Rodzaj
W zależności od zestawu funkcji kotły są podzielone na jednoprzewodowe i dwuprzewodowe.
-
Jednoprzewodowy kotły które są wyposażone w wymiennik ciepła, w którym ciepło ze spalania paliwa jest przekazywane do nośnika ciepła w instalacji grzewczej. Jedyną funkcją takich kotłów jest ogrzewanie pomieszczeń. Technicznie możliwe jest zastosowanie kotłów jednoprzewodowych do dostarczania ciepłej wody, lecz wymaga to dodatkowego bojlera (tzw. bojlera pośredniego ogrzewania).
- W kotłach
dwuprzewodowych, pierwotny wymiennik ciepła jest uzupełniony wtórnym wymiennikiem, w związku z tym, kocioł o takiej konstrukcji, oprócz ogrzewania pomieszczeń dostarcza również gorącą wodę. Przy tym, można wykorzystać zarówno bieżącą wodę, jak i wodę zgromadzoną w specjalnym pojemniku (patrz. Wbudowany bojler).
Zasilanie
Rodzaj zasilania elektrycznego, niezbędnego do normalnej pracy kotła. Zasilanie może być wymagane nie tylko dla modeli elektrycznych, lecz także dla innych rodzajów kotłów (patrz „Źródło zasilania”) - w szczególności do obsługi automatyki sterującej. Warianty podłączenia mogą być następujące:
-
230 V. Praca ze zwykłej sieci domowej o napięciu 230 V. Przy tym modele o poborze mocy do 3,5 kW można podłączyć do zwykłego gniazdka, lecz w przypadku bardziej „żarłocznych” urządzeń wymagane jest podłączenie bezpośrednio do rozdzielnicy. Wiele kotłów elektrycznych z takim podłączeniem umożliwia również pracę przy napięciu 400 V (patrz poniżej).
-
400 V. Praca z sieci trójfazowej o napięciu 400 V. Takie zasilanie nadaje się do kotłów o dowolnym poborze mocy, jednak nie jest tak powszechne jak 230 V: w szczególności trudności z nim mogą wystąpić w pomieszczeniach mieszkalnych. Dlatego ten wariant występuje głównie w urządzeniach o dużej mocy, dla których zasilanie 230 V w zasadzie nie jest odpowiednie.
- Praca autonomiczna. Praca w trybie całkowicie autonomicznym, bez podłączania prądu. Ten rodzaj pracy występuje we wszystkich kotłach, które nie wykorzystują nagrzewania elektrycznego (patrz „Źródło energii”), z wyjątkiem paliw płynnych - wymagają one energii elektrycznej do obsługi układów zasilania paliwem.
Min. temp. czynnika grzewczego
Minimalna temperatura chłodziwa, jaką zapewnia kocioł w trybie grzania.
Maks. temp. czynnika grzewczego
Maksymalna temperatura robocza chłodziwa w układzie kotła podczas pracy w trybie grzania.
Maks. ciśnienie w obiegu grzewczym
Maksymalne dopuszczalne ciśnienie w obiegu grzewczym kotła, przy którym kocioł pracuje i nie ma ryzyka fizycznego uszkodzenia konstrukcji. W systemie grzewczym maksymalne ciśnienie wynosi zwykle około 3 bary, w przypadku systemu zaopatrzenia w ciepłą wodę do 10 barów. Po przekroczeniu maksymalnego ciśnienia uruchamia się zabezpieczenie (zawór bezpieczeństwa) i część wody jest wypuszczana z obiegu, do momentu osiągnięcia normalnego poziomu ciśnienia.
Letni tryb pracy
Tryb pracy kotła przystosowany do ciepłego sezonu. W tym trybie działa on tylko w celu zapewnienia dostarczania ciepłej wody (jeśli taka funkcja jest przewidziana), ogrzewanie jest wyłączone. Jeżeli kocioł wyposażony jest w czujnik temperatury zewnętrznej, czujnik
ten jest również wyłączony w trybie letnim, aby ogrzewanie nie włączało się w nocy, gdy temperatura zewnętrzna spada.
Tryb ogrzewania podłogowego
Kocioł posiada specjalny
tryb do ogrzewania podłogowego.
Ciepłe podłogi różnią się od konwencjonalnych systemów grzewczych przede wszystkim
niższą temperaturą chłodziwa - w przeciwnym razie podłoga mogłaby być zbyt gorąca do komfortowego użytkowania (dodatkowo wysokie temperatury są również niepożądane do pokrycia podłogi i zainstalowanych na niej mebli). Ponadto kotły z tą funkcją wyróżniają się zwiększoną mocą pompy - w celu zapewnienia efektywnej cyrkulacji chłodziwa przez rozgałęzione obwody grzewcze o dość dużej rezystancji.
Sprawność
Sprawność kotła jest głównym wskaźnikiem charakteryzującym sprawność jego pracy.
W przypadku modeli elektrycznych (patrz „Źródło energii”) wskaźnik ten jest obliczany jako stosunek mocy użytecznej do zużytej; w takich modelach wskaźniki 98 - 99% nie są rzadkością. W przypadku kotłów na paliwo stałe, sprawność to stosunek ilości ciepła bezpośrednio przekazywanego do nośnika ciepła do całkowitej ilości ciepła uwalnianego podczas spalania. W takich urządzeniach sprawność jest niższa niż w urządzeniach elektrycznych; dla nich wskaźnik powyżej 90% jest uważany za dobry. Wyjątkiem są kotły kondensacyjne (patrz odpowiedni punkt), w których sprawność może być nawet wyższa niż 100%. Nie dochodzi tutaj do naruszenia praw fizyki, jest to rodzaj sztuczki reklamowej: przy obliczaniu wydajności stosuje się niewłaściwą metodę, która nie uwzględnia energii zużytej na tworzenie pary wodnej. Niemniej jednak formalnie wszystko jest poprawne: kocioł oddaje do nośnika ciepła więcej energii cieplnej niż jest uwalniane podczas spalania paliwa, ponieważ energia kondensacji jest dodawana do energii spalania.
Pojemność zbiornika wyrównawczego
Pojemność zbiornika wyrównawczego dostarczanego z kotłem.
Naczynie wzbiorcze jest przeznaczony do odprowadzania nadmiaru wody z systemu grzewczego, gdy całkowita objętość cieczy wzrasta w wyniku nagrzewania. Składa się on z dwóch części połączonych elastyczną membraną: w jednej, hermetycznie zamkniętej, znajduje się powietrze pod ciśnieniem, do drugiej dostaje się "zbędna" woda, ściskając membranę. Pozwala to uniknąć katastrofalnego wzrostu ciśnienia w obiegu grzewczym. Optymalna pojemność zbiornika wyrównawczego zależy od szeregu parametrów systemu, przede wszystkim objętości i składu chłodziwa; szczegółowe zalecenia dotyczące obliczeń można znaleźć w specjalnych źródłach.