Porównanie Celestron PowerSeeker 70AZ vs Celestron PowerSeeker 50AZ

Średnica obiektywu teleskopu; parametr ten jest również nazywany „aperturą”. W modelach ogniotrwałych (patrz „Konstrukcja”) odpowiada średnicy soczewki wejściowej, w modelach z zwierciadłem (patrz tamże) - średnicy zwierciadła głównego. W każdym razie im większa apertura, tym więcej światła wpada do obiektywu, tym wyższa (przy ceteris paribus) apertura i powiększenie teleskopu (patrz poniżej) i tym lepiej nadaje się on do pracy z małymi, ciemnymi lub odległymi obiektami astronomicznymi (przede wszystkim ich fotografowanie). Z drugiej strony przy takiej samej konstrukcji, większy obiektyw jest droższy. Dlatego przy wyborze w oparciu o parametr ten należy brać pod uwagę rzeczywiste potrzeby i cechy zastosowania. Na przykład, jeśli nie planujesz obserwować i fotografować odległych obiektów („głębokie niebo”), nie ma potrzeby gnać za wysokim współczynnikiem apertury. Pamiętaj też, że rzeczywista jakość obrazu zależy od wielu innych czynników.

Projektowanie i produkcja dużych soczewek jest złożona i kosztowna, natomiast zwierciadła mogą być dość duże bez znacznego zwiększenia kosztów. Dlatego teleskopy refraktorowe klasy konsumenckiej praktycznie nie są wyposażone w obiektywy o średnicy większej niż 150 mm, lecz wśród urządzeń typu refleksyjnego wskaźniki 100-150 mm odpowiadają średniemu poziomowi, w najbardziej zaawansowanych modelach wskaźnik ten może przekroczyć 400 mm.

Ogniskowa obiektywu teleskopu.

Ogniskowa to odległość od środka optycznego obiektywu do płaszczyzny, na którą rzutowany jest obraz (ekran, film, matryca), przy której obiektyw teleskopu wytworzy najczystszy obraz. Im dłuższa ogniskowa, tym większe powiększenie może zapewnić teleskop; należy jednak pamiętać, że powiększenie jest również związane z ogniskową używanego okularu i średnicą obiektywu (więcej na ten temat poniżej). Ale to, na co parametr ten bezpośrednio wpływa, to wymiary urządzenia, a dokładniej długość rurki. W przypadku refraktorów i większości reflektorów (patrz „Konstrukcja”) długość teleskopu w przybliżeniu odpowiada jego ogniskowej, ale w modelach z lustrzanym obiektywem może być 3-4 razy krótsza od ogniskowej.

Zauważ też, że ogniskowa jest uwzględniana w niektórych wzorach charakteryzujących jakość teleskopu. Na przykład uważa się, że dla dobrej widoczności przez najprostszy rodzaj teleskopu ogniotrwałego - tzw. achromat - konieczne jest, aby jego ogniskowa była nie mniejsza niż D^2/10 (kwadrat średnicy obiektywu podzielony przez 10), a lepiej - nie mniej niż D^2/9.

Największe użyteczne powiększenie, jakie może zapewnić teleskop.

Rzeczywiste powiększenie teleskopu zależy od ogniskowych obiektywu (patrz wyżej) i okularu. Dzieląc pierwsze przez drugie otrzymujemy powiększenie: np. system z obiektywem 1000 mm i okularem 5 mm da 1000/5 = 200x (w przypadku braku innych elementów wpływających na powiększenie, takich jak Barlow obiektyw - patrz poniżej). Dzięki temu, instalując w teleskopie różne okulary, można zmieniać stopień jego powiększenia. Jednak zwiększanie powiększenia poza pewną granicę po prostu nie ma sensu: choć pozorne rozmiary obiektów wzrosną, to ich szczegółowość nie ulegnie poprawie, a zamiast małego i wyraźnego obrazu obserwator zobaczy duży, ale rozmazany. Maksymalne użyteczne powiększenie to dokładnie granica, powyżej której teleskop po prostu nie może zapewnić normalnej jakości obrazu. Uważa się, że zgodnie z prawami optyki wskaźnik ten nie może być większy niż średnica obiektywu w milimetrach pomnożona przez dwa: na przykład dla modelu z soczewką wejściową 120 mm maksymalne użyteczne powiększenie będzie 120x2 = 240x.

