Powłoka ekranu
—
Błyszcząca. Błyszcząca powierzchnia poprawia ogólną jakość obrazu: przy pozostałych warunkach równych obraz na takim ekranie wygląda jaśniej i bardziej kolorowo niż na matowym. Z drugiej strony na takiej powierzchni bardzo zauważalne są zanieczyszczenia, a w jasnym otoczeniu pojawia się na niej dużo odblasków, które mogą mocno przeszkadzać w oglądaniu. Dlatego zamiast klasycznego połysku w laptopach coraz częściej stosuje się antyrefleksyjną wersję takiej powłoki (patrz poniżej). Niemniej jednak ta opcja nadal nie traci na popularności: kosztuje nieco mniej niż powłoka antyrefleksyjna, a przy miękkim, stosunkowo słabym oświetleniu może nawet zapewnić przyjemniejszy dla oka obraz.
—
Matowa. Matowa powłoka jest niedroga i nie powoduje odblasków, nawet przy dość jasnym oświetleniu. Z drugiej strony obraz na takim ekranie okazuje się zauważalnie ciemniejszy niż na podobnym błyszczącym wyświetlaczu. Jednak ten szczegół można skompensować różnymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi (przede wszystkim dobrym zapasem jasności); więc tę opcję można znaleźć we wszystkich kategoriach nowoczesnych laptopów - od niedrogich modeli do pracy z dokumentami po najlepsze konfiguracje do gier.
—
Błyszcząca (antyrefleksyjna). Odmiana opisanej powyżej błyszczącej powłoki, mająca na celu ograniczenie odblasków z zewnętrznych źródeł światła. Takie ekrany naprawdę odbijają zauważalnie
...mniej niż tradycyjne błyszczące (lub nawet nie dają odblasków); jednocześnie pod względem jakości obrazu są co najmniej lepsze od matowych. Więc to właśnie ten rodzaj powłoki jest obecnie najbardziej popularny.Jasność
Maksymalna jasność, jaką może zapewnić ekran laptopa.
Im jaśniejsze światło otoczenia, tym jaśniejszy musi być ekran laptopa, w przeciwnym razie obraz na nim może być trudny do odczytania. I odwrotnie, przy słabym świetle otoczenia wysoka jasność nie jest konieczna - powoduje duże obciążenie oczu (jednak w tym przypadku wszystkie współczesne laptopy są wyposażone w kontrolę jasności). W związku z tym im wyższy wskaźnik ten, tym bardziej uniwersalny jest ekran, tym szerszy jest zakres warunków, w których można go efektywnie używać. Wadą tych korzyści jest wzrost ceny i zużycia energii.
Jeśli chodzi o konkretne wartości, wiele współczesnych laptopów ma jasność
250 – 300 nitów lub nawet
mniej. To wystarcza do pracy przy sztucznym oświetleniu o średniej intensywności, lecz przy jasnym naturalnym świetle mogą już wystąpić problemy z widocznością. Do użytku przy słonecznej pogodzie (szczególnie na zewnątrz) pożądany jest zapas jasności co najmniej
300 – 350 nitów. A w najbardziej zaawansowanych modelach parametr ten może wynosić
350 – 400 nitów,
401 – 500 nitów a nawet
ponad 500 nitów.
Seria
Każda seria łączy w sobie układy, które są podobne pod względem ogólnego poziomu, przeznaczenia, a często także indywidualnych cech szczególnych. Jednocześnie większość serii zawiera procesory kilku generacji na raz, które mogą się znacznie różnić pod względem ich rzeczywistych właściwości. Warto zauważyć, że do niedawna w laptopach instalowano wyłącznie procesory firmy
AMD lub
Intel – do czasu, gdy w 2020 roku firma
Apple wprowadziła swój własny układ
Apple M1 (z odświeżonymi wersjami
Apple M1 Pro i
Apple M1 Max),
Apple M2 (2022 rok) z wydajnymi układami
M2 Pro,
M2 Max i
Apple M3,
M3 Pro,
M3 Max (2023 rok). Następnie na arenę wkroczył Qualcomm ze swoimi procesorami
Snapdragon.
Aktualnie w laptopach występują głównie następujące serie:
—
AMD Ryzen 3. Najtańsza seria układów AMD z rodziny Ryzen (Ryzen 3,
Ryzen 5,
Ryzen 7 i
Ryzen 9) wykorzystujących mikroarchitekturę Zen. Pod względem ogó
...lnej konstrukcji Ryzen 3 są podobne do swoich "starszych braci", ale połowa rdzeni obliczeniowych jest w nich dezaktywowana. Jest jednak dość zaawansowana i można ją znaleźć nawet w ultrabookach.
