przeciwnym razie obraz na nim może być trudny do odczytania. I odwrotnie, przy słabym świetle otoczenia wysoka jasność nie jest konieczna - powoduje duże obciążenie oczu (jednak w tym przypadku wszystkie współczesne laptopy są wyposażone w kontrolę jasności). W związku z tym im wyższy wskaźnik ten, tym bardziej uniwersalny jest ekran, tym szerszy jest zakres warunków, w których można go efektywnie używać. Wadą tych korzyści jest wzrost ceny i zużycia energii.
Jeśli chodzi o konkretne wartości, wiele współczesnych laptopów ma jasność
250 – 300 nitów lub nawet
mniej. To wystarcza do pracy przy sztucznym oświetleniu o średniej intensywności, lecz przy jasnym naturalnym świetle mogą już wystąpić problemy z widocznością. Do użytku przy słonecznej pogodzie (szczególnie na zewnątrz) pożądany jest zapas jasności co najmniej
300 – 350 nitów. A w najbardziej zaawansowanych modelach parametr ten może wynosić
350 – 400 nitów,
401 – 500 nitów a nawet
ponad 500 nitów.
Test Passmark CPU Mark
Wynik pokazany przez procesor laptopa w teście Passmark CPU Mark.
Passmark CPU Mark to kompleksowy test, bardziej szczegółowy i niezawodny niż popularny 3DMark06 (patrz wyżej). Sprawdza nie tylko możliwości gier procesora, ale także jego wydajność w innych trybach, na podstawie czego wyświetla ogólny wynik; zgodnie z tym wynikiem można dość rzetelnie ocenić procesor jako całość (im więcej punktów, tym wyższa wydajność).
Pojemność pamięci
Ilość pamięci o dostępie swobodnym (pamięć główna lub RAM) faktycznie zainstalowanej w laptopie.
Ilość pamięci RAM jest jednym z najważniejszych wskaźników charakteryzujących ogólną wydajność systemu. Im więcej pamięci RAM zainstalowano w laptopie, tym lepiej on sobie radzi z „ciężkimi” programami wymagającymi dużej ilości zasobów i tym więcej zadań można na nim wykonywać jednocześnie bez przerw i awarii. Ponadto parametr ten określa możliwość zainstalowania systemu operacyjnego na laptopie: na przykład 32-bitowej wersji systemu Windows 10 wystarczy 1 GB, wersja 64-bitowa potrzebuje co najmniej 2 GB, a do wygodnej pracy z tym systemem operacyjnym pożądane jest, aby mieć co najmniej
4 GB.
8 GB to obecnie wystarczająco duża pamięć do użytku domowego i większości gier, ale w zaawansowanych laptopach gamingowych i profesjonalnych spotyka się też większe wielkości -
64 GB i nawet więcej.
Należy pamiętać, że wiele modeli laptopów umożliwia zwiększenie dostępnej wielkości pamięci RAM; aby uzyskać więcej informacji, patrz „Maksymalna instalowana ilość”.
Maksymalna obsługiwana ilość pamięci RAM
Maksymalna ilość pamięci RAM, którą można zainstalować na laptopie. Zależy w szczególności od rodzaju stosowanych modułów pamięci, a także od liczby gniazd na nie. Warto zwrócić uwagę na parametr ten przede wszystkim, jeśli laptop jest kupowany z dalszą perspektywą na
rozszerzenie ilości RAM, a ilość faktycznie zainstalowanej w nim pamięci jest zauważalnie mniejsza niż maksymalna dostępna. Tak więc w laptopach pamięć RAM można rozbudować do
16 GB,
24 GB,
32 GB, 48 GB,
64 GB i nawet więcej —
128 GB.
Liczba gniazd pamięci
Łączna liczba slotów na moduły RAM w laptopie; w rzeczywistości - maksymalna liczba kości, które można jednocześnie zainstalować w danym modelu.