Zwróć uwagę, że praca na tym stopniu powiększenia nie oznacza maksymalnej jakości i wyrazistości obrazu, ale w niektórych przypadkach może być bardzo wygodna; więcej szczegółów patrz „Maks. powiększenie rozdzielczości "

Najwyższe powiększenie rozdzielcze, jakie może zapewnić teleskop. W rzeczywistości jest to powiększenie, przy którym teleskop zapewnia maksymalną szczegółowość obrazu i pozwala zobaczyć wszystkie detale, które w zasadzie można w nim zobaczyć. Przy zmniejszeniu powiększenia poniżej tej wartości zmniejszają się rozmiary widocznych detali, co pogarsza ich widoczność, przy powiększeniu zauważalne stają się zjawiska dyfrakcyjne, przez co detale zaczynają się zamazywać.

Maksymalne powiększenie rozdzielcze jest mniejsze od maksymalnego użytecznego (patrz wyżej) - wynosi około 1,4 ... 1,5 średnicy obiektywu w milimetrach (różne wzory dają różne wartości, nie da się jednoznacznie określić tej wartości, ponieważ wiele zależy od subiektywnych odczuć obserwatora i cechach jego wzroku). Warto jednak popracować z takim powiększeniem, jeśli chcesz zobaczyć maksymalną liczbę szczegółów - na przykład nierówności na powierzchni Księżyca lub podwójne gwiazdy. Stosowanie większego powiększenia (w zakresie maksymalnego użytecznego) ma sens tylko do oglądania jasnych, kontrastowych obiektów, a także w przypadku problemów ze wzrokiem obserwatora.

Najmniejsze powiększenie jakie zapewnia teleskop. Podobnie jak w przypadku maksymalnego przyrostu użytecznego (patrz wyżej), w tym przypadku nie mówimy o absolutnie możliwym minimum, ale o granicy, powyżej której nie ma to sensu z praktycznego punktu widzenia. W tym przypadku ograniczenie to związane jest z wielkością źrenicy wyjściowej teleskopu – z grubsza mówiąc, plamki światła rzucanej przez okular na oko obserwatora. Im mniejsze powiększenie, tym większa źrenica wyjściowa; jeśli staje się większa niż źrenica oka obserwatora, to część światła nie dostaje się do oka, a sprawność układu optycznego spada. Minimalne powiększenie to powiększenie, przy którym średnica źrenicy wyjściowej teleskopu jest równa wielkości źrenicy oka ludzkiego w nocy (7–8 mm); parametr ten jest również nazywany „równym powiększeniem źrenicy”. Nieuzasadnione jest stosowanie lunety z okularami zapewniającymi mniejsze wartości powiększenia.

Z reguły do określenia równego powiększenia źrenicy stosuje się wzór D/7, gdzie D jest średnicą obiektywu w milimetrach (patrz wyżej): na przykład dla modelu z aperturą 140 mm minimalne powiększenie będzie wynosić 140/7 = 20x. Jednak ta formuła jest ważna tylko do użytku w nocy; podczas obserwacji w ciągu dnia, gdy źrenica w oku zmniejsza się, rzeczywiste wartości minimalnego wzrostu będą większe - rzędu D / 2.

Przepuszczalność teleskopu to wielkość najsłabszych gwiazd, które można przez niego zobaczyć w idealnych warunkach obserwacji (w zenicie, w czystym powietrzu). Wskaźnik ten opisuje zdolność teleskopu do widzenia małych i słabo świecących obiektów astronomicznych.

Oceniając możliwości teleskopu dla tego wskaźnika, należy pamiętać, że im jaśniejszy obiekt, tym mniejsza jego jasność: na przykład dla Syriusza, najjaśniejszej gwiazdy na nocnym niebie, wskaźnik ten wynosi -1, a dla wielu ciemniejsza Gwiazda Polarna - około 2. Największa jasność widoczna gołym okiem to około 6,5.

