Porównanie Asus M509DL [M509DL-BQ029] vs HP 15-db1000 [15-DB1096UR 7RZ13EA]

Technologia, według której wykonana jest matryca laptopa.

Najbardziej rozpowszechnione w naszych czasach są matryce typu TN+film, IPS i *VA; rzadziej spotykane są ekrany typu OLED, AMOLED, QLED, miniLED, a także bardziej specyficzne rozwiązania, takie jak LTPS czy IGZO. Oto bardziej szczegółowy opis wszystkich tych rodzajów:

— TN-film. Najstarsza, najprostsza i najtańsza obecnie technologia. Kluczowe zalety tego typu wyświetlaczy to niski koszt i doskonały czas reakcji. Z drugiej strony takie matryce nie wyróżniają się wysoką jakością obrazu: jasność, dokładność kolorów i kąty widzenia ekranów TN-film są na średnim poziomie. Te wskaźniki są wystarczające do pracy z dokumentami, przeglądania stron internetowych, większości gier itp. Jednak w przypadku poważniejszych zadań wymagających wysokiej jakości i dokładnego obrazu (na przykład designu lub korekcji kolorów zdjęcia/wideo) takie ekrany są prawie bezużyteczne. Wobec tego matryce TN-film są obecnie stosunkowo rzadkie, głównie wśród niedrogich laptopów; bardziej zaawansowane urządzenia wyposażone są w ekrany lepszej jakości, najczęściej IPS.

— IPS (In-Plane Switching). Najpopularniejszy rodzaj matrycy do laptopów ze średniej i wyższej półki cenowej; jednak coraz...częściej występuje w niedrogich modelach, a w przypadku laptopów konwertowalnych i urządzeń „2 w 1” (patrz „Rodzaj”) jest to prawie standardowa opcja. Ekrany tego typu są zauważalnie lepsze od TN-film pod względem jakości „obrazka”: dają jasny, dokładny i bogaty obraz, który prawie się nie zmienia przy zmianie kąta widzenia. Ponadto technologia ta zapewnia szeroką gamę kolorów zgodnie z różnymi specjalnymi standardami (patrz poniżej) i jest odpowiednia do tworzenia wyświetlaczy z zaawansowanymi funkcjami, takimi jak obsługa HDR lub certyfikacja Pantone / CalMAN (patrz również poniżej). Początkowo matryce IPS były drogie i miały niską szybkość reakcji; jednak w naszych czasach stosuje się różne modyfikacje tej technologii, w których te wady są w pełni lub częściowo kompensowane. Jednocześnie różne modyfikacje mogą różnić się cechami praktycznymi: na przykład niektóre zostały stworzone z myślą o maksymalnej wiarygodności obrazu, inne wyróżniają się przystępnym kosztem itp. Więc warto osobno wyjaśnić faktyczne specyfikacje ekranu IPS przed zakupem - zwłaszcza jeśli laptop ma być używany do określonych zadań, w których jakość obrazu ma kluczowe znaczenie.

— *VA. Różne modyfikacje matryc typu „Vertical Alignment”: MVA, PVA, Super PVA, ASVA itp. Różnice między tymi technologiami dotyczą głównie nazwy i producenta. Początkowo matryce tego typu zostały opracowane jako kompromis między IPS (wysokiej jakości, jednak drogą i wolną) a TN-film (szybką, niedrogą, jednak skromną pod względem jakości obrazu). W rezultacie ekrany *VA okazały się tańsze niż IPS i bardziej zaawansowane niż TN-film - mają dobre odwzorowanie kolorów, głęboką czerń i szerokie kąty widzenia. Jednocześnie należy zauważyć, że balans kolorów obrazu na takim wyświetlaczu zmienia się nieco wraz ze zmianą kąta widzenia. Utrudnia to stosowanie matryc *VA w profesjonalnych pracach z kolorem. Ogólnie ta opcja jest przeznaczona głównie dla tych, którzy nie potrzebują idealnej dokładności odwzorowania kolorów, a jednocześnie chcą widzieć jasny i kolorowy obraz.

