Rodzaj karty graficznej
-
Zintegrowana (wbudowana). Karty graficzne, które nie mają własnej pamięci i używają wspólnej pamięci RAM systemu podczas pracy. We współczesnych laptopach te karty są zwykle częścią procesora. Ich główne zalety to niski koszt i pobór mocy, a także niewielka emisja ciepła. Jednak wydajność zintegrowanej karty graficznej jest zauważalnie niższa niż dedykowanej, ponadto przy dużym obciążeniu „zjada” zauważalną część pamięci RAM, co negatywnie wpływa na ogólną wydajność systemu. Wbudowana karta graficzna będzie idealna do prostych zadań, takich jak praca z dokumentami, surfowanie po sieci i niewymagające gry, ale do poważniejszych zastosowań należy wybrać bardziej zaawansowane rozwiązania (patrz poniżej).
-
Dedykowana. Karta graficzna w postaci osobnego modułu z własnym procesorem i wyspecjalizowaną pamięcią przeznaczoną wyłącznie do przetwarzania wideo. Taka karta graficzna jest droższa niż karta graficzna zintegrowana, ale ma znacznie lepszą wydajność. Ponadto nawet przy dużym obciążeniu nie zajmuje całkowitej pamięci RAM, a niektóre laptopy są nawet w stanie przydzielić część pamięci VRAM dodatkowo do pamięci RAM, jeśli karta graficzna jest bezczynna. Jeśli więc chce się grać w nowoczesne gry przynajmniej na średnich ustawieniach lub planuje się używać laptopa do skomplikowanych zadań graficznych, takich jak montaż wideo lub projektowanie 3D, zdecydowanie warto wybrać model z dedykowaną kartą gra
...ficzną.
Należy zauważyć, że większość modeli z takimi kartami graficznymi ma również zintegrowany rdzeń graficzny w procesorze. Tak więc dedykowana karta graficzna we współczesnych laptopach najczęściej pracuje w trybie hybrydowym: do prostych zadań wykorzystywany jest zintegrowany moduł, a gdy obciążenie wzrasta, system przełącza się na oddzielną kartę graficzną.
- Dual Graphics (podwójne karty graficzne). Markowa technologia AMD stosowana w systemach wyposażonych w procesory Fusion ze zintegrowaną kartą graficzną i dedykowaną kartą graficzną Radeon (pierwotnie zapowiadana jako kompatybilna z serią Radeon 6000). Różnica między tym trybem a dedykowaną kartą graficzną z automatycznym przełączaniem (patrz wyżej) polega na tym, że obie karty nie są używane po kolei, ale jednocześnie. W ten sposób łączą się ich moce, co zapewnia znaczny wzrost wydajności wideo. Jednocześnie Dual Graphics zapewnia szerokie możliwości wyboru kombinacji procesorów i kart graficznych, o ile pozwala łączyć rdzenie wideo o różnych częstotliwościach pracy bez rezygnacji z szybszego. Główną wadą tej technologii jest brak możliwości pracy z DirectX poniżej wersji 10.Seria karty graficznej
Seria karty graficznej zainstalowanej w laptopie. Różne modele kart graficznych z tej samej serii mogą znacznie różnić się wydajnością, ale ich kluczowe cechy są zwykle takie same.
—
Intel HD Graphics. Zintegrowane karty graficzne, pierwsze rozwiązanie w linii Intela, które zostało zintegrowane bezpośrednio z procesorem (poprzednio zintegrowane karty graficzne były częścią płyty głównej).
—
Intel Iris Graphics. Zintegrowane karty graficzne zaprezentowane w 2013 roku wraz z niektórymi procesorami opartymi na mikroarchitekturze Haswell. W rzeczywistości ta seria jest zaawansowaną wersją opisanej powyżej Intel HD Graphics o zwiększonej wydajności.
—
Intel Arc. Akceleratory graficzne oparte na architekturze Xe HPG, wypuszczane od 2022 roku. Seria Intel Arc ma na celu zapewnienie wysokiej wydajności renderowania grafiki (w tym gier). Mobilne karty wideo z tej linii są dostarczane z modułami sprzętowymi Matrix Engines (XMX) - obsługują metodę rekonstrukcji obrazu Intel XeSS opartą na algorytmach sztucznej inteligencji.
- nVIDIA GeForce. Seria kart graficznych zawierających wyłącznie rozwiązania dedykowane (zobacz „Rodzaj karty graficznej”). Co więcej, takie modele są całkiem zdolne do pracy w trybie hybrydowej karty graficznej, w połączeniu z układem wideo wbudowanym w procesor.