Możliwość aktualizacji pamięci RAM bezpośrednio zależy od tego wskaźnika. Tak więc w niedrogich modelach często jest tylko
1 slot, a jedyną opcją aktualizacji jest zastąpienie „natywnej” kości. W bardziej zaawansowanych urządzeniach można przewidzieć
dwa, a nawet
cztery sloty, podczas gdy niektóre z nich mogą być wolne w początkowej konfiguracji.
Specjalnym przypadkiem jest wbudowana pamięć RAM; jest bardziej kompaktowa i tańsza niż wymienne moduły, ale w ogóle nie podlega wymianie. Jednocześnie w niektórych laptopach pamięć RAM jest
tylko wbudowana, w innych można ją uzupełnić
jednym lub nawet dwoma slotami na wymienne kości.
Interfejs dysku SSD M.2
Interfejs podłączenia, używany przez moduł SSD ze złączem M.2 zainstalowanym w laptopie (patrz „Typ dysku”).
Jedną z cech złącza M.2 i dysków z takim złączem jest to, że mogą korzystać z dwóch różnych interfejsów połączeniowych: PCI-E (w tej czy innej odmianie) lub SATA. Warto podkreślić, że ten punkt wskazuje dane modułu SSD; w samym złączu mogą być zapewnione inne opcje interfejsu, w tym bardziej zaawansowane - patrz „Interfejs łącza M.2” (na przykład dysk ze złączem
PCI-E 3.0 można umieścić w gnieździe obsługującym również szybsze złącze
PCI-E 4.0). Jednak w każdym przypadku złącze połączeniowe zwykle pozwala realizować wszystkie możliwości zainstalowanego dysku; więc ta pozycja pozwala dość rzetelnie ocenić możliwości standardowego modułu M.2.
Jeśli chodzi o konkretne interfejsy, obecnie można znaleźć głównie następujące warianty:
- SATA 3. Interfejs SATA został pierwotnie stworzony dla tradycyjnych dysków twardych. Trzecia wersja tego interfejsu jest najnowsza; zapewnia prędkość transmisji danych do 600 MB/s. To znacznie mniej niż ma PCI-E i ogólnie bardzo mało jak na standardy dysków SSD. Dlatego połączenie M.2 za pomocą SATA jest typowe głównie dla niedrogich modułów poziomu podstawowego. Jednak nawet takie nośniki są generalnie szybsze niż większość dysków twardych.
- PCI-E. Uniwersalny interfejs do podłączania wewnętrznych urządzeń peryferyjnych. Zapewnia g
...eneralnie większe prędkości niż SATA, dzięki czemu lepiej nadaje się do modułów SSD: teoretycznie PCI-E pozwala dyskom SSD, nawet najszybszym, na osiągnięcie pełnego potencjału. W praktyce obsługiwana prędkość transmisji danych może być różna - w zależności od wersji interfejsu i liczby linii (kanałów transmisji danych). Oto warianty najbardziej odpowiednie dla współczesnych laptopów:
- PCI-E 3.0 2x. Połączenie za pomocą 2 linii PCI-E w wersji 3.0. Ta wersja zapewnia prędkość około 1 GB/s na linię; w związku z tym obydwie linie dają maksymalnie nieco poniżej 2 GB/s.
- PCI-E 3.0 4x. Połączenie za pomocą 4 linii PCI-E w wersji 3.0. Zapewnia maksymalną prędkość około 4 GB/s.
- PCI-E 4.0 4x. Połączenie za pomocą 4 linii PCI-E w wersji 4.0. W tej wersji przepustowość w porównaniu do PCI-E 3.0 została podwojona - tym samym 4 linie dają maksymalną prędkość około 8 MB/s.
