Standardy Wi-Fi
Standardy Wi-Fi obsługiwane przez sprzęt. W dzisiejszych czasach oprócz nowoczesnych standardów
Wi-Fi 4 (802.11n),
Wi-Fi 5 (802.11ac),
Wi-Fi 6 (802.11ax) (jego odmiana
Wi-Fi 6E),
Wi-Fi 7 (802.11be) oraz
WiGig (802.11ad), można również spotkać wsparcie dla wcześniejszych wersji -
Wi- Fi 3 (802.11g), a nawet Wi-Fi 1 (802.11b). Oto bardziej szczegółowy opis każdej z tych wersji:
— Wi-Fi 3 (802.11g). Przestarzały standard, podobnie jak Wi-Fi 1 (802.11b), który odszedł w niepamięć. Był szeroko stosowany przed pojawieniem się Wi-Fi 4, obecnie jest używany głównie jako dodatek do nowszych wersji - w szczególności w celu zapewnienia kompatybilności z przestarzałym i niedrogim sprzętem. Pracuje na częstotliwości 2,4 GHz, maksymalna prędkość wymiany danych to 54 Mb/s.
— Wi-Fi 4 (802.11n). Pierwszy z powszechnie używanych standardów obsługujący 5 GHz; może pracować w tym zakresie lub w klasycznym 2,4 GHz. Warto podkreślić, że niektóre modele sprzętu Wi-Fi na ten standard wykorzystują tylko 5 GHz, dlatego są niekompatybilne z wcześniejszymi wersjami Wi-Fi. Maksymalna prędkość dla Wi-Fi 4 to 600 Mb/s; w nowoczesnych urządzeniach bezprzewodowych standard ten jest bardzo popularny, dopiero niedawno zaczął być wypierany na tej pozycji pr
...zez Wi-Fi 5.
— Wi-Fi 5 (802.11ac). Następca Wi-Fi 4, który ostatecznie przeniósł się na pasmo 5 GHz, co pozytywnie wpłynęło na niezawodność połączenia i prędkość transmisji danych: wynosi do 1,69 Gb/s na antenę i ogólnie do 6,77 Gb/s. Ponadto jest to pierwsza wersja, w której w pełni zaimplementowano technologię Beamforming (więcej informacji można znaleźć w „Funkcje i możliwości”).
— Wi-Fi 6, Wi-Fi 6E (802.11ax). Rozwinięcie Wi-Fi 5, które wprowadziło zarówno wzrost prędkości do 10 Gb/s, jak i szereg ważnych usprawnień. Jedną z najważniejszych nowości jest zastosowanie szerokiego zakresu częstotliwości – od 1 do 7 GHz; to w szczególności pozwala automatycznie wybierać najmniej obciążone pasmo częstotliwości, co pozytywnie wpływa na prędkość i niezawodność połączenia. Jednocześnie urządzenia Wi-Fi 6 mogą działać na klasycznych częstotliwościach 2,4 GHz i 5 GHz, a modyfikacja standardu Wi-Fi 6E może działać na częstotliwościach od 5,9 do 7 GHz; ogólnie uważa się, że urządzenia z obsługą Wi-Fi 6E pracują z częstotliwością 6 GHz, przy pełnej kompatybilności z wcześniejszymi standardami. Dodatkowo w tej wersji wprowadzono pewne usprawnienia dotyczące jednoczesnej pracy kilku urządzeń na tym samym kanale, w szczególności chodzi o technologię OFDMA. Dzięki temu Wi-Fi 6 daje najmniejszy ze współczesnych standardów spadek prędkości przy obciążonym powietrzu, a modyfikacja Wi-Fi 6E działająca na 6 GHz ma najmniej zakłóceń.
— Wi-Fi 7 (802.11be). Ten standard Wi-Fi zaczął być wdrażany w 2023 roku. Dzięki zastosowaniu modulacji 4096-QAM może on osiągać maksymalną teoretyczną prędkość transmisji danych do 46 Gb/s. Wi-Fi 7 obsługuje trzy pasma częstotliwości: 2,4 GHz, 5 GHz i 6 GHz. Maksymalna szerokość pasma standardu została zwiększona ze 160 MHz do 320 MHz — im szerszy kanał, tym więcej danych może on przesłać. Wśród interesujących nowości Wi-Fi 7 odnotowano opracowanie MLO (Multi-Link Operation) — za jego pomocą podłączone urządzenia wymieniają dane przy użyciu kilku kanałów i pasm częstotliwości jednocześnie, co jest szczególnie ważne w przypadku gier VR i online. Technologia Multiple Resource Unit została zaprojektowana w celu zminimalizowania opóźnień w komunikacji, gdy podłączonych jest wiele urządzeń klienckich. Nowy protokół 16x16 MIMO ma również na celu zwiększenie przepustowości przy dużej liczbie jednoczesnych połączeń, podwajając liczbę strumieni przestrzennych w porównaniu do poprzedniego standardu Wi-Fi 6.