— Ryzen 5. Druga seria procesorów opartych na architekturze Zen to tańsza alternatywa dla układów Ryzen 7. Układy Ryzen 5 mają nieco skromniejsze specyfikacje (w szczególności niższą częstotliwość taktowania i, w niektórych modelach, pamięć podręczną L3). Poza tym są one całkowicie podobne do „siódemki” i są również pozycjonowane jako wysokowydajne układy do gier i stacji roboczych. Szczegółowe informacje można znaleźć w „Ryzen 7” poniżej.
— Ryzen 7. Pierwsza seria procesorów firmy AMD opartych na mikroarchitekturze Zen. Została wprowadzona w marcu 2017 roku. Ogólnie rzecz biorąc, układy Ryzen (wszystkie serie) są sprzedawane jako zaawansowane rozwiązania dla graczy, programistów, grafików i edytorów wideo. Jedną z głównych różnic między Zen a poprzednimi mikroarchitekturami jest zastosowanie współbieżnej wielowątkowości, co znacznie zwiększyło liczbę operacji na sekundę przy tej samej częstotliwości taktowania. Ponadto każdy rdzeń otrzymał własną jednostkę obliczeniową zmiennoprzecinkową, wzrosła prędkość pamięci podręcznej pierwszego poziomu, a ilość pamięci podręcznej L3 w układach Ryzen 7 wynosi nominalnie 16 MB.
— Atom. Procesory specjalnie zaprojektowane przez firmę Intel dla urządzeń mobilnych (w tym do smartfonów). Stosowane są głównie w ultrakompaktowych laptopach.
— Core M. Procesory przeznaczone dla urządzeń przenośnych (w szczególności ultrakompaktowych laptopów) i charakteryzujące się wyjątkowo niskim rozpraszaniem ciepła, pozwalającym na zastosowanie układów pasywnego chłodzenia. Zostały zaprezentowane w 2014 roku jako pierwsze seryjne układy z procesem technologicznym 14 nm.
— Celeron. Najtańsza seria w aktualnej linii procesorów Intel do komputerów stacjonarnych. Jednak najnowsze generacje mają zintegrowaną grafikę.
— Pentium. Niedrogie procesory do komputerów stacjonarnych firmy Intel, nieco przewyższające Celerona pod względem specyfikacji, jednak nieco gorsze od Core i3. Posiadają również wbudowaną grafikę.
— Processor. Linia procesorów klasy podstawowej, która w obecnej hierarchii Intela poprzedza rodzinę Core i3. Takie chipsety spotyka się w laptopach klasy podstawowej przeznaczonych do codziennego użytku domowego lub biurowego, a także do niewymagających gier.
— Intel Core i3 / Core 3. Seria procesorów klasy podstawowej i średniej, najbardziej budżetowa w rodzinie Core. Jednak pod względem specyfikacji i mocy obliczeniowej procesory z tej linii są lepsze od serii Pentium i Celeron (patrz wyżej).
— Intel Core i5 / Core 5. Linia procesorów średniej klasy — zarówno ogółem, jak i jak na standardy rodziny Core w szczególności. Najczęściej procesory serii zawierają od 4 do 10 rdzeni i pod względem wydajności plasują się pomiędzy stosunkowo niedrogim i3 (Core 3) a potężnym i7 (Core 7).
— Intel Core i7 / Core 7. Seria wysokowydajnych procesorów od Intel. Przed pojawieniem się serii i9 była najbardziej zaawansowaną w rodzinie Core, ale potem straciła palmę pierwszeństwa na rzecz „dziewiątki”. Chipy Core 7 mają co najmniej 4 rdzenie i zintegrowaną grafikę.
— Core i9. Najwyższej klasy procesory wypuszczone w 2017 roku; najmocniejsza linia procesorów do laptopów klasy konsumenckiej na moment jej wprowadzenia, przewyższająca chipy Core i7 pod tym względem. Mają od 6 rdzeni i dużą pamięć podręczną trzeciego poziomu.
— Core Ultra 5. Transformacja popularnej serii procesorów mobilnych ze średniej półki Intel Core i5, która otrzymała dopisek Ultra od końca 2023 roku – kiedy zadebiutowała generacja chipsetów Meteor Lake. Główną cechą procesorów Core Ultra 5 jest osobny NPU, który daje przewagę podczas pracy z AI.
— Core Ultra 7. Pre-topowa seria wysokowydajnych procesorów mobilnych firmy Intel, która pod koniec 2023 roku zastąpiła rodzinę Core i7 (wraz z pojawieniem się nowej generacji chipsetów Meteor Lake). Koprocesor neuronowy odpowiedzialny za przyspieszanie działania algorytmów sztucznej inteligencji stał się obowiązkowym atrybutem modeli Ultra.