Warto zaznaczyć, że w przypadku złączy M.2 różne odmiany PCI-E są zwykle ze sobą dość kompatybilne - chyba że prędkość połączenia podczas pracy z obcym złączem będzie ograniczona możliwościami najwolniejszego komponentu. Na przykład podczas podłączenia modułu SSD PCI-E 3.0 4x do gniazda PCI-E 3.0 2x prędkość ta będzie odpowiadać możliwościom złącza, a podczas podłączenia do PCI-E 4.0 4x - możliwościom dysku.Dodatkowy slot 2.5"
Obecność w laptopie dodatkowego slotu na wewnętrzny dysk formatu 2.5 cala.
Z reguły aby zamontować dysk w takim slocie lub go wymontować, nie trzeba rozbierać całego laptopa - wystarczy zdjąć pokrywę lub wyjąć zaślepkę. Jeśli chodzi o 2.5", jest to tradycyjny format dla dysków twardych (HDD) do laptopów, chociaż inne typy nośników (SSD i SSHD - patrz „Typ nośnika") mogą również być produkowane w tym formacie. Do podłączenia dysków 2.5" zwykle korzystano ze złącza SATA - nie jest ono tak szybkie, jak w nowszych standardach, takich jak M.2 PCI-E (patrz „Interfejs dysku”), jednak jest tańsze, a do dysku twardego to złącze zupełnie wystarczy.
Zatem
obecność dodatkowego slotu 2.5" pozwala szybko i niedrogo zwiększyć całkowitą pojemność dysków do laptopów.
Złącza
Złącza przewidziane w konstrukcji laptopa.
Ten punkt zawiera głównie dane dotyczące wyjść wideo:
VGA,
HDMI (wersje 1.4,
2.0,
2.1 i ich odmiany),
miniHDMI,
microHDMI,
DisplayPort,
miniDisplayPort). Ponadto mogą tutaj być wskazane inne typy złączy: audio
S/P-DIF, serwisowy
port COM. Ale informacje o takich interfejsach jak pełnowymiarowe USB, USB C, Thundebolt i LAN są podane w osobnych punktach (patrz niżej).
- VGA. Analogowe wyjście wideo, znane również jako gniazdo D-Sub 15 pin. Jest technicznie uważane za przestarzałe: ma niską odporność na zakłócenia, nie zapewnia transmisji dźwięku, a maksymalna obsługiwana rozdzielczość w praktyce nie przekracza 1280x1024. Niemniej jednak wejścia VGA są nadal dość powszechne w monitorach w dzisiejszych czasach i można je również znaleźć w innych rodzajach sprzętu wideo - w szczególności projektorach. Dlatego niektóre nowoczesne laptopy, głównie do celów multimedialnych, wyposażone są w podobne wyjścia - licząc na podłączenie do wspomnianych urządzeń wideo.
- HDMI. Najpopularniejszy współcześnie interfejs do pracy z treściami HD. Wykorzystuje cyfrową transmisję danych, umożliw
...ia jednoczesną transmisję wideo w wysokiej rozdzielczości i wielokanałowego dźwięku jednym przewodem. Większość współczesnych monitorów, telewizorów, projektorów i innych urządzeń wideo obsługujących HD ma co najmniej jedno wejście HDMI; więc ten rodzaj wyjścia obecnie jest niezwykle powszechny w laptopach.
- microHDMI i miniHDMI. Zmniejszone wersje HDMI opisane powyżej: są całkowicie podobne pod względem funkcjonalności i różnią się jedynie wielkością złącza. Są instalowane głównie w najcieńszych i najbardziej kompaktowych laptopach, dla których pełnowymiarowe HDMI jest zbyt nieporęczne.
Porty HDMI i mini/microHDMI we współczesnych laptopach mogą odpowiadać różnym wersjom:
- v 1.4. Najwcześniejszy z rozpowszechnionych standardów, wydany w 2009 roku. Umożliwia transmisję sygnału w rozdzielczości do 4096x2160 z prędkością 24 kl./s, a przy rozdzielczości Full HD liczba klatek może osiągnąć 120 kl./s; możliwa jest również transmisja wideo 3D.