Zatem im większa liczba w tej charakterystyce, tym lepiej teleskop nadaje się do pracy ze słabymi obiektami. Najskromniejsze nowoczesne modele są w stanie zobaczyć gwiazdy tak małe jak 10, a najbardziej zaawansowane systemy konsumenckie są w stanie widzieć ponad 15 – prawie 4000 razy słabsze niż minimum dla gołego oka.

Zauważ, że rzeczywista przepuszczalność jest bezpośrednio związana ze współczynnikiem powiększenia. Uważa się, że teleskopy osiągają maksimum dla tego wskaźnika, gdy używa się okularów zapewniających powiększenie rzędu 0,7D (gdzie D to średnica obiektywu w milimetrach).

W tym punkcie wyszczególniono okulary znajdujące się w standardowym zakresie dostawy teleskopu, a dokładniej ogniskowe tych okularów.

Mając te dane i znając ogniskową teleskopu (patrz wyżej), można określić powiększenia, jakie urządzenie może dać po wyjęciu z pudełka. W przypadku teleskopu bez soczewek Barlowa (patrz niżej) i innych dodatkowych elementów o podobnym przeznaczeniu, powiększenie będzie równe ogniskowej obiektywu podzielonej przez ogniskową okularu. Na przykład optyka 1000 mm wyposażona w „oczy” 5 i 10 mm będzie w stanie uzyskać powiększenia 1000/5=200x i 1000/10=100x.

W przypadku braku odpowiedniego okularu w zestawie, można go zazwyczaj dokupić osobno.

Rozmiar gniazda na okular, przewidziane w konstrukcji teleskopu. We współczesnych modelach wykorzystuje się gniazda standardowych rozmiarów - najczęściej 0,96", 1,25" lub 2".

Parametr ten przyda się, jeśli chcesz dokupić okulary osobno: średnica ich gniazda musi odpowiadać specyfikacji teleskopu. Gniazda 2" pozwalają jednak na montaż okularów 1,25" poprzez specjalny adapter, lecz wariant odwrotny nie jest możliwy. Zwróć uwagę, że teleskopy o średnicy gniazda 2" są uważane za najbardziej zaawansowane, ponieważ oprócz okularów, dla tego rozmiaru produkowanych jest wiele akcesoriów dodatkowych (korektory dystorsji, fotoadaptery itp.), a same okulary 2" zapewniają szersze pole widzenia (choć są też droższe). Z kolei „oczy” na 1,25” stosuje się w stosunkowo niedrogich modelach, a na 0,96” – w najprostszych teleskopach klasy podstawowej z małymi obiektywami (zwykle do 50 mm).

Krotność soczewki prostującej, przewidzianej w teleskopie.

Bez zastosowania takiej soczewki teleskop z reguły daje odwrócony obraz obserwowanego obiektu. W obserwacjach astronomicznych i astrofotografii w większości przypadków nie jest to krytyczne, jednak w przypadku obiektów naziemnych takie położenie „obrazu” powoduje poważne niedogodności. Soczewka prostująca zapewnia odwrócenie obrazu, dzięki czemu obserwator może zobaczyć prawdziwe (nie odwrócone, nie lustrzane) położenie obiektów w polu widzenia. Funkcja ta występuje głównie w stosunkowo prostych teleskopach o niskim współczynniku powiększenia i małym rozmiarze obiektywu - uważa się je za najbardziej odpowiednie do obserwacji naziemnych. Zwróć uwagę, że oprócz „czystych” soczewek, istnieją również układy prostujące, oparte na pryzmatach.

Jeśli chodzi o powiększenie, to jest ono bardzo małe i zwykle waha się od 1x do 1,5x - minimalizuje to wpływ na jakość obrazu (zwiększenie ogólnego stopnia powiększenia można osiągnąć innymi sposobami - np. za pomocą opisanych powyżej soczewek Barlowa) .