— Core Ultra 9. Linia najpotężniejszych procesorów do laptopów firmy Intel, wypuszczona na rynek pod koniec 2023 roku w celu zastąpienia rodziny Core i9. Premiera modeli Ultra miała miejsce w generacji chipsetów Meteor Lake. Charakterystyczną cechą Intel Core Ultra 9 jest obecność oddzielnej jednostki NPU poprawiającej efektywność wykorzystania modeli sztucznej inteligencji.
— Apple. Seria procesorów firmy Apple, wprowadzona w listopadzie 2020 roku wraz z następną generacją MacBooka, MacBooka Air i MacBooka Pro. W bazowych konfiguracjach procesory wyposażone są w 8 rdzeni - 4 wydajne i 4 oszczędne; te drugie, zdaniem ich twórców, zużywają 10 razy mniej energii niż te pierwsze. To, w połączeniu z pięcionanometrowym procesem technologicznym, zaowocowało bardzo wysoką energooszczędnością i jednocześnie wydajnością. Warto też zaznaczyć, że procesory z tej serii wykonane są według schematu system-on-chip: pojedynczy moduł łączy w sobie procesor, kartę graficzną, pamięć RAM (w pierwszych modelach - 8 lub 16 GB), półprzewodnikowy dysk NVMe i niektóre inne komponenty (w szczególności kontrolery Thunderbolt 4).
— Snapdragon. Procesory Snapdragon w swej istocie to mobilne rozwiązania – tradycyjnie montowane są w smartfonach i tabletach. Specjalnie dla laptopów wypuszczono oddzielne linie chipów Snapdragon (na przykład X Elite na architekturze ARM). Wiele laptopów opartych na takich procesorach ma wbudowane moduły LTE, a nawet 5G. Ich zaletą jest także wysoka energooszczędność.Liczba rdzeni
Liczba rdzeni w procesorze laptopa.
Rdzeń jest częścią procesora przeznaczoną do przetwarzania jednego strumienia instrukcji (a czasem więcej, dla takich modeli patrz „Liczba wątków”). Obecnie laptopy mogą być wyposażone w następujące procesory:
2-rdzeniowe,
4-rdzeniowe< /a>, 6-rdzeniowe,
8-rdzeniowe,
10-rdzeniowe,
12-rdzeniowe,
14-rdzeniowe.
Teoretycznie więcej rdzeni oznacza lepszą wydajność - szczególnie w przypadku równoległych zadań obliczeniowych lub podczas jednoczesnego przetwarzania wielu zadań wymagających dużej ilości zasobów. Jednak w praktyce jest to prawdą tylko „przy pozostałych warunkach równych” - to znaczy przy podobnej mikroarchitekturze, częstotliwości zegara, wielkości pamięci podręcznej i innych kluczowych parametrach. Jednocześnie współczesne procesory mogą tak bardzo różnić się tymi parametrami, że większa liczba rdzeni sama w sobie nie oznacza wyższej wydajności. Jest to szczególnie prawdziwe w przypadku układów dwu- i czterordzeniowych: procesor na poziomie mobilnym (na przykład Snapdragon, patrz „Seria procesorów”) z 4 rdzeniami może mieć gorsze możliwości niż dwurdzeniowy układ z serii komputerów stacjonarnych (taki jak
Core i3 lub
i5..., które są często używane w laptopach uniwersalnych o „optymalnych” specyfikacjach do różnych zadań). Dlatego oceniając procesory z 2 lub 4 rdzeniami, należy przede wszystkim przyjrzeć się ogólnym specyfikacjom i pozycjonowaniu. Jednak obecność sześciu, ośmiu, a nawet więcej niż dziesięciu rdzeni jest prawie na pewno oznaką potężnego procesora wysokiej jakości; taki sprzęt jest typowy głównie dla zaawansowanych laptopów gamingowych i profesjonalnych.Model karty graficznej
Karty graficzne GeForce od NVIDIA:
RTX reprezentowane przez
RTX 2060,
RTX 2060 Max-Q,
RTX 2070,
RTX 2070 Max-Q,
RTX 2070 Super,
RTX 2070 Super Max-Q,
RTX 2080,
RTX 2080 Max-Q,
RTX 2080 Super,
RTX 2080 Super Max-Q,
RTX 3050,
RTX 3050 Ti,
RTX 3060,
RTX 3060 Max-Q,
RTX 3070,
RTX 3070 Max-Q,
RTX 3070 Ti,
RTX 3080,
RTX 3080 Ti,
RTX 4050,
RTX 4060,
RTX 4070,
RTX 4080,
RTX 4090,
RTX 5070,
RTX 5070 Ti,
RTX 5080,
RTX 5090;
MX1xx reprezentowane przez MX110, MX130 i MX150,
MX2xx(MX230 i MX250),
MX3xx(MX330 i MX350),
MX450, GTX reprezentujące GTX 1050,
GTX 1060,
GTX 1060 Max-Q,
GTX 1070,
GTX 1070 Max-Q,
GTX 1080,
GTX 1080 Max-Q,
GTX 1650,
GTX 1650 Max-Q,
GTX 1650 Ti,
GTX 1660 Ti,
GTX 1660 Ti Max-Q i AMD również oferuje karty graficzne
Radeon 520,
Radeon 530(535),
Radeon 540X,
Radeon 610(625, 630),
Radeon RX 550 (550X, 560),
Radeon RX 640,
Radeon RX 5500M,
Radeon RX 6800M i
Radeon Pro.