- v 1.4a. Pierwszy dodatek do wersji 1.4, który obejmował w szczególności dodanie dwóch dodatkowych formatów wideo 3D.
- v 1.4b. Druga aktualizacja standardu HDMI 1.4, która wprowadziła jedynie drobne doprecyzowania i uzupełnienia specyfikacji v 1.4a.
- v 2.0. Globalna aktualizacja HDMI wprowadzona w 2013 roku. Złącze znane również jako HDMI UHD, umożliwia strumieniowe przesyłanie wideo 4K z prędkością klatek do 60 kl./s. Liczba kanałów audio może osiągnąć 32, jednocześnie może być emitowanych do 4 strumieni audio. Ponadto wprowadzono obsługę proporcji 21:9 i niektóre ulepszenia treści 3D.
- v 2.0a. Pierwsza aktualizacja HDMI 2.0. Kluczową innowacją jest kompatybilność z treścią HDR (patrz „Obsługa HDR”).
- v 2.0b. Druga aktualizacja wersji 2.0. Kluczowe innowacje dotyczą głównie pracy z HDR - w szczególności dodano obsługę HDR10 i HLG.
- v 2.1. Jedna z najnowszych wersji wydana jesienią 2017 roku. Dalszy wzrost przepustowości umożliwił obsługę wideo 4K, a nawet 8K przy częstotliwości odświeżania do 120 kl./s. Ponadto kluczowe ulepszenia obejmują rozszerzone możliwości pracy z HDR. Należy pamiętać, że do pełnego wykorzystania zalet HDMI v2.1 wymagane są kable HDMI Ultra High Speed, chociaż podstawowa funkcjonalność jest dostępna przy użyciu zwykłych kabli.
- DisplayPort. Cyfrowy port o dużej prędkości umożliwia przesyłanie tak wideo, jak i dźwięku w jakości HD. Bardzo podobny do HDMI, zapewnia większą prędkość przesyłania danych i pozwala na użycie dłuższych kabli, ale mniej powszechny, używany głównie w urządzeniach komputerowych.
- miniDisplayPort. Zmniejszona wersja DisplayPort opisanego powyżej, zaprojektowana w celu uczynienia złącza bardziej kompaktowym; poza wymiarami nie różni się od oryginalnego interfejsu. Jakiś czas temu było to standardowe złącze wideo do laptopów Apple; a nawet interfejs Thunderbolt, który je zastąpił, w wersjach 1 i 2 (patrz poniżej) wykorzystuje złącze identyczne ze złączem miniDisplayPort.
Zarówno pełnowymiarowy DisplayPort, jak i jego zmniejszona odmiana mogą należeć do różnych wersji. Najpopularniejsze dziś opcje to:
- v 1.2. Najwcześniejsza z rozpowszechnionych w laptopach wersji, wydana w 2010 roku. Najważniejsze innowacje prezentowane w tej wersji to obsługa 3D, możliwość jednoczesnej pracy z kilkoma strumieniami wideo w celu szeregowego łączenia ekranów (daisy chain), a także możliwość pracy przez złącze miniDisplayPort. Przepustowość v 1.2 jest wystarczająca, aby w pełni obsługiwać wideo 5K przy 30 klatkach na sekundę i wideo 8K - z pewnymi ograniczeniami.
- v 1.2a. Aktualizacja wersji 1.2, wydana w 2013. Jedną z najbardziej godnych uwagi innowacji jest możliwość pracy z AMD FreeSync (patrz wyżej). Przepustowość i obsługiwane rozdzielczości pozostały niezmienione.