— WiGig (802.11ad). Standard Wi-Fi wykorzystujący częstotliwość roboczą 60 GHz; prędkość przesyłania danych może wynosić do 10 Gb/s (w zależności od konkretnej wersji WiGig). Kanał 60 GHz jest znacznie mniej obciążony niż popularniejsze kanały 2,4 GHz i 5 GHz, co pozytywnie wpływa na niezawodność transmisji danych i zmniejsza opóźnienia; to ostatnie jest szczególnie ważne w grach i niektórych innych specjalistycznych zadaniach. Z drugiej strony, zwiększenie częstotliwości znacznie zmniejszyło zasięg połączenia (więcej szczegółów w punkcie „Zakres częstotliwości”), więc w praktyce ten standard nadaje się tylko do komunikacji w tym samym pomieszczeniu.
Należy pamiętać, że w praktyce prędkość przesyłania danych jest zwykle znacznie niższa od teoretycznego maksimum – zwłaszcza, gdy na tym samym kanale pracuje kilka urządzeń Wi-Fi. Warto również zauważyć, że różne standardy są ze sobą wstecznie kompatybilne (z ograniczeniem prędkości dla tego wolniejszego), pod warunkiem, że częstotliwości się pokrywają: na przykład 802.11ac może współpracować z 802.11n, lecz nie z 802.11g.Maks. prędkość przy 2.4 GHz
Maksymalna prędkość zapewniana przez urządzenie przy łączności bezprzewodowej w paśmie 2.4 GHz.
Pasmo to jest wykorzystywane w większości współczesnych standardów Wi-Fi (patrz wyżej) - jako jedno najbardziej z dostępnych lub wręcz jedyne. Teoretyczne maksimum to 600 MB/s. W rzeczywistości Wi-Fi na częstotliwości 2.4 GHz jest wykorzystywane przez dużą liczbę urządzeń klienckich, z czego wynika przeciążenie kanałów transmisji danych. Ponadto liczba anten wpływa na wydajność prędkości sprzętu. Podaną w specyfikacji prędkość można osiągnąć tylko w warunkach idealnych. W praktyce może być ona zauważalnie mniejsza (często kilkukrotnie), zwłaszcza przy obfitości urządzeń bezprzewodowych podłączonych do sprzętu. Dla zrozumienia rzeczywistych możliwości sprzętu Wi-Fi maksymalna prędkość na 2.4 GHz jest podawana w specyfikacji poszczególnych modeli. Jeśli chodzi o liczby, to ze względu na możliwości w paśmie 2.4 GHz współczesny sprzęt umownie dzieli się na modele o prędkościach
do 500 MB/s włącznie i
powyżej 500 MB/s.
Maks. prędkość przy 5 GHz
Maksymalna prędkość, obsługiwana przez urządzenie przy łączności bezprzewodowej w paśmie 5 GHz.
Pasmo to jest wykorzystywane w Wi-Fi 4, Wi-Fi 6 i Wi-Fi 6E jako jedno z dostępnych, w Wi-Fi 5 jako jedyne (patrz „Standardy Wi-Fi”). Prędkość maksymalna podawana jest w specyfikacji w celu zaznaczenia rzeczywistych możliwości konkretnego sprzętu - mogą być one zauważalnie skromniejsze od ogólnych możliwości standardu. Poza tym wszystko zależy od generacji Wi-Fi. Na przykład urządzenia obsługujące Wi-Fi 5 mogą teoretycznie przesyłać do 6928 Mb/s (przy użyciu ośmiu anten), a Wi-Fi 6 do 9607 Mb/s (przy użyciu tychże ośmiu strumieni przestrzennych). Maksymalna możliwa prędkość łączności jest osiągana w określonych warunkach i nie każdy model sprzętu Wi-Fi w pełni je spełnia. Konkretne liczby są umownie podzielone na kilka grup: wartość
do 500 MB/s jest dość skromna, wiele urządzeń obsługuje prędkości w zakresie
500 - 1000 MB/s, wskaźniki
1 - 2 GB/s można zaliczyć do średnich wartości, a najbardziej zaawansowane modele w swojej klasie zapewniają prędkość wymiany danych na poziomie
ponad 2 GB/s.
Szerokość kanału
—
160 MHz. Kanał 160 MHz zwiększa przepustowość transmisji danych i pozwala na jej zbliżenie do maksymalnej teoretycznej prędkości.
—
320 MHz. Kanał 320 MHz został wprowadzony w standardzie Wi-Fi 7 (patrz odpowiedni punkt). Zapewnia znaczny wzrost prędkości transmisji danych — dwukrotnie większy w stosunku do kanału 160 MHz.
LAN
LAN w tym przypadku oznacza standardowe złącza sieciowe (znane jako RJ-45) przeznaczone do przewodowego połączenia lokalnych urządzeń sieciowych – komputerów, serwerów, dodatkowych punktów dostępowych itp. Liczba portów odpowiada liczbie urządzeń, do których można bezpośrednio podłączyć sprzęt drogą przewodową.