— OLED. Matryce oparte na tzw. organicznych diodach elektroluminescencyjnych. Kluczową cechą takich wyświetlaczy jest to, że w nich każdy piksel sam jest źródłem światła (w odróżnieniu od klasycznych ekranów LCD, w których podświetlenie jest wykonywane osobno). Ta zasada konstrukcyjna w połączeniu z szeregiem innych rozwiązań zapewnia doskonałą jasność, kontrast i odwzorowanie kolorów, bogatą czerń, najszersze kąty widzenia oraz niewielką grubość samych ekranów. Z drugiej strony, matryce OLED do laptopów w większości okazują się dość drogie i „żarłoczne” pod względem zużycia energii, a także zużywają się nierównomiernie: im częściej i jaśniej piksel się świeci, tym szybciej traci swoje właściwości (jednak zjawisko to staje się zauważalne dopiero po kilku latach intensywnego użytkowania). Ponadto z wielu powodów takie ekrany są uważane za nieodpowiednie do stosowania w grach. Wobec tego matryce tego typu są obecnie rzadko spotykane - głównie w wybranych laptopach klasy high-end zaprojektowanych do profesjonalnej pracy z kolorem i posiadających odpowiednie funkcje, takie jak obsługa HDR, rozbudowana przestrzeń barw i/lub certyfikacja Pantone / CalMAN (patrz poniżej ).

— AMOLED. Typ matryc na organicznych diodach elektroluminescencyjnych, stworzony przez firmę Samsung (jednak jest też używany przez innych producentów). Pod względem głównych cech zbliżony jest do innych typów matryc OLED (patrz wyżej): z jednej strony pozwala na uzyskanie doskonałej jakości obrazu, z drugiej jest drogi i nierównomiernie się zużywa. Jednocześnie ekrany AMOLED mają jeszcze bardziej zaawansowaną wydajność odwzorowania kolorów w połączeniu z lepszą optymalizacją zużycia energii. A niskie rozpowszechnienie tej technologii wynika głównie z tego, że została pierwotnie stworzona dla smartfonów i dopiero niedawno (od 2020 roku) zaczęła być używana w laptopach.

— MiniLED. System podświetlenia ekranu na podłożu z miniaturowych diod LED o wielkości około 100-200 mikronów (µm). Na tej samej płaszczyźnie wyświetlacza udało się kilkukrotnie zwiększyć liczbę diod, a ich macierz rozmieszczono bezpośrednio za samą matrycą. Główną zaletą technologii miniLED można nazwać dużą liczbę stref lokalnego zaciemniania, co w sumie daje lepszą jasność, kontrast i bardziej nasycone kolory z głęboką czernią. Ekrany MiniLED uwalniają potencjał technologii High Dynamic Range (HDR), są odpowiednie dla grafików i twórców treści cyfrowych.

— QLED. Matryce „kropek kwantowych” z przeprojektowanym systemem podświetlenia LED. W szczególności przewiduje zastąpienie wielowarstwowych filtrów barwnych specjalną cienkowarstwową powłoką nanocząstek. Zamiast tradycyjnych białych diod LED panele QLED wykorzystują niebieskie diody LED. W rezultacie kompleks konstruktywnych innowacji pozwala osiągnąć wyższy próg jasności, nasycenia kolorów, ogólną poprawę jakości odwzorowania kolorów, przy jednoczesnym zmniejszeniu grubości ekranu i zmniejszeniu zużycia energii. Druga strona medalu matryc QLED — nietani koszt.

— PLS. Typ matrycy opracowany jako alternatywa dla opisanego powyżej IPS i według niektórych doniesień jest jedną z jego modyfikacji. Takie matryce charakteryzują się również wysoką jakością odwzorowania kolorów i dobrą jasnością; ponadto zalety PLS to dobra przydatność do ekranów o wysokiej rozdzielczości (ze względu na dużą gęstość pikseli), a także niższy koszt niż większości modyfikacji IPS oraz niskie zużycie energii. Jednocześnie szybkość reakcji takich ekranów nie jest zbyt duża.

— LTPS. Zaawansowany typ matryc TFT oparty na tzw. niskotemperaturowym krzemie polikrystalicznym. Takie matryce mają wysoką jakość odwzorowania kolorów, a także świetnie sprawdzają się w ekranach o dużej gęstości pikseli - innymi słowy, mogą służyć do tworzenia małych wyświetlaczy o bardzo wysokiej rozdzielczości. Kolejną zaletą jest to, że część elektroniki sterującej można wbudować bezpośrednio w matrycę, zmniejszając całkowitą grubość ekranu. Z drugiej strony matryce LTPS są trudne w produkcji i drogie, dlatego spotyka się je głównie w laptopach klasy premium.