—
nVIDIA Quadro. Najnowsza generacja kart graficznych firmy nVIDIA jest pozycjonowana przez programistów jako profesjonalne rozwiązanie przede wszystkim dla grafiki 3D.
—
NVIDIA RTX A.... Linia wysokowydajnych kart graficznych do grafiki, przetwarzania wideo, odkryć naukowych i projektów w VR. Maksymalizuje szybkość wykonywania zadań graficznych i obliczeniowych podczas pracy z dużymi ilościami danych.
— AMD FirePro. Dedykowane karty graficzne pierwotnie zaprojektowane jako zaawansowane rozwiązania dla stacji roboczych. Wśród laptopów znajdują się one w modelach premium z naciskiem na zwiększoną wydajność.
— AMD Radeon. Rodzina kart graficznych firmy AMD, używanych głównie w laptopach z procesorami tej samej marki. Obejmuje rozwiązania różnych typów (zintegrowane i dedykowane) i poziomów (od niedrogich po zaawansowane).
— Qualcomm Adreno. Zintegrowana karta graficzna zainstalowana w procesorach Qualcomm Snapdragon (patrz „Seria procesora”). Jest to przede wszystkim rozwiązanie dla gadżetów mobilnych, dlatego nie różni się wydajnością, ale jest bardzo wydajne pod względem zużycia energii.
— Apple. Zwykle odnosi się to do rdzenia graficznego wbudowanego w procesor Apple M1 (patrz „Seria procesora”). Pierwsza generacja tych procesorów korzystała z ośmiordzeniowych (rzadko siedmiordzeniowych) zintegrowanych procesorów graficznych z obsługą do 25 000 wątków jednocześnie.Model karty graficznej
Karty graficzne GeForce od NVIDIA:
RTX reprezentowane przez
RTX 2060,
RTX 2060 Max-Q,
RTX 2070,
RTX 2070 Max-Q,
RTX 2070 Super,
RTX 2070 Super Max-Q,
RTX 2080,
RTX 2080 Max-Q,
RTX 2080 Super,
RTX 2080 Super Max-Q,
RTX 3050,
RTX 3050 Ti,
RTX 3060,
RTX 3060 Max-Q,
RTX 3070,
RTX 3070 Max-Q,
RTX 3070 Ti,
RTX 3080,
RTX 3080 Ti,
RTX 4050,
RTX 4060,
RTX 4070,
RTX 4080,
RTX 4090;
MX1xx reprezentowane przez MX110, MX130 i MX150,
MX2xx(MX230 i MX250),
MX3xx(MX330 i MX350),
MX450, GTX reprezentujące GTX 1050,
GTX 1060,
GTX 1060 Max-Q,
GTX 1070,
GTX 1070 Max-Q,
GTX 1080,
GTX 1080 Max-Q,
GTX 1650,
GTX 1650 Max-Q,
GTX 1650 Ti,
GTX 1660 Ti,
GTX 1660 Ti Max-Q i AMD również oferuje karty graficzne
Radeon 520,
Radeon 530(535),
Radeon 540X,
Radeon 610(625, 630),
Radeon RX 550 (550X, 560),
Radeon RX 640,
Radeon RX 5500M,
Radeon RX 6800M i
Radeon Pro.
Należy zaznaczyć, że wszystkie powyższe modele są dedykowanymi układami. W przypadku konfiguracji z dedykowaną grafiką podawany jest właśnie model osobnej karty graficznej; jeśli jest ona uzupełniona zintegrowanym modułem, nazwę tego modułu można ustalić sięgając do oficjalniej specyfikacji procesora.
Warto dodać, że w tym punkcie nie jest podawana pełna nazwa modelu, a jedynie jego nazwa w ramach serii (sama seria podawana jest osobno – patrz wyżej). Znając serię i nazwę modelu, bez problemu można wyszukać szczegółowe informacje o karcie graficznej.
Pamięć karty graficznej
Pojemność własnej pamięci wideo zainstalowanej w karcie graficznej laptopa. Tylko dedykowane karty graficzne i ich zaawansowane wersje, takie jak SLI lub Dual Graphics, mają taką pamięć (patrz „Typ karty graficznej”).
Im więcej pamięci, tym wydajniejsza karta graficzna i tym lepiej radzi sobie ze złożoną grafiką. Oczywiście konkretne możliwości karty graficznej zależą od szeregu innych parametrów (przede wszystkim specyfikacji procesora graficznego); jednakże różnica w wielkości pamięci jest zwykle całkiem zgodna z różnicą w ogólnym poziomie. Jeśli chodzi o konkretne liczby, modele o pojemności pamięci
2 GB można odnieść do poziomu podstawowego,
4 GB i
6 GB do średniego,
8 GB to poziom zaawansowany, podczas gdy
12 GB i
16 GB można spotkać w laptopach gaminowych i wysokiej klasy stacjach roboczych.
Rodzaj pamięci
Rodzaj specjalistycznej pamięci graficznej używanej w dedykowanej karcie graficznej (patrz "Rodzaj karty graficznej").