Pod względem prędkości zdecydowanie najpopularniejsze opcje to
100 Mb/s (Fast Ethernet) i
1 Gb/s (Gigabit Ethernet). Jednocześnie dzięki rozwojowi technologii powstaje coraz więcej urządzeń gigabitowych, choć w praktyce prędkość ta ma krytyczne znaczenie tylko przy przesyłaniu dużej ilości informacji. Jednocześnie niektóre modele, oprócz standardowej szybkości głównych portów LAN, mogą posiadać
port LAN 2,5 Gb/s, 5 Gb/s, a nawet 10 Gb/s przy zwiększonej przepustowości.
Liczba anten Wi-Fi
We współczesnym sprzęcie Wi-Fi wskaźnik ten może być różny: oprócz najprostszych urządzeń z 1 anteną, istnieją modele, w których liczba ta wynosi
2,
3,
4, a nawet
więcej. Sens stosowania kilku anten tkwi w dwóch szczegółach. Po pierwsze, jeśli na antenę przypada kilka urządzeń zewnętrznych, muszą one dzielić między sobą szerokość pasma, a rzeczywista prędkość łączności dla każdego abonenta odpowiednio spada. Po drugie, taka konstrukcja może być również wymagana przy komunikacji z jednym urządzeniem zewnętrznym - do współpracy z technologią MU-MIMO (patrz poniżej), co pozwala w pełni wykorzystać możliwości nowoczesnych standardów Wi-Fi.
W każdym razie więcej anten oznacza zwykle bardziej zaawansowane i funkcjonalne urządzenie. Z drugiej strony, parametr ten znacząco wpływa na koszt; dlatego sensowne jest poszukiwanie sprzętu z dużą liczbą anten, głównie wtedy, gdy krytyczna jest szybkość i stabilność łączności.
MU-MIMO
Obsługa przez urządzenie
technologii MU-MIMO - multi-user multi-threaded I/O.
Połączenie wielostrumieniowe jest realizowane za pomocą kilku anten zarówno w urządzeniu nadawczym, jak i odbiorczym. Pozwala to zwiększyć przepustowość kanału, a także poprawić ogólną jakość i stabilność połączenia. A termin „multi-user” zwykle oznacza, że sprzęt Wi-Fi może współpracować jednocześnie z kilkoma urządzeniami zewnętrznymi obsługującymi multi-streaming (MIMO). Jedynymi wyjątkami są adaptery Wi-Fi (patrz „Rodzaj urządzenia”) – chodzi im bardziej o możliwość jak najefektywniejszej interakcji z routerem/punktem dostępowym, który również wykorzystuje MU-MIMO.
Zysk energetyczny
Zysk energetyczny zapewniany przez każdą antenę urządzenia; jeśli w konstrukcji przewidziano anteny o różnych specyfikacjach (typowym przykładem są anteny zewnętrzne i wewnętrzne), wówczas informacja jest z reguły podawana z uwzględnieniem najwyższej wartości.
Wzmocnienie sygnału w tym przypadku zapewnia się przez zawężenie wzoru promieniowania - podobnie jak w latarkach z regulowaną szerokością wiązki, zmniejszenie tej szerokości zwiększa zasięg świecenia. Najprostsze anteny dookólne zawężają sygnał głównie w płaszczyźnie pionowej, „spłaszczając” obszar zasięgu, tak że staje się on jak pozioma tarcza. Z kolei anteny kierunkowe (głównie w specjalistycznych punktach dostępowych, patrz „Typ urządzenia”) tworzą wąską wiązkę, która pokrywa bardzo mały obszar, ale daje bardzo solidne wzmocnienie.
W szczególności zysk energetyczny opisuje, jak silny jest sygnał uzyskiwany w głównym kierunku anteny w porównaniu z idealną anteną, która równomiernie rozprowadza sygnał we wszystkich kierunkach. Wraz z mocą nadajnika (patrz poniżej) określa to całkowitą moc sprzętu i odpowiednio wydajność i zasięg komunikacji. Właściwie, aby określić całkowitą moc, wystarczy dodać zysk energetyczny w dBi do mocy nadajnika w dBm; w tym przypadku dBi i dBm można uznać za te same jednostki (decybele).
Generalnie takie dane są rzadko potrzebne zwykłemu użytkownikowi, ale mogą się przydać w niektórych sytuacjach, z którymi muszą sobie radzić specjaliści. Szczegółowe metody ob...liczeń dla takich sytuacji można znaleźć w dedykowanych źródłach; tutaj podkreślamy, że nie zawsze ma sens gonienie za dużym zyskiem energetycznym anteny. Po pierwsze, jak omówiono powyżej, osiąga się to kosztem zawężenia obszaru zasięgu, co może być niewygodne; po drugie, zbyt silny sygnał jest również często niepożądany, więcej informacji można znaleźć w punkcie „Moc nadajnika”.
Liczba anten na 2.4 / 5 GHz
Całkowita liczba anten w routerze, które mogą działać zarówno na częstotliwościach 5 GHz, jak i 2,4 GHz. Aby uzyskać szczegółowe informacje na temat liczby anten, zobacz „Łącznie anten”, o zasięgu - „Zakres częstotliwości”.