— IGZO. Technologia konstruowania wyświetlaczy LCD z wykorzystaniem materiału półprzewodnikowego na bazie tlenków indu, galu i cynku (w odróżnieniu od bardziej tradycyjnych opcji opartych na amorficznym krzemie). Technologia ta zapewnia szybki czas reakcji, niskie zużycie energii i bardzo wysoką jakość odwzorowania kolorów; ponadto osiąga wysoką gęstość pikseli, dzięki czemu dobrze nadaje się do ekranów o ultra wysokiej rozdzielczości. Jednak na razie takie wyświetlacze w laptopach są niezwykle rzadkie. Tłumaczy się to zarówno wysokim kosztem, jak i faktem, że do produkcji matryc IGZO używa się dość rzadkich metali, co utrudnia produkcję na dużą skalę.

— Błyszcząca. Błyszcząca powierzchnia poprawia ogólną jakość obrazu: przy pozostałych warunkach równych obraz na takim ekranie wygląda jaśniej i bardziej kolorowo niż na matowym. Z drugiej strony na takiej powierzchni bardzo zauważalne są zanieczyszczenia, a w jasnym otoczeniu pojawia się na niej dużo odblasków, które mogą mocno przeszkadzać w oglądaniu. Dlatego zamiast klasycznego połysku w laptopach coraz częściej stosuje się antyrefleksyjną wersję takiej powłoki (patrz poniżej). Niemniej jednak ta opcja nadal nie traci na popularności: kosztuje nieco mniej niż powłoka antyrefleksyjna, a przy miękkim, stosunkowo słabym oświetleniu może nawet zapewnić przyjemniejszy dla oka obraz.

— Matowa. Matowa powłoka jest niedroga i nie powoduje odblasków, nawet przy dość jasnym oświetleniu. Z drugiej strony obraz na takim ekranie okazuje się zauważalnie ciemniejszy niż na podobnym błyszczącym wyświetlaczu. Jednak ten szczegół można skompensować różnymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi (przede wszystkim dobrym zapasem jasności); więc tę opcję można znaleźć we wszystkich kategoriach nowoczesnych laptopów - od niedrogich modeli do pracy z dokumentami po najlepsze konfiguracje do gier.

—Błyszcząca (antyrefleksyjna). Odmiana opisanej powyżej błyszczącej powłoki, mająca na celu ograniczenie odblasków z zewnętrznych źródeł światła. Takie ekrany naprawdę odbijają zauważalnie...mniej niż tradycyjne błyszczące (lub nawet nie dają odblasków); jednocześnie pod względem jakości obrazu są co najmniej lepsze od matowych. Więc to właśnie ten rodzaj powłoki jest obecnie najbardziej popularny.

Przestrzeń barw matrycy laptopa zgodnie z modelem przestrzeni barw NTSC.

Przestrzeń barw opisuje zakres barw, które można wyświetlić na ekranie. Podaje się w procentach, ale nie w odniesieniu do całego widma widocznych barw, ale w odniesieniu do warunkowej przestrzeni barw (modelu przestrzeni barw). Wynika to z faktu, że żaden nowoczesny ekran nie jest w stanie wyświetlić wszystkich barw widocznych dla ludzi. Niemniej jednak im większa przestrzeń barw, tym szersze możliwości ekranu, tym lepsze jest jego odwzorowanie barw.

W szczególności NTSC jest jednym z pierwszych modeli przestrzeni barw stworzonych w 1953 roku dla telewizji kolorowej. Nie jest używany przy produkcji nowoczesnych matryc LCD, ale służy do ich opisu i porównania. NTSC obejmuje szerszy zakres barw niż standardowo używany w technologii komputerowej sRGB; dlatego nawet niewielka liczba procentów w tym przypadku odpowiada dość szerokiej przestrzeni. Na przykład wartość 72% i więcej według NTSC już uważana jest za dobry wskaźnik do wykorzystania w projektowaniu i grafice. W tym samym czasie te same liczby NTSC na różnych ekranach mogą odpowiadać różnym wartościom sRGB; więc jeśli dokładne odwzorowanie barw jest dla użytkownika kluczowe, szczegóły te należy wyjaśnić przed zakupem.

Warto też zaznaczyć, że wśród poszczególnych monitorów łatwiej jest znaleźć ekran z szeroką przestrzenią barw; jest też tańszy niż laptop o podobnej specyfikacji wyświ...etlacza. Dlatego wybór laptopa z wysokiej klasy ekranem ma sens głównie wtedy, gdy przenośność jest nie mniej ważna niż wysokiej jakości odwzorowanie barw.