- v 1.3. Wersja DisplayPort wydana w 2014 roku. W porównaniu z poprzednią wersją przepustowość wzrosła 1,5 razy na linię i prawie 2 razy - ogólnie na złączu (odpowiednio 8,1 Gb/s i 32,4 Gb/s). Umożliwiło to między innymi zapewnienie pełnej obsługi wideo 8K przy 30 kl./s, a także zwiększenie maksymalnej liczby klatek na sekundę w standardach 4K i 5K do 120 i 60 kl./s odpowiednio. W trybie „daisy chain” standard ten pozwala na pracę z dwoma ekranami 4K UHD (3840x2160) przy częstotliwości odświeżania 60 Hz lub z czterema ekranami 2560x1600 przy tej samej częstotliwości. Ponadto w tej wersji wprowadzono obsługę trybu Dual-mode, co zapewnia kompatybilność z interfejsami HDMI i DVI poprzez najprostsze adaptery pasywne.
- v 1.4. Wersja wprowadzona w marcu 2016 r. Przepustowość pozostaje niezmieniona w stosunku do poprzedniego standardu, ale dodano kilka ważnych funkcji - w szczególności obsługę Display Stream Compression 1.2, standardu HDR10 i Rec. 2020, a maksymalna liczba obsługiwanych kanałów audio wzrosła do 32.
- v 1.4a. Aktualizacja wydana w 2018 roku „po cichu” - nawet bez oficjalnego komunikatu prasowego. Główną innowacją była aktualizacja technologii Display Stream Compression z wersji 1.2 do wersji 1.2a.
- S/P-DIF. Wyjście do transmisji dźwięku cyfrowego, w tym wielokanałowego. Ma dwa rodzaje - optyczny i elektryczny; pierwszy jest absolutnie niewrażliwy na zakłócenia, ale wykorzystuje raczej delikatne kable, drugi nie wymaga szczególnej ostrożności w obsłudze, ale może podlegać zakłóceniom (choć kable są zwykle ekranowane). Laptopy używają głównie optycznego S/P-DIF, a ze względu na kompaktowość, złącze to jest połączone z gniazdem mini-Jack do słuchawek. Jednak w każdym razie konkretne cechy tego interfejsu należy wyjaśniać osobno.
- Port COM. Uniwersalny interfejs do podłączania różnych urządzeń zewnętrznych, w szczególności modemów telefonicznych, jak również do bezpośredniego połączenia między dwoma komputerami. Znany również jako RS-232 (zgodnie z nazwą złącza). Obecnie jest uważany za przestarzały ze względu na rozpowszechnianie się bardziej kompaktowych, szybszych i bardziej funkcjonalnych interfejsów, głównie USB. Niemniej jednak wiele typów urządzeń, w tym specjalistycznych, wykorzystuje właśnie port COM jako interfejs sterujący. Do takich urządzeń należą zasilacze awaryjne, odbiorniki satelitarne i urządzenia komunikacyjne, systemy bezpieczeństwa i alarmowe itp. W związku z tym porty COM, chociaż prawie nigdy nie są używane w laptopach konsumenckich, nadal występują w niektórych specjalistycznych modelach.Czytnik kart pamięci
Urządzenie do pracy z wymiennymi kartami pamięci. Z reguły wygląda jak charakterystyczny slot na obudowie laptopa, do którego wkłada się nośnik. Istnieją różne standardy dla kart pamięci, lista kompatybilnych standardów jest podana w uwadze do tego punktu. Należy w tym miejscu zauważyć, że w przypadku nowoczesnych laptopów niemal obowiązkowa jest obsługa formatu SD i jego modyfikacji - SD HC, często także SD XC; można przewidzieć również inne opcje, ale nie otrzymały one takiego podziału. W każdym razie funkcja ta jest wygodna, ponieważ karty pamięci są szeroko stosowane w innych rodzajach elektroniki: na przykład SD jest ogólnie przyjętym standardem w aparatach cyfrowych, a microSD (kompatybilne z gniazdami SD poprzez najprostsze adaptery) jest w smartfonach. W związku z tym
obecność czytnika kart znacznie ułatwia wymianę danych między laptopem a urządzeniami zewnętrznymi.