Należy zaznaczyć, że wszystkie powyższe modele są dedykowanymi układami. W przypadku konfiguracji z dedykowaną grafiką podawany jest właśnie model osobnej karty graficznej; jeśli jest ona uzupełniona zintegrowanym modułem, nazwę tego modułu można ustalić sięgając do oficjalniej specyfikacji procesora.
Warto dodać, że w tym punkcie nie jest podawana pełna nazwa modelu, a jedynie jego nazwa w ramach serii (sama seria podawana jest osobno – patrz wyżej). Znając serię i nazwę modelu, bez problemu można wyszukać szczegółowe informacje o karcie graficznej.
Pojemność dysku
Pojemność dysku zainstalowanego w laptopie. Jeśli istnieje kilka oddzielnych dysków (na przykład HDD+SSD, patrz „Rodzaj dysku”) - w danym rozdziale wskazuje się pojemność najbardziej pojemnego nośnika (w naszym przykładzie HDD).
Bardziej pojemny dysk pozwala na przechowywanie większej ilości danych, ale jest droższy. Warto pamiętać, że cena zależy również od rodzaju nośnika: na przykład dyski SSD są znacznie droższe niż dyski twarde tej samej wielkości. Dlatego najlepiej bezpośrednio porównywać dyski tego samego typu. Jeśli chodzi o konkretne pojemności, najbardziej skromne wskaźniki są typowe dla konfiguracji z pamięcią półprzewodnikową - SSD tego lub innego typu lub eMMC (patrz „Rodzaj dysku”): wśród nich można znaleźć rozwiązania o pojemności
240 – 360 GB lub mniej. Pojemności dysków twardych zaczynają się od
480 – 512 GB; pojemność
rzędu 1 TB można nazwać średnią, a najbardziej pojemne nowoczesne laptopy wyposażone są w pamięci masowe o
pojemności 2 TB lub nawet
więcej.
Interfejs Thunderbolt
Liczba
złączy Thunderbolt, a także ich wersja (
Thunderbolt v3,
Thunderbolt v4,
Thunderbolt v5), które są dostępne w laptopie.
Thunderbolt to uniwersalny szybki interfejs znany przede wszystkim z laptopów Apple, jednak używany również przez innych producentów. Takie połączenie faktycznie łączy w sobie kilka interfejsów - przynajmniej PCI-E dla urządzeń peryferyjnych i DisplayPort do wyprowadzania obrazu (i dźwięku) na zewnętrzne ekrany, a w najnowszych wersjach i inne. Dzięki temu Thunderbolt może służyć zarówno jako złącze peryferyjne, jak i jako wyjście wideo. Jeszcze większą uniwersalność tego interfejsu zapewnia funkcja „daisy chain” - połączenie szeregowe kilku urządzeń (do 6) do jednego portu; i mogą to być jednocześnie monitory i inne urządzenia peryferyjne, a w urządzeniach Apple też inne komputery tej firmy. W ten sposób niewielka liczba złączy może być kompensowana przez połączenie szeregowe.