- GDDR3. Trzecia generacja pamięci graficznej o podwójnej szybkości transmisji danych. W porównaniu do poprzedniego standardu GDDR 2, może działać z wyższą częstotliwością i mniejszym rozpraszaniem ciepła. Jednak jest stopniowo zastępowana przez bardziej zaawansowane standardy, w szczególności GDDR5.
- GDDR5. Piąta generacja pamięci graficznej o podwójnej szybkości transmisji danych; w tej generacji po raz pierwszy za podstawę przyjęto standard pamięci RAM DDR3. Uważany jest za dość zaawansowany, typowy głównie dla kart graficznych o wysokiej wydajności.
- GDDR5X. Modyfikacja opisanego powyżej GDDR5, wprowadzona na początku 2016 roku. W porównaniu z oryginałem zapewniła 2-krotny wzrost maksymalnej przepustowości, co odpowiednio wpłynęło na ogólną wydajność. Co prawda, takie karty graficzne nie są tanie, dlatego są używane głównie w laptopach gamingowych klasy premium.
- GDDR6. Kolejne, po GDDR5X, rozwinięcie pamięci graficznej typu GDDR, wprowadzone w 2017 roku. Zapewnia dwukrotnie większą prędkość niż oryginalna pamięć GDDR5, przy nieco mniejszym zużyciu energii; możliwości GDDR6 wystarczą w szczególności do wykorzystania w systemach wirtualnej rzeczywistości i pracy z rozdzielczościami wyższymi niż 4K. Zastosowanie takiej pamięci jest typowe dla najbardziej zaawansowanych kart graficznych instalowanych głównie w p...otężnych laptopach do gier.
- HBM2. Druga generacja pamięci HBM. W odróżnieniu od opisanych powyżej GDDR, HBM nie jest modyfikacją zwykłej pamięci RAM typu DDR, ale odrębnym rodzajem pamięci, opracowanym m.in. do kart graficznych. Dzięki swoim cechom konstrukcyjnym pamięć ta zapewnia dużą przepustowość przy niskiej częstotliwości taktowania; to ostatnie pozytywnie wpływa na zużycie energii i odprowadzanie ciepła, a prędkość HBM2 przewyższa nawet najbardziej zaawansowane wersje GDDR. Wada tej opcji jest tradycyjna - wysoka cena; z tego powodu karty graficzne z tego typu pamięcią są instalowane głównie w laptopach klasy premium.
Test 3DMark06
Wynik pokazany przez kartę graficzną laptopa w teście 3DMark06.
Ten test przede wszystkim określa, jak dobrze karta graficzna radzi sobie z intensywnymi obciążeniami, w szczególności ze szczegółową grafiką 3D. Wynik testu jest podany w punktach; im więcej punktów - tym wyższa wydajność karty graficznej. Wysokie wyniki w benchmarku 3DMark06 są szczególnie ważne w przypadku
laptopów gamingowych i zaawansowanych stacji roboczych. Trudno jednak nazwać je wiarygodnymi, gdyż pomiary są dokonywane na kartach graficznych o różnych TDP i podawany jest ogólny średni wynik. Zatem Twój laptop może uzyskać zarówno wynik wyższy od podanego, jak i mniejszy — wszystko zależy od TDP zainstalowanej karty graficznej.
Test 3DMark Vantage P
Wynik pokazany przez kartę graficzną laptopa w teście 3DMark Vantage P.
Vantage P to odmiana popularnego benchmarku 3DMark - kolejna wersja tego testu po 3DMark06 (patrz wyżej). Jak wszystkie tego typu testy, służy do sprawdzania wydajności karty graficznej przy dużym obciążeniu i wyświetla wyniki w punktach; im więcej punktów, tym mocniejsza i wydajniejsza jest karta graficzna. Wysokie wyniki w 3DMark Vantage P są szczególnie ważne, jeśli laptop ma być używany do wymagających gier. Trudno jednak nazwać je wiarygodnymi, gdyż pomiary są dokonywane na kartach graficznych o różnych TDP i podawany jest ogólny średni wynik. Zatem Twój laptop może uzyskać zarówno wynik wyższy od podanego, jak i mniejszy — wszystko zależy od TDP zainstalowanej karty graficznej.