Wynik pokazany przez procesor laptopa w teście 3DMark06.

Ten test ma na celu przede wszystkim przetestowanie wydajności w grach - w szczególności zdolności procesora do obsługi zaawansowanej grafiki i elementów sztucznej inteligencji. Wyniki testu są przedstawiane w postaci punktów; im wyższa ich liczba, tym wyższa wydajność testowanego układu. Wysokie wyniki w teście 3DMark06 są szczególnie ważne w przypadku laptopów gamingowych.

Wynik pokazany przez procesor laptopa w teście Passmark CPU Mark.

Passmark CPU Mark to kompleksowy test, bardziej szczegółowy i niezawodny niż popularny 3DMark06 (patrz wyżej). Sprawdza nie tylko możliwości gier procesora, ale także jego wydajność w innych trybach, na podstawie czego wyświetla ogólny wynik; zgodnie z tym wynikiem można dość rzetelnie ocenić procesor jako całość (im więcej punktów, tym wyższa wydajność).

Maksymalna ilość pamięci RAM, którą można zainstalować na laptopie. Zależy w szczególności od rodzaju stosowanych modułów pamięci, a także od liczby gniazd na nie. Warto zwrócić uwagę na parametr ten przede wszystkim, jeśli laptop jest kupowany z dalszą perspektywą na rozszerzenie ilości RAM, a ilość faktycznie zainstalowanej w nim pamięci jest zauważalnie mniejsza niż maksymalna dostępna. Tak więc w laptopach pamięć RAM można rozbudować do 16 GB, 24 GB, 32 GB, 48 GB, 64 GB i nawet więcej — 128 GB.

Łączna liczba slotów na moduły RAM w laptopie; w rzeczywistości - maksymalna liczba kości, które można jednocześnie zainstalować w danym modelu.

Możliwość aktualizacji pamięci RAM bezpośrednio zależy od tego wskaźnika. Tak więc w niedrogich modelach często jest tylko 1 slot, a jedyną opcją aktualizacji jest zastąpienie „natywnej” kości. W bardziej zaawansowanych urządzeniach można przewidzieć dwa, a nawet cztery sloty, podczas gdy niektóre z nich mogą być wolne w początkowej konfiguracji.

Specjalnym przypadkiem jest wbudowana pamięć RAM; jest bardziej kompaktowa i tańsza niż wymienne moduły, ale w ogóle nie podlega wymianie. Jednocześnie w niektórych laptopach pamięć RAM jest tylko wbudowana, w innych można ją uzupełnić jednym lub nawet dwoma slotami na wymienne kości.

- Zintegrowana (wbudowana). Karty graficzne, które nie mają własnej pamięci i używają wspólnej pamięci RAM systemu podczas pracy. We współczesnych laptopach te karty są zwykle częścią procesora. Ich główne zalety to niski koszt i pobór mocy, a także niewielka emisja ciepła. Jednak wydajność zintegrowanej karty graficznej jest zauważalnie niższa niż dedykowanej, ponadto przy dużym obciążeniu „zjada” zauważalną część pamięci RAM, co negatywnie wpływa na ogólną wydajność systemu. Wbudowana karta graficzna będzie idealna do prostych zadań, takich jak praca z dokumentami, surfowanie po sieci i niewymagające gry, ale do poważniejszych zastosowań należy wybrać bardziej zaawansowane rozwiązania (patrz poniżej).

- Dedykowana. Karta graficzna w postaci osobnego modułu z własnym procesorem i wyspecjalizowaną pamięcią przeznaczoną wyłącznie do przetwarzania wideo. Taka karta graficzna jest droższa niż karta graficzna zintegrowana, ale ma znacznie lepszą wydajność. Ponadto nawet przy dużym obciążeniu nie zajmuje całkowitej pamięci RAM, a niektóre laptopy są nawet w stanie przydzielić część pamięci VRAM dodatkowo do pamięci RAM, jeśli karta graficzna jest bezczynna. Jeśli więc chce się grać w nowoczesne gry przynajmniej na średnich ustawieniach lub planuje się używać laptopa do skomplikowanych zadań graficznych, takich jak montaż wideo lub projektowanie 3D, zdecydowanie warto wybrać model z dedykowaną kartą gra...ficzną.
Należy zauważyć, że większość modeli z takimi kartami graficznymi ma również zintegrowany rdzeń graficzny w procesorze. Tak więc dedykowana karta graficzna we współczesnych laptopach najczęściej pracuje w trybie hybrydowym: do prostych zadań wykorzystywany jest zintegrowany moduł, a gdy obciążenie wzrasta, system przełącza się na oddzielną kartę graficzną.