— Thunderbolt 3. Wersja wprowadzona w 2015 roku. W tej generacji twórcy zrezygnowali ze złącza DisplayPort na rzecz bardziej uniwersalnego USB C. W związku z tym połączenie Thunderbolt v3 w laptopach jest często realizowane nie jako osobne złącze, jednak jako specjalny tryb działania standardowego USB C (patrz „Alternate Mode”). Wyjścia i urządzenia dla USB4 (patrz wyżej) również mogą być początkowo kompatybilne z tym interf
...ejsem (chociaż nie jest to ściśle wymagane). Opcjonalną, jednak bardzo powszechną funkcją jest obsługa Power Delivery, która pozwala na dostarczenie do 100 W mocy do podłączonych urządzeń przez ten sam kabel. Prędkość transmisji danych może sięgać 40 Gb/s, jednak należy pamiętać, że przy długości przewodu powyżej 0,5 m może być wymagany specjalny kabel aktywny, aby utrzymać tę prędkość. Jednak zwykłe pasywne kable USB C nadają się również do pracy z Thunderbolt v3 - poza tym, że prędkość może się okazać zauważalnie niższa od maksymalnej możliwej (choć wyższa niż 20 Gb/s, na której pracuje USB 3.2 gen2).
— Thunderbolt v4. Najnowsza (stan na koniec 2020 r.) wersja tego interfejsu, zaprezentowana latem tego samego roku. Wykorzystuje również złącze USB C. Formalnie maksymalna przepustowość pozostaje taka sama jak w poprzedniku - 40 Gb/s; jednak wraz z szeregiem ulepszeń rzeczywista łączność znacznie wzrosła. Tak więc Thunderbolt v4 pozwala na jednoczesną transmisję sygnału do (przynajmniej) dwóch monitorów 4K i zapewnia prędkość transmisji danych PCI-E nie mniejszą niż 32 Gb/s (w porównaniu z 16 Gb/s w poprzedniej wersji). Ponadto interfejs ten jest domyślnie wzajemnie kompatybilny z USB4, a funkcję „daisy chain” uzupełnia możliwość podłączenia koncentratorów sieciowych z maksymalnie 4 portami Thunderbolt v4. Inne funkcje obejmują ochronę przed atakami typu DMA (direct memory access).
— Thunderbolt v5. W piątej edycji interfejs Thunderbolt w dalszym ciągu opiera się na złączu USB C. "W domyślnej" konfiguracji zapewnia dwukierunkową przepustowość do 80 Gb/s, a technologia Bandwidth Boost pozwala na prędkości do 120 Gb/s. Thunderbolt v5 obsługuje podłączenie kilka monitorów 8K, trzy monitory 4K o częstotliwości odświeżania 144 Hz lub jeden wyświetlacz zewnętrzny o częstotliwości odświeżania 540 Hz. Dodatkowo obsługa PCIe Gen 4 zapewnia wystarczającą przepustowość dla zewnętrznych kart graficznych (do 64 Gb/s), co otwiera nowe możliwości wykorzystania sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego. Poprzez interfejs Thunderbolt v5 przekazywana jest moc ładowania do 240 W z wykorzystaniem technologii USB Power Delivery 3.1 – najmocniejsze i najbardziej energochłonne laptopy można bezpiecznie ładować poprzez port USB.Kamera internetowa
Rozdzielczość
kamerki internetowej zainstalowanej w laptopie. Kamerki te są zwykle umieszczone nad wyświetlaczem; początkowo ich przeznaczeniem była komunikacja wideo (na przykład przez Skype), lecz możliwe są też inne zastosowania - nagrywanie filmików, transmisje na żywo niektórych wydarzeń w Internecie itp.
Rozdzielczość kamerki internetowej w tym przypadku jest określana przez maksymalną obsługiwaną rozdzielczość wideo. Większość niedrogich wariantów daje tylko 640x480 i nie nadaje się do niczego, z wyjątkiem wspomnianej komunikacji wideo; w najbardziej zaawansowanych modelach wskaźnik ten może osiągać jakości
Full HD(1920x1080 px), a nawet
Quad HD.
Istnieją również laptopy, które
nie mają wbudowanej kamerki internetowej. Rozwiązanie to pozwala zabezpieczyć użytkownika przed ewentualnymi atakami hakerskimi przez kamerkę laptopa oraz minimalizuje prawdopodobieństwo wycieku danych osobowych.
Maks. czas pracy
Maksymalny czas pracy laptopa na jednym ładowaniu baterii, bez ładowania. W tym przypadku z reguły oznacza to czas pracy w trybie maksymalnego oszczędzania energii: wyłączone moduły bezprzewodowe, minimalna jasność ekranu, niskie obciążenie procesora itp. W związku z tym rzeczywisty czas pracy na baterii jest zwykle zauważalnie krótszy niż ten wskaźnik. Niemniej jednak można go wykorzystać zarówno do ogólnej oceny autonomii laptopa, jak i do porównania go z innymi modelami. Oraz wybrać laptop zdolny do pracy (
od 7 godzin na jednym ładowaniu baterii) lub
z bardziej wydajną baterią (od 11 godzin pracy).