- Dual Graphics (podwójne karty graficzne). Markowa technologia AMD stosowana w systemach wyposażonych w procesory Fusion ze zintegrowaną kartą graficzną i dedykowaną kartą graficzną Radeon (pierwotnie zapowiadana jako kompatybilna z serią Radeon 6000). Różnica między tym trybem a dedykowaną kartą graficzną z automatycznym przełączaniem (patrz wyżej) polega na tym, że obie karty nie są używane po kolei, ale jednocześnie. W ten sposób łączą się ich moce, co zapewnia znaczny wzrost wydajności wideo. Jednocześnie Dual Graphics zapewnia szerokie możliwości wyboru kombinacji procesorów i kart graficznych, o ile pozwala łączyć rdzenie wideo o różnych częstotliwościach pracy bez rezygnacji z szybszego. Główną wadą tej technologii jest brak możliwości pracy z DirectX poniżej wersji 10.

Seria karty graficznej zainstalowanej w laptopie. Różne modele kart graficznych z tej samej serii mogą znacznie różnić się wydajnością, ale ich kluczowe cechy są zwykle takie same.

— Intel HD Graphics. Zintegrowane karty graficzne, pierwsze rozwiązanie w linii Intela, które zostało zintegrowane bezpośrednio z procesorem (poprzednio zintegrowane karty graficzne były częścią płyty głównej).

— Intel Iris Graphics. Zintegrowane karty graficzne zaprezentowane w 2013 roku wraz z niektórymi procesorami opartymi na mikroarchitekturze Haswell. W rzeczywistości ta seria jest zaawansowaną wersją opisanej powyżej Intel HD Graphics o zwiększonej wydajności.

— Intel Arc. Akceleratory graficzne oparte na architekturze Xe HPG, wypuszczane od 2022 roku. Seria Intel Arc ma na celu zapewnienie wysokiej wydajności renderowania grafiki (w tym gier). Mobilne karty wideo z tej linii są dostarczane z modułami sprzętowymi Matrix Engines (XMX) - obsługują metodę rekonstrukcji obrazu Intel XeSS opartą na algorytmach sztucznej inteligencji.

- nVIDIA GeForce. Seria kart graficznych zawierających wyłącznie rozwiązania dedykowane (zobacz „Rodzaj karty graficznej”). Co więcej, takie modele są całkiem zdolne do pracy w trybie hybrydowej karty graficznej, w połączeniu z układem wideo wbudowanym w procesor.

— nVIDIA Quadro. Najnowsza generacja kart graficznych firmy nVIDIA jest pozycjonowana przez programistów jako profesjonalne rozwiązanie przede wszystkim dla grafiki 3D.

— NVIDIA RTX A.... Linia wysokowydajnych kart graficznych do grafiki, przetwarzania wideo, odkryć naukowych i projektów w VR. Maksymalizuje szybkość wykonywania zadań graficznych i obliczeniowych podczas pracy z dużymi ilościami danych.

— AMD FirePro. Dedykowane karty graficzne pierwotnie zaprojektowane jako zaawansowane rozwiązania dla stacji roboczych. Wśród laptopów znajdują się one w modelach premium z naciskiem na zwiększoną wydajność.

— AMD Radeon. Rodzina kart graficznych firmy AMD, używanych głównie w laptopach z procesorami tej samej marki. Obejmuje rozwiązania różnych typów (zintegrowane i dedykowane) i poziomów (od niedrogich po zaawansowane).

— Qualcomm Adreno. Zintegrowana karta graficzna zainstalowana w procesorach Qualcomm Snapdragon (patrz „Seria procesora”). Jest to przede wszystkim rozwiązanie dla gadżetów mobilnych, dlatego nie różni się wydajnością, ale jest bardzo wydajne pod względem zużycia energii.

— Apple. Zwykle odnosi się to do rdzenia graficznego wbudowanego w procesor Apple M1 (patrz „Seria procesora”). Pierwsza generacja tych procesorów korzystała z ośmiordzeniowych (rzadko siedmiordzeniowych) zintegrowanych procesorów graficznych z obsługą do 25 000 wątków jednocześnie.